داوود امینی

نظر به رابطه تنگاتنگ امور نظامی و تغییرات اقلیمی، سازمان های نظامی، ضروری است تا در برنامه ریزی ها و طراحی آینده خویش پتانسیل تأثیرات تغییر اقلیم را در این ارتباط مدنظر قرار دهند. در این پژوهش به منظور بررسی اثرات تغییر اقلیم بر فعالیت های نظامی در استان اصفهان، از داده شبیه سازی شده برونداد مدل جفت شده hadGEM2-ES از سری مدل های CMIP5، بر اساس سناریوهای واداشت تابشی RCP 8.5 (بدبینانه) و RCP 4.5 (خوش بینانه) استفاده شده است. همچنین با استفاده از شاخص اقلیم بیوکلیمایی میسنارد(ET) و همچنین با استفاده از نرم افزار GIS در درون یابی، تعمیم داده های نقطه ای به پهنه ای و ترکیب نقشه ها، زمان ها و مکان های مساعد جهت فعالیت نظامی برحسب فیزیولوژی بدن در استان اصفهان طی دوره آماری 20 ساله (2019-1999م) و برای دوره آینده (2059-2040م) مشخص شده است. تحلیل داده ها نشان داد که ماه سپتامبر بیشتر سطح استان در شرایط بهینه جهت فعالیت نظامی می باشد که میزان آن در دوره پایه بیشتر از دو سناریو بدبینانه و خوش بینانه است. بر اساس نتایج به دست آمده در فصل تابستان مناطق مرتفع و در فصل بهار مناطق کم ارتفاع استان جهت امور نظامی بهینه انتخاب شده است و در فصل زمستان و پاییز (نوامبر و دسامبر) شرایط سرد حاکم است که با توجه به داده به دست آمده از میزان شاخص میسنارد در سناریو بدبینانه به سمت کرانه پایین طبقه سرد تمایل دارد.

با نگاهی به نقشه قلمرو جغرافیایی محور مقاومت، مشخص می شود انسجام و پیوستگی از الزامات تقویت این جبهه مهم علیه رژیم صهیونیستی است. یکی از عوامل افزایش یکپارچگی و انسجام در این محور و محدود کردن رژیم صهیونیستی، توسعه شبکه ریلی در قلمرو محور مقاومت است. از طرفی، با علم بر اینکه طرح های عمرانی و زیربنایی در حوزه ریلی و راه آهن باعث افزایش بازدارندگی و به حداقل رساندن ریسک مخاطرات و بحران ها با منشاء عوامل نظامی یا انسانی است، سرمایه گذاری دولت ها در حوزه ساخت، توسعه و گسترش شبکه ریلی می تواند موجبات تحولات گسترده ژئوپلیتیکی در قلمرو محور مقاومت گردد.در این پژوهش به روش توصیفی-تحلیلی با تأکید بر ابعاد کارکردی، راهبردهای گسترش شبکه ریلی محور مقاومت بر اساس پرسشنامه طراحی شده مورد قیاس قرار گرفت. در نهایت مهم ترین ابعاد راهبردی اجرای این کلان پروژه شامل؛ ایجاد یک کریدور زمینی امن برای اتصال مرزهای غربی ایران از طریق خاک عراق به سواحل مدیریترانه در سوریه، ارتقاء قابل توجه ظرفیت لجستیکی محور مقاومت، انتقال نیروهای نظامی، ادوات، تجهیزات و تسلیحات نظامی در صورت توقف حمل و نقل هوایی در بین 10 راهبرد تعریف شده، حائز رتبه اول تا سوم شدند.

زمینه و هدف: یکی از جنبه های مهم توسعه شهری، توجه به کیفیت و کمیت آسیب پذیری شهر در برابر آسیب های ناشی از حملات نظامی است و در یک شهر خوب و ایمن به کارگیری اصول پدافند غیرعامل، نقش مهمی را ایفا می کند. روش:تحقیق حاضر به لحاظ روش، توصیفی – تحلیلی و به لحاظ هدف، کاربردی است. مطالعات کتابخانه ای و اسنادی و همچنین برداشت های میدانی، روش های گردآوری اطلاعات این تحقیق بوده و ابزار گردآوری اطلاعات شامل مشاهده، فیش برداری و پرسشنامه بوده است. جامعه آماری تحقیق کارشناسان و متخصصان در زمینه مسائل شهری، بوده که نمونه-گیری از میان آنها به شیوه خوشه ای انجام شده و 30 نفر از میان آنها به عنوان حجم نمونه در نظر گرفته شده است. برای تحلیل داده ها از تکنیک سوات استفاده شده است. یافته ها: نیاز است برای منطقه چهار که شهرک امید در آن واقع شده است، طرح جامع پدافند غیرعامل تهیه گردد و اصول پدافند غیرعامل در طرح ها و برنامه های شهری لحاظ شده و همچنین در راستای مدیریت کارآمدتر، برای مناطق آسیب پذیر، نقشه تهیه شود.نتیجه گیری: با تحلیل انجام شده، مشخص شده است مجموع امتیاز نهایی این عوامل نقاط قوت در شهرک امید برابر با 463/3 بوده که از میانگین مورد نظر (5/2) بیشتر است که در شرایط مناسبی قرار دارد. همچنین از نظر نقاط ضعف نیز مشخص شده است که مجموع امتیاز نهایی برابر با 618/2 بوده و نشان از آن دارد که شهرک امید در کنار نقاط قوت، با ضعف های متعددی در حیطه برنامه ریزی شهر ایمن روبرو است.

