زهره میرحسینی

هدف: پژوهش حاضر به شناسایی ابعاد و عوامل مؤثر بر الگوی" کشف استعداد کتابداران کتابخانه های دانشگاهی وابسته به وزارت علوم، تحقیقات و فناوری می پردازد. روش شناسی: پژوهش، به صورت آمیخته و با تلفیق دو روش کیفی ( داده بنیاد) و کمّی (توصیفی- پیمایشی) انجام شد. جامعه آماری پژوهش در بخش کیفی شامل 15 نفرخبره و در بخش کمّی شامل390 نفر از کتابداران بود که به روش نمونه گیری نظری و خوشه ای انتخاب شدند. در بخش کیفی مصاحبه نیمه ساختمند و در بخش کمّی پرسشنامه استفاده شد. تجزیه وتحلیل داده ها در مرحله کیفی با روش کدگذاری داده ها با نرم افزار MAXQDA، و در مرحله کمّی بر مبنای روش تحلیل مولفه های اصلی و همچنین مدل یابی معادلات ساختاری(SEM) انجام شد. یافته ها: ابعاد مؤثر بر استعدادیابی کتابداران در 6 بعد شامل پدیده مرکزی(شناسایی و انتخاب استعداد ، بکارگیری و جذب استعداد ، ارزیابی و توسعه)؛ شرایط علّی ( استعداد محوری در دانشگاه ، ارزش و جایگاه حرفه کتابداری در دانشگاه)؛ راهبردها (تجزیه وتحلیل جامع شغل کتابداری ، رویکرد مناسب دانشگاه به کتابداران مستعد ، توسعه فرایند آموزش کتابداران دانشگاه)؛ شرایط زمینه ای(بسترهای قانونی ، اهداف و چشم انداز دانشگاه ، مسائل اقتصادی و اجتماعی)؛ عوامل مداخله گر(شرایط محیطی)؛ و پیامدها(شکوفایی فردی استعدادهای کتابداری ، ارتقا کتابخانه و موفقیت دانشگاه ، رشد و توسعه کشور) شناسایی گردید. ارزش : لزوم توجه به استعداد یابی کتابداران کتابخانه های دانشگاهی سبب توسعه اثربخش کتابخانه های دانشگاهی می شود. با استفاده از الگوی ارائه شده در پژوهش و فراهم آوردن شرایط مناسب توسط سیاست گذاران نظام آموزشی و دانشگاههای دولتی وضعیت کتابخانه ها بهبودمی یابد.

هدف اصلی این تحقیق ارائه مدلی مناسب برای نوآوری سازمانی درکتابخانه های دانشگاه آزاد اسلامی بود. این پژوهش از لحاظ هدف تحقیق از نوع کاربردی و از لحاظ روش تحقیق از نوع توصیفی-پیمایشی و از نوع همبستگی بوده است. جامعه آماری آن شامل همه مدیران و کارکنان کتابخانه های دانشگاه آزاد اسلامی که بر اساس آخرین آمار اخذ شده، جامعه آماری پژوهش شامل 550 نفر بوده و با توجه به این که کل جامعه در دسترس بود تمام جامعه به عنوان نمونه در نظر گرفته شد. نتایج تحقیق حاکی از آن بود که مدل تحقیق از برازش مطلوب برخوردار بوده و ابعاد و مولفه های عوامل مؤثر بر نوآوری سازمانی در کتابخانههای دانشگاه آزاد اسلامی به علت داشتن بار عاملی بالای 4/0 و قرار گرفتن t-value در بازه مناسب تعیین قرار دارند. این عوامل فردی، گروهی، سازمانی، محیطی و انسانی و آموزشی هستند. همچنین ابعاد به دست آمده از نتایج تحقیق به این ترتیب شناسایی شده است: 1- بعد انسانی و آموزشی شامل مولفه های (توانمند ساختن مهارت دانش، سرمایه فکری)2- بعد سازمانی شامل مولفه های (ساختار سازمانی ، مدیریت دانش، نوآوری سازمانی)3-بعد فردی شامل مولفه های(تحمل ابهام ،دانش و تخصص)4- بعد محیطی شامل مولفه های (پویایی سازمان، پیچیدگی های فناوری)5-بعد گروهی شامل مولفه های (حمایت مدیریتی ، سیستم ارتباطات).

هدف: هدف پژوهش، بررسی وضعیت فعلی مدیریت کلان داده در کتابخانه های عمومی وابسته به نهاد کتابخانه های عمومی کشور و مقایسه آن با وضعیت مطلوب در آینده است. روش شناسی: این پژوهش از نوع پیمایشی تحلیلی است. جامعه آماری متشکل از 77 تن از کارشناسان فناوری اطلاعات، مدیران ستاد ی و استانی و کتابداران هستند که به روش خوشه ای و نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شده اند. پرسشنامه ازلحاظ دو ضریب نسبی روایی محتوی (CVR) و شاخص روایی محتوی (CVI) مورد تایید قرار گرفت و پایایی پرسشنامه نیز بر اساس ضریب آلفای کرونباخ 86 %محاسبه شد. نتایج: کتابخانه های عمومی فعلی هوشمند نیستند(با میانگین 25/1) و فاقد سرعت آماده سازی وپردازش داده های موردنیاز(با میانگین 92/1)هستند . ازکلان داده های موجوددرشبکه های اجتماعی برای تجزیه وتحلیل تمایلات کاربران (با میانگین 22/1) استفاده نمی کنند . فقط زمینه راه اندازی وتقویت شبکه کتابخانه ها به میزان اندکی(با میانگین 08/2) فراهم است. در حالیکه کاربردکلان داده باعث دسترسی سریعتربه حجم زیادی ازداده ها (با میانگین 84/4) و افزایش کیفیت اطلاع رسانی وهدفمند شدن آن( میانگین 81/4) دروضعیت آیند می شود به شرط آنکه زیرساخت لازم جهت یکپارچه سازی اطلاعات واتصال کتابخانه ها(با میانگین 77/4) فراهم شود . نتیجه گیری: کلان داده دروضعیت فعلی به میزان بسیار اندکی در کتابخانه های عمومی کشور بکار گرفته می شود والزامات و زیر ساختهای آن نیز فراهم نیست. کلان داده ها تاثیرات مثبتی بر خدمات کتابخانه های عمومی خواهند داشت و این کتابخانه ها برای استفاده از آنها باید تمهیدات لازم را به موقع بیندیشند.

