طرحواره های هیجانی

هدف از پژوهش حاضر بررسی نقش واسطه ای طرحواره های هیجانی در رابطه سبک های دلبستگی و ترومای دوران کودکی با گرایش به روابط فرازناشویی بود . روش پژوهش توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه آماری پژوهش حاضر کلیه دانشجویان متأهل دانشگاه گیلان در سال تحصیلی 1400-1399 بودند که از 2061 نفر، 246 نفر به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. ابزارهای پژوهش شامل مقیاس دلبستگی بزرگسالان تجدید نظر شده ( RAAS ، کولینز و رید، 1996)، پرسشنامه ترومای کودکی فرم کوتاه شده ( CTQ ، برنشتاین و همکاران، 2003)، مقیاس نگرش نسبت به روابط فرازناشویی ( ATERS ، واتلی، 2006) و مقیاس طرحواره های هیجانی ( LESS ، لیهی، 2002) بود. برای تحلیل داده ها از مدل یابی معادلات ساختاری در قالب تحلیل مسیر استفاده شد. نتایج نشان داد که مدل پیشنهادی پژوهش از برازش مطلوبی برخوردار بود نتایج بوت استرپ نیز نشان داد که مسیر غیرمستقیم سبک دلبستگی ایمن با گرایش به روابط فرازناشویی از طریق طرحواره های هیجانی انطباقی و غیرانطباقی معنادار بود (05/0> P ). مسیر غیرمستقیم سبک دلبستگی اضطرابی-دوسوگرا با گرایش به روابط فرازناشویی از طریق طرحواره های هیجانی انطباقی و غیرانطباقی معنادار بود (01/0> P ). مسیر غیرمستقیم ترومای دوران کودکی با گرایش به روابط فرازناشویی از طریق طرحواره های هیجانی انطباقی معنادار بود (05/0> P ). از یافته های فوق می توان نتیجه گرفت که طرحواره های هیجانی نقش واسطه ای را بین سبک های دلبستگی و ترومای دوران کودکی با گرایش به روابط فرازناشویی ایفا می کند. لذا لزوم توجه به این عوامل در برنامه های پیشگیری و مشاوره ای ضروری است.

زمینه: طرحواره های هیجانی مشکل ساز نه تنها با احساسات، بلکه با اختلافات زناشویی، کاهش ذهن آگاهی، دیدگاهی منفی در باره هیجانات خود و راهبردهای مقابله ای مشکل ساز مانند اجتناب، نشخوار فکری یا سرزنش خود و دیگران مرتبط هستند. از سوی دیگر، همدلی با توانایی درک تجربه عاطفی دیگران، شاخص های بهزیستی روانشناختی را افزایش می دهد و کیفیت طرحواره های هیجانی را بهبود می بخشد. پژوهش ها حاکی از اثربخشی درمان تلفیقی پذیرش و تعهد با شفقت بر نگرانی، نشخوار فکری، اضطراب اجتماعی و روابط زوجین می باشد، اما در زمینه کاربرد این درمان در جامعه مورد مطالعه، شکاف تحقیقاتی وجود دارد. هدف: پژوهش حاضر به دنبال بررسی اثربخشی درمان شناختی مبتنی بر پذیرش و تعهد با تمرکز بر شفقت به خود بر طرحواره های هیجانی و همدلی زوجین بود. روش: روش پژوهش، شبه آزمایشی با طرح پیش آزمون، پس آزمون، پیگیری با گروه کنترل بود. جامعه آماری شامل تمام زوجینی بود که در نیمه اول سال ۱۴۰۰ به مراکز مشاوره شهر تهران مراجعه کردند. حجم نمونه ۳۶ نفر و روش نمونه گیری، هدفمند با جایگزینی تصادفی بود. گروه آزمایش، مداخلات را به صورت ۸ جلسه هفتگی ۹۰ دقیقه ای گروهی دریافت کرد. ابزار پژوهشی، مقیاس طرحواره های هیجانی لیهی II (۲۰۰۲) و مقیاس همدلی اساسی جولیف و فارینگتون (۲۰۰۶) بود. داده ها با استفاده از تحلیل واریانس آمیخته و نرم افزار تحلیل آماری ۲۵-SPSS تجزیه و تحلیل شد. یافته ها: یافته ها نشان داد مداخله شناختی مبتنی بر پذیرش و تعهد با تمرکز بر شفقت به خود، به صورت معناداری متغیر طرحواره های هیجانی (0/001 >P) و متغیر همدلی (0/001 >P) را تحت تأثیر قرار داده است. نتایج پیگیری حاکی از پایداری اثربخشی بود. نتیجه گیری: نتایج نشان داد که درمان شناختی مبتنی بر پذیرش و تعهد با تمرکز بر شفقت به خود، مداخله ای مؤثر بر طرحواره های هیجانی و همدلی زوجین است. بنابراین برای اصلاح طرحواره های هیجانی مشکل ساز و افزایش همدلی زوجین می توان از مداخلات شناختی مبتنی بر پذیرش و تعهد با تمرکز بر شفقت به خود استفاده کرد. شماره ی مقاله: ۸

