مطالب مرتبط با کلیدواژه

کارکردهای منابع انسانی


۱.

طراحی مدل ارتقاء سرمایه روان شناختی در سازمان های دولتی ایران: تبیین نقش کارکردهای مدیریت منابع انسانی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: عدالت سازمانی سرمایه روان شناختی کارکردهای منابع انسانی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی مدیریت مدیریت سازمانی و منابع انسانی مدیریت منابع انسانی
  2. حوزه‌های تخصصی مدیریت مدیریت دولتی مبانی مدیریت دولتی
تعداد بازدید : ۲۴۸۰ تعداد دانلود : ۱۴۲۴
سرمایه روان شناختی از مفاهیم نوینی است که از هزاره سوم مطرح و از سال 2006 در حوزه سازمان و مدیریت وارد شده است و با توجه به نقش بی بدیل آن در تولید ثروت سازمانی، به کانون پژوهشی اندیشمندان و اندیشه ورزان حوزة رفتار، مدیریت منابع انسانی و سرمایه انسانی تبدیل شده است. از این رو هدف پژوهش حاضر، طراحی مدلی برای ارتقاء سرمایه روان شناختی با محوریت کارکردهای منابع انسانی بوده است. این پژوهش سبغة کمّی داشته و از استراتژی همبستگی تبعیت می کند. جامعه آماری پژوهش عبارت از کارکنان سازمان های دولتی بودند که منطق انتخاب آنها، دسته بندی سازمان های دولتی در نظام بودجه ای بوده است که به سه دسته عمومی، اجتماعی و اقتصادی طبقه بندی شده اند. نظر به گستردگی زیاد این سازمان ها در سطح کشورمان، سازمان های دولتی استان تهران به عنوان خوشه اصلی مورد توجه قرار گرفتند. داده های پژوهش با استفاده از پرسشنامه های استاندارد گردآوری و با استفاده از روش معالات ساختاری و تحلیل رگرسیون مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. نتایج پژوهش نشان داد که کارکردهای منابع انسانی با سرمایه روان شناختی رابطه مثبت و معنی دار دارند، اما وقتی ادراک عدالت در رابطه بین آنها مداخله می کند، ضریب و شدت همبستگی آنها افزایش می یابد. در این بین کارکردهای منابع انسانی از طریق ادراک عدالت بیشترین تأثیر را بر روی مؤلفه تاب آوری داشته اند. در نهایت آزمون برازندگی مدل بیانگر مناسب بودن آن برای سازمان های دولتی ایران است.
۲.

تأثیر مدیریت منابع انسانی بر توسعه مدیریت زیست محیطی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: مدیریت منابع انسانی مدیریت زیست محیطی مدل سازی معادلات ساختاری کارکردهای منابع انسانی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی مدیریت مدیریت سازمانی و منابع انسانی مدیریت منابع انسانی
  2. حوزه‌های تخصصی مدیریت مدیریت دولتی مدیریت شهری
تعداد بازدید : ۱۲۶۴ تعداد دانلود : ۹۷۲
در قرن بیست و یکم، افزایش نگرانی ها درمورد هشدارهای محیطی، اهمیت حفظ محیط زیست را در جوامع و سازمان های مختلف دوچندان کرده است. بررسی ادبیات تخصصی در این رابطه، بیان می کند که مدیریت زیست محیطی مناسب در شرکت ها، نیاز به پشتیبانی مدیریت منابع انسانی دارد. باتوجه به اینکه مدیریت زیست محیطی یک هدف درحال ظهور سازمانی است، کارکردهای منابع انسانی، در این راستا بسیار کمک کننده خواهند بود. بنابراین، هدف این پژوهش، بررسی تأثیر مدیریت منابع انسانی در اتخاذ و پیاده سازی مدیریت زیست محیطی است. این تحقیق ازنظر هدف کاربردی و ازنظر روش گردآوری داده ها از نوع پیمایشی است. برای آزمون مدل مفهومی پژوهش، تعداد 126پرسشنامه در جامعه آماری پژوهش (شرکت های صنعتی بوشهر) توزیع و فرضیه پژوهش با استفاده از مدل سازی معادلات ساختاری و نرم افزار LISREL آزموده شد. نتایج پژوهش نشان می دهد، کارکردهای منابع انسانی، تأثیر مثبت و معناداری بر اتخاذ مدیریت زیست محیطی دارد.
۳.

