رویکرد انتقادی بر نظریه «خلق از عدم» حکمت متعالیه (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
مسئله آفرینش از مسائل غامض و اسرار جهان هستی است. به تبع آن نظریه «خلق ازعدم»یکی از چالش های فلاسفه و متکلمان در همه اعصار بوده است. تفسیرها و تبیین های متعددی در این خصوص ارائه شده است که هر کدام از آنها با ابهامات و کاستی هایی مواجه هستند. سیستم فلسفی حکمت متعالیه هم به نوبه خود دارای مسائل و مشکلاتی است که نیازمند به پژوهش و تحقیق جامعی می باشد. لذا بسیاری از پیروان صدیق حکمت متعالیه در عین پذیرش آن، از طرح انتقاد از آراء صدرالمتألهین خودداری ننموده اند. حدوث مبنای نظریه «خلق از عدم» است ملاصدرا حدوث را بوسیله حرکت جوهری اثبات می کند. نتایج حرکت جوهری علاوه برآنکه با نصوص دینی همخوانی ندارند؛ ملاصدرا آیات قرآنی را تحت تاثیر حرکت جوهری بر خلاف معانی ظاهری آیات تفسیر کرده است. در ناحیه دلایل نیز با انتقادات جدی مواجه است. از جمله: نارسا و ناتمام بودن استدلال های ارائه شده و نیاز به ارائه دلیل شفاف و جامع و مانع در اثبات نظریه حرکت جوهری است و به نظر می رسد اشکالات وارد بر دلایل اثبات نظریه حرکت جوهری مورد پذیرش معتقدان این نظریه بوده است تا جایی که بزرگانی همچون علامه طباطبایی ضمن پذیرش اشکالات وارده خود به اقامه استدلال در این مقام پرداخته اند. این نظریه با توجه به چالش ها و اشکالاتى که مطرح است. التزام به درستى آن و پذیرش آن را مشکل و با تردیدهای جدی مواجه ساخته است.Critical Approach to Theory "Creation ex Nihilio" of Transcendent Wisdom
The issue of creation is one of the mysterious issues and secrets of the universe. Accordingly, the theory of "Creation ex nihilio" has been one of the challenges of philosophers and theologians in all ages. Many interpretations and explanations have been presented in this regard, each of which is faced with ambiguities and shortcomings. The philosophical system of transcendent wisdom, in turn, has issues and problems that require comprehensive research. Therefore, many of the followers of Siddique transcendent wisdom, while accepting it, have not refrained from criticizing the opinions of "Sadr al-Muta'allehin". Temporality is the basis of the theory of "Creation ex nihilio". Mullah Sadra proves the temporality by substantial motion. The results of substantial motion, In addition to the fact that they do not agree with religious texts; and Mulla Sadra has interpreted the Quranic verses under the influence of the substantial motio, contrary to the apparent meanings of the verses. It also faces serious criticism in the area of reasons. among them: insufficient and incomplete arguments presented and the need to provide a clear and comprehensive reason is an obstacle in proving the theory of substantial motion, and it seems that the drawbacks of the reasons for proving the theory of ink motion have been accepted by the believers of this theory to the extent that elders such as Allama Tabataba'i, while accepting the drawbacks, have made arguments in this position. This theory is based on the challenges and problems that are raised, committing to its correctness and accepting it is difficult and faces serious doubts.
تبلیغات