به دلیل شیوع بالای اختلالات شخصیت و تغییر مدل طبقه بندی اختلالات شخصیت در DSM-5 هدف مطالعه حاضر تعیین نقش صفات مرضی شخصیت، طرحواره های ناسازگار اولیه و طرحواره های هیجانی در پیش بینی اختلالات شخصیت خوشه B است. این پژوهش توصیفی و از نوع مطالعات همبستگی بود. نمونه آماری 359 نفر (230 نفر زن و 129 نفر مرد) بود که به صورت در دسترس از بین افراد دامنه سنی 18 تا 50 سال شهرستان مشهد انتخاب گردید. ابزار پژوهش شامل پرسش نامه تشخیصی شخصیت (PDQ-4)، پرسشنامه شخصیت براساس DSM-5 (PID-5)، پرسشنامه طرحواره های ناسازگار اولیه (YSQ) (یانگ، 1998) و مقیاس طرحواره های هیجانی لیهی (LESS) بود. برای تحلیل داده ها از آمار توصیفی، همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون چندگانه به روش گام به گام استفاده شد. داده های به دست آمده به وسیله نرم افزار SPSS-25 تحلیل گردید. یافته های این پژوهش نشان داد که متغیرهای قابلیت درک، مهارگسیختگی، اتفاق نظر، روان پریشی و خصومت مرضی به شکل معناداری دارای توان پیش بینی اختلال شخصیت ضداجتماعی هستند و متغیرهای قابلیت درک، مهارگسیختگی، کنترل، عاطفه منفی، سرزنش، دوام، دیدگاه ساده انگارانه به هیجان، نشخوار فکری و کرختی به شکل معناداری دارای توان پیش بینی اختلال شخصیت مرزی هستند و متغیرهای خصومت مرضی، احساس گناه، محدودیت مختل، سرزنش، ارزش های برتر، روان پریشی و اتفاق نظر به شکل معناداری دارای توان پیش بینی اختلال شخصیت خودشیفته هستند و متغیرهای اتفاق نظر، مهارگسیختگی، خصومت مرضی، گسستگی، عاطفه منفی، گوش به زنگی و دیگرجهت مندی به شکل معناداری دارای توان پیش بینی اختلال شخصیت نمایشی هستند. از یافته های این پژوهش می توان نتیجه گرفت که صفات مرضی شخصیت، طرحواره های ناسازگار اولیه و طرحواره های هیجانی در پیش بینی اختلالات شخصیت خوشه B نقش معناداری را دارد.

