آموزش فنی وحرفه ای

هدف اصلی تحقیق، شناسایی عوامل مؤثر بر عملیاتی شدن ایده های کسب وکار کارآموزان پایگاه های آموزش روستایی اداره کل آموزش فنی وحرفه ای استان اصفهان بوده است. نوع تحقیق توصیفی-تحلیلی مبتنی بر پیمایش پرسشنامه ای می باشد. جامعه آماری شامل 2300 نفر از کارآموزان پایگاه های آموزش روستایی فنی وحرفه ای در استان اصفهان بوده که طی سال های 1392-1390 در این دوره ها شرکت داشته اند. حجم نمونه از طریق فرمول کوکران 322 نفر تعیین گردید که با روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای، پرسشنامه های تحقیق در بین پاسخ گویان توزیع شده است. روایی پرسشنامه بر اساس نظرات کمیته تحقیق و کارشناسان آموزش فنی وحرفه ای استان اصفهان و پایایی پرسشنامه از طریق سنجش ضریب آلفای کرونباخ برای بخش های پرسشنامه بین 88/0=&alpha تا 940/0=&alpha به دست آمده است. انجام تحلیل عاملی نشان داد که عواملی تحت عنوان «حمایت خانوادگی و سرمایه اجتماعی»، «داشتن مهارت و تجربه»، «هدف مندی و انگیزه ی بالا»، «دسترسی به سرمایه و منابع تولید»، «بستر نهادی هموار» و «فرصت جویی» بر عملیاتی شدن ایده های کسب وکار اثرگذار است.

یکی از کارهای مهمی که در مطالعات مربوط به تولید سند ملی آموزش و پرورش، به ویژه در ساحت اقتصادی– حرفه ای، مورد توجه قرار گرفت، تدوین الگو یا چارچوب مفهومی بود. زیرا درک و تبیین مفاهیم کلی مانند آموزش فنی وحرفه ای، با پیشینه ای طولانی، که در چند دهه اخیر دچار تغییرات و تحولات گوناگونی شده است، تدوین این چارچوب مفهومی را ضروری می نمود. به همین منظور پژوهشی با هدف تهیه و تدوین اصول، مبانی و الگوی نظری آموزش فنی وحرفه ای انجام شد. با این پرسش اصلی که: برای تدوین یک چارچوب مفهومی به چه عناصری باید توجه کرد و چگونه آن ها را سازمان داد؟ یا به بیان دیگر تدوین یک چارچوب نظری از چه الگویی تبعیت می کند و دارای چه مؤلفه هایی است؟ این پژوهش به روش اسنادی و تحلیلی از طریق تحلیل منابع و نتایج تحقیقات انجام شده، اجرا گردید. روش پژوهش کیفی بود و از نظر هدف، می توان آن را از نوع پژوهش های بنیادی قلمداد کرد. نتایج پژوهش منجر به ارائه الگویی برای تدوین چارچوب نظری در آموزش فنی وحرفه ای گردید که دارای 7 مولفه اصلی شامل فلسفه، اصول و قواعد، سیر تاریخی، عناصر مفهومی، عناصر محیطی، نقاط قوت و ضعف و نهایتاً رویکردهای اجرای آموزش فنی وحرفه ای است. مقاله حاضر با استفاده از نتایج و ادبیات این پژوهش نگاشته شده است.

هدف از این پژوهش، ارزیابی اثربخشی آموزش های فنی وحرفه ای و بررسی نقش آن در بهبود وضعیت زندگی زندانیان و کاهش تکرار جرم بود. پژوهش ازلحاظ هدف، کاربردی؛ و ازلحاظ شیوه گردآوری داده ها، توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه ی زندانیان شرکت کننده در دوره های آموزش فنی وحرفه ای سال 1393 است که نمونه ای به حجم 246 نفر از آن ها به شیوه تصادفی ساده، انتخاب و موردمطالعه قرار گرفت. اثربخشی دوره های فنی وحرفه ای بر اساس الگوی کرک پاتریک در سه سطح واکنش، یادگیری و تغییر رفتار انجام گرفت. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه ارزشیابی کرک پاتریک (1966) و پرسشنامه محقق ساخنه برای ارزیابی وضعیت زندگی زندانیان و کاهش تکرار جرم بود. روایی پرسشنامه ها ، با استناد به نظر متخصصان مورد تأیید قرار گرفت و پایایی آن ها با استناد به ضریب آلفای کرونباخ به ترتیب (90/.)، (80/.) و (78/.) محاسبه شد. جهت بررسی سؤالات پژوهش از آزمون t تک نمونه ای و جهت بررسی فرضیات پژوهش از مدل معادلات ساختاری (SEM) استفاده شد. درمجموع نتایج نشان داد دوره های آموزش فنی وحرفه ای برگزارشده در زندان بر اساس سه سطح کرک پاتریک (واکنش، یادگیری، تغییر رفتار) در سطح مطلوبی قرار داشت و آموزش های فنی وحرفه ای نیز موجب بهبود وضعیت زندگی زندانیان شده و از تکرار جرم جلوگیری می کند. همچنین می توان با رفع نواقصی همچون کمبود وسایل و امکانات، عدم نیازسنجی، عدم توجه مسئولین، صدور به موقع گواهینامه به اثربخش تر کردن این دوره ها کمک کرد.

