بررسی ساختار آیینی و اساطیری قدمگاه در جیرفت (مقاله علمی وزارت علوم)

چکیده

در جهان اسلام قدمگاه های زیادی با عناوین مختلف وجود دارد که همواره مورد احترام عامه مردم هستند و معمولاً جهت نیایش، حاجت خواهی و یا تدفین مردگان به این اماکن می روند. قدمگاه ها در باورهای اعتقادی و اساطیری ساکنان حوزه جیرفت جایگاه ویژه ای دارند. پلان قدمگاه ها  به شکل مربع یا دایره و سقف آنها گنبدی و درب ورودی آن ها کوتاه و رو به آفتاب است. هدف از این مقاله بررسی روند شکل گیری قدمگاه ها و ریشه یابی باورها و عقاید اساطیری در جیرفت است. پرسش اصلی این است که کارکرد اساطیری و آیینی قدمگاه ها و زمینه شکل گیری آنها در حوزه تمدنی جیرفت چگونه است؟ روش گردآوری اطلاعات «اسنادی و میدانی» و روش پژوهش «توصیفی و تحلیلی» است. این تحقیق نشان می دهد که ساختار آیینی و اساطیری قدمگاه ها در این حوزه برگرفته از باورهای پرستش و احترام به عناصر طبیعت نظیر آب، آتش و خاک، درخت، سنگ و... است.