مطالعات مدیریت صنعتی

در این تحقیق تأثیر رابطه تعاملی عدم قطعیت تقاضا و انواع مختلف یکپارچگی زنجیره تأمین شامل یکپارچگی داخلی، فرایند و محصول بر روی عملکرد بنگاه در ابعاد عملیاتی و مالی به روش پیمایشی و با استفاده از پرسشنامه مورد بررسی قرار گرفت. در مطالعات پیشین تأثیر تعاملی یکپارچگی زنجیره تأمین با عدم قطعیت تقاضا بر روی عملکرد به شکل انجام شده در این مقاله انجام نشده است. جامعه آماری تحقیق شرکت های فعال در صنایع قطعه سازی خودرو و فولاد را شامل می شوند. داده های 84 بنگاه از طریق ارسال پرسشنامه به شرکت ها جمع آوری شد و با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه 25 جهت بررسی فرضیات تحقیق مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت. برای آزمون فرضیه ها از مدل رگرسیون سلسله مراتبی استفاده شد و متغیر صنعت به عنوان متغیر کنترلی در نظر گرفته شد. یافته های تحقیق نشان می دهد که یکپارچگی در ابعاد داخلی و فرایند بر روی عملکرد عملیاتی و مالی تأثیر مثبت دارد. در مقابل، یکپارچگی در بعد محصول بر روی عملکرد مالی تأثیر منفی دارد. هنگامی که بنگاه ها با عدم قطعیت در حوزه تقاضا مواجه می شوند، یکپارچگی فرایند موجب بهبود عملکرد مالی می شود. با توجه به نتایج تحقیق توصیه می شود بنگاه ها به یکپارچگی در ابعاد داخلی و فرایند بپردازند؛ زیرا این دو نوع یکپارچگی هم عملکرد مالی و هم عملیاتی را بهبود می دهند. به علاوه، در شرایط عدم قطعیت تقاضا، بنگاه ها بهتر است یکپارچگی فرایند را در اولویت قرار دهند. همچنین، نوع صنعت تأثیری بر نتایج نداشته است.

در طی دهه گذشته، به دلیل قوانین زیست محیطی و فضای رقابتی تدوین یک برنامه تاکتیکی موثر که از یک طرف قادر به برنامه ریزی کارا و یکپارچه تامین کالا برای مشتریان باشد و از طرف دیگر مسئولیت سازمان ها برای جمع آوری کالای معیوب را در نظر بگیرد، امری اجتناب ناپذیر به نظر می رسد. در این مقاله یک برنامه ریزی خطی عدد صحیح آمیخته در نظر گرفته شده است که در جهت رو به جلو مواد اولیه را از تامین کنندگان به کارخانه ها و در ادامه از طریق مراکز توزیع، محصول نهایی را به مشتریان تحویل می دهد. از طرفی به طور همزمان کالای بازیافتی از مشتریان را جمع آوری کرده وارد چرخه بازسازی و یا انهدام ایمن می کند. از آنجایی که مساله مورد برسی از دسته مسائل NP-hardاست، برای حل آن از الگوریتم فراابتکاری شبیه سازی تبرید مبتنی بر ابر برای اولین بار در پیشینه این حوزه استفاده شده است. همچنین برای نمایش جواب از روش درخت پوشا که نسبت به روش های دیگر در ادبیات موضوع از آرایه های کمتری استفاده می کند بهره جسته ایم. برای تحلیل دقت و سرعت الگوریتم مورد بررسی، عملکرد آن را با الگوریتم ژنتیک و الگوریتم شبیه سازی تبرید (که در ادبیات موضوع به کار گرفته شده بودند) مقایسه کرده ایم. نتایج نشان می دهند تابع هزینه در الگوریتم شبیه سازی تبرید مبتنی بر ابر نسبت به هر دو الگوریتم مورد بررسی در ادبیات پاسخ های دقیق تری را ارائه می دهد. همچنین از نظر معیار سرعت همگرایی، روش پیشنهادی نسبت به الگوریتم ژنتیک در وضعیت بهتری است اما نسبت به الگوریتم شبیه سازی تبرید تفاوت معنا داری ندارد.

