حکمرانی و توسعه

هدف: امروزه دستیابی به عملکرد پایدار سازمان های دولتی یک موضوع استراتژیک در محقق سازی توسعه پایدار کشورها است؛ با این حال عواملی که بر عملکرد پایدار این سازمان ها تأثیر می گذارند، کمتر مورد بررسی قرار گرفته اند؛ لذا هدف از انجام این پژوهش بررسی تأثیر سبک رهبری استراتژیک بر عملکرد پایدار سازمان های دولتی با نقش میانجی رفتار فرانقشی کارکنان است.روش پژوهش: پژوهش کنونی از نظر ماهیت داده ها، پژوهشی کمی، و از نظر گردآوری داده ها پژوهشی توصیفی-پیمایشی از نوع مقطعی بوده و از نظر هدف، پژوهشی کاربردی می باشد. جامعه ی آماری این پژوهش مدیران و کارکنان سازمان های دولتی شهر شیراز به تعداد 3578 نفر بوده و حجم نمونه آماری بر اساس تخمین فرمول کوکران، 347 نفر است. ابزار جمع آوری داده ها پرسشنامه ای 36 گویه ای می باشد. جهت تجزیه وتحلیل داده ها از روش مدل سازی معادلات ساختاری با استفاده از نرم افزارهای اس پی اس اس 22 و لیزرل کمک گرفته شده است.یافته ها: یافته های پژوهش نشان می دهد سبک رهبری استراتژیک بر عملکرد پایدار سازمان های دولتی با ضریب معناداری 16/5 تأثیر معناداری دارد؛ از طرفی، سبک رهبری استراتژیک بر رفتار فرانقشی کارکنان با ضریب معناداری 59/8 تأثیر معناداری دارد؛  همچنین، رفتار فرانقشی کارکنان بر عملکرد پایدار سازمان های دولتی با ضریب معناداری 85/6 تأثیر معناداری دارد؛ در نهایت، سبک رهبری استراتژیک بر عملکرد پایدار سازمان های دولتی با نقش میانجی رفتار فرانقشی کارکنان با آماره Z به مقدار 37/6 تأثیر معناداری دارد.نتیجه گیری: رهبران استراتژیک با ایجاد و افزایش انگیزه و توسعه شایستگی های کارکنان، می توانند با اصلاح ساختار و فرآیندهای سازمان بر اساس منابع موجود، رفتار فرانقشی کارکنان در سازمان را افزایش دهند، تا عملکرد پایدار سازمانی محقق شود.

هدف: در تمامی کشورهای دنیا، مالیات به عنوان یک منبع پایدار برای تأمین درآمدهای مالی دولت مورد توجه بوده و به انواع مختلفی تقسیم شده است. درآمدهای مالیاتی دولت ها به طرق مختلف محقق می شود اما نکته مهمی که باید بدان توجه داشت، مالیات تنها با داشتن ساختار و تشکیلات مالیاتی، تأمین نمی شود. آنچه در دریافت مالیات از فعالان اقتصادی باید مدنظر قرار گیرد، داشتن اطلاعات کافی پیرامون فعالیت های کسب وکارهاست. به همین منظور قانون پایانه های فروشگاهی و سامانه مودیان توسط مجلس شورای اسلامی کشور، در سال 1398 تصویب و مورد اجرا قرار گرفته است. هرچند که پیاده سازی کامل آن با چالش هایی روبرو می باشد.روش پژوهش: بر همین اساس، این مقاله با هدف واکاوی چالش های پیاده سازی قانون پایانه های فروشگاهی و سامانه مودیان در ایران انجام شده است. صبغه پژوهش حاضر، کیفی است. بنابراین با استفاده از تحلیل مضمون، چالش های شناسایی شده از مصاحبه های صورت پذیرفته، کدگذاری گردید. جامعه آماری پژوهش تعداد 20 نفر از کارکنان سازمان مالیاتی، مدرسان قانون یادشده و مودیان مالیاتی می باشند.یافته ها: چالش ها و موانع شناسایی شده در چهار مقوله حقوقی، مالیاتی، سازمانی و فناوری دسته بندی شدند و در انتها راهکارهای لازم برای تسهیل اجرای قانون ارئه شد.نتیجه گیری: این راهکارها شامل تقویت قوانین و مقررات، آموزش و آگاهی عمومی، ایجاد همکاری بین نهادها، توسعه زیرساخت های فنی و تسهیل فرآیندهای سازمانی می باشند.