گیمیفیکیشن؛ رویکردی نوین به مدیریت منابع انسانی

کلیدواژه‌ها: گیمیفیکیشن مدیریت منابع انسانی رویکرد نوین کارکردهای منابع انسانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۹۱ تعداد دانلود : ۱۱۰۴
تحولات سال های اخیر تأثیر شگرفی بر حوزه منابع انسانی داشته است. حضور نسلهای جدید با نگرشها و خواستههای گوناگون، توسعه اینترنت و تحولات دیجیتال، افزایش تنوع نیروی انسانی از نظر جنسیت، قومیت، ملیت و ...، همگی باعث شده تا مدیریت منابع انسانی پیچیدگی و در عین حال اهمیتی بیش از پیش داشته باشد. در این میان، جلب مشارکت و تعهد نیروی انسانی و انگیزش کارکنان مبحثی حیاتی میباشد، که سازمان ها و بخصوص فعالان حوزه منابع انسانی توجه ویژه ای به آن داشته و با روشها و مدلهای مختلف سعی در افزایش انگیزه، و همچنین زمینه تعهد و مشارکت بیشتر کارکنان را فراهم کنند. یکی از روشهایی که طی دهه اخیر بطور چشمگیری مورد استفاده قرار گرفته، گیمیفیکیشن میباشد. بطور کلی فلسفه گیمیفیکیشن این است: استفاده از عناصر و تکنیکهای طراحی بازی، در زمینههای غیر بازی (یا جدی) که منجر به تشویقِ مشارکت و افزایش درگیرشدن کاربران می شود. این واژه برای نخستین بار در سال 2003 میلادی توسط نیک پلینگ ابداع شد، اما بیش از هشت سال (یعنی تا نیمه دوم سال 2010 میلادی) طول کشید تا مفهوم یاد شده توجه جهانیان را به خود جلب نماید. گیمیفیکیشن در حیطه های گوناگون مانند: حوزه سلامت، آموزش، بازاریابی و ... به تناسب نیازهای متنوع موجود در این حیطهها کاربردهایی یافته است. هدف مقاله مروری حاضر معرفی فراروش گیمیفیکیشن و بررسی کاربردهای آن در زیرسیستم های حوزه مدیریت منابع انسانی از جمله؛ جذب و استخدام، جامعهپذیری، آموزش و توسعه کارکنان، مدیریت عملکرد، مدیریت استعداد، مدیریت دانش و ... میباشد. این کاربردهای چنان وسیع و همه گیرشده که به نوعی تبدیل به رویکردی نوین در مدیریت منابع انسانی شده است.
۴.

