سید مجتبی سجادی

نگهداری و تعمیرات و بحث تعیین نرخ بهینه تولید، دو مبحث مجزا هستند که امروزه به دلیل وابستگی متقابل بین آن ها، با هم ادغام و به عنوان دو جزء جداناپذیر مطرح می شوند. در این پژوهش سیستم تولیدی مستعد شکست شبکه ای غیرپایدار با فرض وجود کالاهای فسادپذیر که دارای فعالیت های نگهداری و تعمیرات پیشگیرانه و اصلاحی است، بررسی می شود. هدف از ارائه این پژوهش، تعیین نرخ بهینه تولید و به تبع آن کمینه کردن مجموع هزینه های تولید، کمبود، فساد، نگهداری تعمیرات پیشگیرانه و اصلاحی، دوباره کاری و نگهداری کالا در یک افق زمانی بلندمدت است. عدم قطعیت به دلیل خرابی های تصادفی ماشین آلات می شود تا حل چنین مسائلی با مدل های ریاضی بسیار پیچیده شود؛ بنابراین در این پژوهش از ابزار شبیه سازی گسسته پیشامد و نرم افزار ARENA.14 برای محاسبه شاخص های عملکردی سیستم استفاده شد. برای ارزیابی کارایی سیستم و تعیین سناریوی بهینه نیز از تکنیک تحلیل پوششی داده ها استفاده شده است که نتایج آن، کارایی مدل ارائه شده را نشان می دهد.

مهندسان طراح اغلب از شبیه سازی فناوری برای بهینه سازی عملکرد، آزمایش، آموزش و مهارت آموزی استفاده می نمایند. از سوی دیگر می توان از شبیه سازی برای بهینه سازی فرایندهای مدیریتی نیز استفاده نمود. یکی از فرایندهایی که بیشتر مراکز تحقیق و توسعه با آن درگیر می باشند فرایند مدیریت و زمانبندی پروژه های توسعه محصول جدید می باشد. این مقاله به تبیین موضوع مذکور، با ارایه نحوه مدل سازی و شبیه سازی نمودن فرایند و ارایه یک مثال عددی و تحلیل نتایج آن می پردازد. برای این منظور ابتدا متغیرها ، پارامترها ، محدودیت ها و اهداف سیستم مدیریت و زمانبندی پروژه های تحقیقاتی که یکی از ویژگی های بارز آنها عدم قطعیت می باشد با بررسی الزامات چندین مرکز تحقیقاتی شناسایی گردید، سپس نحوه مدلسازی آنها با استفاده از شبیه سازی بیان گردیده و بر روی یک مثال عددی پیاده سازی گردید. برای نایل شدن به اهداف این تحقیق از نرم افزار شبیه سازی Arena14 استفاده شده است. پس از اجرای مدل برای مثال عددی مرکز تحقیقاتی مورد مطالعه، سناریوهای مختلف اولویت بندی پروژه ها بر روی آن اعمال گردید، در نهایت نتایج مربوط به سناریوهای مختلف با استفاده از روش های آماری مورد تحلیل و بررسی قرار گرفت نتایج تحلیل نشان داد که سناریوی S3 (فعالیت با کوتاه ترین زمان در اولویت بالاتر) دارای کمترین هزینه می باشد. یافته ها نشان می دهد که استفاده از شبیه سازی بدون نیاز به مدل سازی ریاضی دقیق می تواند در مقایسه سایر روش های مدیریت و زمانبندی پروژه ها اثربخش باشد.

با توجه به اثر عوامل تصادفی مانند خرابی ماشین ها بر قدرت رقابتی سازمان های تولیدی، اهمیت برنامه ریزی تولید دوچندان شده است. لذا سیستم های تولیدی مستعد شکست برای مقابله با این عدم قطعیت، پدید آمده اند. جهت حفظ سهم در بازار رقابت و افزایش بهره وری، سیستم های صنعتی به اس تراتژی نگهداری و تعمیرات به منظور کاهش نرخ خرابی و افزایش قابلیت اطمینان روی آورده اند. به منظور افزایش ظرفیت تولید، فراهم آوردن انعطاف پذیری بیشتر و اطمینان از رضایت مندی مشتری از نظر کمیّت، کیفیت و زمان بندی، استفاده از پیمانکاری فرعی با رویکرد اشتراک درآمدها، گزینه ای مناسب در این پژوهش است. این پژوهش، سیستمی متشکل از شبکه ای از ماشین آلات با محدودیت رابطه و زمان خرابی و تعمیر تصادفی می باشد. به منظور جلوگیری از کمبود از بافرهای میانی و یک بافر نهایی استفاده می شود. پارامتر مؤثر دیگر تعیین دفعات بهینه نگهداری پیشگیرانه است که منتج به حداقل رساندن هزینه نگهداری و تعمیرات پیشگیرانه و اصلاحی می شود. هدف تعیین نرخ بهینه تولید و متغیر های نگهداری پیشگیرانه و متغیر های مربوط به پیمانکاران فرعی است. برای این منظور از شبیه سازی گسسته پیشامد استفاده می شود. بعد از مدل سازی در نرم افزار ارنا بهترین مقادیر متغیر های تصمیم در بستر Opt Quest به دست می آید که به کاهش 5/22 درصدی هزینه های کل سیستم منجر می شود.

