نویسندگان: بهمن مدیری

کلید واژه ها: نخلبندی موسیقی شعر صورخیال صورتگری خواجوی کرمانی

حوزه های تخصصی:
شماره صفحات: ۵۴۶ - ۵۶۳
دریافت مقاله   تعداد دانلود  :  ۵۲

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۳۲

چکیده

ابوعطا کمال الدین محمودبن علی بن محمود مشهور به خواجوی کرمانی یکی از بزرگ ترین شاعران و عارفان ادب پارسی است؛ که در همه پیکره ها و گونه های شعری به استادی و توانمندی ِقابل ملاحظه ای طبع آزمایی نموده است. اگرچه در پهنه ادب ایران زمین چنان که بایسته اوست از او سخن به میان نیامده و حق او گزارده نشده است که آن هم قطعاً به واسطه تجربه روزگاری بوده که ازسویی استاد سخن، شیخ اجل، سعدی، را در پس خویش داشته و خواجه رندان، خداوندگارِ غزلِ عاشقانه و عارفانه، حافظ را درپیش رو، از این جهت خواجو در سایه آنان قرار گرفته و سروده هایش آن گونه که شایسته می نماید، نتوانسته در کنار اشعارجاودانه آن ها خودنمایی نماید. با این حال، خواجو به عنوان شاعری هنرورز در میان شاعران پارسی گو با القابی چون: «ملک الفضلا»، «ملک الکلام»،«خلاق المعانی»، لقب ویژه «نخلبند شعرا» را کسب کرده است. پژوهش حاضر به روش توصیفی و تحلیل و با تکیه بر داده های منابع کتابخانه ای انجام شده است. اگرچه می توان گزاره های مقام نخلبندی خواجو را در اندیشه بلند عارفانه و هنر شاعرانه او جستجو کرد؛ اما مؤلفه های صورت گری و تصویرآفرینی و مهارت بهره مندی او از آرایه های لفظی و معنوی، خود از جایگاهی قابل تأمل برخوردار است. از این رو، این جستار برآنست تا سیمای «نخلبندی» خواجو را در آیینه صورخیال و آرایه های ادبی، در تطبیق با نگاره های نسخه مصور سروده هایش بررسی نماید. اهداف پژوهش: شناخت صورخیال و آرایش سخن خواجو در تطبیق با نگاره های نسخه مصور دیوان اشعارش. بررسی و شناخت جلوه های نخلبندی خواجو در سروده هایش. سؤالات پژوهش: چه رابطه میان نخلبندی و آرایه ورزی و صورت گری خواجو در شعر وجود دارد؟ صورخیال چه بازتابی در نگاره های نسخه مصور خواجوی کرمانی داشته است؟

The beauty and elegance of Khajoo Kermani words in comparison with the illustrated versions of his divan

Undoubtedly, Abu Atta Kamal al-Din Mahmud ibn Ali ibn Mahmud, known as Khajoo Kermani, is one of the greatest poets and mystics of Persian literature; Who has experimented with mastery and considerable ability in all forms and types of poetry. However, in the field of Iranian literature, he has not been mentioned as he should have been and his right has not been asserted - which was certainly due to the experience of one time; On the other hand, the master of speech, Sheikh Ajal, had Saadi behind him and Khaja Rendan, the lord of romantic and mystical lyric, Hafez was in front of him - therefore Khajoo is in their shadow and his poems are as they deserve; He could not show himself next to their eternal poems. However, Khajoo, as an art poet among Persian-speaking poets with titles such as: "King of grace", "King of theology", "Creative of meanings", has earned the special title of "Poet Nakhlband". However, one can search for the propositions of Khajoo Nakhlbandi in his high mystical thought and poetic art; But the components of form and illustration and his skill of using verbal and spiritual arrays, have a very thoughtful place. Therefore, based on his research goals and questions, this research intends to examine the appearance of Khajoo "Nakhlabandi" in the mirror of imaginary forms and literary arrays, in accordance with the illustrated versions of his poems.

تبلیغات