روح الله باقری

 تحول نوآورانه فناوری های تحول آفرین در بخش غیردولتی، انتظارات شهروندان را نسبت به توانایی سازمان های دولتی در ارائه خدمات دیجیتالی تغییر داده است. تحول دیجیتال به عنوان پدیده مهمی در تحقیقات سیستم های اطلاعات راهبردی ظهور پیدا کرده است. طی سالهای اخیر پژوهش پیرامون تحول دیجیتال و کاربردهای آن در زمینه های مختلف گسترش یافته و منجر به خلق دانش متنوع و پراکنده ای در این حوزه شده است. ای ن مطالعه با هدف بررسی پژوهش های حوزه تحول دیجیتال در سازمان های دولتی و عمومی، شناسایی پژوهش های کلیدی، شناخت زیرحوزه ه ا و رون د تحقیق اتی آن صورت گرفته است. تحقیق حاضر با استفاده از روش کتاب سنجی، به تحلیل وضعیت تحول دیجیتال در مدیریت دولتی و عمومی پرداخته است. داده های این پژوهش در بازه زمانی 2000 الی 2023 از 479  مقاله پایگاه های وب آف ساینس و اسکوپوس براساس کلمات کلیدی احصاء شده از پژوهش های متعدد این حوزه جمع آوری گردیده و بررسی کتابشناختی و شبکه هم رخدادی کلید واژه ها انجام گرفته است. همچنین با ایجاد شبکه های ارتباطی پوشش ی و متوسط عم ر واژه ها، روند پژوهشی این حوزه مشخص گردید. در نهایت تحقیقات تحول دیجیتال در بخش دولتی و عمومی در 7 خوشه دسته بندی و مقالات هسته این حوزه شناسایی شد. یافت ه ه ای پژوهش حاضر نشان می دهد که در سالهای اخیر، موضوعاتی مانند دولت هوشمند، داده های پیوندی باز، هم آفرینی، کووید19، آمادگی دیجیتال، مشارکت دیجیتال  و خدمات دیجیتال، موض وعات جدیدی هستند که در حوزه تحول دیجیتال بخش دولتی به بحث گذاشته شده اند و در کانون توجه پژوهشگران بوده است.

مقدمه:  یافتن مکان مناسب برای احداث فرودگاه در استان های کشورکه با تکیه بر ویژگی های فیزیکی، هوانوردی و جغرافیایی، اﻗﺘﺼﺎدی و ﻋﻮاﻣﻞ زیست محیطی باشد، می تواند تأثیرات بسیار مهمی در آن منطقه بگذارد. مطالعات مکان یابی فرودگاه ها، یکی از مهمترین مباحث در مناطق (استانی، شهری و...) به شمار می رود که با توجه به نقش و عملکرد خود، تأثیر بسزایی در جا به جایی افراد و کالا ها دارد لذا بر این اساس مکان یابی نادرست فرودگاه ها یکی از مهمترین مسایلی است که در برخی فرودگاه ها با آن روبه رو هستیم، به گونه ای که، بر اثر این اشتباه صدمات جانی و مالی فراوانی به وقوع می پیوندد. هدف: در همین راستا پژوهش حاضر بر آن است تا با ارائه تکنیک فرا ابتکاری، و با شناسایی معیارهای استاندارد، اولویت بندی شهرستان های آذربایجان شرقی را بمنظور احداث فرودگاه انجام داده و در نهایت نتایج را با مدل سکا و روش کوپراس مقایسه کند. روش شناسی:  این تحقیق از نظر هدف یک تحقیق توسعه ای-کاربردی و از نظر روش پژوهش یک تحقیق توصیفی است. در این پژوهش تحلیل مکان یابی احداث فرودگاه با توجه به روش های تصمیم گیری مورد توجه قرار گرفته است. قلمرو جغرافیایی پژوهش:  آذربایحان شرقی که مرکز آن شهر تبریز و دارای 21 شهرستان می باشد. یافته ها و بحث:  نتایج پژوهش حاضر نشان می دهد که هر سه روش نشان دهنده آن است که شهرستان میانه مناسب ترین گزینه برای احداث فرودگاه و همچنین ترتیب اولویت گزینه ها در هر سه روش یکسان است. نتیجه گیری: باتوجه به مقایسه های انجام شده، بکارگیری تکنیک ارائه شده در این پژوهش، برای سازمان ها و شرکت های مختلف در اتخاذ تصمیمات درست تر بسیار راهگشا خواهدبود. همچنین ﺑﺎ درنظر گرفتن ﻋﻤﻠﮑﺮد تکنیک در مکان یابی ﻓﺮودﮔﺎه، اﯾﻦ تکنیک ﺗﻮاﻧﺎیی انتخاب گزینه مناسب و ﻣﮑﺎﻧﯿ ﺎﺑﯽ در ﭘﺮوژه های مختلف را دارد.

