اجتماعات مجازی

این مقاله می کوشد به بررسی آنومی اجتماعی در اجتماعات مجازی اینترنت بپردازد. با توجه به گسترش روزافزون اینترنت و شکل گیری اجتماعات ‏مجازی در آن، این مساله پیش می آید که آیا اینترنت محیطی از نظر هنجاری آنومیک است، و یا می توان از نوعی نظم اجتماعی غیر قابل رویت که بر ‏اساس هنجارهای اجتماعی در فضای مجازی است، سخن گفت.‏

در بازارهای به شدت رقابتی امروز، مدیران شرکت ها در جستجوی روش های جدیدی برای آگاه ساختن مردم از محصولات خود و بهبود نام تجاریخود هستند. آنها جهت رسیدن به این مقصود از روش های بازاریابی متنوعی برای جذب بیشتر مشتریان استفاده می کنند. یکی از مؤثرترین این روش ها که بر پایه ارتباطات میان افراد شکل گرفته است، بازاریابی دهان به دهان الکترونیکی است. در سال های اخیر با افزایش کاربران اینترنت در ایران فرصت مناسبی برای شرکت ها به وجود آمده است تا با بهره گیری از این روش نوین در کنار روش های سنتی بازاریابی، علاوه بر افزایش سهم خود از بازار، شناخت مشتریان از محصولات خود را افزایش داده و نام تجاری شرکت را بهبود بخشند. بنابراین لازم است فضاهای مجازی که ارتباطات دهان به دهان بر بستر آنها انجام می شود، بیشتر مورد توجه و حتی در صورت لزوم مورد نظارت شرکت ها قرار گیرند. در این تحقیق که بر پایه روش تحقیق کیفی با عنوان شبکه نگاری و با بهره گیری از نرم افزار تحلیل داده مکس کیودا انجام شد، سعی شده است تا به صورت تجربی به کنکاش یکی از این فضاهای مجازی اینترنتی پرداخته شود. به این منظور عنوانهایی از یک انجمن ایرانی با موضوع لوازم خانگی مورد بررسی قرار گرفت. در نتیجه این تحقیق، پس از شناسایی عوامل تشکیل دهنده فضای مجازی با محوریت گفتگو درباره نام تجاری، وجود ارتباطاتی بین این عوامل در این انجمن مشخص شد.

با توجه به تأثیرات گسترده و ژرفی که پدیده نوظهور اینترنت در زیست فردی و اجتماعی بشر قرن بیست و یکمی بر جای گذاشته، امروزه فهم بسیاری از معادلات جهان سیاست، فرهنگ، اقتصاد و اجتماع، بدون درک نقش آن غیرممکن می نماید. از همین رو، پژوهشگران و نویسندگان در حوزه های گوناگون دانش بشری، در باره اینترنت و تأثیر آن در عرصه های مختلف زندگی فردی و اجتماعی در حال نظریه پردازی و ایده سازی هستند. در این میان، تأثیر این فناوری بر ظهور و رواج اشکال نوین تعاملات اجتماعی بین گروه های مختلف یک جامعه و در درون آنها از اهمیت بالایی برخوردار است. گروه های قومی در کشورهای گوناگون؛ از جمله گروه هایی هستند که با بهره گیری از فضای مجازی اینترنت و امکانات گوناگون فراهم آمده در این گونه فضاها به اشکال نوین کنش و تعامل در درون خود و با گروه های دیگر روی آورده اند. در این مقاله کوشش خواهد شد تا ضمن تبیین چرایی استقبال این گروه ها، از کنش ها و تعاملات اینترنتی، از یک سو به فرصت ها و امکانات و از سوی دیگر، به تهدیدها و چالش های آن، با محور قرار دادن اصول هویت ملی، همبستگی ملی و حاکمیت ملی کشور بپردازیم.

مشارکت شهروندی فرایند تصمیم گیری های عمومی اثرگذار بر منافع فردی و جمعی است که بخشی از دموکراسی را در چهارچوب رابطه اعطای قدرت بین شهروندان و حکومت قرار می دهد. این فرایند، که در برنامه ریزی شهری و در جوامع توسعه یافته موردتوجه قرارگرفته، نیازمند بستر مناسب ارتباطی است. از طرفی شکل گیری آن به میزان تحقق فرایند مقتدرسازی اجتماعات منسجم محلی وابسته است که طی آن افراد و اجتماعات قدرت تأثیرگذاری بر محیط پیرامون خود را پیدا می کنند و تمرکززدایی در قدرت را به همراه دارد. ازاین رو، این مقاله با هدف مطالعه و تحلیل چگونگی ارتقای مشارکت شهروندی در برنامه ریزی شهری از طریق مقتدرسازی اجتماعات منسجم محلی در بستر ارتباطی فضای مجازی انجام شده است. به منظور دستیابی به اهداف مقاله بازبینی متون مرتبط با چهارچوب های مشارکت شهروندی، مقتدرسازی اجتماع منسجم محلی، ارتباطات با به کارگیری روش تحلیل متون مدون، بر پایه روش های پژوهش تحلیل تفسیری-تاریخی و مقایسه ای زمینه های مشترک سه انگاشت پایه به صورت موازی بر محور زمان ساماندهی شده است. یافته های تحلیل های به کاررفته در این مقاله مبین ارتقای تدریجی مشارکت شهروندی در برنامه ریزی شهری در گذر زمان و در جهت دموکراتیک تر کردن جوامع است. افزون بر این گسترش امکان ارتباطات و افزایش روند تحقق مقتدرسازی اجتماعات محلی در پیشبرد این روند نقش بسزایی داشته است.