بررسی و تعیین کارکردهای بهره ور منابع انسانی بر اساس مدل معماری منابع انسانی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: کارکردهای منابع انسانی معماری منابع انسانی دوجانبه گرایی یادگیری دوجانبه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۹۴ تعداد دانلود : ۲۶۷
هدف این تحقیق بررسی تعیین کارکردهای مناسب منابع انسانی در مدل معماری منابع انسانی به منظور تحقق دوجانبه گرایی در شرکت تام است. تحقیق حاضر مبتنی بر مطالعات کمّی (پرسش نامه ای) است و در دو مرحله انجام شده است. پس از مطالعات نظری، در مرحله اول، پرسش نامه معماری به منظور تفکیک مشاغل میان مدیران و معاونین شرکت مذکور توزیع شد. پس از تفکیک مشاغل و مشخص شدن اینکه کدام مشاغل در کدام گونه معماری قرار می گیرد، پرسشجنامه کارکردهای منابع انسانی که بر حسب پاداش، ارزیابی عملکرد و آموزش و توسعه طراحی شده است، میان مدیران و معاونان توزیع گردید تا نوع مناسب کارکردهای منابع انسانی برای هر بخش از معماری مشخص گردد. داده های حاصل از مطالعات کمّی (پرسش نامه ای) از طریق تحلیل استنباطی و با استفاده از تی تک نمونه (تی استیودنت) آزمون شد. از نتایج این تحقیق می تواند به این موارد اشاره کرد که در مشاغل شغل محور بهتر است پاداش در راستای انتفاع از دانش، ارزیابی عملکرد در بلندمدت و مبتنی بر کار فردی و همچنین آموزش به صورت استاندارد و عمومی ارائه گردد تا کارکنان به سوی دوجانبه گرایی سوق یابند. برای کارکنان موجود در گونه هم پیمانان باید پاداش مبتنی بر اشتراک گذاری دانش باشد، ارزیابی عملکرد در کوتاه مدت و مبتنی بر کار تیمی و آموزش به ندرت و در راستای افزایش تعهد آن ها صورت گیرد تا دوجانبه گرایی در سازمان ارتقا یابد. 
۵.

بررسی رابطه چابکی کارآفرینی و کارکردهای منابع انسانی در شرکت های تولیدی فعال شهرک صنعتی بشل(با نقش تعدیلگر اندازه سازمان)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: چابکی کارآفرینی کارکردهای منابع انسانی اندازه سازمان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۲۷ تعداد دانلود : ۳۷۳
سازمان های امروزی برای بقا، بایستی سرعت پاسخگویی وانعطاف پذیری بالایی داشته باشند. همچنین متولیان این سازمان ها، انسان ها (منابع انسانی) هستند. منابع انسانی با توجه به کارکردهای خود می توانند سازمان را در مسیر رسیدن به اهداف اصلی خود رهنمون سازد. تحقیق حاضر از لحاظ هدف، کاربردی و از نظرشیوه جمع آوری اطلاعات توصیفی- پیمایشی و از نوع همبستگی است. شیوه جمع آوری داده ها تلفیقی از روش کتابخانه ای شامل مطالعه اسناد و مدارک و پرسش نامه می باشد. جامعه آماری این پژوهش را شرکت های تولیدی فعال شهرک صنعتی بشل، به تعداد 71 شرکت تشکیل می دهند. حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران به تعداد 60 شرکت تعیین گردید. در این پژوهش برای سنجش چابکی کارآفرینی از پرسش نامه ی "کارابی" و برای سنجش کارکردهای منابع انسانی از پرسش نامه ی ترکیبی "وِلِچاس(2009)، هدمن(2008) و کوییج(2010)" استفاده شد. آلفای کرونباخ محاسبه شده در این پژوهش برای پرسش نامه ی چابکی کارآفرینی0.89 و برای پرسش نامه ی کارکردهای منابع انسانی 0.92بدست آمد. برای تجزیه و تحلیل داده ها، از روش معادلات ساختاری و نرم افزار PLS استفاده شد. نتایج پژوهش نشان داد که (با توجه به اعداد بدست آمده برای ضریب مسیر و آماره t) چابکی کارآفرینی با کارکردهای منابع انسانی رابطه معنی داری دارد.
۶.