زمینه و هدف: ضربه عشقی در دانشجویان پدیده ای رایج است که باعث بروز مشکلات روانشناختی متفاوت در آن ها می گردد. بنابراین هدف پژوهش حاضر، بررسی نقش میانجی طرحواره های هیجانی در رابطه بین آشفتگی روانشناختی و صفات تاریک شخصیت با نشانگان ضربه عشق دانشجویان دختر دانشگاه محقق اردبیلی بود. روش پژوهش : روش پژوهش توصیفی و از نوع معادلات ساختاری بود. جامعه ی آماری پژوهش حاضر کلیه دانشجویان دختر دانشگاه محقق اردبیلی در سال تحصیلی99-1398 بود. نمونه آماری این پژوهش220 نفر از دانشجویان دختر تشکیل دادند که به صورت اینترنتی و از طریق شبکه های مجازی در پژوهش شرکت کردند. ابزارهای مورد استفاده در این پژوهش شامل پرسشنامه ضربه عشق (راس، 1999)، مقیاس افسردگی، اضطراب و استرس (لاویبوند، 1995)، مقیاس صفات تاریک شخصیت (جانسون و وبستر، 2010) و پرسشنامه طرحواره های هیجانی (لیهی، 2002) بودند. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از مدل یابی معادلات ساختاری انجام شد. یافته ها: نتایج به دست آمده نشان داده که مدل علّی رابطه بین آشفتگی روانشناختی، صفات تاریک شخصیت، طرحواره های هیجانی و نشانگان ضربه عشق دانشجویان براساس شاخص های مختلف برازش تأیید شد. آشفتگی روانشناختی، صفات تاریک شخصیت و طرحواره های هیجانی بر میزان نشانگان ضربه عشق دانشجویان اثر مستقیم دارند (001/0>P)؛ همچنین آشفتگی روانشناختی و صفات تاریک شخصیت از طریق طرحواره های هیجانی بر نشانگان ضربه عشق دانشجویان تأثیر غیرمستقیم دارد (001/0>P). نتیجه گیری: بنابراین، آشفتگی روانشناختی، صفات تاریک شخصیت، طرحواره های هیجانی نقش مهمی در میزان نشانگان ضربه عشق دانشجویان دارند و هدف قراردادن این سه مؤلفه به وسیله درمان های مختلف روانشناختی، می تواند در کاهش نشانگان ضربه عشق دانشجویان مؤثر باشد.

هدف از پژوهش حاضر ارائه الگوی اعتماد در زوجین آسیب دیده از خیانت بر اساس طرحواره های هیجانی با میانجیگری ابرازگری هیجانی بود. پژوهش حاضر توصیفی - همبستگی به روش مدل یابی معادلات ساختاری بود. جامعه آماری این پژوهش را کلیه زوجین آسیب دیده از خیانت تشکیل داده که به مراکز مشاوره شهرستان های نوشهر، چالوس و تنکابن در فاصله زمانی اردیبهشت تا مرداد 1400 مراجعه کردند. از بین افراد مراجعه کننده تعداد 150 زوج (300 نفر) به روش نمونه گیری دردسترس انتخاب شدند و پرسشنامه های اعتماد زوجین (IRS) رمپل و همکاران (1985)، طرحواره هیجانی (LESS) لیهی (2002) و ابرازگری هیجانی (EEQ) کینگ و امونز (1990) را تکمیل کردند. نتایج نشان داد طرحواره های سازگارانه و ناسازگارانه به صورت مستقیم بر اعتماد زوجین اثر معنی داری دارند (05/0>P)؛ همچنین طرحواره های سازگارانه با میانجی گری ابراز هیجان مثبت و طرحواره های ناسازگارانه از طریق ابراز هیجان مثبت و ابراز صمیمیت بر اعتماد زوجین اثر غیرمستقیم و معنی داری داشتند (01/0>P). بنابراین می توان گفت مدل اعتماد در زوجین آسیب دیده از خیانت بر اساس طرحواره های هیجانی با نقش میانجیگری ابرازگری هیجانی از برازش مطلوبی برخوردار است و استفاده از این مدل می تواند در جهت آگاهی از روابط فرازناشویی به متحصصان کمک کننده باشد.

هدف پژوهش حاضر پیش بینی آشفتگی زناشویی براساس طرحواره های هیجانی با میانجیگری پرخاشگری ارتباطی در زوجین جوان بود. این پژوهش به روش غیرآزمایشی و از نوع همبستگی بود. جامعه آماری این پژوهش کلیه زوجین جوان ناحیه 1 و2 شهر ارومیه در سه ماهه اول سال 1401 بود. تعداد نمونه آماری با استفاده از فرمول گرین(1991) 186 نفر مشخص شد که به روش تصادفی انتخاب شد. جهت گردآوری اطلاعات از پرسشنامه های آشفتگی زناشویی ویسمن و همکاران(2009)، طرحواره های هیجانی لیهی(2002) و پرخاشگری ارتباطی نلسون و کارول(2006) استفاده شد. داده ها با استفاده از روش معادلات ساختاری در نرم افزار AMOS مورد تحلیل قرار گرفتند. نتایج نشان داد طرحواره های هیجانی بر آشفتگی زناشویی اثر مستقیم و معنادار دارد. پرخاشگری ارتباطی بر آشفتگی زناشویی اثر مستقیم مثبت و معنی دار دارد. اثر طرحواره های هیجانی غیرانطباقی بر پرخاشگری ارتباطی مثبت و اثر طرحواره های هیجانی انطباقی بر این متغیر منفی می باشد. اثر غیرمستقیم طرحواره های هیجانی غیرانطباقی بر پرخاشگری ارتباطی مثبت و اثر غیرمستقیم طرحواره های هیجانی انطباقی بر این متغیر منفی می باشد. بنابراین آشفتگی زناشویی را بر اساس طرحواره های هیجانی و با میانجیگری پرخاشگری ارتباطی در زوجین جوان می توان پیش بینی کرد.

