جهانی شدن، فرایندی تاریخی است که با نخستین مهاجرت های انسان در آفریقا آغاز شد و به دیگر نقاط جهان گسترش یافت. مهاجران، بازرگانان و دیگران، همواره در طول تاریخ، عقاید و کالاهای خود را به دیگر نقاط جهان منتقل کرده اند. این امر، ابتدا در مسافت های کوتاه و بعد در مسافت های بلندتر انجام شد. در واقع، جهانی شدن فرایندی است که از زمان آفرینش انسان وجود داشته و در دهه های اخیر، رشد چشمگیری داشته است. در حوزه های مختلف زندگی می توان آثاری از آمیختن، اقتباس و انطباق تأثیرهای خارجی را مشاهده کرد. برخی از صاحب نظران، سال 1492 را زمان آغاز فرایند جهانی شدن اعلام کرده اند، اما بیشتر محققان و نظریه پردازان، این فرایند را دارای چنین قدمتی نمی دانند. به هرحال باید گفت جهانی شدن فرایندی است که از زمان آفرینش انسان وجود داشته، اما در سال های اخیر، رشد چشمگیری داشته است. دربارة جهانی شدن، تا امروز مطالب و نظریه های متعددی ارائه شده است. این تنوع نظری و گفتمانی در این زمینه، ناشی از ماهیت و اهداف متفاوت آن است، اما مهم ترین چالش در مفهوم نظری این واژه، تعارض در بیان دو واژة جهانی شدن و جهانی سازی است. تعارض و تفاوت نگاه به این دو واژه، ناشی از تفاوت نگاه به فرایندی است که در سه دهة اخیر، ابتدا در بعد سیاسی و امنیتی و سپس از بعد اقتصادی، با تغییر مفهوم مرزها و تغییر کارکرد فضا و مکان، بر تمام رفتار انسان تأثیر گذاشت. در این مقاله تلاش شده است تا به نقش و جایگاه مکان و ویژگی های مکانی، متناسب با ارزش ها و هنجارهای آن پرداخته و ابعاد و تأثیرهای آن در حوزه های مختلف، بررسی شود؛ زیرا پدید آمدن عناوینی همچون «شهروند جهانی» که محصول مستقیم فرایند جهانی شدن است، به تغییر یا تردید در پایه های ارزشی و هنجاری جوامع و ظهور پدیده های جدید در این عرصه منجر شده است. این روند، نقش و اهمیت مکان های جغرافیایی را نیز در سطوح مختلف (چه از نظر مفهومی، چه از نظر مبانی و چه در حوزة مصادیق کارکردی) تغییر داده است و جالب اینکه بسیاری از جوامع، در حال ایجاد سازگاری بین خود و این روندها هستند.
