ارتباط میان فردی

انگیزش در کار، پدیده ای چندوجهی است که نمی توان آن را مستقیماً به وسیله یک متغیر واحد سنجید، انگیزش در کار به صورت مجموعه ای از نیروهای درونی و بیرونی است که آغاز، شکل، جهت، شدت و مدت رفتار مربوط به کاری را تعیین می کند. همچنین انگیزش در کار، نتیجه تلفیق خصیصه های فردی، ماهیت کار و ویژگی های محیط کاری است. هر چند برای تبیین، توجیه، تشریح و کنترل جنبه های مختلف انگیزش در کار کارکنان، تئوری های گوناگونی ارائه شده اما بیش تر آن ها در یکپارچه ساختن ساحت های گوناگون وجودی انسان و در ارائه چارچوبی جامع در برانگیختگی کارکنان در کارشان فقیرند. مقاله ای که پیش رو دارید، مدلی نسبتاً جامع در زمینه انگیزش در کار کارکنان با ابعاد وجودی زیستی، اجتماعی، روانی و معنوی یک فرد در سازمان است که تحت عنوان «مدل انگیزشی مبتنی بر معنویت کارکنان» طراحی و تبیین شده است. این مدل دارای ابعاد چهارگانه ارتباط فرافردی، ارتباط درون فردی، ارتباط میان فردی و ارتباط برون فردی با نشان گرهای مربوط به آن است که نتیجه اش «معنویت» خواهد بود. به عبارت دیگر، «معنویت» با چهار گونه ارتباط یک فرد با نیروی برتر (خدا)، با خویشتن خویش، با دیگران و با محیط تعریف شده که هر یک از آن ها با بخشی از ساحت های وجودی انسان مربوط می شوند؛ بدین معنا که ارتباط فرافردی با ساحت معنوی، ارتباط درون فردی با ساحت روانی، ارتباط میان فردی با ساحت اجتماعی و ارتباط برون فردی با ساحت زیستی انسان سروکار دارند. همچنین چهار گونه ارتباطاتی مذکور کار با معنا، کار هدفمند، خودشکوفایی در کار و به هم پیوستگی با هر چیز در محیط کاری و طبیعی را به ارمغان خواهند آورد، و سرانجام هر یک از آن ها در انگیزش در کار کارکنان مؤثر خواهند بود. بر اساس تحقیقاتی که به منظور آزمون فرضیه های مدل به روش های تحلیل مسیر و تحلیل عاملی تاییدی در دو سطح صف و ستاد در دانشگاه تهران انجام گرفت، کارکنان دانشگاه تهران بر این عقیده بودند که ارتباط میان فردی و ارتباط برون فردی در انگیزش در کارشان مؤثرند؛ اما در نظر آنان ارتباط فرافردی و ارتباط درون فردی در برانگیختگی در کارشان رابطه ای ندارد.

هدف پژوهش، پاسخ به این پرسش است که مولفه های ارتباط میان فردی شیعیان با اهل سنت از دیدگاه معصومین(علیهم السلام) طبق کتاب جامع احادیث الشیعه چیست؟ بنابراین، با روش تحلیل محتوای کیفی عرفی و با رویکردی استقرایی، ابتدا داده های موجود، تحلیل شده و با استخراج مفاهیم کلیدی و مقولات اصلی و فرعی، نتیجه نهایی حاصل گشت. بر اساس یافته های پژوهش، در احادیث بر شیوه های ارتباطی در دو مقوله اصلی تاکید شده؛ نخست، شیوه های ارتباطات کلامی شیعیان در تعامل با اهل سنت، مشتمل بر چهار مقوله فرعی: جدال أحسن، تقیّه زبانی، فاش نکردن أسرار و رعایت آداب کُنش گفتاری است که همگی بر سنجیده بودن کلام شیعیان در شرایط گوناگون تاکید دارند. دوم، شیوه های ارتباطات غیرکلامی شیعیان در تعامل با اهل سنت است که هفت مقوله فرعی: أسوه سازی شیعیان، تقیّه رفتاری، برجسته سازی هویت شیعی، تبلیغ غیرمستقیم، همزیستی مسالمت آمیز، ایجاد فضای تکریم ائمه(علیهم السلام) و به کارگیری برخورد های سلبی را در بردارد. علت تنوع این مقولات، اهمیّت توجه به زمینه و شرایط ارتباط و ویژگی های مخاطب است که شیعیان ارتباط گر را ملزم به انتخاب بهترین شیوه ارتباط میان فردی با اهل سنت در هر موقعیتی می سازد. در پژوهش حاضر سعی شده به این بُعد از سخنان معصومین(علیهم السلام) پرداخته شود.

