نذیر احمد

فخر مدبّر یکی از مورخان و نویسندگان شناخته شده در اوایل سده هفتم است که دو اثر از او را می شناسیم؛ شجره الانساب یا بحرالانساب و آداب الحرب والشجاعه. هر دو کتاب چاپ شده اند و در اختیار پژوهشگران قرار دارند. آنچه در این مقاله بدان پرداخته شده، به شجره الانساب مربوط می شود که موضوع آن به شجره نامه خاندان فخر مدبّر اختصاص دارد. درواقع مؤلف انگیزه خود از تألیف این اثر را دسترسی به اسناد شجره اسلاف خ ود از ش جره ای می داند که در دربار خسروملک فرزند خسروشاه (۵۵۹-۵۸۳ ق/ ۱۱۶۴ -۱۱۸۸م ) نگهداری می شد. از این رو شجره مذکور را به لاهور آورده و از آن شجره نسب خ ود را استخراج کرده است. این کار انگیزه ای می شود برای جمع کردن نسبت انصار و مهاجران. وی اطلاع ات لازم را از منابع گوناگون استخراج کرده است. نویسنده با بررسی منابع مختلف به این نتیجه رسیده فخر مدبّر در فراهم کردن شجره نامه خاندانش دچار اشتباه بزرگی شده است و بر این مبنا این خطا در این مقاله اصلاح شده است.

وحشی بافقی از مشهورترین شاعرانِ قرنِ دهمِ هجری است. به ویژه جزوِ شاعرانِ ایرانی است که به هندوستان نیامده است. وحشی از جایگاه والایی برخوردار بود. زنده یاد دکتر نذ یر احمد 2008-1915 ) از نسخه شناسان برجسته هندوستانی سال ها پیش در دو مقاله در مجلّه معارف ) (اعظمگَر، هندوستان) درباره وحشی به زبان اردو نوشته بود که در اینجا ترجمه فارسی مقاله آورده شده است. وی با مراجعه به نسخه های خطّی تذکره ها در کتابخانه های هندوستان دربار ه زندگی، زادگاه، تخلّص و شعرهای وحشی این مقاله مبسوط را نگاشته بود که در اینجا ترجمه آن دو مقاله به فارسی آورده شده است.