مساله اساسی این مقاله ، تصویر سوررئالیستی است . تصویر سوررئالیستی از نظر ماهیت معرفتی و زیباشناختی ، اساسا با تصویر کلاسیک ، رمانتیک ، نمادگرا و ایماژیستی متفاوت است . مقاله ، نخست با اشاره به پیشینه نگارش سوررئالیستی ، سابقه این شیوه نگارش را از کتاب مقدس و عصر افلاطون تا تصوف اسلامی نشان داده است . آنگاه به بررسی مبانی نظری تصویر سوررئال پرداخته و مبانی معرفت تصویر سوررئالیستی را کاویده و بر این اساس ، درباره ماهیت تصویر سوررئال و زیباشناسی آن بحث می‌کند ، سپس نقش و ارزش تصویر سوررئالیستی را مطرح و جایگاه تصویر را در بافت نوشتار سوررئالیستی بررسی کرده است ...
عموم شارحان ، انگیزه سعدی را از طرح این دو بیت در دیباچه گلستان ، ذکر تاریخ نگارش این کتاب استنباط کرده‌اند و نیز برخی از سعدی پژوهان با استناد به همین دو بیت و همزمانی تاریخ گلستان و حمله مغول به بغداد و براندازی خلافت عباسی ، بر «وقت خوش سعدی» در این ایام خرده گرفته‌اند . نگارنده با اعتقاد به وجود معمایی شگفت در این دو بیت و رمز گشایی از آن ، می‌کوشد این انتقاد بر سعدی را پاسخ دهد ...
ژان کوکتو ، نویسنده ، شاعر و فیلم ساز فرانسوی قرن بیستم می‌گوید : «از بدو پیدایش ادبیات تاکنون تنها دو موضوع بزرگ عشق وجود دارد : رومئو و ژولیت و تریستال و ایزوت». در این مقاله تلاش گردیده تا چگونگی شکل گیری افسانه «تریستال وایزوت» ، معروفترین رمان فرانسوی قرن دوازدهم میلادی ، شرایط اجتماعی این دوران ، عوامل موثر بر پیدایش این اثر بزرگ و نیز تاثیراتی که این رمان و ادبیات این دوران بر عرصه ادبی و آثار قرون بعدی فرانسه گذارده ، مورد بررسی قرار گیرد ...
تامل در قالبهای شعری از چند دیدگاه اهمیت دارد . نخست اینکه جستاری است در شناخت خاستگاه هر قالب ادبی ؛ دوم رابطه قالب ادبی با درونمایه‌های آن را می‌نمایاند ؛ و سوم اینکه شناخت قالب ادبی را از دیدگاه ادبیات تطبیقی و تاثیرگذاری یا تاثیرپذیری آن ، ممکن می‌سازد . ضرورت این تحقیق از آن روی دو چندان است که سه پاره ریختی است که در روزگار ما بازیابی و بازسازی شده است . در این مقاله ، نگارنده می‌کوشد درباره علل و چند و چون عناصر و موضوعات پیشگفته شرح و توضیح دهد ...
در آثار ادبی بر خلاف هنجار منطق و ریاضی ، گاه دو چیز که در ظاهر نقیض هم هستند با هم جمع می‌شوند و همدیگر را نقض نمی‌کنند . عظمت خداوند از یک سو و محدودیتهای وجودی انسان از سوی دیگر ، همچنین ضرورت تلاش انسان برای شناخت خدا در عین ناشناختگی و دسترس ناپذیری او ، همه تناقض محسوب می‌شوند . همچنین صفات و اسمای خداوند نظیر : ظاهر و باطن ، قهار و رحیم ، متناقض به نظر می‌رسند لیکن علی رغم این محدودیتها و تناقضها ، انسان دست از طلب برنداشته ، و فراتر از آن ، تلاشهای خود را در قالب زبان بیان کرده و صرفا به یک کشف باطنی بسنده نکرده است ...
مقاله حاضر بحثی است لغوی و تفسیری بر شعر در قرآن کریم ، که ضمن بیان آرای مختلف و شبهات وارده ، با استمداد از آیات و احادیث اهل بیت (ع) به نقد و بررسی آنها پرداخته ، و دیدگاه کافران و قرآن کریم را نسبت به مفهوم شعر بیان کرده است . همچنین شیوه‌های پاسخگویی پیامبر (ص) را در برابر تحدی دیگران با شعر برشمرده است ...
شعر عربی در خراسان قرن چهارم و پنجم ، در میان طبقات برجسته اجتماع ، چون علما ، فقها ، متصوفه ، عرفا ، سیاسیون و ادبا ، از منزلتی بس نیکو برخوردار بود و بسیاری از اقشار یاد شده طبع خویش را در اغراضی چند آزموده‌اند و آثاری را از خویشتن بر جای نهاده‌اند . نیشابور نیز ، به جهت وجود انبوه طبقات مذکور ، بازارش گرمتر و پررونقتر بود . گستردگی اشعار این ولایت و تنوع اغراض در آنها ، که خود نشان از تفکر ، فرهنگ و آداب و رسوم مردم آن می دهد ، سبب شد تا نگارنده پس از تقسیم بندی آنها در موضوعات گوناگون به «رثاء» ، که شایعترین ابواب شعری در میان همه ملل بوده است ، بپردازد و گوشه‌ای از احساسات و عواطف این ملت را در اشعار مرثیه ایشان ، به جویندگان فرهنگ و ادب خراسان بنمایاند ...
دوشیزه روشنی از اساطیر مانوی است که نور ربوده شده به دست دیوان را دوباره به سرزمین روشنایی برمی‌گرداند . در برگرداندن این نور ، مهرایزد (روح زنده) با یاری زروان و مادر زندگی و ... برای نجات انسان نخستین که نور او ربوده شده ، در دست دیوان اسیر گردیده و در دنیای تاریکی افتاده ، در تکاپو هستند . آنها انسان نخستین را نجات داده ، نور را به او برگردانده و او را به سرزمین روشنایی باز می‌آورند . رستم نیز در هفت خان برای نجات کاوس که نور چشم او به دست دیوان ربوده شده و در سرزمین تاریکی در دست دیوان اسیر است با راهنمایی زال و رودابه ، و یاریگری رخش در تکاپوست ...