بررسی و نقد کتاب مدیریت منابع انسانی و امور کارکنان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
تعداد بازدید : ۵۰۴ تعداد دانلود : ۲۵۰
مدیریت منابع انسانی به سیاست ها، اقدامات و نظام های تأثیرگذار بر رفتارها، نگرش ها و عملکرد کارکنان اشاره دارد. در حوزه مدیریت منابع انسانی، کتاب های مرجع زیادی وجود دارد که هریک به دلیلی، مشروعیت و مقبولیت مناسبی میان خوانندگان کسب کرده اند. کتاب «مدیریت منابع انسانی و امور کارکنان» به قلم دکتر سیدرضا سیدجوادین از جمله جامع ترین کتاب هایی است که در زمینه مدیریت منابع انسانی به رشته تحریر درآمده و از همین رو سال ها به عنوان منبع درسی و مأخذ اصلی مطالعه برای کنکور تحصیلات تکمیلی محسوب می شده است. در این مقاله تلاش شد با رویکرد توصیفی- تحلیلی، با ذکر شواهد و مستندات و بر مبنای معیارهای ارزیابی معرفی شده از سوی شورای نقد و بررسی متون و کتب علوم انسانی، به نقد منصفانه و بدون سوگیری کتاب مذکور پرداخته شود. نقدها از دو نظرگاه شکلی و محتوایی ارائه شدند. بر این اساس، نقاط قوت اصلی کتاب جامعیتِ محتوا، نگرش سیستمی، دیدگاه منسجم و ساختارمند به موضوعات و سازواری اثر با ارزش های اسلامی هستند. در عین حال، این اثر نقاط قابل بهبودی دارد که از جمله مهم ترین آن ها می توان به فقدان رویکرد کاربردی و مسأله مدار، بهره گیری ناکافی از محتوا و روش های ارائه خلاقانه، روزآمد نشدن موضوعات به رغم تجدید چاپ های متعددِ کتاب و ضعف در شیوه ارجاع دهی اشاره کرد.
۷.

تحلیلی بر کارکردهای مدیریت منابع انسانی با رویکرد پژوهش کیفی؛ مطالعه ای در شرکت گاز استان مازندران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: کارکردهای منابع انسانی گراندد تئوری شرکت گاز استان مازندران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۱۲ تعداد دانلود : ۲۰۷
هدف پژوهش حاضر، تحلیل کارکردهای مدیریت منابع انسانی در شرکت گاز استان مازندران بود. در این پژوهش از روش گراندد تئوری که نوعی شیوه پژوهش کیفی محسوب می گردد، بهره گرفته شد. در این راستا مصاحبه هایی با نمونه ای برگزیده از 27 نفر از مدیران و کارشناسان شرکت انجام شد و در این رابطه از روش نمونه گیری هدفمند و معیار اشباع نظری استفاده گردید. پس از طراحی پروتکل مصاحبه، از فرآیند کدگذاری سه مرحله ای شامل کدگذاری باز، محوری و انتخابی برای تعیین مقوله ها استفاده شد. جامعه آماری پژوهش حاضر را کارکنان ادارات گازرسانی تشکیل داده است. داده ها از 26 اداره گازرسانی در قالب مصاحبه جمع آوری شده و مورد بررسی و تحلیل قرار گرفت. نتایج مصاحبه ها در قالب سه طبقه، 11 مقوله و 29 مفهوم دسته بندی گردیده و در پایان نیز، الگوی پارادایمی یا نمایای پژوهش در قالب پنج مقوله علّی، محوری، محیطی، راهبردی و پیامدی ارائه شده است.
۸.

آسیب شناسی کارکردهای منابع انسانی در آموزش و پرورش شهرستان دشتی براساس مدل سه شاخگی

