ضرورت توجه به جایگاه «حکمت اسلامی» در شهرسازی و معماری در راستای آینده پژوهی سند الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
الگوی پایه اسلامی ایرانی پیشرفت که در آن، اهم مبانی و آرمان های پیشرفت و افق مطلوب کشور در پنج دهه آینده، ترسیم و تدابیر مؤثر برای دستیابی به آن طراحی شده، معرف سیر کلی تحولات مطلوب ایران در عرصه فکر، علم، معنویت و زندگی به سوی تمدن نوین اسلامی ایرانی در نیم قرن آینده است و بر اساس جهان بینی و اصول اسلامی و ارزش های انقلاب اسلامی و با توجه به مقتضیات اجتماعی، اقلیمی و میراث فرهنگی ایران طراحی شده و شامل مبانی، آرمان ها، رسالت، افق و تدابیری می باشد که باید برای حل مسائل مهم کشور و شکوفایی قابلیت های ماندگار ملی مدنظر قرار گیرد. شرایط موجود کشور ایران با پشتوانه تاریخی آن، نشان می دهد پژوهش در «حکمت» بستر مناسبی برای پیشرفت اسلامی ایرانی است و در این میان، حکمتِ معماری و شهرسازی به عنوان یکی از پیش شرط های برنامه ریزی پایدار می تواند مطرح باشد. این پژوهش از نوع کیفی است و با کنکاش در سند الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت (به عنوان سند توسعه پایدار کشور)، و نیز مطالعه در هویت کالبدی شهر ایرانی، به صورت توصیفی-تحلیلی انجام شده است. در تحقیق حاضر مسأله اصلی این است که «حکمت» به ویژه در معماری و شهرسازی چگونه می تواند در سند الگوی پیشرفت ایرانی اسلامی مورد توجه قرار گیرد؟ بی توجهی به حکمت در معماری و شهرسازی، چه عواقبی را متوجه هویت شهرهای امروز نموده است؟ لذا در مطالعات صورت گرفته ، به ادراک محیطی و ساختار شهر ایرانی (که متأسفانه در شهرسازی امروز مورد بی توجّهی قرار گرفته است و یکسان سازی در چهره شهرهای امروز ایجاد شده) توجّه شده و در این راستا توجه به مفهوم «هویت شهری» و «حکمت در معماری و شهرسازی» به عنوان ابزاری برای توسعه پایدار کشور در راستای توجه به مفهوم سند الگوی ایرانی اسلامی پیشرفت در نظر گرفته شده است. نتایج تحقیق حاکی از این است که علاوه بر اینکه «آینده پژوهی» در شناسایی و معرفی ساختار شهرها مهم است، تدوین مقرراتی برای حفظ مؤلفه های حِکمی اصیل معماری، هویت فرهنگی و حراست زیست محیطی ضروری می باشد.The Significance of ‘Wisdom’ in Urban Planning and Architecture in the Direction of Future Studies of Iranian Islamic Development Pattern Document
The most important principles and ideals of progress and the desired horizon of the country in the next five decades is designed In Iranian Islamic Development Pattern. This pattern represents the general course of favorable developments in Iran in the field of thought, science, spirituality and life towards the new Iranian Islamic civilization in the next half century. It is designed based on the worldview, Islamic principles and values of the Islamic Revolution and according to the social, climatic and cultural heritage requirements of Iran and includes the principles, ideals, mission, horizon and measures that must be considered to solve the important problems of the country and the flourishing of lasting national capabilities. The current situation in Iran, with its historical background, shows that research in "wisdom" is a good platform for the Iranian Islamic development, and in the meantime, the wisdom of architecture and urban planning can be considered as one of the preconditions for sustainable planning. This research has been done descriptively-analytically by studying the Iranian Islamic Development Pattern Document (as a document of sustainable development of the country) and also by studying the physical identity of the Iranian cities. Studies have focused on the perception of the environment and the structure of the Iranian city. The independent variable of research, according to the subject of research, is architectural wisdom and the dependent variable is environmental perception. In this regard, attention to the concept of "urban identity" and "wisdom in architecture and urban planning" has been considered as a tool for sustainable development of the country in order to pay attention to the concept of the Iranian Islamic Development Pattern Document. The findings of the research show that in addition to the fact that "futures research" is important in identifying and introducing the structure of cities, it is necessary to formulate regulations to preserve the Components of original wisdom of Iranian architecture, Components of cultural identity and environmental protection.