درخت حوزه‌های تخصصی

ائمه اطهار(ع) پس از رحلت پیامبر اسلام (ص)، همواره سعی در زنده نگهداشتن اسلام و تبلیغ احکام دین و حفظ آن از هر گونه گزندی داشته اند. که این شیوه تبلیغی از سوی همه انبیاء و ائمه هدف مشترکی را دنبال می کرده، گرچه بر حسب شرایط، شیوه ها متنوع بوده است، و یکی از اشکال بارز آن مناظره و گفتگوی برهانی دور از مغالطه می باشد، که قرآن کریم از آن به عنوان «جدال احسن» یاد می کند. در این مقاله با گذری کوتاه از زندگی و اوضاع جامعه امام سوم به شیوه رفتاری ایشان بر حسب روایات و احادیث می پردازیم.

این مقاله جستاری است درباره مقتل الحسینt کتاب أنساب الاشراف که ابوجعفر احمد بن یحیی بلاذری در حدود قرن سوم آن را نوشته است. مقتل الحسینt موجود در این کتاب ازجمله مقاتل برجای مانده و قدیمی است که البته همچون سایر کتب تاریخی و روایی از هجمه تحریفات عاشورایی مصون نمانده، چنان که ما را در بعضی از مطالب مربوط به جریان عاشورا در تردید قرار می دهد. با مقایسه مقتل بلاذری با مقتل موجود در تاریخ طبری می توان شباهت هایی از آن را دریافت. مطالب مقتل بلاذری که یکی از گزارشگران روایت حصین بن عبدالرحمن و نیز ابومخنف است، بدون سند کامل نقل شده، ضمن اینکه متن خالی از آشفتگی نیست؛ به طوری که در برخی موارد با وقایع مسلّم تاریخی ناسازگار بوده و گاهی شأن امام معصوم خدشه دار شده و پایه و اساسی برای نقل علمای شیعی در قرن های بعد شده است. در این بررسی، کوشیده شده پس از ارزیابی شخصیت مؤلف و توضیحاتی چند درباره کتاب وی، به برخی از این هجمه های تحریفی، اشاره و مطالب تاریخی و روایی آن مورد کاوش قرار گیرد.

ولایت مداری ( قبول و حراست عملی از مقام امامت علی(ع) و اولادشان) از ارکان ضروری و مورد تأکید در قرآن کریم و روایات پیامبراکرم(ص) و اهل بیت(ع) می باشد. در این میان حضرت زینب(س) فرزند امام علی(ع) و فاطمه(س) که از دامان رسالت و امامت برخاسته است؛ به دلیل یاری امام زمان خویش در شرایط دشوار زمانی و مکانی، یکی از الگوهای بارز در امر ولایت مداری و ولایت پذیری می باشد. سؤال اصلی اینجاست که سبک زندگی حضرت زینب(س) در حوزه ولایت مداری در چه ابعادی بوده است؟ این پژوهش به شیوه توصیفی- تحلیلی و با تکیه بر منابع کتابخانه ایی به بررسی ابعاد ولایت پذیری حضرت زینب در زندگانی ایشان پرداخته است. دستاورد این پژوهش آن است که حضرت زینب(س) به عنوان یک بانوی مسلمان و متعهد به اصول اسلامی، در تمام حالات زندگانی خود از امام زمان خویش اطاعت و التزام علمی و عملی داشته اند.