رفتار تکانشی

مقاله حاضر بر اساس داده ها و مستندات «طرح بررسی بهداشت روانی دانشجویان ورودی سال 1383 دانشگاه های تحت پوشش وزارت علوم (1384)»، به تبیین آسیب پذیری از خودکشی یا آمادگی برای ارتکاب آن در میان دانشجویان کشور می پردازد. این مقاله در یک تحلیل ثانویه با به کار بستن مدل معادلات ساختاری و استفاده از نرم افزار لیزرل، مدل تبیینی آسیب پذیری از خودکشی در میان دانشجویان کشور را مورد آزمون قرار داده است. نتایج تحقیق نشان می دهد که دو مسیر علی به کار رفته در این مدل، مجموعا 58 درصد از واریانس آسیب پذیری از خودکشی در میان دانشجویان کشور را تبیین می کند. مسیر اول بیانگر آن است که افسردگی همراه ناگواری های سخت در زندگی، موجب ایجاد احساس ناامیدی در فرد و افزایش آسیب پذیری از خودکشی در او می شود؛ و مسیر دوم موید آن است که تند خویی و پرخاشگری احتمال انجام رفتار های تکانشی در هنگام عصبانیت و در نهایت آسیب پذیری از خودکشی را در میان دانشجویان افزایش می دهد.

هدف از پژوهش حاضر بررسی نقش انواع تعصب، تاب آوری و سیستم های فعال ساز/ بازداری رفتاری ( BAS/BIS ) در پیش بینی رفتار تکانشی در پدران دارای سابقه خشونت جسمی با فرزندان بود. این پژوهش به لحاظ روش توصیفی و از نوع همبستگی بود. جامعه آماری این پژوهش مردان دارای فرزند دختر مراجعه کننده به مراکز مشاوره و خدمات درمانی وابسته به بهزیستی منطقه 9 شهر تهران بودند. از بین آنها تعداد 80 نفر که دارای سابقه خشونت جسمی با فرزندان بودند به شیوه نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند. ابزارهای پژوهش شامل پرسشنامه های تکانشگری (بارت، 2004)، تعصب (بهرمان، 1393)، تاب آوری (کونور و دیویدسون، 2003) و سیستم های فعال ساز/ بازداری رفتاری (کارور و وایت، 1994) بود. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون همبستگی پیرسون و رگرسیون خطی همزمان استفاده شد. یافته ها نشان داد رفتار تکانشی با تعصب (مذهبی، جنسیتی، نژادی، قوم مداری) و سیستم فعال ساز رفتاری رابطه مثبت و معنادار و با تاب آوری و سیستم بازداری رفتاری رابطه منفی و معنادار دارد (05/0 P< ). همچنین نتایج رگرسیون نشان داد که تعصب مذهبی (70/0)، تعصب جنسیتی (41/0)، تاب آوری (36/0)، سیستم فعال ساز رفتاری (57/0) و سیستم بازداری رفتاری (22/0) رفتار تکانشی را پیش بینی می کنند. با توجه به نقش انواع تعصب، تاب آوری و سیستم های فعال ساز/ بازداری رفتاری در پیش بینی رفتار تکانشی در پدران دارای سابقه خشونت جسمی با فرزندان، اجرای کارگاه های آموزشی بر مبنای این مفاهیم به خانواده ها ضروری به نظر می رسد.

مقدمه: تصمیم گیری حوزه ای از زندگی انسانی بشمار می آید که علوم شناختی آرزوی دیرینه ای در ترسیم نیمرخ کامل از آن دارد. هدف: با توجه به اهمیت شناسایی نقش راه انداز پول در حوزه تصمیم گیری روزمره و عدم تمرکز مطالعات حوزه راه انداز بر پول، مطالعه حاضر با هدف بررسی اثر راه انداز پول در ابعاد ارزشیابی در موقعیت ریسک و انتخاب بهینه از میان گزینه های در اختیار صورت گرفت. روش: این پژوهش یک مطالعه شبه آزمایشی است که در بازه زمانی ۱۴۰۰-۱۳۹۹ انجام شد. جامعه مورد مطالعه کلیه دانشجویان در حال تحصیل در مقاطع لیسانس و فوق لیسانس دانشگاه علامه طباطبائی تهران بودند که ۳۰ نفر از آنها به شیوه نمونه گیری هدفمند در قالب دو گروه آزمایش و مقایسه و بصورت تصادفی در این دو گروه قرار گرفتند. ابزار جمع آوری اطلاعات آزمون قمار آیوا (۱۹۹۴) و پرسشنامه تکانشگری بارات (۱۹۹۴) بود. تجزیه و تحلیل داده ها توسط نرم افزار SPSS نسخه ۲۴ و استفاده از تحلیل کوواریانس صورت گرفت. یافته ها: تفاوت معنادار در انتخاب کارت از دسته سودآور در آزمون قمار آیوا در شرکت کنندگان گروه آزمایش (میانگین: ۳۱/۲۶؛ انحراف استاندارد: ۱۲/۳۴) نسبت به گروه مقایسه (میانگین: ۲۲/۰۶؛ انحراف استاندارد: ۱۲/۱۴) مشاهده شد (۰/۰۵>P). نتیجه گیری: براساس یافته های این پژوهش، راه انداز پول در موقعیت های آزمایشگاهی توانایی تاثیرگذاری بر ابعاد شناختی تصمیم گیری روزمره را داراست و بطورخاص کارکرد گزینش و افزایش تخمینی ارزش در گزینش های پیش رو از میان چند گزینه دیگر را بهبود بخشیده و سبب انتخاب کارت های سودآورتر در آزمون قمار آیوا می شود.