زمینه: اعتماد میان زوجین یکی از اصلی ترین ارکان تشکیل خانواده است و زوجین آسیب دیده از خیانت برای ترمیم روابط زوجی، بیش از هرچیزی نیاز ساختن اعتماد دارند. بررسی ادبیات این حوزه بیانگر فقدان الگوی بومی برای ایجاد اعتماد در زوجین آسیب دیده از خیانت است. هدف: ﭘﮋوﻫﺶ حاضر با هدف ارائه الگوی اعتماد در زوجین آسیب دیده از خیانت بر اساس طرحواره های هیجانی با میانجی گری الگوهای ارتباطی و ابرازگری هیجانی انجام شد. روش: روش تحقیق از نوع همبستگی بود که در قالب مدل یابی ساختاری انجام شد. جامعه آماری این پژوهش را کلیه زوجین آسیب دیده از خیانت تشکیل داده که به مراکز مشاوره شهرستان های نوشهر، چالوس و تنکابن در فاصله زمانی اردیبهشت تا مرداد 1400 مراجعه کردند. نمونه تحقیق 300 نفر از زنان و مردان آسیب دیده از خیانت بودند (240 زن و 60 مرد) که به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند و به پرسشنامه های اعتماد زوجین (رمپل و همکاران، 1985)، طرحواره هیجانی (لیهی، 2002)، الگوهای ارتباطی (کریستنسن و سالاوی، 1984) و ابرازگری هیجانی (کینگ و امونز، 1990) پاسخ دادند. داده های حاصل با روش همبستگی پیرسون و معادلات ساختاری با نرم افزارهای SPSS-26 و AMOS-24 تحلیل شد. یافته ها: یافته های پژوهش نشان داد، مدل مفهومی ارائه شده از برازش مطلوب برخوردار بوده و مورد تأیید قرار گرفت. همچنین نتایج نشان داد طرحواره های سازگارانه و ناسازگارانه بر الگوهای ارتباطی، ابرازگری هیجانی و اعتماد زوجین اثر مستقیم و معنی داری دارد (05/0 >P)؛ همچنین در خصوص اثرهای غیر مستقیم، طرحواره های سازگارانه از طریق ابراز هیجان مثبت و طرحواره های ناسازگارانه با میانجی گری ابراز هیجان مثبت و ابراز صمیمیت بر اعتماد زوجین اثر غیرمستقیم و معنی داری داشت (01/0 >P). نتیجه گیری: با توجه به برجسته بودن نقش اعتماد، و مخصوصاً ترمیم اعتماد در زوجین آسیب دیده از خیانت توصیه می شود، از نتایج این پژوهش؛ به منظور طراحی و برنامه ریزی یک الگوی مداخله ای روانشناختی با هدف ارتقای اعتماد در زوجین آسیب دیده از خیانت در راستای بهبود سطح طرحواره های هیجانی سازگارانه، الگوهای ارتباطی مثبت و ابرازگری هیجانی مثبت و مؤثر استفاده شود.

