استعاره دستوری در ترجمه: بررسی ترجمه حمید رفیعی، و مژگان منصوری از رمان سالار مگس ها (مقاله علمی وزارت علوم)

چکیده

یکی از مفاهیم مطرح در دستور نقش گرای نظام مند هلیدی، استعاره ی دستوری است. هدف از ارائه ی این مقاله، بررسی استعاره ی دستوری در ترجمه است. بدین منظور رمان «سالار مگس ها» اثر ویلیام گلدینگ به زبان انگلیسی، و دو ترجمه ی فارسی آن توسط مژگان منصوری و حمید رفیعی برای نمونه انتخاب، بررسیتجزیه و تحلیل و سپس مقایسه شده اند. ابتدا تمامی استعاره های دستوری موجود در سه فصل اول این سه اثر، استخراج و دسته بندی وسپس مقایسه شده اند. نتایج بدست آمده حاکی ازآن است که میزان استفاده از انواع استعاره ی دستوری در متن اصلی رمان «سالار مگس ها» 67/16% کل رمان بوده، کهاین میزان نسبت به دوترجمه ی آن توسط منصوری بامیزان 36/20% نسبت به کل و رفیعی با 27/27% نسبت به کل، کمتر بوده است. همچنین میزان بکارگیری انواع استعاره ی دستوری درترجمه ی منصوری نسبت به ترجمه ی رفیعی کمتر بوده است واین بدان معناست که استعاره های دستوری درمتن اصلی رمان درترجمه دستخوش تغییر می شوند. بنابراین مقاله باارائه ی شواهد کافی ازقیاس متن اصلی رمان باترجمه ها تلاش داردتااین تغییرات رانمایان سازدومیزان اختلاف آنهارادر کاربرداین مقوله ی زبانی نشان دهد.