امروزه موضوع سرمایۀ اجتماعی موردتوجه بسیاری از اندیشمندان در حوزه های گوناگون سیاسی، فرهنگی، اجتماعی، و اقتصادی است، زیرا ارتقای آن موجب رشد و تعالی شاخص های گوناگون توسعه در جوامع می شود. البته باید تأکید کنیم که ارتقای سرمایه اجتماعی، نیازمند بستر مناسبی از تعاملات و ارتباطات بین افراد است، زیرا شالودۀ اصلی آن برپایۀ ارتباطات شکل می گیرد و بدون ارتباطات، تصور مفاهیمی همچون سرمایۀ اجتماعی بی معنا است. امروزه، شبکه های اجتماعی، به عنوان رسانه هایی فراگیر، نقش بسزایی در ایجاد بستر مناسب برای برقراری ارتباطات میان فردی دارند. پرسش اصلی این پژوهش، این است که «چگونه می توان از شبکه های اجتماعی برای ارتقای سرمایۀ اجتماعی بهره جست؟» برای پاسخ به این پرسش، ابتدا ابعاد و مؤلفه های سرمایه اجتماعی و شبکه های اجتماعی را بررسی کرده ایم، تا براساس آن بتوانیم الگویی برای این موضوع ارائه دهیم. پژوهش حاضر به روش آمیخته و با تحلیل مصاحبه های انجام شده با خبرگان، مهم ترین ابعاد و مؤلفه های سرمایه اجتماعی و شبکه های اجتماعی را به دست آورده و سپس با الگوسازی ساختاری به روش میک مک، الگوی به کارگیری شبکه های اجتماعی در راستای ارتقای سرمایۀ اجتماعی را ارائه داده است. برپایۀ نتایج این پژوهش می توان نتیجه گرفت، دو مؤلفه گفت و گو و کسب اخبار و اطلاعات از طریق شبکه های اجتماعی، می توانند تأثیر فراوانی بر ارتقای سرمایه اجتماعی و تقویت اعتماد اجتماعی و هنجارهای اجتماعی داشته باشند.

اهتمام به مسئله ارتباط مؤثر، موضوعی است که هموارهبه عنوان اصلی مهّم در تعاملات بشری به شمار میرود؛ زیرا انسان موجودی اجتماعی است که به واسطه ارتباط و تعامل با دیگران تعریف میشود. برقراری ارتباط مؤثر، یکی از تکنیکهای موفقیّتآمیز در تعاملات بشری است که نه تنها نشانه ادب، شعور و کمال انسان بهشمار میرود، بلکه در سلامت روانی آنها نیز بسیار مؤثر است؛ چراکه موجب شکوفایی و بهبود کیفیت روابط انسانها با دیگران میشود. امّا امروزه با تحولات ایجاد شده در حوزه رفتاری، سبک زندگی و مدرنیته شدن، شیوههای ارتباطی انسانها دستخوش تغییر بسیاری شده است، به گونهای که روشهای ارتباطی مردم در بیشتر موارد از شیوههای صحیح و کارآمد به دور گشته است. از این رو پژوهش حاضر با روش کتابخانهای و توصیفی- تحلیلی، این فرضیه را مورد آزمون قرار میدهد که گفتمان قرآنی در عرصه برقراری ارتباط مؤثر از توان الگویی بسیار بالایی برخوردار است به گونهای که با استناد به آن میتوان رفتارها، باورها و نگرشها را در حوزه ارتباطات میانفردی تغییر داد و به تعاملات انسانی رنگ الهی همراه با آرامش و موفقیّت بخشید. نتایج حاصل از این پژوهش نشان میدهد که در گفتمان قرآنی اعتماد، همدلی، مثبتگرایی و حمایتگری از شاخصههای اصلی ارتباط مؤثر بهشمار میروند به گونهای که با آگاهیبخشی، تعلیم و فرهنگسازی این شاخصهها میتوان فرآیند ارتباطات میانفردی را به سمت الهی شدن، سعادتمندی و موفقیت سوق داد.

