ارائه و اعتبار سنجیِ الگوی سازمان قابل اتکا برای شرکت های هواپیمایی ایران (مقاله علمی وزارت علوم)

چکیده

امروزه، دست یابی به ایمنی و اعتبارپذیری بالا از اهداف شرکت های هواپیمایی به شمار می رود، این مهم تحت عنوان سازمان های قابل اتکا تحقق می یابد. در همین راستا، این پژوهش به منظور ارائه الگوی تحقق سازمان های قابل اتکا در شرایط بحران در صنعت هواپیمایی کشور، جهت پاسخگویی به تغییرات و بهبود کیفیت خدمات انجام شد. پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی بوده، و از نظر نحوه گردآوری داده ها توصیفی پیمایشی است. تحقیق حاضر ابتدا با جستجوی در ادبیات و پیشینه تحقیق، مؤلفه های الگوی سازمان های قابل اتکا استخراج شد، سپس این مخلفه ها با روش دلفی احصا شدند و به این ترتیب الگوی اولیه تحقیق توسعه پیدا کرد. سپس جهت برازش الگوی پیشنهادی، از طریق پیمایش میدانی در قالب وسیع، بررسی شد. جامعه آماری در بخش دلفی خبرگان شامل رؤسا، مدیران و کارشناسان شرکت هواپیمایی  بوده اند، که به روش ترکیبی از روش قضاوتی و گلوله برفی انتخاب شدند. در بخش دوم تعداد 200 نفر که بر اساس حجم موردنیاز برای مدل یابی معادلات ساختاری و روش نمونه گیری طبقه بندی تعیین شد، به پرسشنامه پاسخ دادند. سپس داده ها از طریق نرم افزارSpss  و Lisrel بر اساس تحلیل عاملی تأییدی مورد سنجش قرار گرفت و مدل نهایی ارائه گردید. یافته ها نشان داد شاخص های برازش مدل، نشان از تأیید و برازش مدل پژوهش دارد. درنهایت بر اساس مدل نهایی، الگوی سازمان قابل اتکا دارای 8 مؤلفه اصلی 62 مؤلفه فرعی است، مؤلفه های اصلی مدل عبارت اند از عدم تمایل به ساده کردن تفاسیر، دل مشغولی، حساسیت به عملیات اعتمادسازی،  انعطاف پذیری، تخصص گرایی، ایمنی و تاب آوری در مقابل شکست است. یافته ها نشان داد شرکت های هواپیمایی می توانند با انتخاب با انتخاب محورهای انعطاف پذیری، تخصص گرایی، رابطه بین دل مشغولی، اعتمادسازی، عدم تمایل به ساده کردن تفاسیر، حساسیت به عملیات، تحمل شکست و ایمنی در مقابل حوادث غیرمترقبه، را بهبود بخشد.