فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۴۱ تا ۶۰ مورد از کل ۹۲ مورد.
۴۳.

تحلیل فرمان امان نامه اشرف افغان به اهالی اصفهان

کلیدواژه‌ها: فرمان اشرف افغان شاه ایران اس‍ن‍اد ت‍اری‍خ‍ی حسین صفوی قرن 12 ق

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۵۸ تعداد دانلود : ۹۷۶
سند موردنظر، فرمانی است از اشرف افغان با مهر اشرف، طغرای حکم جهان مطاع شد و تاریخ صدور ذیقعده 1138 ق.؛ این فرمان، جزو اسناد خریداری سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران است که در معاونت اسناد ملی، در مجموعها سناد خریداری نگهداری می شود. این فرمان، از معدود فرمان هائی است که از دوره محدود حکومت افغان ها بر ایران صادر شده است. آشفتگی و هرج و مرج سیاسی دوره حکومت افغان ها، فراغت صدور فرمان های گوناگون را از آن ها سلب کرده بود. لذا تعداد اسناد و بویژه فرمان های این دوره تاریخی بسیار اندک است. در این مقاله، در ابتدا به ترسیم فضای ایران اواخر صفوی و دوره حکومت افغان ها میپ ردازیم و حال و هوائی را که در آن، اشرف افغان این فرمان را صادر کرد، شرح می دهیم. سپس به بررسی بند بند این فرمان میپ ردازیم و دلایل قرار گرفتن این مسائل را در فرمان بررسی می کنیم و در نهایت، بازخوانش فرمان و تجزیه - تحلیل آن ارائه می گردد و در پایان نتیجه بحث خواهد آمد.
۴۵.

بررسی مهر و طغرای فرمان های صفوی در موزه ملی ملک

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: آثار تاریخی صفویان پژوهش تاریخی توصیفی فرمان ها مهرها مهرشناسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۶۹ تعداد دانلود : ۹۳۴
بررسی مهرهای به کار رفته در نُه فرمان از شاهان صفوی که در موزه ملی ملک در تهران نگهداری می شود. نگارنده ابتدا به شرح ویژگی های مهرهای صفوی پرداخته، ده نوع مهر مورد استفاده در این دوره را معرفی می کند. انواع طغراهای این دوره نیز مورد بررسی قرار گرفته است.
۴۸.

بررسی دو سند درباره منصب های تفنگچیان

نویسنده:
حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۷۱ تعداد دانلود : ۸۱۶
نگارنده، ضمن اشاره به دلایل ورود تفنگ به ارتش ایران می آورد که با افزایش کاربرد سلاح های گرم در ارتش و بروز لیاقت تفنگچیان، رسته های جدیدی در ارتش شکل می گیرد. قدرت و توان نظامی این ارتش، شاه عباس اول را وامی دارد تا دست به تغییراتی در ارتش بزند و بر آن اساس سپاهش را نظم ببخشد و در چنبره مهار خود داشته باشد. منصب های تفنگچی آقاسی، وزیر تفنگچیان، مین باشی تفنگچیان، تفنگچیان سرکار خاصه، تفنگداران شاهی و یوزباشی تفنگچیان، با استناد به فرمان شاه سلطان حسین مبنی بر انتصاب میرزا محمدتقی کلانتر یزد به وزارت تفنگچیان خاصه در سال 1131ق. و فرمان دیگر او مبنی بر اعطای مقام نیابت استانداری فارس به میرزا محمدتقی در 113ق.، شرح داده می شوند. نتیجه گرفته می شود، ارتش یکی از اهرم های قدرت شاه در نظام حکومتی ایران بوده است، به طوری که با آن می توانسته: 1- زهرچشم خوبی از دشمنان گرفته، بر بقای حکومتش بیفزاید؛ 2- شاه با اهداف خاصی از جمله پذیرفتن قابلیت ها، استعدادها و توانمندی ها، جلوگیری از افزایش قدرت صاحب منصبان غیرایرانی، حاکم بودن فضای تشویش و رقابت میان صاحب منصبان ایرانی و غیرایرانی، و به حساب آوردن قدرت امیران ایرانی تبار نظام برای حفظ تعادل در قوای نظامی کشور، به افراد اهمیت می داد؛ 3- کسب امتیاز از شاه از رهگذر آموزش آسان رعایا و مسلح کردن آن ها.
۵۰.

بررسی یک سند مربوط به شهر چادگان در دوره شاه عباس اول صفوی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸۱۸ تعداد دانلود : ۸۸۷
این مقاله به بازخوانی و بررسی سندی منحصر به فرد درباره چادگان در دوره صفوی می پردازد که می توان به واقع آن را نخستین سند بازشناخته تاریخی درباره پیشینه چادگان در عصر صفوی و قبل از آن دانست، حال آنکه قبل از بازخوانی این سند، قدیمی ترین منبعی که درباره پیدایش و پیشینه چادگان گزارش کرده، کتاب خاطرات ظل السلطان یا تاریخ مسعودی است. بدین روی، این مقاله افزون بر معرفی و بازخوانی این سند و تحلیل پاره ای داده های ارزشمند تاریخی آن، اطلاعات مهمی بر پایه محتوای سند درباره مسائل سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی دوره صفوی و تاریخ شهر چادگان ارائه می دهد.
۵۱.