پژوهش حاضر باهدف ارتباط رفتار تکانشگرانه بعد از ترک ماده شیشه در مردان با طرحواره های هیجانی، پریشانی روانی و پرخاشگری انجام شد. روش پژوهش همبستگی و جامعه آماری شامل کلیه مردانی بود که ماده شیشه را در مرکز یاران رهایی تهران در سال 1402 ترک کرده اند. با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس تعداد 62 نفر انتخاب شدند و به پرسشنامه تکانشگری بارت و همکاران (1995)، پرسشنامه طرحواره هیجانی لیهی (2002)، پرسشنامه پریشانی روانشناختی (K-10) و پرسشنامه پرخاشگری باس و پری (1992) پاسخ دادند. نتایج نشان داد طرحواره های هیجانی شامل قابل درک و کنترل بودن، نشخوار فکری، توافق عمومی و پذیرش و همچنین پریشانی روانی و ابعاد پرخاشگری بدنی، پرخاشگری کلامی و خشم، تکانشگری را به صورت مثبت پیش بینی کرده اند. با توجه به نتایج، می توان تصمیم گیری و رفتارهای تکانشگرانه را بعد از ترک ماده شیشه در مردان بر اساس طرحواره های هیجانی، پریشانی روانی و پرخاشگری تبیین کرد.

پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش میانجی گر طرحواره های هیجانی در رابطه بین باور به دنیای عادلانه و حمایت اجتماعی انجام شد. روش پژوهش توصیفی- همبستگی و از نوع معادلات ساختاری است. جامعه آماری شامل کلیه بیماران مبتلا به دیابت نوع 2 مراجعه کننده به کلینیک های تخصصی دیابت در تهران بود که 350 نفر به صورت تصادفی از میان مراجعه کنندگان سه ماه پاییز سال 1400-1399 به کلینیک دیابت تابان (منطقه 2 تهران) انتخاب شدند. این پژوهش به دلیل دوران پاندمی ویروس کووید-19 به صورت مجازی انجام شد. ابزارهای پژوهش شامل مقیاس باور به دنیای عادلانه (Dalbert و Sutton & Douglas)، مقیاس حمایت اجتماعی ادراک شده (Zimet et al.) و مقیاس طرحواره های هیجانی (Leahy) بود. داده های به دست آمده به روش تحلیل مدل سازی معادلات ساختاری مورد تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد که شاخص های برازش مدل پژوهش وضعیت مطلوبی داشت (9/0<GFI)، و طرحواره های هیجانی در رابطه بین باور به دنیای عادلانه و حمایت اجتماعی نقش میانجی ایفا کرد. این مدل 63 درصد از تغییرات باور به دنیای عادلانه را در بیماران دیابتی تبیین می کند. این بدان معنی است که طرحواره های هیجانی نقش میانجی گری در رابطه بین حمایت اجتماعی و باور به دنیای عادلانه دارد.

پژوهش حاضر با هدف پیش بینی پذیرش خود بعد از عمل جراحی زیبایی براساس ویژگی های شخصیتی و طرحواره های هیجانی انجام شد. روش پژوهش حاضر توصیفی-همبستگی بود. جامعه آماری پژوهش حاضر شامل تمامی زنان و مردان با تجربه جراحی زیبایی مراجعه کننده به کلینیک های زیبایی شهر تهران در شش ماهه اول سال 1401 بود که به روش نمونه گیری در دسترس از بین افراد مراجعه کننده به این کلینیک ها تعداد 300 نفر انتخاب شدند. ابزارهای پژوهش شامل پرسشنامه پذیرش بی قید و شرط خود (USAQ، چمبرلین و هاگا، 2001)، پرسشنامه شخصیتی نئو (NEO، کاستا و مک کری، 1989) و مقیاس طرحواره های هیجانی (ESC، لیهی، 2002) بود. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون همبستگی پیرسون و رگرسیون خطی چندگانه به روش همزمان استفاده شد. نتایج نشان داد بین روان رنجورخویی، برون گرایی و طرحواره های غیرانطباقی با پذیرش خود رابطه منفی و معنادار و بین تجربه گرایی، توافق پذیری، وظیفه شناسی و طرحواره های انطباقی با پذیرش خود رابطه مثبت و معنادار وجود دارد (01/0>p). همچنین نتایج تحلیل رگرسیون نشان داد که ویژگی های شخصیتی و طرحواره های هیجانی در مجموع 79/0 پذیرش خود را تبیین می کنند. بنابراین پیشنهاد می شود در اجرای برنامه های پیشگیری و درمانی به بررسی و ارزیابی پذیرش خود، ویژگی های شخصیتی و طرحواره های هیجانی پرداخته شود.