پدیدارشناسی شرم بدنی در تجربه زنانه از فضاهای جمعی (زنان شهر سنندج) (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
شرم بدنیِ زنانه احساس یا حالتی عاطفی است که سوژه مؤنث در مراوده های اجتماعی تجربه می کند. این احساس در جامعه مصرفیِ معاصر به شکلی فزاینده تشدید می-شود. قصد این جستار مطالعه پدیدارشناختی تجربه شرم بدنی زنان در سه فضای جمعی «عروسی»، «گروه های مختلط کوهنوردی» و «پاتری های خصوصی» است. نتایج تحلیل مصاحبه های عمیق با این سوژه ها نشان می دهد که شرایط و زمینه های اثرگذاری مثل رسانه ها، ابژه شدن بدن زنانه، نگاه خیره دیگری، موقعیت فرودست زنان و کارکردهای جسم زنانه بیشترین نقش را در شکل گیری احساس شرم بدنی نزد آن ها دارد. شکل گیری و تشدید این احساس در آن ها واجد آثار و پیامدهایی در زندگی شخصی و اجتماعی است که از آن جمله می توان به درونی-سازی ویژگی های جنس دوم، کناره گیری از برخی فضاها و فعالیت ها، استفاده از شرم بدنی برای پاسداشت حریم شخصی، نداشتن اعتمادبه نَفس در پذیرش مسؤلیت ها و خودسانسوری و زدن نقاب به چهره اشاره کرد. زنان برای مدیریت شرم بدنی به اتخاذ استراتژی هایی روی می آورند که عمده ترین آن ها عبارتند از: تلاش برای پنهان کردن نقص های بدنی، نمایش جذابیت های جسمانی و رفتاری، والایش امیال جسمی و طرد قواعد مردانه. می توان این گونه استنتاج کرد که شرم بدنی در زمانه حاضر در متن مواجهه ناگزیر زنان با فرهنگ مصرفی ای پدید می آید که هنوز مردسالار است.Phenomenology of body shame in women’s experiences of collective spaces (women in Sanandaj city)
Female body shame is a feeling or an emotional state that female subject experiences in social interactions. This feeling is increasingly intensified in the contemporary consumer society. This paper attempts to study phenomenologically women’s experiences of body shame in three collective spaces : weddings, mixed climbing groups, private patrimonies. The findings show that female body shame is formed mostly due to conditions and factors such as media, objectification of the female body, the gaze of the male other, the subordinate position of women, and the specific functions of the female body. Moreover, the formation and intensification of this feeling among women has effects and consequences such as the internalization of the characteristics of second sex, withdrawal from some spaces and activities, using body shame as a tool to protect privacy, lack of self-confidence in accepting responsibilities and self-censorship and masking. In order to manage body shame, women choose strategies such as masking bodily defects, presenting bodily and behavioral attractiveness, sublimation of bodily desires and rejecting masculine rules. Generally, it is concluded that body shame in contemporary era is created in the context of inevitable encounter of women with a consumer culture which is still patriarchal.