هدف: تاب آوری در کسب و کارهای نوپا، مسأله چالش برانگیزی است که نظر سیاست گذاران این حوزه و صاحبان کسب و کار را به خود جلب کرده است. پژوهش حاضر، تلاشی به منظور ارائه مدل طراحی الگوی تاب آوری کسب و کارهای نوپا،  به عنوان  مسیری به سوی آینده نگاری  کسب و کارهای نوپاست. روش: این پژوهش، از لحاظ هدف، کاربردی است و از منظر گردآوری اطلاعات، یک پژوهش کیفی است که با روش تحلیل محتوا انجام شده است. روش گردآوری اطلاعات، مصاحبه نیمه ساختاریافته است. مصاحبه با مشارکت کنندگان، تا رسیدن به نقطه اشباع نظری ادامه یافته است که این مهم، با انجام 15 مصاحبه حاصل گردید. مشارکت کنندگان، با روش گلوله برفی و هدفمند انتخاب شده و تجزیه و تحلیل داده ها، به واسطه سه مرحله کدگذاری (باز، محوری، گزینشی) با نرم افزار MAXQDA2020 بوده است. یافته ها: بر اساس نتایج تحقیق مؤلفه های «تاب آوری شناختی، تاب آوری مالی، تاب آوری انطباقی» و همچنین عوامل سازمانی تأثیر گذار پیشایند، پیشران ها و پَس ران ها و پیامدهای تاب آوری مشخص شدند. در این پژوهش، آینده نگاری و آینده پژوهی، از عوامل پیشرانِ تاب آوری کسب و کارهای نوپا شناخته شدند. نتیجه گیری: تاب آوری موجب می شود تا کسب و کارها، به شرایط پویای محیط خود پاسخ مؤثری داده و شایستگی هایشان را از طریق آینده نگری استراتژیک به حداکثر برسانند و درنتیجه، ارزش بیشتری را نسبت به رقبای خود در حوزه کسب و کارها کسب کنند. در این خصوص، می توان ادغام آینده نگاری در فرایند تاب آوری کسب و کارها را به عنوان یک عامل تسهیل گرو پیشران پیشنهاد نمود.

هدف: کارآفرینی سازمانی به عنوان یکی از گسترده ترین انواع کارآفرینی شرایطی را در سازمان ها فراهم می آورد که فرایند اجرا آن را سریع، راحت و اثربخش می کند؛ بنابراین در این پژوهش هدف طراحی و اعتبارسنجی الگوی کارآفرینی سازمانی ادراک شده مبتنی بر فنّاوری اطلاعات در سازمان های عمومی ایران با رویکرد آمیخته است. طرح پژوهش/ روش شناسی/ رویکرد: این پژوهش با روش آمیخته (کیفی - کمّی) و هدف کاربردی صورت گرفته است. جامعه آماری پژوهش در بخش ارائه الگو شامل مدیران و معاونان سازمان امور دانشجویان و مدیران دولتی، استادان هیئت علمی رشته های کارآفرینی و مدیریت با روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند و برای ارائه الگو از روش تحلیل کیفی مضمون و روش مدل سازی ساختاری - تفسیری و در نهایت برای اعتبارسنجی الگوی نهایی از روش حداقل مربعات جزئی استفاده شده است. تجزیه وتحلیل داده ها در فاز کیفی با نرم افزار Maxqda و در فاز کمی به ترتیب با نرم افزارهای MicMac و Smart Pls انجام شده است. یافته ها: یافته ها نشان می دهد رهبری کارآفرینانه و حاکمیت فنّاوری اطلاعات بر استقرار فرهنگ کارآفرینانه (ادراک شده) تأثیرگذار است. استقرار فرهنگ کارآفرینانه (ادراک شده) بر گرایش کارآفرینانه (ادراک شده) و دوسوتوانی فنّاوری اطلاعات اثر گذاشته و به ساختار چابک سازمانی منجر می شود. از طریق بهبود ساختار می توان به توسعه آموزش و دانش و توانمندسازی فنّاورانه کارکنان دست پیدا کرد و درنهایت از طریق بهبود رفتار کارآفرینانه کارکنان به توسعه کارآفرینی سازمانی (ادراک شده) در سازمان عمومی دست یافت. ارزش/ اصالت پژوهش: تاکنون پژوهش های انجام شده در ایران بر روی مدل کارآفرینی سازمانی مبتنی بر فنّاوری اطلاعات تمرکز نداشته اند. پیشنهادهای اجرایی/ پژوهشی: به سیاست گذاران در دولت پیشنهاد می شود که طبق یافته های پژوهش برای تحقق کارآفرینی سازمانی در سازمان های عمومی قوانین و مقررات لازم را وضع نمایند.