جایگاه ادبیات فارسی در ایران شناسی روسیه (اواخر قرن نوزدهم و اوایل قرن بیستم میلادی)
آرشیو
چکیده
در اواسط قرن نوزدهم میلادی ایران شناسی، مانند یک رشته علمی در بسیاری از کشورهای اروپایی شکل گرفت. دوران جدید روابط روسیه با شرق از زمان سلطنت پترکبیر؛ یعنی اوایل قرن هجدهم میلادی صورت می گیرد. اولین کارهای علمی روسها در رشته مطالعات مشرق زمین با نام پتر کبیر ارتباط دارد. در اواخر قرن نوزدهم میلادی با ژوکوفسکی ایران شناس بزرگ روسیه، مطالعات ادبیات فارسی، به عنوان یکی از رشته های مهم علمی ایران شناسی وارد مکتب پترزبورگ روسیه شد. در قرن بیستم، بعد از انقلاب اکتبر 1917 .م در شوروی مسائل و موضوعات جدیدی در مطالعات شرق شناسی از جمله ایران شناسی مطرح شد. قبل از هر چیزی، تغییر ایدئولوژی دولتی در شوروی موجبات پیدایش روش های جدید در مطالعات ایرانشناسی را فراهم کرد. بسیاری از مسائل ایران شناسی، نه تنها آنهایی که با دوران معاصر ارتباط داشتند؛ بلکه آنهایی هم که با تاریخ و حتی فرهنگ و مطالعه منابع مکتوب گذشته ارتباط داشتند، با روش مارکسیستی و لنینیستی بررسی می شدند. در این مقاله ضمن بررسی اجمالی تاریخچه ایرانشناسی در روسیه، تلاش می شود به جایگاه ادبیات فارسی در ایران شناسی اواخر قرن نوزدهم و اوایل قرن بیستم روسیه پرداخته شود.Place of Persian Literature in Russian Iranology (Late 19th Century and Early 20th Century)
In the middle of the 19th century, Iranology was developed as a scientific discipline in many European countries. The new period of the relationships between Russia and the East began from the time of the reign of Peter the Great in early 18th century. In fact, the first scientific endeavors of Russians in the field of Orientalist studies are all connected with the name of this Emperor. During the late 19th century, owing to the efforts of Valentin Zhukovski, the prominent Russian Iranologist, the study of Persian literature, as one of the important academic branches of Iranology, entered St. Petersburg School of Russia. In the 20th century and after the October Revolution in 1917 in the former Soviet Union, a series of new subjects and problems were propounded in Orientalist studies, such as in Iranology. More than anything else, the ideological change in the Soviet State resulted in the rise of new methods in research on Iranology. Many of the related problems, not only those related to recent periods, but also those which were rooted in ancient history, culture, and written sources, were studied following the Marxist-Leninist approach. In this paper, while examining the history of Russian Iranology in short, the writer has tried to clarify the place of Persian literature in the Iranology of the late 19th and early 20th centuries in Russia.