پدیده «سقف شیشه ای» در ادبیات داستانی معاصر (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
یکی از مسائل مرتبط با زنان شاغل، موانعی است که در مسیر استخدام و ارتقای شغلی آنها وجود دارد. جامعه شناسان موانع ارتقای شغلی زنان را براساس پدیده «سقف شیشه ای» بررسی و ارزیابی می کنند. سقف شیشه ای مجموعه عواملی است که موانعی را در مسیر پیشرفت شغلی زنان ایجاد می کند. آثار داستانی ازجمله منابع ادبی و فرهنگی هر جامعه ای است که سهمی در بازتاب وقایع اجتماعی و مسائل مرتبط با دنیای زنان دارد. در شماری از آثار داستانی شخصیت های زن با موانعی در ادامه تحصیل، ورود به بازار کار و ارتقای شغلی مواجه هستند. این مقاله درصدد است تا با بررسی داستانهای فارسی که به مسئله اشتغال زنان و شرایط شغلی آنها اشاره شده، برمبنای پدیده سقف شیشه ای و روش مطالعه کتابخانه ای و تحلیل محتوا موانع ارتقای شغلی آنها را استخراج و تحلیل کند. نتایج نشان می دهد که نگرشهای مردسالارانه، ازدواج، فساد محیط کار و فرزندآوری مهم ترین عوامل در ایجاد پدیده سقف شیشه ای هستند. این عوامل باعث می شود تا رده بندیهای شغلی در اختیار مردان باشد و تقسیمات براساس جنسیت انجام شود؛ درنتیجه مردان در مشاغل مهم و حساس و زنان در مشاغل متوسط و سطح پایین قرار گیرند.The phenomenon of Glass Ceiling in Contemporary fiction
The barriers to women's employment and job promotion are among the main issues surrounding working women. Sociologists study the barriers to women's promotion in terms of glass ceiling. The Glass Ceiling is a set of factors that creates barriers on the path of women's career advancement. Fictional works as the literary and cultural sources of any society play a part in representing social events and the issues surrounding the world of women. In some fictional works, the female characters face different barriers to continuing their studies, going into business, and being promoted. Conducting a study into the fictional works concerning women's employment and career conditions, the present paper attempts to identify the barriers to women's employment in terms of glass ceiling and based on a library research and a content analysis. The findings suggest that patriarchal views, marriage, work corruption, and having children are the major factors in creating the glass ceiling. Due to these factors, different carriers are dominated by men and strongly influenced by gender issues, a situation in which men win the jobs of high rank and women take the lower ones.