ارزش سیاسی

پژوهش حاضر با هدف بررسی نحوة نگرش والدین و فرزندانشان نسبت به ارزش های سیاسی انقلاب اسلامی به انجام رسیده است. در این راستا، ابتدا ارزش های سیاسی انقلاب براساس دیدگاه حضرت امام(ره) مفهوم سازی و هفت بُعد برای آن مدنظر قرار گرفت(این ابعاد عبارت بودند از: آزادی و نسبت دین با رأی مردم، وحدت اسلامی، تکلیف گرایی و رابطة آن با نتیجه گرایی، استقلال و عدم دخالت بیگانگان، پیوند دین و سیاست، استکبارستیزی و حمایت از گروههای مبارز انقلابی، و حمایت از محرومین و مستضعفین در سرتاسر جهان). سپس داده های تحقیق که از بین جوانان 25-17 سالة شهر ایلام به همراه والدین شان به روش نمونه گیری سهمیه ای جمع آوری شده بود، مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفت. یافته های تحقیق نشان داد که از بین هفت بُعد مذکور، فقط در بُعد آزادی بود که تفاوت معناداری بین والدین و فرزندان شان از حیث تعلق به این ارزش ها وجود نداشت و در سایر ابعاد، تفاوت معناداری در میزان تعلق والدین و فرزندان شان به این ارزش ها وجود داشت، بدین ترتیب که والدین در مقایسه با فرزندان شان تعلق بیشتری به این ارزش ها داشته اند. یافته های پژوهش همچنین نشان دادند که علی رغم تفاوت های موجود در تعلق والدین و فرزندان شان نسبت به ارزش های سیاسی انقلاب اسلامی، این تفاوت ها به اندازه ای نبود که بتوان نام شکاف نسلی به آنها داد و تفاوت نسلی عنوان مناسب تری برای بازنمایی یافته های این تحقیق می باشد.

پژوهش حاضر با هدف بررسی سلسله مراتبی نگرش والدین و فرزندانشان نسبت به ارزش های سیاسی امام خمینی(ره) به انجام رسیده است. در این رابطه هفت بعد آزادی و نسبت دین بارأی مردم، وحدت اسلامی، تکلیف گرایی و رابطه آن با نتیجه گرایی، استقلال وعدم دخالت بیگانگان، پیوند دین و سیاست، استکبارستیزی و حمایت از گروه های مبارز انقلابی و در نهایت حمایت از محرومین و مستضعفین در سرتاسر جهان به عنوان ارزش های سیاسی مهم انقلاب از دیدگاه حضرت امام خمینی(ره) مورد سنجش قرارگرفته است. سپس داده های تحقیق که از بین جوانان 25-17ساله شهر ایلام به همراه والدینشان به روش نمونه گیری سهمیه ای جمع آوری شده بود، مورد ارزیابی و تجزیه وتحلیل آماری قرار گرفتند و در نهایت مشخص گردید که در بین والدین بیشترین میزان نگرش مثبت مربوط به بعد استقلال و بیشترین میزان نگرش منفی مربوط به بعد آزادی و همچنین در بین فرزندان آن ها بیشترین میزان نگرش مثبت مربوط به بعد استقلال و بیشترین میزان نگرش منفی مربوط به ابعاد آزادی و پیوند دین و سیاست بوده است.

اهمیت بررسی اسلام معیار در این است که هرگونه ارزیابی از جریان های فکری و گروه بندی های سیاسی در جمهوری اسلامی ایران، در گرو شناخت دقیق اسلام ناب است. ضرورت تبیین ابعاد مختلف تراز اسلام ناب به مثابه مبنا و معیار، در راستای ارزیابی صحت و سقم دیدگاه های گروه های سیاسی و هرگونه پژوهش درباره جریان های فکری ایران معاصر است. لذا برای تحدید موضوع، در نوشتار حاضر صرفاً به بررسی اسلام تراز در ساحت ارزش سیاسی پرداخته می شود. در این راستا، پرسش اصلی پژوهش این است که شاخص های اسلام ناب در ساحت ارزش های سیاسی به منظور شناخت اسلام التقاطی در جمهوری اسلامی ایران کدام اند؟ در پاسخ به این پرسش، مدعای پژوهش عبارت است از اینکه شاخص های اسلام ناب در سه ساحت مشروعیت، ساختار و حقوق و وظایف قابل طرح است.

جریان های سیاسی در جمهوری اسلامی ایران را می توان در سه طیف اسلامی، سکولار و التقاطی طبقه بندی کرد. کارگزاران به مثابه جریانی که در دهه دوم انقلاب و متأثر از کانون های قدرت شکل گرفتند، در زمرة گروه های التقاطی قرار می گیرد که بر اساس تفکر سکولاریستی شکل پذیرفته است. این جریان، اسلام را فاقد ساختار حکومت دانسته، معتقد است: باید ساختار حکومت را از لیبرالیسم، وام گرفت. اصول و مبانی فکری کارگزاران را می توان اقلی دانستن دین، نسبی گرایی، علم گرایی و تجربه گرایی، اصالت بخشیدن به مبارزه و ضدیت با تفکر اجتهادی برشمرد. این شاخص ها به روشنی بیانگر این است که این جریان، دارای افکار التقاطی در ساحت ارزش های سیاسی است. این نوشتار با رویکرد تحلیلی و انتقادی، به بحث از مشروعیت، ساختار، حقوق و وظایف حزب کارگزاران در اندیشه و عمل می پردازد.

هدف پژوهش حاضر شناسایی و مقایسه ی نظام ارزشی دانش آموزان و دبیران دوره ی متوسطه ی شهر همدان است. روش پژوهش، توصیفی از نوع پیمایشی است و جامعه ی آماری پژوهش را کلیه ی دانش آموزان (23080 نفر) و دبیران (1408نفر) دوره ی متوسطه (ناحیه ی 1 و 2) در سال تحصیلی 1388- 1389 تشکیل می دهند. نمونه ی آماری با استفاده از شیوه ی نمونه گیری طبقه ای و بر اساس جدول کرجسی و مورگان به تعداد 900 نفر (دانش آموزان 600 نفر و دبیران 300 نفر) انتخاب شد. ابزار پژوهش پرسشنامه ی استاندارد مطالعه ی ارزش ها (SV) است که توسط آلپورت، ورنون و لیندزی تهیه و در ایران توسط پژوهشگران ایرانی هنجاریابی شده است. در این پژوهش برای تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون آماری t برای گروه های مستقل استفاده شد. یافته های پژوهش نشان داد نظام ارزشی دانش آموزان دختر و پسر به ترتیب اولویت، ارزش نظری، ارزش اجتماعی، ارزش اقتصادی، ارزش مذهبی، هنری و ارزش سیاسی است و نظام ارزشی دبیران مرد به ترتیب، ارزش اجتماعی، نظری، اقتصادی، ارزش مذهبی و ارزش سیاسی و نظام ارزشی دبیران زن نیز به ترتیب اولویت شامل ارزش نظری، ارزش اجتماعی، ارزش مذهبی، ارزش هنری، ارزش اقتصادی و ارزش سیاسی است. همچنین تفاوت دبیران و دانش آموزان به طور عمده در توجه به ارزش های هنری و نظری است