پژوهش حاضر با هدف بررسی و راهکارهای ایجاد انگیزه لازم برای راه اندازی کسب و کار توسط کارآموزان آموزش دیده می باشد که بر روی 9 نفر از کارآموزان رشته پرورش دهنده گیاهان آپارتمانی مرکز آموزش فنی و حرفه ای شهرستان میناب با استفاده از آموزش اثرگذار و آموزش اصول کارآفرینی قبل از شروع آموزش اصلی صورت گرفته است. مدل پژوهش کیفی و رویکرد آن تحلیل و شیوه گردآوری اطلاعات در این پژوهش به صورت پرکردن پرسشنامه و مصاحبه با افراد صاحب نظر در رابطه با آموزش های کارآفرینی و بازاریابی و دعوت از کارآفرین رشته مذکور جهت شناخت فرصت ها وکاهش ریسک کسب و کار به این نتیجه رسیدیم که شیوه ی آموزش اصولی به ترتیب 1. آموزش کارآفرینی 2. دعوت از کارآفرین 3. آموزش بازاریابی قبل از شروع دوره آموزشی اصلی تاثیر بسیار زیادی در ایجاد انگیزه و هیجان کارآموز جهت راه اندازی کسب و کار خواهد داشت و همچنین دولت با ایجاد موسسات حمایتی و رایزنی با شرکت های بزرگ جهت حمایت از خرید تولیدات کسب وکار های کوچک، دادن وام های بلاعوض یا با درصد سود اندک و همچنین به روزرسانی آموزش ها و حمایت از ارگان های آموزشی، تاثیر زیادی جهت ایجاد اشتغال و کسب وکارها دارد و دراین صورت می توان گفت که آموزش های فنی و حرفه ای اثرگذار بوده و منجر به ایجاد اشتغال گردیده است.

هدف کلی بررسی مهارت های کارآفرینی مورد نیاز مهارت آموخته های آموزش فنی و حرفه ای برای فعالیت در کارگاه در مرکز آموزش فنی وحرفه ای قاین طی سال های 1385-1401 می باشد. نوع تحقیق توصیفی و کاربردی است و ابزار گردآوری داده ها پرسش نامه بود که پس از طراحی روایی صوری آن (بر اساس دیدگاه صاحب نظران) و پایایی آن (با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ 71%) سنجیده شد. جامعه آماری تحقیق 67 کارآفرین که در دوره های آموزشی مرکز فنی حرفه ای قاین شرکت داشتند را شامل و نمونه آماری به روش نمونه گیری در دسترس تعیین گردید. پرسش نامه ساختاریافته شامل 21 گویه جهت مهارت های کارآفرینی تهیه، تکمیل و مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت. بر اساس نتایج می توان گفت که مهارت های کارآفرینی مورد نیاز مهارت آموخته های آموزش فنی و حرفه ای برای فعالیت در کارگاه در اقتصاد تحت رکود در مرکز قاین در سطح مطلوبی است.

