مامایی

هدف : هدف این پژوهش، بررسی روند فعالیتهای حرفه مامایی در سازمان بهداری دوره رضاشاه با تأکید بر اسناد و مدارک منتشر نشده موجود در آرشیو سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران است . روش / رویکرد پژوهش : این پژوهش، به روش توصیفی تحلیلی، با استفاده از اسناد و مدارک، کتابها، مجله ها، و روزنامه ها ( منابع کتابخانه ای ) و ارزیابی داده های تاریخی و تجزیه و تحلیل آنها، به سازماندهی و نتیجه گیری پرداخته است . یافته ها و نتایج : یافته ها حاکی از این است که دوره سلطنت رضاشاه در ایران، در شمار دوره های تاریخی خاصی است که حکومت، به عنوان حامی تغییر وضعیت زنان در جامعه، به فعالیتهای متعددی مبادرت ورزید . عرصه های اجتماعی، اقتصادی، و حتی حضور سیاسی زنان در جامعه، البته با رعایت سیاستهای حاکمیت پهلوی اول، از جمله میدانهای عملی بود که در ظاهر زنان میتوانستند در آن حوزه ها به فعالیت بپردازند . یکی از ابعاد اجرای سیاستهای حکومت، در ارکان مختلف کشور و از جمله امور مربوط به زنان، رسیدگی به وضعیت بهداشت و سلامت زنان بود که مورد توجه خاص حکومت وقت قرار گرفت . مسلماً این امر، زمانی میتوانست نتیجه بخش باشد که ابتدا متولیان امور بهداشت جامعه زنان، از آموزه های لازم برخوردار می شدند .

مقدمه: بروز تنش­های شغلی در حرفه­ی مامایی می­تواند باعث افزایش شیوع اختلالات اسکلتی-عضلانی و کاهش میزان بازدهی و کیفیت ارایه­ی خدمات آن­ها شود. لذا این پژوهش به منظور تعیین میزان شیوع علایم اختلالات اسکلتی-عضلانی در نواحی گوناگون بدن ماماها و بررسی ارتباط میان تنش شغلی و شیوع علایم اختلالات اسکلتی-عضلانی انجام گرفت. روش­کار: جامعه­ی مورد پژوهش این مطالعه­ی توصیفی-تحلیلی از نوع مقطعی را تمام ماماهای شاغل در بیمارستان­های دولتی و خصوصی شهر کرمان در سال 1390 تشکیل دادند. 74 نفر از ماماها به روش سرشماری انتخاب شدند. برای گردآوری داده­ها از پرسش­نامه­های استاندارد نوردیک و تنش شغلی آلتمایر استفاده شد. داده­ها با استفاده از آمار توصیفی و آمار استنباطی (ضریب همبستگی پیرسون، آزمون تی و مجذور خی) و نرم­افزار SPSS نسخه­ی 16 تحلیل شدند. یافته­ها: در این پژوهش 4/78 درصد افراد مورد بررسی، در 12ماه گذشته حداقل در یک عضو بدن ناراحتی و یا درد را تجربه کرده­اند که بیشترین فراوانی علایم اختلالات اسکلتی-عضلانی در سه عضو پاها 2/39 درصد (29 نفر)، زانوها و کمر هر کدام 1/35 درصد (26 نفر) دیده شد. هم­چنین ارتباط معنی­داری بین اختلالات اسکلتی-عضلانی و تنش شغلی ماماها به دست آمد (05/0P<). نتیجه­گیری: با توجه به نتایج این پژوهش، احتمالا تنش­های شغلی می­توانند باعث تشدید عوارض جسمانی از جمله اختلالات اسکلتی-عضلانی شوند. هم­چنین با توجه به شیوع بالای اختلالات اسکلتی-عضلانی بالا، برگزاری دوره­های آموزشی در خصوص اتخاذ وضعیت­های بدنی استاندارد حین انجام وظایف و اجتناب از وضعیت­های بدنی نامناسب، حایز اهمیت هستند.