هدف: این مطالعه با هدف طراحی مدل عدم تمرکز (سیاسی-اقتصادی) در استان های ایران در راستای حکمرانی مطلوب انجام شده است. تحقیق حاضر از لحاظ هدف، از نوع تحقیقات توسعه ای و از نظر نوع روش، اکتشافی و از لحاظ روش جمع آوری داده ها روش کیفی محسوب می گردد.روش پژوهش: جامعه آماری شامل ۱۴ نفر از خبرگان اجرایی و دانشگاهی است که دارای سابقه آموزش در حوزه مدیرتی دولتی و مقالات علمی معتبر در این زمینه هستند. ابزار اصلی گردآوری داده ها در بخش میدانی شامل مصاحبه نیمه ساختاریافته است. اعتمادپذیری مصاحبه ها با روش توافق درون موضوعی و بازآزمون مورد تایید قرار گرفت. جهت تحلیل داده ها از تئوری داده بنیاد با استفاده از نرم افزار مکس کیودی استفاده شد. یافته ها: بر اساس نتایج حاصل از تحلیل کیفی شش دسته از عوامل شامل عوامل علی (برنامه ریزی، شایستگی، و انعطاف پذیری)، زمینه ای (پاسخگویی، توانمندسازی عمومی، مسئولیت پذیری)، مداخله گر (تمرکززدایی محیطی)، پدیده محوری (تمرکززدایی سیاسی- اقتصادی)، راهبردها (توسعه اجتماعی، مدیریت اقتصادی، و ارتقای مشارکت عمومی)، و پیامدها (تمرکززدایی مبتنی بر حکمرانی، کارایی و اثربخشی، شکل گیری وفاق عمومی عدالت طلبی) شناسایی شد. بر اساس مولفه های شناسایی شده، مدل پارادایمی عدم تمرکز سیاسی-اقتصادی  توسعه داده شد.  نتیجه گیری: بر اساس نتایج بدست آمده توانمندسازی عمومی، مسئولیت پذیری و پاسخگویی بعنوان شرایط زمینه ای تحقق حکمرانی مطلوب شناسایی شد. رشد و توسعه هر جامعه و کشوری به عملکرد کارآمد و مطلوب سازمان ها و نهادهای دولتی و به تبع آن عملکرد کارآمد و مطلوب افراد شاغل در این نهادها و سازمان ها وابسته است.

هدف: این مطالعه با هدف بررسی پیامد حکمرانی خوب  در تعدیل اثر مخارج بهداشتی بر رشد اقتصادی کشورهای منتخب آسیایی که از کیفیت حکمرانی مشابه برخوردارند، انجام شده است.روش پژوهش: جهت رسیدن به هدف تحقیق، از روش میانگین گروهی تلفیقی در دوره 2022-2015 برآوردهای لازم انجام شده است. هزینه های بهداشتی و شاخص حکمرانی خوب به عنوان متغیرهای اصلی توضیحی در کنار سایر متغیرهای تاثیر گذار بر رشد اقتصادی، با استفاده از ایده تابع تولید کاب_داگلاس مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفته اند.یافته ها: نتایج نشان می دهد تخصیص هزینه بیشتر بهداشتی  جهت افزایش رشد اقتصادی به تنهایی کافی نیست و لگاریتم مخارج بهداشتی در کوتاهمدت و بلندمدت با ضریب نسبتا" پایینی بر رشد اقتصادی تاثیر گذار است، لیکن  با در نظر گرفتن اثر حکمرانی خوب، اندازه این ضریب در هردو دوره تقویت می شود که به نظر می رسد بازده پایین مخارج بهداشتی به دلیل کیفیت پایین حکمرانی مرتبط بامخارج بهداشتی در کشورهای مورد بررسی می باشد. این مطالعه بیان کننده نقش موثر از چگونگی تأثیر حاکمیت بر اثربخشی استنتیجه گیری: اگر افزایش هزینه های بهداشتی با کیفیت خوب حکمرانی همراه باشد، رشد اقتصادی بیشتری را نتیجه خواهد داد. به عبارتی مقدار هزینه های بهداشتی مهم است، اما مهم تر از آن کیفیت هزینه است. تمرکز بر کیفیت هزینه ها باعث افزایش رشد اقتصادی می شود.