تاکنون در ایران اقدامات مختلفی در راستای افزایش همکاری های دانشگاه و جامعه، به خصوص صنعت انجام شده است؛ اما نبود نگاه سیستمی و پویایی های موجود باعث شده است تا ارتباط دانشگاه با جامعه به خوبی بررسی نشود و بسیاری از زوایا نادیده گرفته شود. در این راستا هدف مطالعه حاضر، ارائه مدل پویای ارتباط دانشگاه با جامعه با رویکرد پویایی شناسی سیستم برای رفع موانع و تعارضات با توجه به داده های تاریخی است. برای این منظور سه متغیر اصلی مقاله نویسی، کیفیت آموزش و طرح های برون دانشگاهی در نظر گرفته شده است. ارتباط بین این شاخص ها در مدل پژوهش حاضر از طریق متغیر ظرفیت در دسترس اعضای هیئت علمی است که منبع مشترک بین هر سه متغیر اصلی نیز است. برای اعتبارسنجی مدل از آزمون بازتولید رفتار و تحلیل حساسیت مدل استفاده شد. پس از تأیید اعتبارسنجی مدل سیاست های مختلف بررسی و بهترین سیاست به منظور بهبود سه متغیر اصلی با توجه به منبع مشترک ظرفیت در دسترس اعضای هیئت علمی انتخاب شد. یافته های شبیه سازی نشان داد که تسهیم بودجه دانشگاه در شاخص های اصلی مقاله نویسی، کیفیت آموزش و طرح های برون دانشگاهی تحت تأثیر اختلاف مقاله نویسی، کیفیت آموزش و طرح های برون دانشگاهی با مقدار هدف گذاری شده نتایج قابل قبولی داشته است.

گردشگران در سفرهای خود علاوه بر بازدید از مکان های دیدنی شهر، با اقامت در هتل مناسب می خواهند از سفر خود لذت ببرند و هتل ها نیز، به دنبال ارائه خدمات رضایت بخش به گردشگران هستند تا بتوانند در جهت ترغیب گردشگران به بازدید مجدد و تبلیغات شفاهی مثبت آنها به دیگران گام بردارند. از این رو انجام پژوهشی در جهت ارائه راهکارهای صحیح به مدیران هتل ها در این جهت ضرورت دارد. بنابراین هدف پژوهش، شناخت تاثیر الگوی بازاریابی چندحسی بر تبلیغات شفاهی در کسب و کار گردشگری می باشد که از طریق متغیرهای تجربه حسی برند و اشتیاق به برند مورد بررسی قرار گرفته است. این پژوهش به لحاظ هدف، کاربردی و روش انجام کار، پیمایشی است. جامعه آماری آن، گردشگران مقیم در 17 هتل، شامل هتل های چهار و پنج ستاره شهر مشهد می باشند. جمع آوری داده ها از طریق پرسشنامه استاندارد صورت گرفت و بر اساس فرمول کوکران، حداقل حجم نمونه برای جوامع نامعلوم 384 نفر تخمین زده شده است که در نهایت در این پژوهش، 387 پرسشنامه به طور غیرتصادفی در دسترس جمع آوری و مورد تجزیه و تحلیل قرارگرفت. برای تجزیه و تحلیل داده ها از روش مدلسازی معادلات ساختاری و نرم افزارهای SPSS  نسخه 19و AMOS  نسخه 18، استفاده گردید. یافته ها حاکی از تأیید تمام فرضیه های پژوهش است. نتایج نشان می دهد، تاثیر الگوی بازاریابی چندحسی بر تجربه حسی برند، اشتیاق به برند و تبلیغات شفاهی مثبت و معنادار است و همچنین تجربه حسی برند و اشتیاق به برند بر تبلیغات شفاهی تاثیر مثبت و معناداری دارند.