اهداف: استفاده از نظرات دانشجویان سال آخر در مورد مهارت های فراگرفته طی تحصیل، می تواند در تقویت نقاط قوت و برطرف کردن نقاط ضعف آموزش مفید باشد. پژوهش حاضر با هدف بررسی خودارزیابی دانشجویان سال آخر رشته مامایی دانشگاه علوم پزشکی شهرکرد از توانایی در انجام مهارت های عملی انجام شد. روش ها: این مطالعه توصیفی- مقطعی در دانشجویان مامایی مقطع کارشناسی پیوسته دانشگاه علوم پزشکی شهرکرد در نیم سال دوم تحصیلی 89-1388 و نیمسال دوم تحصیلی 90-1389 که در آستانه شرکت در امتحان نهایی قرار داشتند انجام شد و همه 47 دانشجو مورد مطالعه قرار گرفتند. ابزار گردآوری اطلاعات فرم ارزیابی مهارت های عملی در حیطه ها بیماری های زنان، بارداری و زایمان، بهداشت مادر و کودک، نوزادان و اصول و فنون پرستاری و مامایی بود. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار SPSS 16 و آمار توصیفی استفاده شد. یافته ها: 3/78% دانشجویان از گروه مامایی، 1/76% از دانشگاه علوم پزشکی شهرکرد و 6/82% از رشته رشته مامایی رضایت داشتند. ارزیابی 61% دانشجویان از توانایی خود در مبحث بارداری و زایمان، 60% در مبحث بیماری های زنان، 54% در مبحث اصول و فنون پرستاری و مامایی، 41% در مبحث بهداشت مادر و کودک و 33% در مبحث نوزادان زیاد بود. دانشجویان مامایی خود را در انجام زایمان بریچ، انجام زایمان چندقلو و گذاشتن IUD اساساً فاقد مهارت دانستند. نتیجه گیری: دانشجویان مامایی مهارت خود را در مباحث بارداری و زایمان، بیماری های زنان و اصول و فنون پرستاری و مامایی را در حد متوسط و در مباحث بهداشت مادر و کودک و نوزادان کمتر از حد متوسط ارزیابی می کنند.

اهداف: دانشجویان از ارکان اصلی موثر بر کیفیت آموزش هستند. بررسی استرس آموزش بالینی، بدون درنظرگرفتن استرس های قبلی و سایر متغیرهای موثر بر چگونگی مقابله با استرس، ناقص خواهد بود. لذا مطالعه حاضر با هدف بررسی ارتباط استرس آموزش بالینی با استرس رویدادهای زندگی، خودکارآمدی، حمایت اجتماعی، روش های مقابله با استرس و عملکرد تحصیلی دانشجویان مامایی انجام گرفت. روش ها: این مطالعه توصیفی- مقطعی روی 155 دانشجوی مامایی دانشگاه آزاد اسلامی واحد کازرون در دو سال متوالی 1390 و 1391 انجام شد. ابزار پژوهش، براساس پرسش نامه استرس آموزش بالینی اخوان اکبری، خودکارآمدی عمومی شرر، حمایت اجتماعی ساراسون، مقابله با استرس اندلر و پارکر و استرس رویدادهای زندگی هولمز و راهه تهیه شد. نمره آزمون جامع و تفاوت میان معدل دیپلم و لیسانس، معیار عملکرد بالینی و تحصیلی بود. داده ها توسط نرم افزار 20 SPSS و با استفاده از ضریب همبستگی اسپیرمن و آزمون T مستقل تحلیل شدند. یافته ها: میانگین نمره استرس آموزش بالینی دانشجویان در حد متوسط بود. استرس آموزش بالینی با استرس رویدادهای زندگی، مقابله با استرس و زیرگروه های مقابله اجتنابی و هیجانی همبستگی مثبت و معنی دار داشت. همبستگی بین حیطه تجارب بالینی با عملکرد تحصیلی و عملکرد بالینی مثبت و معنی دار بود. نتیجه گیری: خودکارآمدی خوب دانشجویان، دسترسی آنها به حمایت اجتماعی مناسب با بیشترین رضایت از آن و استفاده بیشتر آنها از روش مقابله ای حل مساله موجب شده دانشجویان با وجود سابقه استرسی نسبتاً بالا، استرس آموزش بالینی را در حد متوسط درک کنند، به طوری که این استرس عملکرد بالینی و تحصیلی آنها را تغییر نداده است.

اهداف: در مطالعات گذشته، مشارکت دانشجو در امر تدریس، در افزایش موفقیت تحصیلی و کسب مهارت های ارتباطی موثر شناخته شده است. هدف از این مطالعه، مقایسه روش های مشارکتی تدریس با شیوه سنتی از نظر موفقیت تحصیلی و رضایتمندی دانشجویان بود. روش ها: این پژوهش نیمه تجربی روی 21 دانشجوی سال سوم مامایی در درس پزشکی قانونی در دانشگاه علوم پزشکی سبزوار در سال 93-1392 انجام شد. 8 جلسه اول به روش سخنرانی و 8 جلسه دوم به روش مشارکتی اجرا شد. در پایان هر روش، آزمون علمی با میزان دشواری یکسان برگزار شد و دانشجویان پرسش نامه رضایت سنجی را که روایی و پایایی آن تایید شده بود، تکمیل کردند. تحلیل داده ها با نرم افزار SPSS 16 و آزمون آماری Tمستقل انجام شد. یافته ها: میانگین نمره آزمون علمی در روش مشارکتی با تفاوت معنی داری از روش سخنرانی بیشتر بود (0/0001>p). دانشجویان ، روش مشارکتی را باعث افزایش انگیزه آموختن (6/66%)، افزایش صمیمت و ارتباط دانشجویان (1/80%)، افزایش بحث گروهی در داخل و خارج از کلاس (81%) و افزایش یادگیری مطالب درسی (9/80%) دانستند. همچنین میانگین کلی رضایت با اختلاف معنی داری در گروه مشارکتی بیشتر بود (0/0001>p). نتیجه گیری: به کارگیری روش های نوین مشارکتی در کلاس های تئوری دانشگاه علوم پزشکی، می تواند به افزایش یادگیری و درک دانشجویان و بهبود سطح مهارت های ارتباطی آنها کمک کند.

