پژوهش های راهبردی ارتش

آگاهی یافتن از موضوعات مدنظر کشورها، اندیشکده ها و مؤسسات راهبردی در جهان یکی از ضرورت های تفکر راهبردی در ج.ا.ایران محسوب می شود. ﻣﺤیﻂ ﺍﻣﻨیﺘی، ﻣﺤﺪﻭﺩﻩﺍی ﺟﻐﺮﺍﻓیﺎیی ﺍﺳﺖ کﻪ ﻓﺮﺻﺖﻫﺎ ﻭ ﺗﻬﺪیﺪﻫﺎی یک کﺸﻮﺭ ﺩﺭ ﺁﻥ ﺗﻌﺮیﻒﺷ ﺪﻩ ﻭ ﺑﻪﺷﺪﺕ ﺗﺤﺖ ﺗﺄﺛیﺮ ﻣﺘﻐیﺮﻫﺎی ﻣﺤیﻂ ﺩﺍﺧﻠی ﻭ ﺑیﻦﺍﻟﻤﻠﻠی ﺍﺳﺖ. در پژوهش حاضر، گزارشات منتشر شده توسط «شورای آتلانتیک» با تمرکز بر مسائل ایران و منطقه غرب آسیا تحلیل می شوند و الگوهای مهم محیط شناسی امنیتی بین المللی و منطقه ای طرح شده، احصاء می گردند. جهت گردآوری داده ها از روش اسنادی و جهت تجزیه و تحلیل داده ها از روش داده بنیاد استفاده شده است. یافته های تحقیق نشان می دهند که الگوی محیط شناسی امنیتی این اندیشکده متمرکز بر شانزده مفهوم اصلی و سه مقوله اساسی است. در سطح مقوله ها تأکید بر اولویت ها، راهبردها و ارزیابی عملکرد محیط امنیتی است. در سطح مفاهیم نیز، مسائل مورد توجه به ترتیب نافرمانی مدنی، اعتراضات، جوانان و زنان، نظامیان، اپوزیسیون، متحدان، انتخابات، منازعات، عملکرد امنیت – نظامی، کارآمدی اطلاعاتی، کارآمدی حاکمیت، الزامات، سیاست ها، تاکتیک ها، کارایی سیاست ها و کارایی تاکتیک ها هستند.

تمثیل و استعاره روشی برای درک بهتر پدیده ها و به کارگیری آن برای درک بهتر سازمان و ساختارهای سازمانی از هر نوع راهگشا است. توصیفات استعاری مانند سازمان نیوتنی، سازمان کوانتومی، ساختار نیوتنی و ساختار کوانتومی تلاش دارد تا نشان دهد چگونه پارادایم های علمی نیوتنی و کوانتومی توانسته است بر سازمان و ساختار سازمانی از تجاری تا نظامی تأثیرگذار باشد. هدف اصلی این پژوهش نشان دادن چگونگی تاثیرگذاری ورود استعاری پارادایم های علمی نیوتنی و کوانتومی به حوزه دانش سازمان و ساختار سازمانی، تکامل نظریه های مربوط به آن ها و توصیه های متناسب با آن به آجا با این تاثیرات است. پژوهش کیفی حاضر، به واسطه تبیین ارتباط بین استعارههای پارادایمی نیوتنی وکوانتومی با نظریه های ساختار از نوع بنیادی است که به روش توصیفی-تحلیلی و با استفاده از دادههای کتابخانهای از میان کتب و مقالات معتبر موجود و منابع اینترنتی به آن نتیجه کلی دست یافته است که از لحاظ نگاه استعاری دو استعاره ماشین و موجود زنده بیشترین تأثیر را بر ساختار سازمان های نظامی داشته و دارند و از این رو ساختارهای نظامی در حال حاضر تحت تأثیر استعاره نیوتنی بر سازمان قرار می گیرند. تحلیل ساختار سازمان نظامی گروه های تهدیدزا نیز نشان دهنده تاثیرپذیری آنها از پارادایم کوانتومی هستند.