سنگ نوشته های شاه عباس اول صفوی در مسجدهای شاه اصفهان، میرعماد کاشان،جامع اردستان و جامع دماوند

کلیدواژه‌ها: گرایش های مذهبی اماکن عمومی اطلاع رسانی تشیع صفویان کاربری شاه ایران ماه رمضان عباس صفوی اول 978 138ق. فرمان ها سنگ نبشته ها تخفیف مالیاتی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۰۴ تعداد دانلود : ۷۶۹
مقاله حاضر، پس از معرفی تعدادی از فرمان هائی که از طرف شاهان صفوی صادر و بر روی سنگ نوشته و در انظار عمومی به نمایش گذاشته شده است، به معرفی چهار نمونه از فرمان های شاه عباس در مسجد شاه اصفهان، مسجد میرعماد کاشان، مسجد جامع اردستان و مسجد جامع دماوند می پردازد. نتایج بررسی نشان می دهد که شاهان صفوی، این فرمان ها را بنا بر اهداف مختلف و با موضوعات متعدد صادر کرده اند. موضوعات مطرح شده در این فرمان ها، عبارت است از: اعطای تخفیف مالیاتی؛ غلبه بر ازبکان؛ جلوگیری از فساد و فحشا؛ منع فروش و مصرف مواد مخدر و مسکرات؛ و ممنوعیت از انواع تفریحات غیرسالم مانند گرگ دوانی، قماربازی و کبوتردوانی. این فرمان ها که مخاطب آن ها رعایای ممالک محروسه بوده اند، پس از فرستاده شدن به شهرهای موردنظر، به شکل سنگ نوشته در اماکن عمومی مانند مساجد و بازارها نصب می گردیدند. اعطای تخفیف مالیاتی در ماه رمضان خصوصاً به رعایای شیعه شهرها، از عمده ترین موضوعات این فرمان هاست. این تخفیف ها، صرفاً شامل شیعیان می شده است که مبین گرایش پادشاهان این سلسله به مذهب شیعه اثنی عشری است.
۵۴.

نگاهی به اسناد سیورغال در دوره صفویه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۲۸ تعداد دانلود : ۱۰۰۲
یکی از مهم ترین دوره های حکومتی در ایران، عصر صفویه می باشد که به رغم اهمیت زمانی این دوره و وجود منابع غنی پژوهشی مانند نسخ خطی و سفرنامه ها متاسفانه در زمینه اسناد - که مهم ترین منابع تاریخ پژوهی به شمار می روند - فقیر و تهیدست می باشیم؛ زیرا سندهای آن عصر غالباً از میان رفته و اکثر پژوهشهای موجود بر پایه منابع تاریخی صورت گرفته است. در زمینه هائی همچون موضوعات اداری، مالی و اجتماعی - که دچار ضعف منبع هستیم - نیز تحقیقات صورت گرفته ناچیز می باشد. اسناد موجود در کتابخانه مرکزی آستان قدس، در زمره غنی ترین و منحصر به فردترین اسناد این دوره به شمار می آید که ارزش اطلاعاتی زیادی در زمینه های مختلف اجتماعی، اقتصادی، مذهبی و سیاسی دارد. پژوهشی که در اینجا تقدیم می گردد، به موضوع سیورغال برمی گردد که یکی از اصطلاحات مهم مالی دوره صفویه می باشد که در نگارش آن سعی شده با بررسی مختصر پژوهشهای انجام شده، اطلاعات اسناد سیورغال موجود در این مرکز، براساس محتوا و اهمیت موضوعی دسته بندی شود ودر صورت لزوم برای توضیح بیش تر آن از منابع همزمان استفاده گردد.
۵۶.

کارکرد موقوفات در گسترش مراسم مذهبی دوره صفوی

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: وقف صفویه عزاداری مراسم مذهبی اماکن مذهبی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۷۲ تعداد دانلود : ۱۰۰۳
روش تدوین مقاله حاضر تحت عنوان «کارکرد موقوفات در گسترش مراسم مذهبی در دوره صفوی بر اساس روش اسنادی و کتابخانه ای است که با محور قرار دادن اسناد وقفنامه های برجای مانده از دوره صفویه در سه شهر اصفهان، کرمان و مشهد، در صدد بر آمده تا کارکرد و نقش موقوفات را در گسترش مراسم مذهبی در جامعه آن دوره تبیین نماید. در این مقاله مواردی که به طور مستقیم یا غیر مستقیم بر مراسم مذهبی وقف شده به صورت مجزا مورد بررسی قرار گرفته است و نشان داده شده که واقفان چه مواردی را مد نظر داشته و این موارد به نوبه خود چگونه باعث اشاعه مذهب خاص شیعیان شده است.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان