شاخص شناسی حقوق محیط زیست در محیط های جغرافیایی ایران با تاکید بر مفهوم حق بر محیط زیست (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
امروزه از حقوق محیط زیست به عنوان یکی از ابزارهای مهم برای مدیریت محیط های طبیعی و حفاظت از محیط زیست نام برده می شود. بکارگیری جنبه ها و ملاحظات حقوقی در جغرافیای طبیعی، مستلزم وضع قوانین و دستورالعمل های جامع است. حق بر محیط زیست سالم بعنوان یک حق اساسی و بنیادین جای خود را در مجموعه حقوق بشر باز کرده، هرچند هنوز به شناسائی کامل دست نیافته است. توجه ویژه به این حق موجب شناخت ظرفیت های حقوق مدنی، اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی شده است. این پژوهش با هدف شناسایی شاخص های مرتبط با حق بر محیط زیست در محیط های جغرافیایی ایران انجام شده است. تحقیق از نوع پیمایشی و کاربردی می باشد. در ابتدا، براساس طبقه بندی مناطق رویشی ایران، پهنه جغرافیای طبیعی کشور به پنج منطقه تقسیم گردید. جامعه آماری تحقیق شامل کارشناسان، مدیران، اساتید محیط زیست و منابع طبیعی بوده است. نمونه آماری 400 نفر تعیین شد. از نرم افزار SPSS21 و سیستم رویهم گذاری لایه ها برای تحلیل داده ها استفاده شد. مجموعاً 4 شاخص اصلی و 17 شاخص فرعی شناسایی شد. در این میان، شاخص «سلامت اکوسیستم» دارای بیشترین امتیاز کسب شده (1397) و پس از آن، شاخص «پوشش گیاهی» با 1305، شاخص «حیات وحش جانوری» با 1267 امتیاز و شاخص «کیفیت محیطی» با 1181 امتیاز قرار داشتند. بالاترین وزن برای شاخص های فرعی متعلق به «تغییر کاربری اراضی» با 5.78 و کمترین وزن نیز متعلق به «آلودگی صدا» با 2.11 بوده است. شاخص «تغییر کاربری اراضی» در تمام مناطق به عنوان پراهمیت ترین و شاخص «آلودگی صوتی» به عنوان کم اهمیت ترین شاخص معرفی شدند. با توجه به میانگین امتیاز کسب شده برای شاخص های هفده گانه حقوق محیط زیست، مشخص شد که این شاخص ها در منطقه اکولوژیکی زاگرس، دارای بیشترین اهمیت (4.37) و به ترتیب در مناطق اکولوژیکی ایرانی – تورانی (4.197)، هیرکانی – خزری (3.974)، ارسباران (3.93) و در نهایت، خلیج فارس – عمانی (3.178) می باشند.Identification of environmental rights indicators in geographical environments in Iran with emphasis on the concept of environmental right
Today, environmental law is mentioned as one of the important tools for Natural spaces management and environmental protection. Applying legal aspects and considerations to natural geography requires comprehensive laws and guidelines. The right to a healthy environment is recognized as a fundamental right in the human rights community, although it has not yet been fully recognized. Special attention to this right has led to the recognition of the potential of civil, economic, cultural and social rights. The aim of this study was to identify the indicators related to the right to the environment of Iran. The research is of applied type. Initially, based on the classification of vegetative regions of Iran, the natural geography of the country was divided into five regions. The statistical population of the study included experts, managers, professors in the field of environment and natural resources. A statistical sample of 400 people was determined. SPSS21 software and information layer overlay system were used for data analysis. A total of 4 main indicators and 17 sub-indicators were identified. The "Ecosystem Health" indicator had the highest score (1397), after that "vegetation" indicator with 1305, the "animal wildlife" indicator with 1267 points and the "environmental quality" indicator with 1181 score were. The highest weight for sub-indicators belonged to "land use change" with 5.78 and the lowest weight belonged to "noise pollution" with 2.11. The "land use change" indicator was introduced as the most important indicator in all regions and the "noise pollution" was introduced as the least important indicator. According to the average score obtained for the seventeen indicators of environmental law, it was found that these indicators are the most important in the Zagros ecological region (4.37) and in the Irani-Turani (4.197), Hyrkani-Caspian (3.974), Arasbaran (3.93) and finally, Persian Gulf - Omani (3.178).
تبلیغات
