عملکرد خانوادگی

این پژوهش با هدف بررسی اثربخشی آموزش هوش اخلاقی، معنوی و فرهنگی بر ابعاد عملکرد خانوادگی در زنان انجام شد. روش پژوهش نیمه آزمایشی و طرح آن از نوع پیش آزمون پس آزمون با گروه گواه بود. جامعه آماری شامل تمام زنان مراجعه کننده به مرکز مشاوره شاهد و ایثارگر اسلام آباد غرب در سال 1392 بود. با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس 20 نفر انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه ده نفری آزمایش و کنترل گمارده شدند. به گروه آزمایش بر اساس هوش اخلاقی، معنوی و فرهنگی با توجه به موضوعات، اهداف و پیشینه پژوهش طی ده جلسه آموزش داده شد. طول هر جلسه دو ساعت، تواتر جلسات به صورت هفته ای دو بار برای گروه آزمایش بود. ابزار پژوهش پرسشنامه عملکرد خانوادگی (FAD) بود. نتایج تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از تحلیل کوواریانس چند متغیره (MANCOVA) نشان داد که آموزش هوشهای اخلاقی، معنوی و فرهنگی بر ابعاد عملکرد خانوادگی زنان (حل مسئله، نقشها، ارتباط، همراهی عاطفی، آمیزش عاطفی و کنترل رفتار) تأثیر معنی داری داشته است. در کل، یافته ها لزوم گنجاندن برنامه آموزش هوش اخلاقی، معنوی و فرهنگی را در برنامه های آموزش خانواده و زوجین یادآور می سازد.

هدف: پژوهش حاضر به منظور بررسی اثربخشی واقعیت درمانی بر تعهد زناشویی و عزت نفس زوجین انجام شده است. روش: طرح این پژوهش از نوع نیمه آزمایشی از نوع پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل است. جامعه پژوهشی در این تحقیق را کلیه زوجین مراجعه کننده به مراکز مشاوره سطح شهر سنندج تشکیل داده اند. نمونه گیری با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی ساده بوده که در مجموع 30 نفر از زوجین مراجعه کننده که به عنوان نمونه انتخاب شدند و به طور تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل جایگزین شدند (هر گروه 15 نفر). سپس پرسشنامه های تعهد زناشویی استانلی و مارکمن و عزت نفس روزنبرگ توسط دو گروه تکمیل شد. گروه آزمایش به مدت 10 جلسه تحت روش واقعیت درمانی گروهی قرار گرفت. پس از اتمام دوره درمانی هر دو گروه مجددا ً مورد آزمون فوق قرار گرفتند. یافته ها: نتایج حاصل از تحلیل کوواریانس نشان داد که بین نمرات پس آزمون تعهد زناشویی و عزت نفس دو گروه آزمایشی و کنترل تفاوت معناداری وجود دارد (05/0P#,

هدف: انجام درست نقش ها و تکالیف زناشویی برای عملکرد خانواده حیاتی است و هرگونه تغییر یا نابسامانی در روابط زوج ها می تواند عملکرد کل سیستم خانواده را تحت تأثیر قرار دهد . تا کنون پژوهش های متعددی دراین مورد صورت گرفته است. هدف پژوهش حاضر، بررسی اثربخشی کاربرد عملی مهارت های ارتباط صمیمانه (PAIRS) بر بهبود عملکرد خانوادگی زوج های ناسازگار شهر مشهد بود. روش: پژوهش حاضر پژوهشی نیمه آزمایشی از نوع پیش آزمون پس آزمون با گروه کنترل است. جامعه آماری شامل همه زوج های مراجعه کننده به یکی از مراکز مشاوره خانواده شهر مشهد بودند. در این پژوهش 57 زوج حضور داشتند که بطور تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل قرار گرفتند و 10 جلسه مشاوره مبتنی بر رویکرد PAIRS دریافت نمودند. آزمودنی ها در دو مرحله پیش آزمون و پس آزمون با استفاده از پرسشنامه ابزار سنجش خانوادگی (FAD) مورد سنجش قرار گرفتند. برای تحلیل داده ها از آزمون تحلیل کوواریانس (ANCOVA) و t مستقل استفاده شد. یافته ها: نتایج نشان داد که رویکرد PAIRS عملکرد خانوادگی را در زوج ها گروه آزمایش نسبت به زوجین گروه کنترل بطور معناداری بهبود بخشید. نتایج تحقیق حاضر بیانگر اینست که نه تنها مشاوره زناشویی مبتنی بر مدل PAIRS به بهبود عملکرد خانوادگی زوجها منتهی می شود، بلکه حوزه های حل مسأله، ارتباط، نقش ها، پاسخ دهی عاطفی، درآمیختگی عاطفی و کنترل رفتار را بهبود می بخشد. نتیجه گیری: بنابراین می توان نتیجه گرفت که رویکرد PAIRS در بهبود عملکرد خانوادگی زوجین ناسازگار موثر است#,

پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه بین شدت نا شنوایی، سن کودک، حمایت اجتماعی، عوامل جمعیت شناختی و عملکرد خانوادگی با استرس و سلامت روانی، در میان والدین کودکان ناشنوا انجام شده است. در این مطالعه توصیفی همبستگی، تعداد180 نفر از والدین کودکان ناشنوا به روش نمونه گیری در دسترس وارد مطالعه شدند. ابزار جمع آوری داده ها شاخص استرس والدین، مقیاس سلامت روانی، مقیاس حمایت اجتماعی، مقیاس سنجش خانواده و پرسش نامه خصوصیات جمعیت شناختی والد و کودک بود. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از تحلیل واریانس چند متغیری و رگرسیون چند گانه با روش سلسله مراتبی استفاده شد. ضرایب همبستگی نشان داد که بین شدت ناشنوایی و سن کودک با استرس والدگری و شاخص کلی سلامت روان، رابطه مثبت و معناداری وجود دارد. بین حمایت اجتماعی و میزان درآمد خانوادگی و زیر مقیاس نقش در آزمون کارکرد خانواده رابطه منفی و معناداری وجود داشت. همین طور بین حل مشکل و ابراز عواطف با استرس والدگری و سلامت روان، رابطه منفی و معنادار بود. بنابر این عملکرد خانوادگی، ویژگی های کودک، حمایت اجتماعی درک شده و میزان درآمد والدین با سلامت روانی و استرس والدگری رابطه دارند.

مشکلات حسی در دوران کودکی و شدت تأثیر این مشکلات بر والدین، تحت تأثیر عوامل بسیار زیادی قرار دارد، در این میان استفاده از وسایل و فن آوری های جدید می تواند در تعاملات خانوادگی و مشکلات روانشناختی والدین تأثیرات مهمی را بر جای گذارد. بدین سبب پژوهش حاضر به منظور بررسی و مقایسه عملکرد خانوادگی، تنیدگی های روزانه و رواندرستی والدین کودکان با کاشت حلزون و والدین کودکان ناشنوا بدون کاشت حلزون صورت گرفته است. جامعه آماری این پژوهش را کلیه والدین کودکان3 تا 10 ناشنوا و کاشت حلزون شده شهر تهران تشکیل می دادند که از آن بین تعداد 80 نفر به شیوه در دسترس به عنوان نمونه پژوهشی انتخاب شدند. ابزار پژوهش شامل پرسشنامه تنیدگی های روزانه سارافینو (1997)، عملکرد خانواده اپسین و همکاران (1983) و رواندرستی ریف (1980)، بود. جهت تجزیه و تحلیل آماری داده های تحقیق در سطح توصیفی از میانگین، انحراف استاندارد، فراوانی و درصد فراوانی و در سطح استنباطی از آزمون تی نمونه های مستقل استفاده شد. یافته های پژوهش حاکی از رواندرستی و عملکرد خانوادگی بالاتر والدین کودکان ناشنوا با کاشت حلزون در مقایسه با والدین کودکان ناشنوا بدون کاشت حلزون بود ( 0/05>p ). از دیگرسو بین این دو گروه به لحاظ متغیر مربوط به تنیدگی های روزانه تفاوت معناداری وجود نداشت (05/0 P > ). بنابراین به نظر می رسد والدین کودکان ناشنوا با کاشت حلزون در مقایسه با والدین کودکان ناشنوا بدون کاشت حلزون مشکلات روانشناختی کمتری را تجربه می کنند اما همانند والدین کودکان ناشنوا بدون کاشت حلزون در برخورد با الزامات ناشی از کودک ناشنوا دارای تنیدگی های روزانه یکسانی می باشند.

