بررسی کارکرد تکنیک تغییر بیان در ترجمه پنج جزء پایانی قرآن کریم (موردپژوهی ترجمه های محمدعلی کوشا و نعمت الله صالحی نجف آبادی) (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
یکی از الگوهای مطرح در نقد و ارزیابی ترجمه، الگوی وینه و داربلنه است. این دو زبان شناس با مصادیقی از دو زبان فرانسه و انگلیسی، تکنیک هایی را برای ترجمه معرفی کردند که بعدها قابلیت تعمیم و تطبیق در متون مختلف را پیدا کرد؛ تکنیک های متنوعی که ذیل دو روش مستقیم و غیرمستقیم ترجمه قرار می گیرند. تغییر بیان یکی از تکنیک های غیرمستقیم ترجمه است که در آن مترجم با تغییر زاویه دید یا تغییر دیدگاه به بازآفرینی متن مبدأ در زبان مقصد می پردازد. رایج ترین مصادیق این تکنیک را می توان در تبدیل وجه مثبت به منفی، تبدیل وجه مجهول به معلوم، تصریح سازی کنایه، تصریح سازی استعاره و علاقه های مجاز مرسل جست وجو کرد. مترجمان قرآن با اتکا به دانش بلاغی خود، انواع مختلفی از این مصادیق را در ترجمه های خود بکار می گیرند. جستار حاضر با هدف شناسایی مفاهیم نهفته در ترجمه برخی واژگان، ضمن تبیین این تکنیک از دیدگاه وینه و داربلنه، به روش توصیفی تحلیلی و با رویکرد مقابله ای نحوه بهره گیری نعمت الله صالحی نجف آبادی و محمدعلی کوشا از آن را در ترجمه پنج جزء پایانی قرآن کریم واکاوی نموده و با مقایسه کیفیت دو ترجمه و به تبع آن میزان مقبولیت آنها نزد مخاطب فارسی زبان، بدین نتیجه رسیده است که دو مترجم در بیشتر موارد با عنایت به وجوه بلاغی واژگان، در راستای انتقال دقیق پیام متن مبدأ و اثرگذاری مطلوب نزد خواننده، به نحوی شایسته از این تکنیک بهره برده اند. در میان انواع تغییر بیان، تصریح سازی کنایه بیشترین و تبدیل مثبت به منفی، کمترین بسامد را در دو ترجمه دارند.Evaluation of the Function of Modulation in the Translation of the last five parts of Holy Quran (Case study of Translations by Mohammad Ali Koosha and Nematollah Salehi Najafabadi)
The Vinay and Darbelnet's model is one of the prominent models in the criticism and evaluation of translation. These linguists by examples from French and English, introduced techniques for translation that later could be generalized to different texts. Various techniques that fall under direct and indirect methods of translation. Modulation is one of indirect techniques of translation which a translator tries to recreate the source text in the destination language by changing the point of view. most common examples of this technique are in transformation of positive into negative, transformation of passive into active, clarification of irony, clarification of metaphor, and synecdoche. translators of the Quran, relying on their rhetorical knowledge, use different types of these examples. The present research explores how Salehi Najafabadi and Koosha employed this technique in translation of the last five parts of the Holy Quran aiming at identifying the concepts hidden in the translation of some words, while explaining this technique from Vinay and Darbelnet's perspective by descriptive-analytical method and with a confrontational approach and comparing the quality of two translations and their acceptability among the Persian-speaking audience, is concluded that the two translators have properly used this technique in most cases taking into consideration the rhetorical aspects of the words so as to accurately convey the message of the source text and have a favorable effect on the reader. Among the types of modulation, clarification of irony and transformation of positive to negative have the highest and lowest frequencies in the two translations, respectively.
تبلیغات
