تدوین نظام کردارشناسی لهراسب در شاهنامه و سایر متون منظوم پهلوانی با تأکید بر شاهنامه سال 844 تیموری محفوظ در کتابخانه ملی پاریس (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
لهراسب، یکی از شخصیت های اسطوره ای است که در اوستا، شاهنامه و متون منظوم پهلوانی از سیمایی کاملاً متمایز برخوردار است. در فرازوفرودهای دوران او، رخدادهایی است که به ظاهر ناشی از انحطاط در خاندان وی بوده است، در اوستا از لهراسب و پسر او، گشتاسب، سخن رفته است؛ اما از میان این دو شخصیت، تنها گشتاسب صاحب تاج کیانی می شود و به پادشاهی می رسد و لهراسب جز این که پدر گشتاسب باشد، نقشی در سلسله پادشاهی ندارد. پژوهش حاضر به دنبال بررسی عللت تفاوت در قرائت های موجود در متون پهلوی و اوستا درباره لهراسب است. این پژوهش به روش توصیفی – تحلیلی به دنبال پاسخ این سؤال است که چرا لهراسب در اوستا و سایر متون حماسی فارسی، شخصیتی دوگانه دارد. یافته های پژوهش حاکی از این است که هنگام تدوین یشت های اصلی اوستا، داستان مربوط به لهراسب شکل منسجمی نداشته و همین امر باعث شده که لهراسب اوستایی، شخصیتی کاملاً متفاوت از لهراسب شاه در متون حماسی پیدا کند. همچنین ارتباط تنگاتنگ میان لهراسب و گشتاسب در این داستان و درهم تنیدگی شخصیت این دو نفر، شاید نتیجه اختلاط شخصیت های اساطیری و ادغام خویشکاری آنان باشد که به سنت پویای نواحی شرقی ایران به گونه ای متفاوت از اوستا، به شاهنامه و سایر منظوم پهلوانی فارسی منتقل شده است.اهداف پژوهش:شناخت لهراسب در اوستا و متون حماسی.بررسی علل تفاوتهای در شخصیت لهراسب در اوستا، شاهنامه و متون پهلوانی.سؤلات پژوهش:علت تفاوت شخصیتی لهراسب شاه در متون حماسی و اوستا چیست؟شخصت لهراسب چه بازتابی در شاهنامه تیموری محفوظ در کتابخانه ملی پاریس دارد؟Lohrasb's Behavior in Shahnameh and other texts of heroic poetry with emphasis on Shahnameh of 844 Teymouri preserved in the National Library of Paris
Lohrasb is one of the mythical characters who has a completely different face in Avesta, Shahnameh and poetic poetic texts. In the ups and downs of his time, there are events that seem to have been caused by the decline of his family. In Avesta, Lohrasb and his son Goshtasb are mentioned; But among these two personalities, only Goshtasb becomes the owner of Kiani crown and reaches the kingdom, and Lohrasb has no role in the dynasty except being Goshtasb's father. The reason for this may be that the story of Lohrasb did not have a coherent form when compiling the main Yashtas of Avesta, and this has caused Avestan Lohrasb to find a completely different character from Lohrasb Shah in epic texts. Also, the close relationship between Lohrasb and Goshtasb in this story and the entanglement of the characters of these two people, may be the result of mixing mythical characters and their selfish integration, which according to the dynamic tradition of the eastern regions of Iran in a different way from Avesta, Shahnameh and other poems. Persian heroism has been transferred. In this article, in a descriptive-analytical method, we seek to answer the question why Lohrasb has a dual personality in Avesta and other Persian epic texts.