زمینه و هدف: محیط های انتظامی از جمله محیط هایی است که به دلیل ماهیّت شغلی و مخاطرات خاص خود و همچنین ضرورت حفظ آمادگی جسمی و روانی برای کارکنان، زمینه استرس و فشار روانی بالایی دارند؛ بنابراین پژوهش حاضر قصد دارد با ارائه مدل استرس شغلیو تأثیر آن بر عملکرد شخصی و خانوادگی کارکنان فرماندهی نیروی انتظامی استان مازندران، راهکارهایی برای کاهش استرس کارکنان پیشنهاد دهد. روش : پژوهش حاضر از نظر هدف، کاربردی و از نظر روش، توصیفی - پیمایشی می باشد و با رویکرد ترکیبی یا آمیخته انجام شده است. جامعه آماری شامل فرماندهان، معاونان، کارشناسان، سرپرستان بخش ها و کارکنان نیروی انتظامی در سال 99-98 (4000 نفر) است و نمونه بر اساس جدول کرجسی و مورگان 351 نفر انتخاب شد. نویسندگان، از روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای بهره بردند. در پژوهش، از پرسش نامه محقق ساخته ابعاد استرس زای شغلی (60 سؤالی) در سه بُعد (فردی، سازمانی و محیطی) و پرسش نامه 15 سؤالی استاندارد عملکرد شغلی پاترسون (1390) و پرسش نامه 53 سؤالی استاندارد عملکرد خانوادگی یوسفی (1390) استفاده شد. روایی و پایایی ابزار تأیید شد. از آزمون های کولموگروف - اسمیرنوف، ویلکاکسون، یومان وینتی، رتبه بندی، همبستگی پیرسون، تحلیل عاملی تأییدی و معادلات ساختاری استفاده شد. تجزیه وتحلیل داده ها با استفاده از نرم افزارهای SPSS 21 و Samartpls3 انجام گرفت. یافته ها: ابعاد استرس زای شغلی از بیشترین به کمترین به ترتیب مربوط به ابعاد محیطی استرس زای شغلی، ابعاد سازمانی استرس زای شغلی و ابعاد فردی استرس زای شغلی است. همچنین کارکنان نیروی انتظامی از نظر عملکرد شخصی و عملکرد خانوادگی در سطح بالاتر از متوسط قرار داشتند. نتایج: لازم است تدابیر و برنامه هایی برای کاهش و رفع این مسئله به منظور ارتقای کمّیت و کیفیّت و تحقق مسئولیت های اجتماعی سازمان به کار گرفته شود. این مسئله در سازمان نیروی انتظامی که با توجه به ماهیّت ذاتی نقش و مسئولیت های حرفه ای اش با شرایط استرس زایی زیادی مواجه است، بسیار اهمیّت دارد.

