دانش حسابداری

مطالعه حاضر به بررسی تأثیر دقت برآوردی پیش بینی های سود هم زمان مدیران، بر رانش پس از اعلان سود می پردازد. مطالعه، شامل دو مرحله برآورد دقت پیش بینی سود مدیران و بررسی تأثیر دقت برآوردی پیش بینی بر رانش پس از اعلان سود است. الگوی مورد استفاده در مرحله اول پژوهش به منظور تخمین دقت پیش بینی سود مدیران، ویژگی های پیش بینی سود از جمله توانایی، دشواری و محیط پیش بینی را در نظر می گیرد. الگوی مورد استفاده در مرحله دوم پژوهش نیز، تأثیر دقت برآوردی پیش بینی سود بر رانش پس از اعلان سود را آزمون می کند. دوره زمانی پژوهش، سال های 1385 تا 1390 بوده و از روش داده های تلفیقی نامتوازن برای تخمین الگوهای دقت پیش بینی سود و رانش پس از اعلان سود استفاده شده است. نتایج مرحله اول مطالعه حاضر نشان می دهد که ویژگی های پیش بینی سود به طور معنادار می تواند دقت واقعی پیش بینی سود مدیران را توضیح دهد. همچنین نتایج حاصل از مرحله دوم پژوهش، نشان دهنده این است که سود غیرمنتظره، قادر نیست بازده های غیرعادی تعدیل شده را تبیین کند؛ این وضعیت در حالت انجام پیش بینی های هم زمان مدیران بدون در نظر گرفتن دقت این پیش بینی ها نیز صادق است و با دقیق تر شدن پیش بینی های سود هم زمان مدیران نیز ادامه می یابد.

این پژوهش به بررسی ارتباط بین رفتار هزینه ها و تغییرات پاداش هیئت مدیره در شرکت های صنایع غذایی، دارویی، شیمیایی، فلزات اساسی و خودروی پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران پرداخته است. برای این منظور تعداد 58 شرکت طی دوره زمانی 1387 تا 1391 از طریق داده های ترکیبی به روش تابلویی مورد تحلیل قرار گرفته اند. نتایج حاکی از آن است که تغییرات بازده دارایی های به وجود آمده از رفتار هزینه ها (رفتار عادی و غیرعادی هزینه ها) با تغییرات پاداش، دارای رابطه مثبت و معناداری بوده و این رابطه نامتقارن می باشد. نتایج نشان می دهد که رفتار هزینه ها می تواند بر میزان پاداش مدیران تأثیر بگذارد و همچنین مبانی پاداش های وضع شده در شرکت های مورد بررسی از تقارن برخوردار نمی باشد؛ لذا، می توان گفت که در شرکت های ایرانی از مدیران به طور کورکورانه از طریق پاداش حمایت می شود. این یافته ها علاوه بر نشان دادن ضرورت توجه به رفتار هزینه ها در زمان اعطای پاداش می تواند به طور غیرمستقیم ضرورت ایجاد مکانیزمی برای تعیین پاداش عادلانه تر در شرکت های ایرانی باشد.

یکی از موضوعات بحث برانگیز در پژوهش های حسابداری، مدیریت سود است. سود حسابداری از اقلام نقدی و تعهدی تشکیل می گردد و اقلام تعهدی سود تا حد زیادی تحت کنترل مدیریت است. از سوی دیگر یکی از پیامدهای گسترش بازار سرمایه، تفکیک مالک از مدیر شرکت است که موجب بروز مشکلات نمایندگی از جمله مخاطرات اخلاقی می شود که طبق آن مدیر، به خاطر منافع شخصی، انگیزه خروج از شرایط قرارداد را پیدا می کند. بر این اساس، انتظار می رود در شرکت هایی که سطح مخاطرات اخلاقی بالاست، سطح مدیریت سود نیز بالا باشد. هدف پژوهش جاری، بررسی رابطه مخاطرات اخلاقی و مدیریت سود در شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران طی سال های 1385 الی 1390 است. فرضیه تحقیق با استفاده از الگوی معادلات ساختاری به روش حداقل مربعات جزیی به شکل خطی و غیرخطی آزمون شده است. یافته ها نشان می دهد بین مخاطرات اخلاقی و مدیریت سود، رابطه مثبت وجود دارد و این رابطه در الگوی خطی بهتر تبیین می شود.

تحقیقات انجام گرفته در ایران و سایر کشورها نشان می دهد که سالانه درصد بالایی از شرکت ها صورت های مالی را تجدید ارائه می نمایند. این موضوع نشان می دهد که اطلاعات حسابداری شرکت ها از نظر ویژگی قابلیت اتکا مورد تردید است و می تواند موجب آسیب زدن به روابط و مناسبات بین شرکت ها و اشخاص برون- سازمانی به خصوص سرمایه گذاران شده و بر جریانات نقد و در نهایت بر رشد شرکت ها اثر بگذارد. این تحقیق به بررسی تأثیر تجدید ارائه صورت های مالی بر رشد شرکت ها می پردازد. برای بررسی موضوع از الگوی رشد دمیرگوک و ماکسیموویچ استفاده شده و شاخص های نرخ رشد داخلی، نرخ رشد کوتاه مدت و حداکثر نرخ رشد پایدار نیز برای اندازه گیری رشد شرکت ها به کار گرفته شده است. جامعه آماری پژوهش، شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران بوده و تعداد 66 شرکت- سال طی دوره زمانی 14 ساله از 1378 تا 1391 مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج پژوهش بیانگر آن است که در ایران، تجدید ارائه صورت- های مالی در زمان اعلان، فاقد بار اطلاعاتی مؤثر بوده و تأثیری بر رشد شرکت ها ندارد.