تحقیق انجام شده با هدف ارائه الگوی توسعه کارآفرینی با رویکرد نهادی در بخش آموزش فنی وحرفه ای می باشد. این تحقیق از نظر هدف بنیادی و رویکرد کاربردی دارد و روش تحقیق آمیخته و از روش تحلیل محتوا می باشد. جامعه آماری بخش کیفی شامل اساتید و خبرگان در بخش فنی حرفه ای دراستان خراسان رضوی می باشند و روش نمونه گیری در این تحقیق از نوع روش نمونه گیری گلوله برفی می باشد، بدین صورت که جمع آوری داده تا رسیدن به نقطه اشباع ادامه پیدا کرد که تعداد آن 18 نفر می باشند و همچنین جامعه آماری در بخش کمی شامل کارکنان باتجربه ومدیران ارشددرحوزه فنی وحرفه ای وتوسعه کارآفرینی بخش اشتغال استان خراسان رضوی می باشند و روش نمونه گیری در این تحقیق از نوع تصادفی ساده می باشد که تعداد حجم نمونه بر اساس جدول مورگان 313 نفر می باشد. روش و ابزار گردآوری اطلاعات در بخش کیفی بصورت مصاحبه نیمه ساختار و در بخش کمی بصورت پرسشنامه محقق ساخته می باشد.روشﻫﺎی آﻣﺎری ﺑﺮای ﺗﺠﺰیﻪ و ﺗﺤﻠﯿﻞ اﻃﻼﻋﺎت ﻣﻮﺟﻮد استفاده از نرم افزار Smart PLS است.نتایج برآمده ازمدل ساختاری نشان میدهد که آموزشهای فنی حرفه ای بافرهنگ کارآفرینی باتوجه به ضریب0/617 وآزمون,t639/07ارتباط مثبت ومعنی داروقوی دارد.همچنین نگرش کارآفرینی ومدیریت عملکردرابطه معنی داروقوی باتوسعه کارآفرینی داردوزیرساختها وتفکراستراتژیک کارآفرینی ارتباط متوسطی باتوسعه کارآفرینی دارد.همچنین چشم اندازکارآفرینی باتوسعه کارآفرینی وآموزشهای فنی حرفه ای ارتباط قوی ومعنی داری دارندوازطرفی آموزشهای فنی حرفه ای ارتباط متوسط باپشتیبانی حاکمیت دارد.

پژوهش حاضر، به واکاوی مهم ترین موانع اجرای موفق برنامه درسی آموزش فنی وحرفه ای رسمی با استناد به تجارب زیسته هنرآموزان باسابقه هنرستان ها پرداخته است. روش پژوهش کیفی و از نوع پدیدارشناسی است. داده های تحقیق با رعایت اصل اشباع نظری از طریق مصاحبه های نیمه ساختاریافته با 18 هنرآموز شاغل در هنرستان ها جمع آوری شد. هنرآموزها با روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شده بودند. برای تجزیه وتحلیل داده ها از روش هفت مرحله ای کلایزی استفاده شد. واکاوی داده ها نشان داد مهم ترین موانع مرتبط با اجرای موفق برنامه درسی آموزش فنی وحرفه ای رسمی در سه مضمون کلی قابل انتزاع است: موانع فنی (هدایت تحصیلی نامناسب، کمبود نیروی انسانی متخصص، فقدان توانمندسازی هنرآموزان، توزیع نامتوازن رشته ها، فضا و تجهیزات قدیمی و فقدان حمایت از هنرجویان) و موانع سیاسی (موانع قانونی، کمبود منابع مالی، تصمیم گیری غیرتخصصی، ارتباط نداشتن با بازار کار و نبود پشتیبانی سایر سازمان ها) و موانع فرهنگی (فقدان بسترسازی فرهنگی و نگرش منفی).

سکونت گاه های غیر رسمی یکی از پیامدهای نامطلوب اصلی شهرها می باشد که زیست غیررسمی را در بعد کالبدی برای شهرها با خود به همراه دارد هدف از انجام این پژوهش تعیین نقش آموزش های فنی وحرفه ای در بهبود سیمای کسب و کار در سکونت گاه های غیر رسمی می باشد. روش بررسی توصیفی با رویکرد پیمایشی است و جامعه آماری تمامی اساتید، صاحبنظران و متخصصان و افرادی هستند که دارای سابقه و فعالیت در بخش سکونت گاه های غیر رسمی را دارند که بر اساس نمونه گیری و با استفاده از نرم افزار GPower تعداد 231 نفر به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند که پرسشنامه محقق ساخته دارای روایی و پایایی در بین آنها توزیع و نتایج داده ها در دو بخش توصیفی و استنباطی تحلیل گشت. یافته ها بیانگر آن است که آموزش فنی و حرفه ای منجر به توانمند سازی زنان و گرایش به سمت مشاغل خانگی در سکونت گاه های غیر رسمی خواهد شد و همچنین ارائه آموزش های مهارتی در زمینه کارآفرینی و کسب و کار و مهارت های مرتبط با مدیریت فنی و بازایابی می تواند در بهبود وضعیت ارائه محصول در این مناطق نتایج اثرگذاری را به دنبال داشته باشد. نتایج بیانگر آن است که مهارت آموزی و ارائه آموزش های فنی وحرفه ای یکی از راهکارهای بهبود سیمای مشاغل و کاهش فقر اقتصادی در سکونت گاه های غیر رسمی باشد که این موضوع نیازمند همکاری و همگرایی بیشتر سازمان ها در توسعه نظام آموزش مهارتی در این بخش می باشد.