تحولات ساختار شهر هرات از ابتدای ایلغار مغول تا انتهای عصر تیموری (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
هرات در ناحیه شرقی ایران بزرگ و شمال غرب افغانستان امروزی، یکی از شهرهای عمده ایالت خراسان به حساب می آمده است. با آغاز ایلغار مغول، شهر هرات همچون بسیاری از شهرهای آباد خراسان، تخریب و نابود شده است. با این حال، عمر این دوره رکود بسیار کوتاه بوده و تنها بعد از پانزده سال، روند بازسازی و توسعه شهر آغاز شده است. مطالعه روند توسعه هرات که تقریباً از اوایل قرن هفتم تا اوایل قرن دهم ه .ق در جریان بوده، می تواند به تبیین روندهای توسعه شهری در ایران دوره ایلخانی و تیموری کمک کند. همچنین، نتایج حاصل از این بررسی می تواند در شناخت هرچه بهتر الگوهای ساخت و توسعه شهرها در دوره های پس از تیموری مؤثر باشد. هدف اصلی این مقاله، بررسی دقیق روند گسترش و توسعه هرات در طول تسلّط خاندان آل کرت و دوره تیموری است. سؤال اصلی که این پژوهش در پی پاسخ به آن بوده، این است که تحولات و روند توسعه شهر هرات در طول حکومت خاندان آل کرت و تیموریان چگونه بوده و خاستگاه دولت های فوق چه تأثیری بر این تحولات داشته است؟ این پژوهش به روش تحلیل تاریخی انجام شده و نتایج آن نشان می دهد که توسعه حومه شهر هرات که از زمان آل کرت، در ناحیه شمالی شهر آغاز شده، در دوره تیموریان نیز با همان جدّیت دنبال شده است. این روند سبب شده تا شهر هرات فارغ از تعیین حدود و حریمی شناخته شده، بر اساس توسعه منابع تأمین آب و به وسیله احداث باغات وسیع، به سمت حومه شمالی شهر گسترش یابد.Herat City and its Structural Changes During the Mongol and Timurid Periods
Herat is one of the major cities in the eastern part of Greater Iran and northwestern Afghanistan. Like other cities of Khorasan, Herat was destroyed after the Mongol attack. The destruction and stagnation caused by the invasion of the Mongols had a short period and a process of reconstruction has begun after fifteen years. Studying the development process of Herat on that period, helps to clarify the urban transformations that occurred during the 13th to 16th centuries. It should also be said that the results of this research will be effective for understanding urban development models in the Timurid period and after. The main purpose of this article is to study the development process of Herat city during the Kurd and Timurid periods. The fundamental question of this research is what effect has the origin of the above governments had on the development trends in Herat city? This research has been done by the historical-analytical method. The results of this study show that the prevailing nomadic life in the Timurid period and the interest in the development of suburbs that have been considered since Timur have caused the city of Herat to expand regardless of the known boundaries. The expansion of the city in this period is based on the definition of new water sources and the construction of large gardens in the suburbs.