کلیدواژه‌ها: آسیب شناسی کارکردهای منابع انسانی مدل سه شاخگی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۷ تعداد دانلود : ۷۹
این تحقیق با هدف آسیب شناسی کارکردهای منابع انسانی در آموزش و پرورش براساس مدل سه شاخگی انجام شد. پژوهش حاضر از نوع طرح های ترکیبی (کیفی-کمی) بود. در بخش کیفی، عناصر آسیب شناسی کارکردهای منابع انسانی، براساس مدل سه شاخگی شناسایی و مدل پژوهش طراحی و سپس در بخش کمی، این مدل آزمون شد. به منظور جمع آوری اطلاعات در بخش کیفی با از روش تحلیل محتوا (محتوای بدست آمده از مصاحبه ها) داده ها بررسی و سپس مفاهیم و مقولات استخراج شدند و سپس مدل تحقیق با استفاده از مدلسازی ساختاری-تفسیری طراحی شد. در بخش کمی با استفاده از روش پیمایشی، داده های کمی جمع آوری و مورد تحلیل قرار گرفت. از طرف دیگر در بخش کیفی مشارکت کنندگان مشتمل بر مدیران منابع انسانی دارای سابقه مرتبط در سازمان آموزش و پرورش شهرشتان دشتی بودند که 15 نفر از آن ها انتخاب شدند(رسیدن به اشباع نظری) و در بخش کمی از 40 نفر از جامعه مزبور استفاده شد. روش نمونه گیری در این بخش غیر احتمالی قضاوتی بود. همچنین برای تحلیل داده ها در بخش کیفی از نرم افزار Atlas.ti و در بخش کمی از نرم افزارهای SPSS22 و Lisrel استفاده شد. یافته ها نشان داد، برای آسیب شناسی کارکردهای منابع انسانی براساس مدل سه شاخگی، 17 سازه شناسایی شد که براساس میانگین پاسخ های داده شده، در بعد محتوایی، گویه برابرسازی فرصت ها، در بعد ساختاری، گویه ساختار مدیریت نامتمرکز و در بعد زمینه ای، جو سازمانی نامناسب، غالب ترین گویه می باشند. پس از شناسایی17 سازه مبتنی بر سه بعد مدل سه-شاخگی، با استفاده از مدل سازی ساختاری- تفسیری، مدل تحقیق ارائه و در بخش کمی به کمک مدل معادلات ساختاری آزمون شد. یافته ها نشان داد در سطح اطمینان 95 درصد مدل از برازش خوبی برخوردار است و روابط بین سازه های شکل دهنده مدل مورد تایید قرار گرفت.
۹.

معرفی چارچوب استراتژیک کارکردهای مدیریت منابع انسانی همراستا با محیط متلاطم(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: استراتژی های منابع انسانی کارکردهای منابع انسانی محیط متلاطم

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۶ تعداد دانلود : ۱۲۱
در پژوهشهای پیشین مرتبط با استراتژیهای منابع انسانی، متغیر تلاطم محیطی به ندرت مورد توجه قرار گرفته است. این پژوهش با هدف معرفی چارچوب استراتژ یک کارکردهای مدیریت منابع انسانی در محیط متلاطم انجام شده است. روش پژوهش از نظر پارادایم، تفسیری و از نظر استراتژی، تحلیل محتوای کیفی است. گردآوری اطلاعات به روش کتابخانه ای و مبتنی بر بررسی مقالات و کتب از پایگاههای معتبر علمی بوده است. در این مقاله ابتدا مفهوم پردازی محیط انجام و محیط متلاطم و ابعاد آن تعریف و در ادامه با انتخاب حوزههای کارکردی منابع انسانی مرتبط، چارچوب استراتژیک کارکردهای مدیریت منابع انسانی در محیط متلاطم و پرتلاطم بعنوان یافته های پژوهش معرفی شده است. یافته های پژوهش به دو بخش تقسیم شده است. اول اینکه در محیط متلاطم، مکاتب کارآفرینی و یادگیری از مکاتب توصیفی مینتزبرگ با عنایت به مفروضات آنها توانایی پاسخگویی به نیازهای سازمان را داشته و مکاتب تجویزی در این محیط کاربردی ندارند. همچنین متناسب با مکاتب مذکور، می توان به یافته هایی چون ارزیابی عملکرد نوآوری محور، یادگیری مستمر مولد، خلق توانایی پویا، برنامه ریزی سناریو محور، جذب نیروهای چند تخصصه نوآور، جذب چابک، مشوق های چندبعدی همراستاساز، مزیت رقابتی موقت با پیکربندی مجدد، طراحی شغل نیمه ساختاریافته، خودمختاری، وقت آزاد سازمانی، کوچ نشینی حرفه ای، توسعه شغلی سیال و خلاق و مقیاس پذیر بودن منابع انسانی از کارکردهای منابع انسانی اشاره نمود.
۱۰.