هدف : هدف پژوهش بررسی رابطه  ویژگی های جمعیت شناختی کتابداران کتابخانه های عمومی با مهارت های ارتباطی آن ها در استان خوزستان است. روش پژوهش : روش فراترکیب با استفاده از مطالعه منابع ،دسته بندی و تحلیل آنها و سپس روش پیمایشی-تحلیلی استفاده شده است. جامعه آماری شامل 272 نفر از کتابداران بوده که با روش نمونه گیری انتساب متناسب، تعداد 100 نفر انتخاب شدند.برای تجزیه و تحلیل داده ها از تحلیل واریانس، آزمون فی و V کرامر استفاده شد. یافته ها : نتایج نشان داد  بین جنسیت ، وضعیت تأهل ، مهارت های ارتباط کلامی، غیرکلامی، و میان فردی  و همچنین شهر محل خدمت رابطه ای مشاهده نمی شود. همچنین با وجود مقادیر ناچیز ضریب همبستگی اسپیرمن؛ بین سن و سابقه کار پاسخگویان و مهارت های ارتباط کلامی، غیرکلامی و میان فردی  نیز رابط ه ای مشاهده نمی شود.  ولی با توجه به مقادیر ضریب همبستگی اسپیرمن؛ بین سطح تحصیلات پاسخگویان و مهارت های ارتباط کلامی، غیرکلامی و میان فردی رابطه ضعیفی مشاهده می شود. نتیجه گیری : بین ویژگی های جمعیت شناختی با مهارت ارتباط کلامی، غیرکلامی، میان فردی رابطه ای مشاهده نمی شود. ولی بین سطح تحصیلات با این مهارت ها رابطه ضعیفی وجود دارد که خود نمایانگر نقش آموزش می باشد. به عبارتی کتابداران فارغ از اینکه در کدام شهر هستند و چه ویژگی های فردی دارند، از مهارت های ارتباطی به طور یکسان برای ارائه خدمات بهره جویی می کنند و به طور کلی بین مهارت های ارتباطی کتابداران با هم رابطه مثبت و معناداری وجود دارد. از طرفی میانگین سن و سابقه کار حاکی از جوان بودن کتابداران و نیاز به دوره های آموزشی مهارت های شغلی مستمر دارد.

مهارت های ارتباطی از دیر باز ب ه عن وان جزی ی مهم از خدمات شناخته ش ده است و ضعف مهارت های ارتب اطی، شانس دس تیابی ب ه موفقی ت را ک اهش داده و احتم ال مواجه ه ب ا نارضایتی را افزایش می دهد.مطالعه حاضر با هدف تبیین تجارب و دیدگاههای مدیران و کارکنان آموزشی دانشگاه علوم پزشکی زنجان در مورد مهارت ارتباط میان فردی انجام شد. این پژوهش یک مطالعه کیفی با رویکرد تحلیل محتوای قراردادی است. مشارکت کنندگان، 10 نفر از مدیران و کارکنان آموزشی دانشگاه علوم پزشکی زنجان که دارای تجربه کافی در مورد موضوع مطالعه بودند به روش نمونه گیری هدفمند و با در نظر گرفتن حداکثر تنوع، دعوت به شرکت در مطالعه شدند. داده ها با استفاده از مصاحبه های نیمه ساختاریافته تا زمان رسیدن به اشباع نظری گردآوری و به طور همزمان به روش دستی تحلیل شد. اعتبار داده ها با روش لینکلن و گوبا حاصل شد. بر اساس تحلیل نتایج حاصل از مصاحبه با مشارکت کنندگان، عوامل بازدارنده ارتباط میان فردی شامل ویژگی های فردی، کیفیت زندگی کاری، ساختارهای سازمانی، رفتارهای انحرافی و نابهنجار سازمانی، ضعف ابزارها و مهارت های ارتباطی بودند. که در 21 طبقه فرعی و6 زیر طبقه جای گرفتند. نتایج مطالعه نشان داد از نظر مدیران و کارکنان آموزشی عوامل بازدارنده از عوامل مهم در ارتباط میان فردی محسوب می شود. و توجه به آنها، به ایجاد ارتباط میان فردی موثر، و بهتر شدن تعاملات میان کارکنان، ارتقائ رضایت و بهبود کیفیت کار منجر خواهد شد. کلید واژه ها: ارتباط میان فردی، بازدارنده ها، مدیران و کارکنان آموزشی، دانشگاه علوم پزشکی زنجان.