جهت گیری مسیر شغلی متنوع

در دنیایی که پدیده شغل زدایی به سرعت در حال گسترش است، تمایل به مسیر شغلی متنوع که در سرمایه های انسانی، اجتماعی و روان شناختی افراد به سرمایه گذاری های مداوم نیاز دارد، می تواند موجب افزایش قابلیت استخدام آنان شود. این پژوهش به بررسی تأثیر جهت گیری مسیر شغلی متنوع بر قابلیت استخدام ترخیص کاران گمرک بندر شهید رجایی با تأکید بر متغیر میانجی سرمایه مسیر شغلی می پردازد. جامعه آماری پژوهش 250 نفر از مدیران عامل شرکت های ترخیص کار گمرک شهید رجایی بود که بر اساس جدول مورگان حجم نمونه 152 نفر به روش تصادفی ساده و با استفاده از جدول اعداد تصادفی انتخاب شدند. برای سنجش متغیرهای پژوهش از پرسشنامه مسیر شغلی متنوع بریسکو و همکاران (2006)، پرسشنامه قابلیت استخدامی دیووس و سونز (2008) و پرسشنامه سرمایه مسیر شغلی  لوتانز و همکاران (2007) استفاده شده است. پایایی پرسشنامه ها با روش آلفای کرونباخ به تأیید رسید و برای تجزیه و تحلیل داده ها از مدل سازی معادلات ساختاری و نرم افزار PLS استفاده شد. نتایج پژوهش نشان دهنده آن است که جهت گیری مسیر شغلی متنوع هم به صورت مستقیم و هم از طریق متغیر میانجی سرمایه مسیر شغلی، قابلیت استخدام ترخیص کاران گمرک را افزایش می دهد.

امروزه با افزایش عدم اطمینان محیطی، از راهکارهای تطابق با تحولات و اطمینان از شغل همیشگی، گرایش به سمت کارآفرینی هیبریدی است. پژوهش حاضر، با هدف پایش تأثیر کارآفرینی هیبریدی بر موفقیت مسیر شغلی با نقش میانجی جهت گیری مسیر شغلی متنوع انجام پذیرفته است. این پژوهش از نظر هدف، کاربردی و در زمره پژوهش های توصیفی و پیمایشی است. جامعه آماری این پژوهش، مدیران و کارکنان شرکت های واقع در شهرک های صنعتی در استان لرستان هستند که با استفاده از فرمول محاسبه نمونه کوکران، حجم نمونه 350 نفر تعیین و اعضای نمونه با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده ها در پژوهش حاضر پرسشنامه های استاندارد بوده که روایی و پایایی آن ها از طریق روش محتوایی و آلفای کرونباخ و پایایی ترکیبی تأیید شد. برای بررسی و آزمون فرضیه ها از رویکرد مدل سازی معادلات ساختاری و نرم افزار PLS استفاده شده است. نتایج بررسی فرضیه ها حاکی از آن است که کارآفرینی هیبریدی بر جهت گیری مسیر شغلی متنوع و موفقیت مسیر شغلی اثرگذار است. به عنوان نتیجه کلی باید اشاره داشت که با توجه به نرخ بالای ورشکستگی و از بین رفتن مشاغل، افرادی که در شهرک های صنعتی و در مشاغل حرفه ای فعالیت دارند، می توانند با راهبرد کارآفرینی هیبریدی و جهت گیری مسیر شغلی متنوع که آن ها را به سوی کسب وکارهای جدید و کارآفرینانه رهنمون می سازد، بخت خود را در موفقیت مسیر شغلی جدید و یک کسب وکار دیگر امتحان نموده و با بهره گیری از مزایای شغل دوم، از عدم اشتغال در امان بمانند.

زمینه: در دنیایی که پدیده شغل زدایی به سرعت در حال گسترش است، تمایل به سرمایه گذاری های مداوم در مسیر شغلی متنوع که منجر به صرفه جویی در سرمایه های انسانی، اجتماعی و روانشناختی افراد خواهد داشت امری ضروری است. هدف: هدف از پژوهش حاضر، مقایسه اثربخشی مشاوره مبتنی بر پذیرش و تعهد (ACT) و مشاوره مبتنی بر رویکرد برساخت گرایی بر جهت گیری مسیر شغلی متنوع کارکنان پیمانی یک شرکت صنعتی بود. روش: روش پژوهش کنونی آزمایشی با طرح پیش آزمون – پس آزمون با گروه گواه بود. جامعه آماری، شامل کلیه کارکنان پیمانی نیروگاه حرارتی شهرستان شازند بودکه 36 نفر از آن ها به شیوه نمونه گیری تصادفی انتخاب و با گمارش تصادفی در دو گروه آزمایش و یک گروه گواه (هر گروه 12 نفر) قرار گرفتند. گروه های آزمایش، طی هشت جلسه بصورت هفتگی، تحت آموزش مبتنی بر تعهد و پذیرش (ACT) و نیز آموزش مبتنی بر رویکرد برساخت گرایی قرار گرفتند. داده ها با استفاده از پرسشنامه نگرش مسیر شغلی متنوع (PCAS) گردآوری و از طریق تحلیل واریانس و آزمون مقایسه زوجی بن فرونی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. یافته ها: یافته های پژوهش نشان داد که هم آموزش مبتنی بر پذیرش و تعهد (ACT) و هم آموزش مبتنی بر رویکرد برساختگرایی در شکل گیری جهت گیری مسیر شغلی متنوع کارکنان پیمانی در خرده مقیاس های خودجهت دهی مدیریت مسیر شغلی (42/61 =F و 0/001 ) و برانگیختگی ارزشی (39/78 =F و 0/001 <P) اثر معنادار دارد. همچنین، تفاوت معناداری بین دو نوع مداخله وجود ندارد. نتیجه گیری: از یافته های این پژوهش نتیجه گرفته می شود که هر دو نوع آموزش بسته به شرایط می تواند توسط سازمان ها و صنایع جهت افزایش جهت گیری مسیر شغلی متنوع کارکنان مورد استفاده قرار گیرد.