بررسی نقش کارکردهای مدیریت منابع انسانی در خلق و تسهیم دانش(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: کارکردهای منابع انسانی خلق و تسهیم دانش

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۵ تعداد دانلود : ۸۶
کارکردهای مدیریت منابع انسانی به صورت گسترده به عنوان عاملی شناخته شده که نقش اساسی در توسعه و حفظ عملکرد سازمانی ایفاء میکنند. اگر چنان که مدیریت منابع انسانی درگیر مدیریت سرمایه های انسانی باشد و اگر منابع بسیار با ارزش این سرمایهها دانش باشد، در این صورت مدیریت منابع انسانی و مدیریت دانش به شدت به هم وابسته هستند. از این رو در این تحقیق به بررسی رابطه بین کارکردهای منابع انسانی با خلق و تسهیم دانش سازمان امور مالیاتی کشور پرداخته شده است. روش تحقیق از نوع کاربردی و همبستگی است. جامعه آماری این تحقیق نیز شامل کارمندان سازمان امور مالیاتی کشور می باشد. ابزار جمعآوری دادهها پرسشنامه استاندارد بوده است که پایایی آن با استفاده از روش آلفای کرونباخ و روایی آن با نظرسنجی از خبرگان تایید شده است. نتایج حاصل از آزمون فرضیات با استفاده از همبستگی پیرسون حاکی از آن بود که کارکردهای منابع انسانی با خلق و انتقال دانش رابطه مثبت و معنی داری دارد. بر این اساس میتوان گفت بهسازی اجرای کارکردهای مدیریت منابع انسانی در سازمان میتواند زمینه تسهیلگری برای اجرای اقدامات مدیریت دانش در سازمان فراهم سازد.
۱۱.

ارزیابی اثربخشی و چالش های مدیریت منابع انسانی در شهرداری منطقه 4 تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: کارکردهای منابع انسانی مدیریت منابع انسانی شهرداری منطقه 4

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۳ تعداد دانلود : ۷۸
هدف این پژوهش، بررسی اثربخشی کارکردهای مدیریت منابع انسانی است؛ عمده کارکردهای مورد بررسی، فرایند استخدام (برنامه ریزی، کارمندیابی و انتخاب)، طراحی مشاغل، آموزش و توسعه منابع انسانی، ارزیابی عملکرد، جبران خدمت و پاداش، ایمنی و سلامت، سیستم انضباطی و بازنشستگی هستند. پژوهش به رویکردکمی –کیفی (آمیخته) است. جامعه آماری پژوهش کارکنان شهرداری منطقه 4 (تعداد حدود 2015 نفر ) هستند. برای تعیین حجم نمونه از جدول مورگان استفاده شده است، حجم نمونه 322 نفر بدست آمده که براساس نمونه گیری ساده تصادفی انتخاب شدند. برای جمع آوری داده ها، 500 پرسشنامه توزیع شده و 425 نمونه جمع آوری و مبنای تحلیل قرار گرفته است دادها برای آزمون فرضیات از طریق پرسشنامه جمع آوری شده است. همچنین داده های مورد نیاز برای شناخت عملکرد سیستم های منابع انسانی و تبیین نتایج آزمون فرضیات از طریق مصاحبه با کارشناسان  و مسئولین حوزه مدیریت منابع انسانی گردآوری شده است. نتایج پژوهش نشان می دهد که از دیدگاه کارکنان، به غیر از سیستم آموزشی، سایر کارکردهای مدیریت منابع انسانی از کارآمدی لازم برخوردار نیستند. یافته های حاصل از مصاحبه ها هم چنین نتایجی رو تائید می کند. براساس این یافته ها مهم ترین چالش در این زمینه تمرکز گرایی در برنامه ریزی حوزه منابع انسانی است.
۱۲.

