جزئی و کلی در آثار ارسطو (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
دو اصطلاح καθόλου و καθ’ ἕκαστον نخستین بار در آثار ارسطو به معنای کلی و جزئی مطرح شده است. افلاطون غالباً اصطلاح ὅλον را به کار می برد که به معنای «کل» است و ارتباطی با کلی ندارد. καθόλου نیز در آثار او به ندرت و همیشه مترادف با ὅλον به کار رفته است. «کل» صفت مخصوص مُثُل است و به درجه ای از وحدت دلالت دارد که میان واحد و کثرات قرار می گیرد. ارسطو καθόλου را به معانی مختلف به کار می برد و به نظر می رسد که در استعمال آن چندان دقت ندارد. καθόλου در آثار او گاهی به معنای کلی منطقی است، اما بیش از همه و خصوصاً در نقد نظریه مُثُل مترادف با «جنس» است و لزوماً به معنای کلی منطقی نیست. وی به افلاطون انتقاد می کند که قائل به وجود مستقل «کلی» است، اما برخلاف تصور رایج، καθόλου در این قبیل عبارات منحصراً به معنای «جنس» است و شامل نوع یا هر کلی منطقی نمی شود. به همین ترتیب «جزئی» در آثار او گاهی به معنای جزئی منطقی است، اما در نقد نظریه مُثُل اغلب مترادف با نوع است. کلی و جزئی در عین حال نسبتی با کل و جزء دارد و از این لحاظ جنس «جزء» و نوع «کل» به شمار می آید. در این مقاله سعی داریم ارتباط لغوی و منطقی اصطلاحات «کل» و «کلی» و همچنین نسبت میان «جزء» و «جزئی» را تبیین کنیم، اما در نهایت هیچ ارتباطی میان آنها دیده نمی شود.Universal and Particular in Aristotle's Works
Evidently the greek terms καθόλου and καθ’ ἕκαστον appeared first in Aristotle’s works as meaning respectively universal and particular. In Plato’s works καθόλου is rarely used as synonum to ὅλον, meaning “whole”, and nowhere indicates “universal” in the logical sense. To be “whole” is a characteristic of ideas, implying a very high degree in the hierarchy of unity, ordered between the One and maltitudes. Aristotle uses καθόλου in several and even inexact meanings. Sometimes it means “universal” in an exactly logical sense, but often and specicaly in criticizing Plato’s theory of ideas, it indicates “genus” and doesn’t include any universal unconditionally. He criticizes Plato for conceiving universals as separate beings, however, contrary to the common view, καθόλου in such contexts means inclusively “genus”and doesn’t refer to species or any other logical universal. In the like manner καθ’ ἕκαστον occasionally in his works implies “particular”, but criticizing Plato’s ideas, it appears often as a synonym of species. Universal and particular, at the same time have some relation to “whole” and “part” and in that regard genus and species are considered as part and whole respectively. In this article we are going to explain the logical, as well as the lexical relation between “whol” and “universal”, on the one hand, and “part” and “particular”, on the other hand, but lastly there seems to bo no relation at all.