اهداف: امروزه یکی از شاخص های اصلی سنجش توسعه یافتگی کشورها، سهم جامعه در تولید دانش است. بنابراین ارزیابی کارآیی درونی واحدهای آموزشی و به تبع آن، ارتقای آموزشی آنها اهمیتی دوچندان یافته است. هدف این پژوهش، مقایسه کارآیی درونی دو گروه آموزشی پرستاری و مامایی دانشگاه آزاد اسلامی واحد دزفول طی سال های تحصیلی 1384 تا 1390 با استفاده از روش تحلیل جریان دانشجویی یا کوهورت آموزشی بود. روش ها: در این پژوهش توصیفی- مقطعی، کلیه دانشجویان مقطع کارشناسی رشته پرستاری (به تعداد 1456 نفر) و رشته مامایی (به تعداد 1560 نفر) دانشگاه آزاد اسلامی واحد دزفول که مجموعاً 3016 نفر بودند به صورت سرشماری وارد مطالعه شدند و کارآیی درونی این دو گروه آموزشی طی سال های تحصیلی 1384 تا 1390 مورد بررسی قرار گرفت. برای تعیین کارآیی درونی از ابزار تحلیلی کوهورت آموزشی یا جریان دانشجویی بهره گیری شد. تحلیل داده ها با استفاده از شاخص های اختصاصی سنجش کارآیی درونی و آمار توصیفی به کمک نرم افزار SPSS 13 انجام شد. یافته ها: کارآیی درونی دانشجویان مامایی (1/63%) از کارآیی درونی دانشجویان پرستاری (4/76%) پایین تر بود. متوسط طول دوره تحصیلی از میزان مقرر برای فارغ التحصیلی بیشتر بود. نرخ ماندگاری (حفظ دانشجو) در سال های اولیه بالاتر از سال های بعدی بود. نتیجه گیری: کارآیی درونی دانشجویان گروه مامایی دانشگاه آزاد اسلامی واحد دزفول طی سال های تحصیلی 1384 تا 1390 از کارآیی درونی دانشجویان گروه پرستاری پایین تر است.

مقدمه: نظام ارزشیابی از روش هایی که به ارزشیابی صرف دانش می پرداختند، به روش های ارزشیابی توانایی و شایستگی تغییر یافته است. روش ارزشیابی بالینی دفترچه ثبت مهارت های بالینی یا مهارت نامه (Logbook) یکی از روش های رایج ارزشیابی مهارت های بالینی دانشجویان است که در سال های اخیر جهت ارزشیابی بالینی دانشجویان مامایی دانشگاه علوم پزشکی شیراز مورد استفاده قرار گرفته است. بنابراین این مطالعه با هدف بررسی میزان رضایتمندی دانشجویان مامایی از این روش انجام گرفته است. روش کار: در این مطالعه توصیفی مقطعی که در سال 1395 صورت گرفت، 94 نفر از دانشجویان مامایی که کارآموزی بهداشت مادر و کودک (MCH) و بارداری و زایمان (OB) را می گذراندند، مورد مطالعه قرار گرفتند. داده ها با استفاده از پرسشنامه «سنجش رضایتمندی» جمع آوری شد که این پرسشنامه شامل 9 حیطه در قالب مقیاس لیکرت بود. نتایج با استفاده از نرم افزار SPSS 18.0 و آزمون های آماری توصیفی و تحلیلی مثل آزمون تحلیل واریانس (ANOVA)،T مستقل و ... تجزیه و تحلیل شد. یافته ها: میانگین رضایتمندی دانشجویان مامایی از مهارت نامه در کارآموزی OB، 9/16 ± 3/47 و در کارآموزی MCH، 2/15 ± 8/52% بود. در هر دو کارآموزی بالاترین نمره رضایت مندی مربوط به حیطه «استرس زا بودن» بود (2/25 ± 4/65% در کارآموزی MCH و 7/27 ± 3/54% در کارآموزی OB) و میزان رضایت دانشجویان ترم آخر بیشتر از سایر دانشجویان بود. (05/0 > P). نتیجه گیری: استفاده از مهارت نامه در ارزشیابی بالینی دانشجویان مامایی در کارآموزی های OB و MCH، همراه با نارضایتی نسبی است. لذا بازنگری و اصلاح جوانب مختلف مهارت نامه ضروری به نظر می رسد تا به خوبی موجبات رضایت هرچه بیشتر دانشجویان فراهم گردد.

