تحلیل نظرگاه سیاحان غربی دوره صفوی و قاجار(مطالعه موردی: شهر کاشان) (مقاله علمی وزارت علوم)

چکیده

در این نوشتار، بیست سفرنامه از سیاحان مطرح که در فاصله حکومت شاه عباس اول صفوی تا زمان مشروطه، از کاشان بازدید کرده اند، مورد پژوهش قرار گرفته است. دیده ها و شنیده های یک سیاح در باب کاشان بررسی شده و با نظریات دیگر سیاحان در همان دوره و در دوره های دیگر و نیز با وضع موجود سنجیده شده است. با این روش: حت و سقم گزارشات آن ها معلوم می شود. از سیاحان دوره صفوی، شاردن، آنتونی و رابرت شرلی، تاورنیه، فیگوئروا، دلاواله، هربرت و اولئاریوس انتخاب شدند که گزارش های آن ها عمده مطالب سیاحان دوره صفوی است. از سیاحان دوره قاجار نیزپولاک، براون، کرزن، سایکس، دوبد، اولیویه، فلاندن، سرسی، گوبینو، دیولافوا، اوبن و پاتینجر انتخاب شدند. مطالب سیاحان در نظمی منطقی باتوجه به جغرافیای تاریخی منطقه کاشان ذیل عنوان های تقسیمات کشوری، راه ها، موقعیت جغرافیایی و شکل شهر کاشان، آب وهوا، تأمین آب شهر، باروی شهر، کوچه ها و شهرسازی، مساجد و بناهای متبرکه، زلزله، بازار، خانه ها، تلگراف خانه، باغ فین، جمعیت، اقلیت ها، حاکم کاشان: نعت، ضراب خانه، کشاورزی، مواد معدنی، اعتقادات و باورهای واقعی و خرافی، جنگ های حیدری نعمتی، سرگرمی، لباس زنان، زنان، ترس، عقرب، حشرات و بیماری ها، گویش، آشپزی، تغییر دید اهالی نسبت به سیاحان، کاشان در یک نگاه با هم سنجیده شده است و در پی یافتن ارتباط معناداری بین نوع گزارش های سیاح و دوره تاریخی و نیز شغل و شخصیت سیاح می باشد.