دانش به عنوان مهمترین دارایی سازمان های امروزی مطرح می باشد، ولی علی رغم تلاش های بسیار برای به اشتراک گذاری دانش هنوز در این زمینه چالش های بسیاری در سازمان ها وجود دارد. تحقیقات نشان می دهد افراد تمایل به تسهیم دانش در حد مطلوبی ندارند؛ حتی زمانی که تسهیلات مناسب برای به اشتراک گذاری دانش در سازمان وجود دارد، کارکنان دانش خود را پنهان می کنند. پنهان کردن دانش می تواند منجر به کاهش بهره وری و سود در سازمان ها گردد. عوامل مختلفی وجود دارند که بر پنهان سازی دانش افراد در سازمانها اثر میگذارند. هدف از این پژوهش، بررسی تأثیررهبری اخلاقی درک شده بر پنهان سازی دانش کارکنان با میانجی گری امنیت روانشناختی و کار معنادار و نقش تعدیل گر اشتیاق برای کار همدلانه می باشد. این پژوهش ازنظر هدف از نوع کاربردی و ازنظر روش گردآوری داده ها از نوع توصیفی- پیمایشی است. جامعه آماری پژوهش کارکنان یک شرکت خودرو سازی در شهر تهران و تعداد آنها 4300 نفر می باشد. حجم نمونه 440 نفر و روش نمونه گیری، غیر احتمالی در دسترس می باشد. داده ها از طریق پرسشنامه استاندارد جمع آوری و برای تحلیل داده ها از مدلسازی معادلات ساختاری در نرم افزارSPSS و AMOS استفاده شد. روایی صوری و محتوایی پرسشنامه نهایی از طریق بررسی نظرات صاحبنظران مدیریت، مورد تأیید قرار گرفت. روایی سازه با استفاده از تحلیل عاملی تأییدی مورد بررسی قرار گرفت و ضریب آلفای کرونباخ بزرگتر از 0.7 برای سازه های مختلف پرسشنامه، پایایی آن را مورد تأیید قرار داد. یافته های پژوهش نشان داد که رهبری اخلاقی درک شده بر پنهان سازی دانش تاثیر مستقیم و منفی دارد. نقش مثبت امنیت روانشناختی و کار معنادار به عنوان میانجی ها و نقش اشتیاق برای کار همدلانه به عنوان تعدیلگر نیز مورد تایید قرار گرفت. نتیجه این تحقیق حاکی از آن است که وجود رهبران اخلاقی یکی از عوامل کاهش پنهان سازی دانش کارکنان در سازمان است.

تأثیرگذاری سازمان ها بر قصد خرید مجدد مصرف کنندگان در بازارهای امروزی که رقابت بسیار زیاد است، یکی از موضوعات اصلی و چالشی برای سازمان ها محسوب می شود که بنگاه ها به منظور بقا باید نیازهای مشتریان را شناخته و شخصی سازی کنند و در سرمایه گذاری در بخش ارتباط با مشتری فعال عمل نمایند. هدف از این پژوهش بررسی تأثیر استراتژی بازاریابی چند سویه شامل بازاریابی رابطه مند و شخصی سازی بر قصد خرید مجدد مصرف کنندگان به واسطه قدرشناسی است. گردآوری داده ها از طریق توزیع 390 پرسشنامه در میان مشتریان رستوران های لوکس شهر مشهد صورت گرفت. بررسی روابط میان متغیرها از طریق مدل سازی معادلات ساختاری و با کمک نرم افزار AMOS انجام شد. نتایج پژوهش نشان می دهد، بازاریابی رابطه مند و شخصی سازی بر قصد خرید مجدد مشتریان تأثیرگذار است؛ علاوه بر این، بازاریابی رابطه مند و شخصی سازی بر قدرشناشی تاثیر مثبت و معناداری دارد. همچنین نقش میانجی گری قدر شناسی در رابطه بین بازاریابی رابطه مند و شخصی سازی با قصد خرید مجدد مشتریان مورد تأیید قرار گرفت.