مقدمه: اعتیاد به اینترنت سبب ارتباطات بیش از اندازه و بدون مرز افراد در فضای مجازی شده که در نهایت مشکلاتی مانند دلزدگی و خیانت زناشویی را ایجاد می کند. هدف: نقش میانجی هیجان خواهی و تکانشگری بین اعتیاد به اینترنت با دلزدگی زناشویی و نگرش به خیانت زناشویی روش: توصیفی از نوع همبستگی با استفاده از معادلات ساختاری بود. جامعه آماری کلیه کارمندان متاهل شرکت توسعه فناوری اطلاعات گردشگری شهر تهران در سال 1401 بودند که 106 نفر به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. ابزارهای پژوهش، پرسشنامه های اعتیاد به اینترنت (1998)، دلزدگی زناشویی (1996)، نگرش به خیانت زناشویی (2006)، هیجان خواهی (1978) و تکانشگری (1995) بود. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون و الگویابی معادلات ساختاری با نرم افزارهای SPSS نسخه 25 و SmartPLS نسخه 3 انجام شد. یافته ها: اثر مستقیم اعتیاد به اینترنت بر دلزدگی، هیجان خواهی، تکانشگری و نگرش به خیانت مثبت و معنادار بود (05/0P<). اثر مستقیم هیجان خواهی و تکانشگری بر دلزدگی و نگرش به خیانت معنادار بود (05/0P<). نتایج آزمون بوت استرپ نیز نشان داد که اثر غیرمستقیم اعتیاد به اینترنت بر دلزدگی و نگرش به خیانت با واسطه نقش هیجان خواهی و تکانشگری معنادار بود (05/0P<). نتیجه گیری: استفاده از اینترنت به تدریج باعث وابستگی و تغییر شکل روابط بین زوجین می شود و با ایجاد تعارضات، منجر به تکانشگری بین آن ها و جستجوی راهی برای رفع هیجان ها در فضای مجازی و در نهایت منجر به دلزدگی و زمینه سازی خیانت خواهد شد. شناخت تاثیرات مخرب اعتیاد به اینترنت یاری گر زوجین در ارتقاء سطح رضایت از زندگی است.

اهداف پژوهش حاضر باهدف پاسخگویی به این پرسش انجام شد که آیا مداخله ترکیب آموزش حافظه کاری با آموزش کنترل توجه بر کاهش ولع مصرف،کاهش تکانش گری و افزایش حافظه کاری بیماران مبتلابه مصرف اپیوئید تحت درمان نگهدارنده با متادون مؤثر است؟ مواد و روش ها این پژوهش یک کارآزمایی بالینی تصادفی سازی شده و کنترل شده بود. از مراجعین کلینیک های ترک اعتیاد سطح شهر مشهد، تعداد 50 نفر که واجد معیارهای ورود بودند به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. روش و اهداف مطالعه قبل از امضای فرم رضایت آگاهانه به طور کامل برای آن ها توضیح داده شد. شرکت کنندگان به طور تصادفی تعداد 25 نفر در گروه آزمایش و تعداد 25 نفر در گروه کنترل جایگذاری شدند. برای گروه آزمایش نحوه استفاده از مداخله توضیح داده شد و اپلیکیشن موبایل در اختیار آن ها قرار گرفت. برای ارزیابی این افراد پیش از مداخله و پس از پایان مداخله از ابزارهای اندازه گیری برای سنجش ولع مصرف از پرسش نامه سنجش وسوسه مصرف مواد پس از ترک، برای سنجش تکانش گری از مقیاس تکانش گری بارات و برای سنجش حافظه کاری از خرده مقیاس فراخنای ارقام از حافظه کاری وکسلر استفاده شد. از درصد و توزیع فراوانی، میانگین و انحراف معیار برای پردازش اطلاعات توصیفی و از آزمون پارامتریک تحلیل کوواریانس چندمتغیره برای تحلیل های استنباطی استفاده شد. یافته ها ترکیب آموزش حافظه کاری با آموزش کنترل توجه تأثیر معناداری بر کاهش ولع مصرف و تکانش گری بیماران در گروه آزمایش نسبت گروه کنترل داشته است و تأثیر معناداری بر افزایش حافظه کاری گروه آزمایش نسبت گروه کنترل نداشته است (0/05>P). نتیجه گیری یافته های پژوهش حاضر حاکی از این است که مداخله ترکیب آموزش حافظه کاری با آموزش کنترل توجه می تواند مداخله کمکی مؤثری در افراد تحت درمان نگهدارنده با متادون باشد. کاهش تکانش گری و ولع مصرف را در بازه زمانی 4 هفته و صرف زمانی کوتاه برای این تمرین جدید شناختی نیز می توان مشاهده کرد. باتوجه به اینکه در این نوع درمان کمکی درمانگر یا پژوهشگر در کنار شرکت کنندگان هنگام انجام تمرین، حضور فیزیکی ندارد، لازم است به ایجاد ویژگی هایی که باعث جذابیت بیشتر اپلیکیشن های بازتوانی شناختی و کاربری آسان تر برای افراد می شود توجه بیشتری کرد. می توان در پژوهش های آینده اپلیکیشن بازتوانی عصبی را در اختیار جوامع پژوهشی غیرمبتلا به اعتیاد که دارای نقص شناختی می باشند، قرار داد تا تأثیر آن مورد سنجش قرار گیرد.