ارزیابی ریسک اعتباری یکی از موضوعات اساسی برای بانک ها و موسسات مالی است. مدل های مختلفی برای این منظور توسعه یافته است. این پژوهش با استفاده از مدل استدلال مبتنی بر مورد (CBR) و در نظر گرفتن یک بانک اطلاعاتی از مشتریان اعتباری بانک به ارزیابی ریسک اعتباری متقاضیان تسهیلات بانکی می پردازد. در این راستا 9 معیار مطابق با نظر خبرگان انتخاب و با استفاده از روش فرآیند تحلیل سلسله مراتبی فازی (FAHP) وزن دهی شدند. نتیجه حاصل از مقایسه زوجی معیارها نشان داده است که سه معیار چک برگشتی، وضعیت مسکن و مقدار درآمد به ترتیب دارای بیشترین اهمیت در ریسک اعتباری متقاضیان تسهیلات بانکی است. سپس با تکنیک تاپسیس به سنجش شباهت مورد جدید با موارد گذشته واقعی و یا ارزیابی گزینه جدید نسبت به گزینه ایده آل، پرداخته است و با استفاده از مدل استدلال مبتنی بر مورد به پیش بینی احتمال نکول یا عدم نکول متقاضی تسهیلات بانکی می پردازد. جامعه پژوهش شامل پرونده های اعتباری متقاضیان تسهیلات بانکی یکی از بانک های خصوصی در بین سال-های 94-90 است. این تحقیق از نوع کاربردی و بصورت مطالعه پیمایشی و توصیفی انجام شده است. نتایج نشان می دهد دقت مدل CBR نسبت به سایر روش های اعتبارسنجی و رتبه بندی مشتریان بانک بیشتر است. استفاده از مدل CBR در قالب اعتبارسنجی مشتریان، نتایجی به مراتب بهتر از عملکرد کارشناسان بخش اعتباری بانک عامل که به روش قضاوتی و بر اساس تجربه به پیش بینی نکول یا عدم نکول مشتریان می پرداختند حاصل نموده است که نشان دهنده کارایی بالای مدل مورد استفاده پژوهش در مقایسه با مدل مورد استفاده بانک و کارشناسان اعتبارسنجی می باشد.

پژوهش حاضر تحت عنوان" تاثیر نوآوری باز بر مزیت رقابتی با نقش میانجیگری مدیریت دانش " در محدوده زمانی سال1396 در شرکت داده ورزی سداد در شهر تهران است. هدف اصلی این پژوهش بررسی تأثیر نوآوری باز بر مزیت رقابتی(دارای ابعاد کیفیت، کارایی، پاسخگویی و ن وآوری) با نقش میانجیگری مدیریت دانش میباشد. نوع تحقیق کاربردی،روش آن توصیفی-پیمایشی و برای گردآوری اطلاعات از روش های کتابخانه ای و میدانی(پرسشنامه) استفاده شده است.جامعه این تحقیق 200 نفراز کارشناسان شرکت داده ورزی سداد بانک ملی در شهر تهران که تعداد131 نفر به عنوان نمونه جهت انجام تحقیق از طریق فرمول کوکران انتخاب شده است. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از آمار توصیفی و آمار استنباطی انجام گرفت. در سطح آمار توصیفی از شاخص هایی چون فراوانی و درصد فراوانی؛ در سطح آمار استنباطی از روشهایی مثل همبستگی، تحلیل عاملی تائیدی و مدلسازی معادلات ساختاری انجام شده است؛ که برای این منظور از نرم افزارهای spss وlisrel استفاده شد.در نهایت نتایج نشان داد نوآوری باز نقش کلیدی در مدیریت موثر سازمانها دارد. از طریق نوآوری باز، شرکت ها می توانند مدیریت دانش را به یک دارایی تبدیل کنند که نوآوری های پایدار را که بر پایدار بودن سازمانی تاثیر می گذارد، ترویج دهد.

در این نوشتار، مسأله تخصیص مازاد سیستم سری - موازی، برای بیشینه کردن سطح دسترس پذیری سیستم با در نظر گرفتن محدودیت بودجه، وزن، حجم و بیشترین و کمترین تعداد عناصر تخصیص یافته به هر زیرسیستم مورد بررسی قرار گرفته است. نوآوری اصلی تحقیق لحاظ کردن نرخ خرابی و تعمیرپذیری اجزاء در فرآیند بهینه سازی با نرخ های خرابی و تعمیر غیر از تابع توزیع نمایی می باشد. پارامترهای مؤثر بر سیستم مورد مطالعه این تحقیق به گونه ای می باشد که امکان محاسبه دسترس پذیری با استفاده از روابط ریاضی غیرممکن خواهد بود. بنابراین این تحقیق به منظور محاسبه دسترس پذیری سیستم از تکنیک شبیه سازی استفاده می کند. از آنجایی که شبیه سازی هیچ گونه قابلیت بهینه سازی ندارد سعی می شود تا نتایج حاصل از شبیه سازی به شکل یک تابع ریاضی، که بیانگر چگونگی تأثیر متغیرهای تصمیم بر دسترس پذیری سیستم می باشد، بیان شود. در ادامه با توجه به درجه سختی بالای تابع ریاضی توسعه داده شده، الگوریتم فراابتکاری ژنتیک برای حل آن به کار گرفته می شود. در نهایت کارایی الگوریتم ژنتیک در برابر الگوریتم های اجتماع ذرات و شبیه ساز تبرید سنجیده می شود. به منظور مقایسه منصفانه، پارامترهای تأثیرگذار بر الگوریتم ها با استفاده از روش تاگوچی تنظیم شده و الگوریتم ها در بهترین حالت کارکردی خود قرار می گیرند. نتایج محاسباتی توانایی بالای الگوریتم ژنتیک را در بهینه سازی مسأله مورد نظر اثبات می کند.

زمان بندی مناسب شیفت های کاری پرستاران بیمارستان یک مسئله حیاتی در مدیریت بیمارستان است. پژوهشگر در این پژوهش در پی بهبود زمان بندی نوبت کاری پرستاران در سازمان های خدمات درمانی و بهداشتی است تا زمینه های کاهش هزینه ها و پیچیدگی محاسباتی را فراهم کند و برآیند این اقدامات را درقالب رضایت شغلی و کیفیت خدمات ارائه شده محقق سازد. برای این مسئله یک مدل ریاضی خطی ارائه گردید و بعد از اشاره به NP-hard بودن آن به ارائه الگوریتم فراابتکاری ژنتیک جهت حل مسئله در ابعاد موجود در واقعیت پرداخته شد و در بیمارستان امام خمینی (ره) شهرستان نور به عنوان یک نمونه واقعی پیاده سازی و نتایج محاسباتی ارائه گشت. در رویکرد پیشنهادی از استانداردهای اعتباربخشی بیمارستان ها و قوانین بهره وری در مدلسازی استفاده شده است. تولید جداول زمانی با استفاده از مدل ارائه شده منجر به بهبود سطح رضایت مندی پرستاران و ارتقای عملکرد شغلی آن ها می شود.

تحقیقاتی که تاکنون انجام شده بیانگر نتایج گوناگون و متفاوتی از ارتباط بین جنبه های مدیریت کیفیت و عملکرد نوآوری می باشد. اکثر تحقیقات انجام شده ارتباط مستقیم بین مدیریت کیفیت و عملکرد نوآوری سازمان را تایید می نماید لیکن جنبه های تاثیرگذار مدیریت کیفیت به صورت جامع مورد بررسی قرار نگرفته است، بنابراین در پژوهش حاضر شفاف سازی جنبه های مدیریت کیفیت و میزان تاثیرگذاری ایشان بر عملکرد نوآوری سازمان ها مورد توجه قرار گرفت.در این پژوهش به بررسی میزان تأثیر جنبه های نرم و سخت مدیریت کیفیت بر عملکرد نوآوری با نقش میانجی گری رفتار فعالانه کارکنان و قابلیت نوآوری فناورانه پرداخته شد. داده های این پژوهش از شرکت های دانش بنیان ایرانی فعال درحوزه تجهیزات و مواد آزمایشگاهی جمع آوری گردید. با استفاده از متدولوژی مدلسازی معادلات ساختاری و نرم افزار اسمارت پی ال اس به بررسی فرضیات پرداختیم. نتایج این پژوهش نشان داد که مدیریت کیفیت نرم با میانجی گری قابلیت نوآوری و رفتارفعالانه کارکنان بر عملکرد نوآوری تاثیرمعنادار دارد و مدیریت کیفیت سخت بر قابلیت نوآوری تاثیر معناداری دارد؛ همچنین قابلیت نوآوری نیز بر عملکرد نوآوری سازمان به صورت معنادار تاثیر می گذارد.