مقدمه: علیرغم مقالات اصیل متعدد در ارتباط با آسکی در ارزشیابی بالینی پرستاری و مامایی در ایران، مشخص نیست بر اساس شواهد حاصل از آنها روایی و پایایی آسکی تأیید می شود و برای ارزشیابی بالینی دانشجویان روش مناسبی است؟ جهت پاسخ به این سؤالات مرور مطالعات موجود صورت گرفت تا وضعیت آسکی را در ارزشیابی بالینی دانشجویان پرستاری و مامایی ایران مشخص سازد . روش کار: در این مطالعه مروری، پایگاه های اطلاعاتی بین المللی Web of Science ، Scopous ، Proquest و Pubmed و پایگاههای داده ایرانی مانند Irondoc ، Magiran ، SID برای یافتن مطالعات انتشاریافته در فاصله سالهای 2000 تا 2017 با استفاده از کلمات کلیدی مرتبط جستجو شدند. متن کامل مقالات انتخاب شده توسط دو مرورگر بررسی و یافته های مشابه مطالعات در قالب مضمون طبقه بندی گردید . یافته ها: در مجموع 23 مطالعه مرور شد. این مطالعات مهارت بالینی دانشجویان (11 مطالعه)، روایی و پایایی آزمون (4 مطالعه)، رضایتمندی و دیدگاه دانشجویان (6 مطالعه) و عوامل تنش زا و اضطراب ناشی از آسکی (2 مطالعه) را بررسی کرده اند. ضرورت ارزشیابی بالینی از طریق آسکی، آسکی آزمونی روا و پایا، آسکی تجربه ای رضایت بخش برای دانشجویان، آسکی و یادگیری دانشجویان و تلفیق تئوری و بالین، آماده سازی محیط، مربیان و دانشجویان قبل از برگزاری آزمون از یافته های اصلی به دست آمده بود . نتیجه گیری: مرور شواهد موجود نشان می دهد در نظام ارزشیابی بالینی دانشجویان پرستاری و مامایی ایران، آسکی آزمونی روا و پایا و مهم ترین نقطه قوت آن، رضایت بخش بودن آن برای دانشجویان است. در راستای عملکرد بهتر دانشجویان در طی آزمون، برنامه ریزی های دقیق تری قبل از برگزاری آزمون نیاز است.

بسط نگرش نوین به بهداشت و پزشکی در دوره ی قاجاری مستلزم توجه به مسائل مختلف از جمله زیست سالم زنان و کودکان بود. کنشگران سیاسی و متفکران مسئله ی بهداشت و پزشکی نوین را به ترتیب در قالب اقدامات اصلاحی و نقد گفتمان مسلط طبابت سنتی در زمره ی دغدغه های خود گنجاندند. این کنش ها در اواخر دوره ی قاجاری با رونق روزنامه نگاری زنان وجه جدی تری به خود گرفت و به نقد گفتمان مسلط بهداشت و پزشکی در دو سطح انجامید. در سطح نخست واکاوی علل بیماری های رایج و تغذیه زنان و کودکان در کانون توجه قرار گرفت، و در سطح دوم تأثیر ناآگاهی زنان به مسائل روز بهداشت و گرفتاری آنان به خرافات به پرسش کشیده شد. روی سخن در سطح دوم بیشتر متوجه قابله ها و دایه ها بود. در پژوهش حاضر تلاش شده است نقش و تحول جایگاه این دو دسته از زنان در گفتمان پزشکی این دوره از دریچه ی رویکرد متجددانه ی روزنامه نگاری بررسی شود. حاصل پژوهش حاکی از آن است که نقد ناآگاهی قابله ها و دایگان از بهداشت و پزشکی نو در کنار برخی اقدامات که درجهت نوسازی بهداشت و پزشکی صورت گرفت سبب شد به تدریج قابلگی سنتی مسیری را طی کند که منجر به ظهور مامایی مدرن شود. دایه ها نیز به مرور زمان نقش خود را در گفتمان متجدد پزشکی از دست دادند.