پژوهش حاضر با هدف واکاوی تجربه های مردان به عنوان والد ناتنی و چالش های ارتباطی آنان با فرزند ناتنی طراحی شده است. روش پژوهش، کیفی و به شیوه نظریه زمینه ای انجام شده است. 15 نفر از مردان ساکن در شهر اصفهان که تجربه ازدواج مجدد پس از طلاق و زندگی در خانواده با حضور فرزند ناتنی را داشتند، به صورت هدفمند و به شیوه نمونه گیری نظری انتخاب شدند. داده ها به شیوه مصاحبه عمیق، گردآوری و به روش کدگذاری باز، محوری و گزینشی تحلیل شد. نتایج نشان داد «کارکردزدایی ناشی از فشار نقش» به عنوان مقوله هسته، عملکرد خانوادگیِ خانواده ناتنی را مسئله مند می کند. مردان مشارکت کننده به دلیل طیفی از شرایط فردی، بسترهای کارکردزدای درون / برون خانوادگی و فراگردهای فرهنگی - اجتماعیِ هنجار ها، فشار نقش سنگینی را احساس کرده بودند که رضایت مندی آنان از زندگی در این نوع خانواده ها را چالش برانگیز می کند. مردان مشارکت کننده خواستار برقراری ساختار و نظم سنتی خانواده و ثبات مفاهیم مردانگی در خانواده بودند؛ اما شرایط متفاوتی ازجمله ارجح بودن فرزند بر همسر، بی قدرتی والدگری و ... موجب بی ثباتی حوزه مردانه در خانواده و تشدید نارضایتی آنان شده بود. مردان مشارکت کننده در مواجهه با فشارِ نقش تجربه شده و نارضایتی حاصل از آن، راهبردهای متفاوتی از جمله راهبرد پیشگیرانه و ناسازگارانه را انتخاب می کنند. راهبرد پیشگیرانه، پیامدی سازنده داشته و موجب تقویت حریم خانوادگی شده است؛ اما راهبرد ناسازگارانه منجر به طلاق مجدد شده بود؛ درنتیجه، عوامل زمینه ساز فشارِ نقش و راهبردهای اتخاذ شده، عملکرد خانوادگی خانواده های ناتنی را تحت الشعاع قرار می دهد.

هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی روایی و پایایی مقیاس عملکرد اجرایی خانواده در بین افراد متاهل بالای 18 سال شهر اصفهان انجام شد. بنابراین پژوهش از نوع زمینه یابی و ابزارسازی بود. روش: این پژوهش از نوع پیمایشی و ابزار سازی بود. جامعه آماری این پژوهش را کلیه زنان و مردان متاهل بالای 18 سال شهر اصفهان تشکیل می دادند. نمونه آماری400 مرد و زن بودند که به شکل در دسترس انتخاب شدند. ابزارهای پژوهش شامل مقیاس عملکرد اجرایی(جیوآ، اسکوید، گای و کنوردی،2000) و پرسشنامه تجربه هیجانی نسبت به همسر (غفرالهی، یوسفی، 1399) بود. داده ها در دو بخش توصیفی (میانگین و انحراف استادارد) و استنباطی (همبستگی پیرسون، آلفای کرانباخ و تحلیل عامل اکتشافی) تحلیل گردید. یافته ها: نتایج نشان داد همسانی درونی (75/0=α)، پایایی بازآزمایی(450/0= r و 01/0>P) و هماهنگی سؤالات مناسب بود. از آنجا که نمره بالاتر در عملکرد اجرایی خانواده نشان از عملکرد اجرایی ضعیف تر است شواهد بررسی روایی واگرا با مقیاس تجربه هیجانی منفی(576/0= r و 01/0>P) نسبت به همسر رابطه مثبت و معنادار نشان داد و نتایج روایی همگرا نشان داد بین نمره کل این مقیاس با مقیاس تجربه هیجانی مثبت نسبت به همسر (276/0- = r و 01/0>P)و عملکرد خانواده (711/0- = r و 01/0>P)رابطه منفی و معنادار وجود دارد همچنین بین عملکرد اجرایی با عملکرد اجرایی خانوادگی رابطه منفی و معنادار وجود داشت (671/0- = r و 01/0>P)که موید روایی همزمان است. نتایج تحلیل عامل اکتشافی نشان داد که این مقیاس از هشت عامل تشکیل شده است. همچنین همبستگی هر عامل با نمره کل معنادار بود که همگی موید روایی سازه این مقیاس هستند . نتیجه گیری: با توجه به این یافته ها می توان گفت که مقیاس عملکرد اجرایی از ویژگی های مطلوب روان سنجی برخوردار است و می توان از آن در حوزه آموزشی و پژوهشی و مشاوره استفاده کرد.