مقدمه: بهبود مهارت های مدیریتی می تواند به افزایش رضایت شغلی، انگیزه و بهره وری کارکنان منجر شود. در نتیجه، تقویت شایستگی های مدیران میانی می تواند به عنوان یک استراتژی کلیدی برای ارتقاء کیفیت مدیریت و بهبود عملکرد کلی ستاد ارتش جمهوری اسلامی ایران مدنظر قرار گیرد. هدف از انجام تحقیق حاضر بررسی تاثیر شایستگی مدیران میانی بر عملکرد شغلی کارکنان ستاد آجا است. روش پژوهش: این تحقیق از نظر روش، کمی و از نوع علت و معلولی بوده و از نظر هدف کاربردی می باشد. جامعه آماری در مطالعه حاضر، کارکنان ستاد ارتش جمهوری اسلامی ایران می باشد. با استفاده از فرمول نمونه گیری کوکران، حجم نمونه ۳۲۸ نفر براورد گردید. به منظور جمع آوری اطلاعات در این تحقیق از پرسشنامه شایستگی های کارکنان لیانگ و همکاران 2013 با چهار مؤلفه ی قابلیت اطمینان، خدمت محقق گرا، انگیزه پیشرفت، نوآوری با ضریب آلفای کرونباخ 938/0 استفاده شده است و برای سنجش عملکرد شغلی از پرسشنامه عملکرد شغلی بونتیس وسرنکو(2007) با سه مؤلفه ی کارایی، اثربخشی، کیفیت با ضریب آلفای کرونباخ 92/0 استفاده شده است. برای تجزیه و تحلیل از آمار توصیفی و استنباطی با بهره گیری از نرم افزار 26-SPSS استفاده شده است. یافته ها: یافته ها بیانگر آن است که معناداری تاثیر مثبت شایستگی مدیران میانی بر عملکرد شغلی کارکنان در ستاد ارتش جمهوری اسلامی ایران و همچنین معناداری تاثیر مثبت مولفه های متغیر شایستگی مدیران میانی بر عملکرد شغلی کارکنان نیز مورد تائید می باشد. نتیجه گیری: تقویت و توسعه شایستگی های مدیران میانی می تواند به عنوان راهکاری مؤثر برای افزایش بهره وری و رضایت شغلی کارکنان در ستاد آجا مورد توجه فرماندهان و مدیران قرار گیرد.

با تغییر ماهیت جنگ ها، ارتش های پیشرفته بیش از سه دهه است که با تغییرات اساسی در سازمان رزم خود و بهره برداری از فناوری های جدید از قابلیت های تجهیزات بدون سرنشین برای انجام بسیاری از وظایف و تکمیل ماموریت های خود استفاده می-نمایند. بدیهی است صحنه نبرد زمینی نمی تواند و نباید از اهمیت برخورداری از الگویی مدون برای نحوه کاربرد آن ها غافل شود. بنابراین هدف از انجام این تحقیق طراحی الگوی بکارگیری وسایل هدایت پذیر از دور درصحنه نبرد زمینی است. پژوهش حاضر از لحاظ هدف از نوع تحقیقات توسعه ای کاربردی و از نظر روش جزء تحقیقات اکتشافی است. جامعه آماری تحقیق شامل افسران ارشد نیروی زمینی دارای حداقل مدرک کارشناسی ارشد، آشنا به فناوری های به روز در خصوص وسایل هدایت پذیر از دور، دارای سوابق خدمتی در مشاغل راهبردی، عملیاتی و تاکتیکی و آشنایی به محیط و صحنه جنگ آینده 70 نفر به صورت چک لیستی برآورد شده است، لذا حجم نمونه بر جامعه آماری منطبق و تمام شمار می باشد.. بنابراین با احصاء ابعاد، مؤلفه ها و آیتم های بکارگیری وسایل هدایت پذیر از دور در صحنه نبرد زمینی با مطالعه اکتشافی و تفکر دقیق و مستمر در مبانی نظری و ادبیات تحقیق و مصاحبه با خبرگان، و ارزیابی آن ها از منظر معیارهای پنجگانه و ترکیب و اصلاح عوامل مؤثر الگوی بکارگیری وسایل هدایت پذیر از دور در عملیات زمینی تدوین گردید.