شفافیت، هسته مرکزی گزارشگری مالی مدرن است که به استفاده کنندگان در شناخت واحد تجاری کمک می کند. با وجود اهمیت این مفهوم، تعریف جامعی از آن ارائه نشده است و روش های متعددی نیز برای اندازه گیری شفافیت اطلاعاتی مورد استفاده قرار گرفته که به نتایج، توجیهات و پیامدهای متفاوتی منجر شده است. با توجه به تعداد معدود پژوهش های دانشگاهی که به دنبال تجمیع معیارهای متمایز و ارائه معیار چند بُعدی از شفافیت گزارشگری مالی باشند؛ در این پژوهش کوشش گردید تا به این مهم پرداخته شود. در ابتدا با بررسی مبانی نظری الگویی جامع به منظور ارزیابی میزان شفافیت شرکت ها و کیفیت افشای آنها پیشنهاد گردید. سپس، به منظور سنجش اعتبار الگو، پرسشنامه ای طراحی و نظر خبرگان در مورد آن دریافت شد و مشاهده شد که تمامی اجزای الگو مورد تأیید است. در گام بعد کوشش شده است الگوی یاد شده از بُعد ارتباط با نقدشوندگی سهام مورد ارزیابی و با شاخص افشای سازمان بورس اوراق بهادار مقایسه شود. به منظور سنجش نقدشوندگی از اثر قیمت روزانه و شاخص های مستخرج از آن، استفاده شده است.یافته های پژوهش نشان داد که الگوی شفافیت گزارشگری مالی پیشنهادی،رابطه معناداری با شاخص نقدشوندگی دارد در حالی که رابطه بین شاخص افشای سازمان بورس و اوراق بهادار با این متغیرها معنادار نیست.

یکی از دغدغه های اصلی مدیران، تصمیم گیری درباره میزان نگهداشت وجه نقدی است که برای انجام فعالیت های شرکت مورد نیاز است. پژوهش حاضر به بررسی تأثیر انحراف وجه نقد از سطح بهینه بر بازده انباشته آتی غیرعادی شرکت پرداخته است. بدین منظور نمونه ای شامل 71 شرکت از بین شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران طی سال های 1387 تا 1391 انتخاب و برای آزمون فرضیه های پژوهش از روش حداقل مربعات تعمیم یافته و شیوه داده های ترکیبی استفاده گردید. نتایج حاصل از برآورد الگو های پژوهش، حاکی از آن است که قدر مطلق انحراف وجه نقد از سطح بهینه بر بازده انباشته آتی غیرعادی سهام، تأثیر منفی ندارد. همچنین انحراف منفی وجه نقد از سطح بهینه و بازده انباشته آتی غیرعادی سهام دارای رابطه معناداری نمی باشد و انحراف مثبت وجه نقد از سطح بهینه بر بازده انباشته آتی غیرعادی سهام دارای تأثیر منفی نمی باشد.

هدف این نوشتار، بررسی رابطه بین رتبه افشای مسئولیت اجتماعی و سیاست تقسیم سود در شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران است. به منظور اندازه گیری سطح افشای مسئولیت اجتماعی از روش تحلیل محتوای گزارش های هیئت مدیره استفاده شد. از این رو، چک لیستی متشکل از 17 مؤلفه و 60 معیار که سه بُعد اجتماعی، اقتصادی و زیست محیطیِ مسئولیت اجتماعی در آن لحاظ گردیده است، مورد سنجش قرار گرفت. بر اساس نتایج، به طور متوسط حدود 48 شاخص یعنی 80% آنها در گزارش های سالانه فعالیت هیئت مدیره افشاء نمی شود. سطح پایین افشاء ابعاد سه گانه مسئولیت اجتماعی را می توان ناشی از شکاف وضعیت موجود از انتظارات ذی نفعان دانست. لذا، تدوین الزامات و استانداردهای مناسب برای گزارشگری و افشاء این شاخص ها در گزارش های سالانه شرکت ها برای پاسخگوئی به انتظارات ذی نفعان در بازار سرمایه ایران ضروری می باشد. همچنین نتایج رگرسیون حداقل مربعات معمولی گویای آن است که بین سطح افشای مسئولیت اجتماعی با نسبت تقسیم سود، رابطه مثبت و معناداری وجود دارد. به بیان دیگر، مدیران شرکت هایی که سطح بیشتری از مسئولیت اجتماعی را افشا می کنند، به منظور جلب رضایت و افزایش علاقه سهامداران سود، بیشتری را نیز بین آنان توزیع می نمایند.