چو زدی ضربه ای ضربه ای نوش کن: تهدید متقابل وجهه در نمایش نامه «منجی در صبح نمناک» (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
وجهه تصویر هر فرد از خود، در عرصه اجتماعی است که قابلیت از دست رفتن، حفظ شدن و فزونی یافتن دارد و دارای دو بعد منفی (تمایل افراد به خودمختاری) و مثبت (تمایل افراد به موردتأیید واقع شدن) است. در هر گفتگویی لاجرم ملاحظات وجهه، که خود ارتباطی تنگاتنگ با قدرت دارد، وارد می شود. در خانواده به طور سنتی قدرت در ید مردان بوده است و این تهدید وجهه فرودستان (اعضای خانواده خود به ویژه زنان) را برای آنان سهل تر کرده است، گرچه گاهی با مقابله به مثل مواجه بوده اند. پژوهش حاضر با بررسی گفتگوهای محمود شایگان و همسرش در نمایشنامه «منجی در صبح نمناک»، اثر اکبر رادی، درپی بررسی اعمال تهدیدکننده وجهه بر اساس مدل براون و لوینسون (1987) است تا با مقایسه اعمال تهدیدکننده وجهه این دو شخصیت در طول نمایشنامه مشخص کند شخصیت زن این نمایش چگونه با شخصیت های کلیشه ای جنیسیتی زنان متفاوت است. نتایج حاکی از آن است که کتایون وجهه مثبت و وجهه منفی شوهرش را با استفاده از مخالفت، انتقاد و تقابلِ بیشتر، تهدید می کند. به عبارت دیگر، هرجا شخصیت مرد، دست به اعمال تهدیدکننده وجهه بیشتری زده است، با تعداد عمل تهدیدکننده وجهه بیشتری از سوی همسرش مواجه شده است.Tit for Tat: Confrontational Face Attacks in Monji dar Sobhe Namnak
Face, an image a person adopts for himself/herself in social interactions, can be lost, maintained or boosted and is of two aspects: (positive: will to be self-operative and Negative (will to be approved of by other). In any instance of interaction, face, which is tightly related to power, comes into play. Power has been traditionally set in the males’ hands and this made it easy for them to threaten the face of their inferiors, though this has been sometimes contested. Comparing the FTAs Mahmud Shaygan and his wife do in “Monji dar Sobhe Namnak” (Savior in a Damp Morning) based on Brown and Levinson’s (1987) model, the present article shows how the female character is different from the gender-cliché’s we have in mind. The findings show that the woman threatened her husband’s face more through disagreement, criticism and confrontation. In other words, the more the male character commits acts that threatens the face of his wife, the more the woman does FTAs to threaten the face of her husband.