طراحی الگو کارکردهای منابع انسانی در راستای مدیریت انفصال کارکنان با رویکرد پژوهشی آمیخته (مطالعه موردی: نهاد ریاست جمهوری)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: انفصال از خدمت داوطلبانه و غیرداوطلبانه هزینه های انفصال کارکنان کارکردهای منابع انسانی مدل سازی معادلات ساختاری تحلیل مضمون

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۲ تعداد دانلود : ۱۰۷
زمینه و هدف: میزان چشمگیر انفصال از خدمت داوطلبانه و غیرداوطلبانه کارکنان، اغلب نشانه ای از مشکلات درون سازمانی است و تبعات نشئت گرفته از انفصال نیروهای مجرب و کارآمد برای جایگاه های حساس، ممکن است به بروز پیامدهای جبران نشدنی بر پیکره سازمان منجر شود. از این رو، در سازمان های پیشرو مدیریت انفصال کارکنان اهمیت خاصی دارد و سازمان ها تلاش می کنند تا سطحی از ثبات را در میزان ورودی و خروجی نیروی کار حفظ کنند. در این راستا، کارکردهای منابع انسانی، به عنوان مجموعه وظایفی که مدیران منابع انسانی برای اداره کارکنان اعمال می کنند، عاملی زمینه ای و بسترساز است و نقش مهمی را در میزان انفصال های داوطلبانه و غیرداوطلبانه کارکنان ایفا می کند. با توجه به نقش کلیدی کارکردهای منابع انسانی در موضوع انفصال کارکنان، پژوهش حاضر با هدف طراحی الگوی کارکردهای منابع انسانی در راستای مدیریت انفصال کارکنان در سازمان های دولتی اجرا شده است. روش: پژوهش حاضر به لحاظ هدف، کاربردی محسوب می شود و با استفاده از رویکرد پژوهشی آمیخته اکتشافی اجرا شده است. در این رابطه، مرحله اول پژوهش ﺑﻪ ﺻﻮرت «ﮐﯿﻔﯽ» است. دادهﻫﺎی این مرحله از طرﯾﻖ اﻧﺠﺎم 18 ﻣﺼﺎﺣﺒﻪ نیمه ﺳﺎﺧﺘﺎرﯾﺎﻓﺘﻪ با روش نمونه گیری گلوله برفی (زنجیره ای) و بر مبنای قاعده «اشباع نظری» ﮔﺮدآوری شده است. در ادامه با استفاده از تحلیل مضمون، الگوی اولیه پژوهش استخراج شده است. مرحله دوم پژوهش به صورت کمّی انجام شده است که پس از تعیین حجم نمونه آماری، پرسش نامه اعتبارسنجی بین 200 نفر از کارکنان سازمان علمی تحقیقاتی وابسته به نهاد ریاست جمهوری توزیع شد. با استفاده از مدل سازی معادلات ساختاری الگوی اولیه پژوهش به دست آمد و پس از اعتبارسنجی به تأیید رسید. یافته ها: الگوی کارکردهای منابع انسانی در قالب 10 مضمون فراگیر و 51 مضمون سازمان دهنده استخراج شد که عبارت اند از: برنامه ریزی منابع انسانی، جذب و استخدام کارکنان، جبران خدمت، مدیریت عملکرد، ارتقای شغلی، آموزش و توسعه، انضباط سازمانی، مدیریت انگیزش، جانشین پروری و حمایت اجتماعی. نتایج تحلیل عاملی تأییدی نیز طبقه بندی عوامل شناسایی شده در مرحله کیفی را تأیید کرد. نتیجه گیری: اجرای مؤثر اقدام های شناسایی شده در راستای کارکردهای مدیریت منابع انسانی، مانع از دست رفتن منابع انسانی شایسته و کارآمد سازمان می شود. در نظر داشتن اولویت این اقدام ها بر اساس میزان تأثیر آن ها نیز، به ارتقای اثربخشی این اقدام ها مساعدت می کند.
۱۳.