تغییرات مداوم در محیط تجاری امروزی باعث شده است که موسسات، دانش را به عنوان سرمایه کلیدی خود تشخیص دهند. مطالعه حاضر ضمن توجه به اهمیت دانش در گستره فعالیت های کنونی سازمانی؛ به دنبال شناسایی عواملی است که بر تسهیم دانش در میان مدیران پروژه تاثیرگذار هستند. تحقیق حاضر از حیث نتیجه در فاز اول، یک تحقیق توسعه ای و در فاز دوم تحقیق کاربردی است. از حیث هدف، در فاز اول یک تحقیق اکتشافی و در فاز دوم یک تحقیق تبیینی است. همچنین در فاز اول، از نوع کیفی و روش تحقیق نظریه داده بنیاد و در فاز دوم یک تحقیق کمی با استفاده از معادلات ساختاری است. جامعه آماری پژوهش گروه شرکت های همکاران سیستم می باشد. نمونه گیری در فاز اول با کمک روش گلوله برفی (نمونه گیری هدفدار) و در فاز دوم بصورت تصادفی صورت گرفته است. حجم نمونه فاز اول 17 نفر و در فاز دوم 253 نفر می باشد. نتایج توسط 2 نفر از اساتید مورد مطالعه و بازبینی قرار گرفته و مواردی جهت اصلاح یا تغییر نظریه بیان شده است.نتایج تحقیق در بخش داده بنیاد منجر به شناسایی 22 فاکتور کلیدی (مانند پراکنده سازی دانش به عنوان پدیده مرکزی، نظم دورن سازمانی، پیکربندی هم افزایی، بازآزمایی دانش، توسعه بلوغ محور و حاشیه های امن پراکنده سازی دانش، نظم دورن سازمانی، پیکربندی هم افزایی، بازآزمایی دانش، توسعه بلوغ محور و حاشیه های امن) شد. ارتباط و تأثیرگذاری آنها بر یکدیگر، از طریق مقایسه نظری و معادلات ساختاری و تحلیل مسیر انجام پذیرفت.

سیستم های برنامه ریزی نیازمندی های مواد برای پاسخ گویی به تقاضا در سیستم های تولیدی گسسته کاربرد زیادی دارد. در این مقاله یک مدل برنامه ریزی عدد صحیح مختلط به منظور کمینه سازی هزینه ی نهایی که شامل هزینه های موجودی کالای در جریان ساخت، بارگذاری، سفارشات عقب افتاده، سفارشات ازدست رفته، تولیدات اضافه و تغییرات در زمان پیشبرد، معرفی می شود. همچنین، بخشی از تقاضای پاسخ داده نشده به صورت تقاضای عقب افتاده و بخشی از آن به صورت فروش ازدست رفته در مدل اعمال می شود. علاوه بر این در مدل مطرح شده کالای معیوب و چگونگی تأثیر آن روی تقاضای مشتری مورد بحث قرارگرفته است. مدل تک هدفه ارائه شده قطعی بوده و برای برنامه ریزی احتیاجات مواد در یک شرکت تولیدی بتن آماده استفاده شده و با توجه به نتایجی که از حل دقیق آن به دست آمده است، با کاهش میزان ضایعات در شرکت موردمطالعه می توان هزینه های تولیدی را حدود 30 ٪ کاهش داد و با توجه به زمان های پیشبرد تعیین شده، می توان برنامه سفارش دهی مواد را اجرا کرد. همچنین در این پژوهش حد پایینی برای مسأله ارائه شده و کارایی محاسباتی آن مورد ارزیابی قرارگرفته است.

هدف از این پژوهش توسعه مدل مفهومی و دسته بندی پیشایندها و پیامدهای زنجیره تامین سبز در صنعت قطعه سازی است. با توجه به بررسی های انجام شده درتحقیقات داخل ایران و جهان در زمینه زنجیره تامین سبز تحقیقات جامعی صورت نگرفته است.. روش مطالعه تحلیل محتوای کیفی و ابزار اصلی جمع آوری اطلاعات، مصاحبه های نیمه ساختار یافته می باشد. تحلیل داده ها با تکنیک تحلیل محتوای ترکیبی جهت دار و تلخیصی انجام گرفت. عوامل شناسایی شده شامل 29 کد باز است که در قالب هفت مقوله اصلی درج و در انتها با استفاده از نرم افزار مکس کیودا، طبقه بندی و مدل مفهومی ترسیم گردید. به منظور سنجش پایایی حاضر از ضریب کاپا محاسبه شده بوسیله نرم افزار اس پی اس اس برابر با 960/0 بوده که در سطح توافق عالی قرار گرفته است. نتایج نشان می دهد که 7 مولفه شناسایی شده در پیشایندها و پیامدهای زنجیره تامین سبز در صنعت قطعه سازی شامل؛ تامین کننده و خرید سبز، طراحی و بسته بندی سبز، تولید سبز، توزیع و بازاریابی سبز، مدیریت زیست محیطی، آموزش و پژوهش، لجستیک معکوس می باشد. که مولفه های آموزش و پژوهش و لجستیک معکوس به عنوان مولفه های نو در این پژوهش پدیدار شده اند. سازمان های جهانی در فضای رقابتی دریافتند که بهبود عملکرد زیست محیطی می تواند آن ها را از سایر رقبای خود متمایز سازد. زنجیره تامین سبز به تلفیق نگرانی های زیست محیطی با مفهوم زنجیره تامین از طریق بهبود همکاری و هماهنگی اعضای زنجیره تامین می پردازد.