برای آنکه سازمانها به بقای خود ادامه دهند، سرعت یادگیریشان باید بیشتر از درجه تغییرات محیطی باشد و این امر اهمیت یادگیری سازمانی را بیشتر نمایان می سازد. هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه بین آمادگی برای تغییر و یادگیری سازمانی است که بدین منظور از پژوهش توصیفی-همبستگی استفاده شد. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه کارکنان حوزه معاونت اجتماعی و فرهنگی شهرداری تهران بود که از آن نمونه ای به حجم 265 و با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای برآورد شد. به منظور جمع آوری اطلاعات از دو پرسشنامه آمادگی برای تغییر دونهام و همکاران، و نیز یادگیری سازمانی کریشنا استفاده شد. برای تحلیل داده ها از آماره های توصیفی همچون میانگین و انحراف استاندارد و آماره های استنباطی همچون تی تک نمونه ای و ضریب همبستگی اسپیرمن- استفاده شد. نتایج نشان داد بین آمادگی برای تغییر و یادگیری سازمانی رابطه معنی داری وجود دارد. همچنین نتایج حاکی از آن بود که میان کارکنان زن و مرد معاونت اجتماعی و فرهنگی شهرداری تهران از نظر آمادگی برای تغییر تفاوت معناداری وجودندارد.

با توجه به سرعت بالای رقابت در فضای کسب وکار و اثر آن بر عملکرد و توانایی سازمان ها در حفظ موجودیت سازمانی، نیاز است تا سازمان ها از ابزارهای نوین مدیریتی جهت افزایش سرعت جریان دانش به منظور افزایش تولید و بازتولید دانش استفاده نماید. به این منظور نیاز است تا از یک مدل مناسب برای شکل دهی شبکه های دانش استفاده شود. تحقیق حاضر با هدف مدل سازی ساختاری تفسیری مدل /شبکه ی دانش در سازمان های دانش محور (مرکز تحقیق و توسعه خودرو) انجام شده است. سؤالات این پژوهش این است که عوامل مؤثر در شکل گیری شبکه های دانش در سازمان های دانش محور کدامند و روابط بین این عوامل چگونه است؟ طرح تحقیق حاضر ترکیبی اکتشافی بوده و با ترکیبی از روش های کمّی و کیفی و با تکیه بر نظر خبرگان، عوامل مؤثر در شکل گیری شبکه های دانش و روابط بین آن ها در سازمان های دانش محور، شناسایی و رتبه بندی شده اند. جهت تجزیه وتحلیل اطلاعات، در مرحله کیفی از روش دلفی و در مرحله کمّی از روش مدل سازی ساختاری تفسیری استفاده شده است. نتایج این پژوهش نشان داد، توسعه فرآیندهای مدیریتی بیشترین تأثیر را در شکل گیری شبکه های دانش دارند و تأثیرپذیرترین عامل ها نیز در سطح نخست از مدل قرار دارند که شامل نوع دانش، فرهنگ، ساختارهای سازمانی و سازوکارهای ارتباطی می شود. پیشنهاد می شود در حوزه پژوهش، فناوری و حتی در حوزه های عملیاتی دیگر نیز شبکه های دانش بین سازمانی با مدل طراحی شده در این تحقیق، جایگزین طرح ها و پروژه های پراکنده فعلی مدیریت دانش شود.

با توانمندسازی شبکه دانش سازمان، بستری مناسب برای تولید، اشتراک و به کارگیری دانش و درنهایت بازتولید دانش فراهم می شود که به فرآیند تبدیل هوش فردی کارکنان به هوش سازمانی کمک می کند. هدف پژوهش حاضر، بررسی نحوه تعامل بین هوشمندی سازمانی و ابعاد شبکه های دانش در «مرکز پژوهش صنعت خودرو» است. پژوهش حاضر از نوع تلفیقی (کیفی و کمّی) است. اطلاعات مربوط به مبانی نظری موضوع و پیشینه با روش کتابخانه ای از کتاب ها، پایان نامه ها، مقاله ها و منابع اینترنتی جمع آوری شد. در روش کیفی، مطالعه اسناد و مدارک و نظرسنجی از خبرگان برای بررسی و تأیید مؤلفه های استخراج شده از مبانی نظری موضوع به کار رفت؛ سپس با استخراج مدل مفهومی پژوهش، رابطه بین ابعاد شبکه های دانش و هوشمندی سازمانی در جامعه آماری «مرکز پژوهش صنعت خودرو» مورد آزمون قرار گرفت و داده های به دست آمده با نرم افزار SPSS 22، تجزیه وتحلیل شد. پس از تحلیل داده ها، فرضیه های پژوهش بررسی شدند. نتایج نشان داد که بین ابعاد شبکه های دانش (عوامل محیطی، ماهیت دانش، فرهنگ، سیستم فناوری اطلاعات و ارتباطات، فرآیندهای مدیریتی) و هوشمندی سازمانی رابطه مستقیم و معناداری وجود دارد.