ماهیت جنگ تغییر نمی کند، اهداف، شیوه ها، ابزارها و روش های نبرد و پیروزی تغییر می-یابد. جنگ ترکیبی، به دلیل اینکه عموماً در منطقه خاکستری انجام می شود، ماهیتی پنهان دارد و مرز جنگ و صلح را از بین برده است. هدف اصلی این مقاله شناسایی چیستی، چرایی و چگونگی اجرای جنگ ترکیبی است. این مقاله از نوع کاربردی- توسعه ای بوده که به روش تحلیل استقرایی و با ابزار پرسشنامه و استفاده از 30 نفر از خبره انجام شده است. یافته های تحقیق بیانگر این ست که مفهوم دقیق جنگ ترکیبی همچنان مورد اختلاف اکثر اندیشمندان بوده و اجماع قطعی بر روی چیستی، چرایی و چگونگی آن وجود ندارد اما با توجه به اختلاف های موجود می توان جنگ ترکیبی را شیوه ای چندبعدی، آمیخته و مبهم دانست که دارای تنوع ابزار و تاکتیک بوده، طیف وسیعی از بازیگران را شامل شده و اهداف نوینی را دنبال می کند. این جنگ بیش از آن که به دنبال آسیب عینی و آشکار باشد، اهدافی چون افکار و اذهان را مورد هجوم قرار داده و به جای کشتن و نابودسازی نیروهای مقابل، به دنبال ایجاد گمراهی و سو استفاده از آنان در جهت اهداف و منافع خود می باشد. در این شیوه جنگی، دیگر نیروی نظامی نقش اصلی را ایفا نمی کند و استفاده از تمامی ابزارها به صورت هم زمان و هماهنگ امری اجتناب ناپذیر می باشد. بر اسا نتایج تحقیق چیستی جنگ ترکیبی شامل 20 گزاره یا عامل است، چرایی شامل 19 گزاره و چگونگی 10 گزاره یا عامل است.

عملیات تصرف واحد شناور متخلف، از اصلی ترین مأموریت های نیروهای عملیات ویژه دریایی محسوب می گردد که طی آن، فرمانده واحد عمل کننده، بلااستثنا با محدویت زمانی در تصمیم گیری از لحظه ی ابلاغ مأموریت مواجه است؛ لذا هدف پژوهش کاربردی حال حاضر، تسهیل فرآیند اتخاذ تصمیم، با پیش بینی راهکارهای محتمل و نتایج انعکاسی هر یک از آنان در صحنه عملیات موصوف، جهت انتخاب بهترین راهکارها (راهکار ارجح)، در قالب فرم نرمال نظریه بازی ها، عنوان می گردد. سناریوی تصرف واحد شناور متخلف، ضمن قرار گرفتن در فرم نرمال نظریه بازی ها، جزو بازی های ایستای گسسته، با ویژگی رقابتی (غیرهمکارانه) و اطلاعات ناقص، محسوب شده و طی آن، یگان نظامی دو کشور متنازع بر سر هدف با ماهیّت تجاری حامل پرچم کشور ثالث، به عنوان دو بازیکن، بدون داشتن آگاهی باره تصمیمات رقیب، به تخصیص استراتژی می پردازند. لذا این مقاله با تبعیت از الگوهای بازی، نسبت به بررسی و تحلیل هوشمندانه پیامدهای استراتژی های محتمل، توأم با ارائه استراتژی غالب (راهکار ارجح)، با بهره گیری از قوانین تعادل نش، مبادرت ورزیده است؛ با مقایسه راهبردهای پیش روی دو یگان نظامی متنازع بر سر تصرف هدف یا ممانعت از اقدامات حریف، چنین استنتاج می گردد که اتخاذ راهکار رویارویی نظامی، صرف نظر از واکنش یگان رودررو، پایدارترین راهبرد طرفین مخاصمه به نظر می رسد؛ تعمیم فرم نرمال بازی تصرف واحد شناور متخلف، در محیط راهبردی خلیج فارس- تنگه هرمز- دریای عمان، توأم با تجربیاتی همانند توقیف واحدهای شناور متخلف توسط نیروهای عملیات ویژه دریایی نداجا و ندسا؛ به وضوح کارآمدی نظریه بازی ها را در این عملیات ها، به اثبات می رساند.

این مقاله دارای طبقه بندی می باشد به همین دلیل بر بستر اینترنت منتشر نخواهد شد. جهت استفاده از این مقاله با همراه داشتن نامه به دفتر فصلنامه مراجعه شود.