هدف: حکمرانی در نظام آموزش عالی یک ضرورت است و موفقیت آن در کشور ما برای تولید علم و دانش در گرو پایبندی دانشگاه به اصول و حکمرانی خوب است؛ این بدین معناست که دانشگاه باید در برابر جامعه، مردم و نهادهای مدنی پاسخگو و متکی به مشارکت دانشگاهیان و دانشجویان باشد. بدین منظور یکی از شیوه هایی که با توسل به آن مؤسسات آموزش عالی می توانند به این اهداف دست یابند، تدوین بیانیه مأموریت دانشگاه است. بیانیه مأموریت اساس برنامه های راهبردی و تدوین الگوهای ارزیابی مستمر پیشرفت با دانشگاه است.روش پژوهش: بر این اساس ابتدا ماموریت محوله هر دانشگاه با روش کیفی و از طریق مصاحبه و مطالعه اسناد فرادستی، به لحاظ سطح عملکردی و همچنین موضوع فعالیت آنها مشخص شده است تا دانشگاه بتواند چشم انداز و اهداف خود را بر این اساس تنظیم نماید.یافته ها: نتایج این مطالعه نشان می دهد که با ماموریت گرا کردن دانشگاه های کشور شاخص های مهم حکمرانی خوب آموزش عالی همانند، اثر بخشی و کارایی، عدالت، وضوح اختیارات و وظایف، پاسخگویی، شایسته سالاری، مشارکت و استقلال محقق خواهد شد.نتیجه گیری: نتایج حاصله نشان می دهد در مواردی شاخص های فرصت ساز محیطی برای دانشگاه در حد بالایی بوده منجر به ارتقا مقدار درجه برخورداری نهایی تلفیقی دانشگاه شده و سطح ماموریت آن را ارتقا داده است. که با توجه به جبرانی روش چند معیاره بکار گرفته شده دور از انتظار نیست. این موضوع بیانگر آن است که عدم توجه به شرایط محیطی بیرونی هر دانشگاه می تواند منجر به شناخت ناقص از جایگاه آن شود و به دنبال آن تخصیص منابع وضعیت مطلوب و بهینه ای نخواهد داشت. در این مطالعه برای نخستین بار به محیط بیرونی هر دانشگاه در ارزیابی جایگاه آن توجه شده است.

هدف: سبک هاى ارتباطی یکى از عناصر کلیدى در مدیریت و مبنای اساسی و ضرورى براى مدیران کارآمد در برقراری ارتباط با کارکنان است. پژوهش حاضر با هدف ارائه مدلی برای کاربرد سبک ارتباط کنترلی مدیران در دانشگاه علوم پزشکی مشهد تدوین شده است.روش پژوهش: راهبرد پژوهش حاضر در بخش کیفی، تحلیل تم و در بخش کمی، پیمایش است. حجم نمونه در بخش کیفی با استفاده از اصل اشباع، 12 نفر و در بخش کمی با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی ساده، 97 نفر از مدیران دانشگاه علوم پزشکی مشهد برآورد شده است. روش گردآوری داده ها در این پژوهش مصاحبه و پرسشنامه بوده و برای تجزیه و تحلیل داده های پژوهش در بخش کیفی از نرم افزار مکس کیودا و در بخش کمی از SPSS 22 و نرم افزار پی ال اس استفاده شده است. یافته ها: یافته های پژوهش شامل 3 مقوله با عنوان شرایط مدیر، شرایط شغلی و شرایط زیردستان و 6 مولفه می باشد.نتیجه گیری: با توجه به نتایج پژوهش، مدیران دانشگاه علوم پزشکی مشهد می توانند از سبک کنترلی در شرایط بحرانی و زمانی که کارمندان دچار ابهام و عدم اطمینان در نحوه انجام کار می باشند، جهت حرکت در راستای اهداف سازمان و افزایش بهره وری استفاده نمایند.