مقایسه محتوای درس تاریخ ادبیات پیش از اسلام در علوم و فنون ادبی (1)، پایه دهم با کتاب تاریخ ادبیات (1) متوسطه قدیم

چکیده

از نظر تاریخی، زبان های ایرانی را براساس تحول، به سه دوره تقسیم می کنند: باستان، میانه و نو. در کتاب تاریخ ادبیات(1) متوسطه قدیم و همچنین در کتاب علوم و فنون ادبی(1) متوسطه جدید، یک درس به زبان، خط و آثار ادبی دوره های باستان و میانه تخصیص داده شده است. هدف از نگارش این مقاله، مقایسه کمیت و کیفیت محتوای این دو درس است. روش کار توصیفی است. بررسی نشان داد که تعداد صفحات مربوط به این موضوع، در کتاب سال دهم متوسطه جدید 1398، نسبت به کتاب چاپ سال 1392 به نصف تقلیل یافته است. در متوسطه قدیم سه مورد و در متوسطه جدید موارد بسیاری برای تصحیح مشخص گشت. تحلیل جدول صفحه 39 کتاب علوم و فنون ادبی(1) نشان داد که از 36 مورد مقایسه نشانه های خطی، 30 مورد نادرست یا ناکامل است و دلایل و پیشنهادات لازم برای اصلاح جدول ارائه گشت. همچنین تاکید شد که زبان فارسی باستان تنها یکی از زبان های دوره باستان ایران است و نباید معادل با آن دوره به کار برده شود. بررسی بخش آثار ادبی مکتوب پیش از اسلام، نشان داد که شعر در دوره باستان و میانه زبان فارسی وجود داشته است. در زبان اوستایی، وزن دسته ای از اشعار هجایی و بعضی دیگر ضربی بوده است. در دوره میانه، گروه زبان های غربی، وزن اشعار هجایی یا ضربی تشخیص داده شده است.