مطالب مرتبط با کلیدواژه

ادات نفی


۱.

جمله های منفی اسمیه و دلالت های معنایی آن ها در قرآن کریم(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: قرآن دلالت معنایی ادات نفی جمله های اسمیه

حوزه‌های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی منطق، فلسفه و کلام اسلامی کلام دین پژوهی فلسفه دین
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی تفسیر و علوم قرآن تفسیر قرآن معارف قرآن موارد دیگر فرهنگ اصلاحات و واژه ها در قرآن
تعداد بازدید : ۱۶۹۹ تعداد دانلود : ۵۸۶
در کنار درک روابط نحوی میان اجزای کلام، تلاش برای فهم معنا نیز می تواند کارکردهای معناشناسی ساختارهای نحوی را به خوبی نشان بدهد. در قرآن کریم آیات متعددی با ساختارهای تعبیری و نحوی مشابه و نزدیک به هم دیده می شود، که ممکن است مخاطب را به این تلقی برساند که تفاوت چندانی در دلالت های معنایی این دسته از آیات نیست. کاربرد حالت های گوناگون نفی در جمله های اسمیه همراه با «لیس»، «حروف شبیه به لیس» و «لا نفی جنس» از جمله این ساختارها و تعبیرات است که با وجود شباهت ظاهری دلالت های معنایی متفاوتی دارند. پژوهش حاضر با رویکردی تحلیلی و تطبیقی در بافت و سیاق آیاتی که این ادات در آن ها به کار رفته است، نشان می دهد که اختلاف این ساختارهای نحوی، صِرفِ تغییر و تفنن در تعبیر نبوده؛ بلکه هر یک از آن ها برای بیان معنای هدفمندی هستند.
۲.

نفی در زبان فارسی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: نفی قطبیت ادات نفی فعل منفی زبان فارسی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۳۱ تعداد دانلود : ۲۶۳
زبان ها در بازنمایی مفهوم نفی از امکانات مختلفی استفاده می کنند. پاین با نگاهی رده شناختی، به مفهوم نفی پرداخته و آن را به دو گروه «نفی جمله ای» و «نفی غیرجمله ای» تقسیم کرده است. در نفی جمله ای که سیطره عملکرد آن بر کل بند است، امکانات مختلفی چون وندافزایی، استفاده از ادات نفی، فعل اصلی و کمکی منفی ساز، اسم منفی ساز، قیدهای منفی ساز و کمّی نماهای منفی ساز مطرح می شود. نفی غیرجمله ای دو زیربخش دارد که شامل نفی اشتقاقی و نفی در بند پیرو است. در این پژوهش، تلاش می کنیم با رویکردی داده بنیاد و براساس نمونه های موجود در «پیکره گزاره های معنایی زبان فارسی» و در صفحات وب، امکانات نفی را در زبان فارسی معرفی کنیم. بررسی داده ها نشان داد که الگوی غالب منفی سازی در زبان فارسی وندافزایی است اما دیگر امکانات نفی جمله ایِ معرفی شده پاین را هم می توان در زبان فارسی مشاهده کرد. ادات «نه»، فعل های اصلی مانند «خودداری کردن»، فعل کمکی «نکرد»، قیدی مانند «ابدا» و کمّی نمای «هیچ»، نمونه ای از امکانات منفی سازی در زبان فارسی هستند. همچنین بررسی داده ها علاوه بر صحه گذاشتن بر وجود امکانات نفی تحلیلی در زبان فارسی، نشان داد که لزوما با حضور کمّی نما و قیدهای معرف مفهوم نفی، فعل جمله منفی نمی شود.
۳.

نفی در زبان اشاره ایرانی (گونه تهرانی)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: زبان اشاره زبان اشاره ایرانی (گونه تهرانی) نفی ناشنوایان ادات نفی نفی دستی نفی غیردستی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۹ تعداد دانلود : ۱۴۶
ناشنوایان ایرانی از زبان اشاره ای در تعاملات خود استفاده می کنند که زبانی طبیعی با دستور زبان خاص خود و مستقل از زبان فارسی است. هدف این پژوهش بررسی ساخت نفی در زبان اشاره ایرانی (گونه تهرانی) است. روش پژوهش برگرفته از پژوهش های بین زبانی زشن (2004, 2006) است که درباره 38 زبان اشاره انجام شده اند. 7 بزرگسال ناشنوای عمیق مسلط به زبان اشاره ایرانی (گونه تهرانی) به روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند. یک مترجم و مشاور زبان اشاره در تمام مراحل پژوهش حضور داشت. برای جمع آوری داده، ضبط ویدئویی و مشاهده رفتارهای زبانی اشاره گران هنگام ارائه محرک های زبانی و همچنین مشاهده هدفمند فیلم هایی به زبان اشاره ایرانی (گونه تهرانی) صورت گرفت. داده ها برای بررسی وارد برنامه نرم افزاری ELAN شدند. تحلیل داده ها نشان داد که در زبان اشاره ایرانی (گونه تهرانی)، نشانه گذاری نفی هم به صورت دستی و هم غیردستی در شکل های مختلف قابل مشاهده است. نفی غیردستی اجباری نیست و از نظر سیطره  می تواند کل بند (منهای بخش مبتداسازی شده) یا بخش/بخش هایی از یک بند را دربر گیرد. منفی سازهای اصلی بند (ادات نفی دستی) عبارت انداز:  نه (NOT)، نه (NO)، هیچ (NONE)، نه (اصلاً ، به هیچ وجه و ...) (NEVER) و نه وجودی (NOT-EXIST). واژه بست سازی ادات نفی فراوان مشاهده شد.