وحید قنبری سالطه

زمینه و هدف: مشاغل نظامی و انتظامی دارای تنیدگی بالا و پیچیدگی های خاصی هستند که در سرتاسر دنیا توأم با ناسازگاری، مخاطرات جسمانی، دوری از خانواده و زندگی در شرایط سخت است؛ بنابراین افراد مشاغل پرخطر مانند ارتش و پلیس، بیشتر در معرض ابتلا به بیماری های روان شناختی قرار دارند. پژوهش حاضر با هدف مقایسه اثربخشی آموزش تاب آوری روان شناختی و مثبت اندیشی بر بهزیستی روان شناختی و سازگاری دانشجویان دانشگاه امام علی (ع) انجام شد. روش: این پژوهش ازنظر هدف، کاربردی و ازلحاظ روش، آزمایشی با پیش آزمون پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری شامل دانشجویان سال اوّل دانشگاه بود. نمونه آماری شامل 21 نفر برای هر یک از گروه های آزمایشی و 20 نفر برای گروه کنترل که به روش تصادفی انتخاب و در گروه ها جایگزین شدند. ابزار گردآوری داده ها شامل پرسش نامه های 84 سؤالی بهزیستی روان شناختی ریف و 160 سؤالی سازگاری بل بود. داده ها با استفاده از روش آماری تحلیل کوواریانس چند متغیره تجزیه وتحلیل شدند. یافته ها: نتایج نشان داد که هم آموزش تاب آوری روان شناختی و هم آموزش مثبت اندیشی موجب بهبود بهزیستی روان شناختی و سازگاری در سطح 01/0P< شده و در مقایسه بین دو نوع مداخله نیز آموزش مهارت تاب آوری روان شناختی مؤثرتر بود. در پیگیری سه ماهه نیز نتایج تکرار شد. نتیجه گیری: دانشجویان دانشگاه امام علی (ع) در آینده نزدیک به عنوان فرماندهان و رؤسای سازمان ارتش انجام وظیفه خواهند نمود. با توجه به نقش کلیدی نیروی انسانی در سازمان های نظامی و انتظامی و ضرورت برخورداری این کارکنان از سلامت روان بالا، بدیهی است که معاونت آموزش آن دانشگاه می تواند از طریق برنامه ریزی دقیق جهت انجام آموزش های تاب آوری روان شناختی و مثبت اندیشی، در بهبود بهزیستی روان شناختی و سازگاری این دانشجویان نقش آفرینی نماید.

پژوهش حاضر با هدف مقایسه ی اثربخشی آموزش مهارت های اجتماعی هیجانی و تاب آوری روان شناختی بر بهزیستی روان شناختی و کنترل خشم دانشجویان انجام شد. این پژوهش آزمایشی با پیش آزمون - پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری دانشجویان سال اول دانشگاه بوند. نمونه آماری شامل 21 نفر برای هر یک از گروه های آزمایشی و 20 نفر برای گروه کنترل بود که به روش تصادفی انتخاب و به صورت تصادفی در گروه های آزمایشی و کنترل جایگزین شدند. آموزش های مهارت اجتماعی- هیجانی و تاب آوری روان شناختی به گروه های آزمایشی داده شد ولی به گروه کنترل هیچ گونه آموزشی داده نشد. ابزار گرداوری داده ها شامل پرسشنامه ی 84 سؤالی بهزیستی روان شناختی ریف و پرسشنامه 57 سؤالی کنترل خشم اسپیلبرگر بود. داده ها با استفاده از تحلیل کوواریانس چند متغیره تجزیه وتحلیل شد. نتایج حاکی از آن بود که هم آموزش مهارت های اجتماعی- هیجانی و هم آموزش مهارت تاب آوری روان شناختی باعث ارتقاء بهزیستی روان شناختی و بهبود کنترل خشم در دانشجویان شده و در مقایسه بین دو نوع مداخله نیز به غیر از دو مؤلفه تفاوت معنادار در بین مداخله ها مشاهده نشد. در پیگیری سه ماهه نیز نتایج تقریباً تکرار شد؛ بنابراین می توان نتیجه گرفت که می توان از این مداخله ها در بهبود و ارتقاء بهزیستی روان شناختی و کنترل خشم بهره جست.