طراحی الگوی کارکردهای مدیریت منابع انسانی تاب آور در نظام سلامت کشور (نمونه پژوهی: دانشگاه های علوم پزشکی کلان منطقه 3 کشور)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: مدیریت منابع انسانی تاب آور کارکردهای منابع انسانی مدل سازی معادلات ساختاری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۴ تعداد دانلود : ۱۲۰
زمینه و هدف: «تاب آوری» منابع انسانی، به معنای توانایی کارکنان برای ادامه فعالیت در شرایط کاری نامساعد است. از آنجایی که فعالیت کاری بلندمدت، در شرایط کاری نامساعد، به فرسودگی شغلی و ترک خدمت کارکنان منجر خواهد شد، موضوع تاب آوری منابع انسانی توجه پژوهشگران را به خود جلب کرده است. کارکردهای منابع انسانی یا همان مجموعه وظایفی که مدیران منابع انسانی برای اداره کارکنان اعمال می کنند، در این زمینه به عنوان عاملی بسترساز، نقش مهمی را ایفا می کند. با توجه به اینکه اغلب کارکنان کادر درمان کشور، در شرایط کاری نامساعد فعالیت می کنند، پژوهش حاضر با هدف ارائه الگوی کارکردهای مدیریت منابع انسانی تاب آور در نظام سلامت کشور اجرا شده است. روش: پژوهش حاضر با استفاده از رویکرد آمیخته اکتشافی (کیفی کمّی) اجرا شده است. در بخش کیفی، ابتدا 14 مصاحبه نیمه ساختاریافته، بر مبنای قاعده اشباع نظری با مدیران و کارشناسان منابع انسانی حوزه سلامت کشور، به عنوان جامعه آماری انجام شد. روش نمونه گیری زنجیره ای (گلوله برفی) بود. در نهایت با استفاده از راهبرد تحلیل مضمون، الگوی اولیه «کارکردهای مدیریت منابع انسانی تاب آور نظام سلامت کشور» به دست آمد. در مرحله کمّی نیز، الگوی به دست آمده با استفاده از مدل سازی معادلات ساختاری و به کمک نرم افزارهای اس پی اس اس و اسمارت پی ال اس ارزیابی و اعتبارسنجی شد. یافته ها: الگوی پژوهش که بر اساس تحلیل متن مصاحبه ها به دست آمد، از 66 مضمون پایه، 18 مضمون سازمان دهنده و 5 مضمون فراگیر تشکیل شده است. مضمون های فراگیر عبارت اند از: «نظام روابط کار و کارکنان»؛ «نظام جبران خدمات»؛ «نظام برنامه ریزی، کارمندیابی و جذب و استخدام»؛ «نظام توسعه منابع انسانی»؛ «نظام مدیریت عملکرد کارکنان». نتایج حاصل از مدل سازی معادلات ساختاری، اعتبار الگوی استخراج شده را تأیید می کند؛ به نحوی که مقدار برازش کلی الگو (GOF) 529/0 محاسبه شد که از برازش کلی قوی آن حکایت می کند. نتیجه گیری: پیاده سازی ﻣﺆﺛﺮ اﻗﺪامﻫﺎی ﺷﻨﺎﺳﺎیی ﺷﺪه در جهت اصلاح و بهینه سازی کارکردهای منابع انسانی، از یک سو به ﺗﺄﻣیﻦ اﻧﺘﻈﺎرها و توانمندسازی کﺎرکﻨﺎن، ﺑﻪ ﻋﻨﻮان یکی از ذی ﻔﻌﺎن ﺑﺴیﺎر ﻣﻬﻢ درون ﺳ ﺎزﻣﺎﻧی منجر می شود و از سویی دیگر، افزایش تاب آوری کارکنان را به ارمغان می آورد. در نظر گرفتن تمهیدهایی در جهت اوﻟﻮیت بندی ایﻦ اﻗﺪامﻫﺎ ﺑﺮ اﺳﺎس ﻣیﺰان ﺗﺄﺛیﺮ آنﻫﺎ ﻧیﺰ، در ارﺗﻘﺎی ﻋﻤﻠکﺮد ﺷﻐﻠی، افزایش اﻧﮕیﺰه و در نهایت ارﺗﻘﺎی تاب آوری سازمانی مؤثر است.