امروزه پژوهشگران در جستجو  ی ارائه الگوهایی هستند که در صورت وقوع بیماری های فراگیر بتوانند کارکرد مطلوبی داشته باشند. بر همین مبنا هدف پژوهش حاضر گونه شناسی الگوهای شهرهای پساکرونا برای شناخت الگوهای برنامه ریزی و سیاست گذاری شهری در طول کووید ۱۹ و پاندمی های آینده می باشد. پژوهش حاضر از نوع ثانویه و پارادایم پاردایم فلسفی حاکم بر آن از نوع تفسیری، رویکرد آن، کیفی و روش شناسی آن، نمونه کاوی می باشد. روش جمع آوری داده ها، از نوع متن پایه و براساس شیوه های اسنادی است. روش پژوهش مبتنی بر مرور نظام مند و فراتحلیل است. در همین راستا، ابتدا اقدام به مرور نظام مند مطالعه ها، پایان نامه ها و کتاب های منتشر شده درخصوص شهرهای پساکرونا شده است. جامعه آماری مربوط به مقالات، کتاب ها و پایان نامه هایی است که در بازه زمانی 2020 تا 2023 منتشر شده است. بعد از بررسی های اولیه، تعداد 42 مطالعه جهت تجزیه و تحلیل نهایی انتخاب شد. نتایج پژوهش بیانگر آن است الگوهایی نظیر شهر 20 دقیقه ای، شهر 15 دقیقه ای، شهر 10 دقیقه ای، اجتماع کامل و محله کامل برای شهرهای پساکرونا مطرح شد. علاوه بر این شهرهای پساکرونا دارای شش مقوله اصلی و مورد اجماع متشکل از حمل و نقل، فرهنگ و اجتماع، کار، فضاهای سبز و تفریحی، آموزش، بهداشت و خدمات و در نهایت هوشمندسازی هستند. الگوهای شهر پساکرونا دارای 24 مؤلفه مشترک هستند که شامل حمل و نقل عمومی، سفر فعال، ترافیک و پارکینگ، هویت و تعلق، احساس امنیت، نفوذ و احساس کنترل، مراقبت و نگهداری، اشتغال محلی، فضای کاری انعطاف پذیر، خدمات و حمایت، مسکن و اجتماع، تعاملات اجتماعی، تفریح و بازی، فضای طبیعی، خیابان ها و فضاها، حکمروایی هوشمند، مراقبت های بهداشتی هوشمند، آموزش هوشمند، تحرک هوشمند، معماری سیستم و فناوری های اصلی، شهرسازی و زیرساخت های جاده ای، ساختمان هوشمند، محیط هوشمند و شبکه هوشمند و استفاده از انرژی است.

دولت ها و جوامع مختلف در طول تاریخ، همواره سرزمین های تحت ید خود را در راستای اداره بهتر سرزمین و حفظ تمامیت ارضی کشور، به نواحی و مناطق مختلف تقسیم نموده اند؛ که امروزه با مفهوم برنامه ریزی فضایی و آمایش سرزمین و به طور خاص تر «منطقه بندی سرزمین» مرتبط می باشد. علاوه بر این، منابع و امکانات نیز به طور یکسان در پهنه سرزمینی توزیع نشده اند و این امر ضرورت تقسیم سرزمین را به واحدهای کوچکتر دو چندان می کند. منطقه بندی سرزمینی موضوعی است که با تقسیم سرزمین به نواحی و مناطق مختلف، به دنبال مدیریت منسجم و تقسیم کار سرزمینی و بهره گیری از پتانسیل های مناطق مختلف در جهت کاستن از نابرابری ها و عدم تعادل های سرزمینی می باشد. در همین راستا، کشور ایران در طول دهه های گذشته بارها از سوی سازمان های مختلف به مناطق متعددی تقسیم شده است که آخرین بار در سال 1396، کشور ایران به نه منطقه کلان تقسیم گردید. این تحقیق که از نوع توصیفی تحلیلی می باشد، در ابتدا با بررسی گسترده ادبیات تحقیق، تاریخچه ای جامع از سیر برنامه های آمایشی و منطقه بندی در کشور ارائه داده و سپس به نقد و بررسی آن ها می پردازد. در ادامه، با بهره گیری از نظرات متخصصان و با استفاده از روش AHP، مهم ترین معیارهای مؤثر بر منطقه بندی سرزمینی شناسایی و اولویت بندی شد. بر اساس یافته های این بخش از تحقیق، به ترتیب معیارهای «فرهنگی اجتماعی» «دفاعی نظامی»، و «سیاسی اداری» و زیرمعیارهای «مسائل محیطی»، «سطح توسعه یافتگی مناطق»، «پراکنش جمعیت»، «الگو و نوع حکومت» و «تهدیدات و مسائل امنیتی»، بیشترین اهمیت را در منطقه بندی سرزمینی دارا می باشند. در نهایت، بر مبنای یافته ها و نتایج تحقیق، نگارندگان منطقه بندی پیشنهادی خود را در قالب ده منطقه کلان سرزمینی ارائه دادند.