هدف: ارائه الگوی نقش آفرینی کتابداران در اطلافرینی کاربران کتابخانه های مرکزی دانشگاه های دولتی ایران روش شناسی: پژوهش کاربردی حاضر به روش کیفی و کمّی می باشد. گردآوری داده ها جهت طراحی مؤلفه ها در روش دلفی و پرسشنامه پژوهشگر ساخته به روش اسنادی صورت گرفت. ضریب روایی کیفی محتوای پرسشنامه بالاتر از 99/0 و شاخص روایی محتوای بالاتر از79/0 می باشد. پایایی پرسشنامه بر اساس ضریب آلفای کرونباخ 971/0 سنجیده شد. نمونه گیری جامعه آماری براساس فرمول کوکران از میان 644 نفر از کتابداران ، 241 نفر به صورت تصادفی ساده انتخاب و درنهایت 240 نفر پرسشنامه ها را تکمیل نمودند. یافته ها: در روش کیفی دلفی طی دو مرحله فراوانی تجمعی پاسخ های زیاد و بسیارزیاد سؤالات بیشتر از 70% بوده و ضریب کندال نیز تفاوت چندانی را نشان نداد و هر 39 سؤال مورد تأیید خبرگان قرار گرفت. تحلیل عاملی اکتشافی نشان داد که گویه ها در7 عامل با بارهای عاملی به ترتیب ایده های اطلافرینی(89/0)، اطلاعات گزیده(84/0)، تولید مجدد اطلاعات(83/0)، پشتیبانی از اطلاعات(82/0)، پردازش اطلاعات(81/0)، آموزش اطلافرینی(77/0) با بیشترین نقش و ماهیت اطلاعات(65/0) با کمترین میزان اهمیت بارگذاری شد. اصالت اثر: اثر حاضر از نخستینهایی است که از مهارت های سنتی کتابداری گذشته و از طریق پرداختن به روش های اطلافرینی، جنبه جدیدی از کتابداری را در راستای آگاه سازی جامعه کتابداران به حیطه ی توانایی های خود بر مبنای مشاغل اطلاعاتی در میان کتابداران کتابخانه های مرکزی دانشگاه های دولتی ایران بررسی نموده تا با ارائه الگوی نقش آفرینی کتابداران در اطلافرینی کاربران کتابخانه ها بتواند کارآفرینی اطلاعاتی و اشتغال زایی از طریق اطلاعات و تولید ثروت را به کمک کتابداران در بین کاربران کتابخانه ها اجرایی و نهادینه نماید.

هدف: هدفپژوهش حاضر بررسی تاثیر اشتراک گذاری مقاله های مجلات ایرانی نمایه شده در پایگاه اسکوپوس در رسانه های اجتماعی از سال 2010 تا 2018 بر شاخص های اثربخشی مقالات است. در این پژوهش قدرت پیش بینی اثر بخشی مقاله ها از طریق شاخص های دگرسنجه ها در شبکه های اجتماعی مورد بررسی قرار گرفته است. روش پژوهش: پژوهش حاضر از نظر نوع کاربردی و ازنظر روش نوعی مطالعه از نوع همبستگی بوده و با استفاده از شاخص های دگرسنجه انجام شده است. جامعه پژوهش مقالات مجلات ایرانی نمایه شده در اسکوپوس بود. پایگاه های آلتمتریک اکسپلورر[1] و اسکوپوس در بازه زمانی 2010-2018 جهت گردآوری داده های پژوهش مورد استفاده قرارگرفت. همچنین تجزیه و تحلیل داده ها از روش های آمار استنباطی جهت پاسخ به سوال های پژوهش در نرم افزار اس پی اس اس[2] و مایکروسافت اکسل[3] انجام شد. یافته ها : نتایج آزمون همبستگی رتبه ای اسپیرمن نشان دهنده وجود رابطه آماری معنادار و مثبت میان شاخص های فعالیت دگرسنجه و اثربخشی مجله ها بود. قدرت پیش بینی متغییرهای دگرسنجه[4] برای شاخص های اثربخشی متفاوت بودند. نتیجه گیری: پژوهش حاضر نشان داد که با افزایش به اشتراک گذاری مقاله های مجله های ایرانی نمایه شده اسکوپوس در شبکه های اجتماعی نمایانی و شاخص های اثربخشی مجلات افزایش می یابد. <br clear="all" /> [1] . Altmetric Explorer [2] . SPSS software [3] . Excel software [4] . Altmetrics

هدف: استخراج و ترسیم شبکه مفهومی اسناد شرعی موجود در آرشیو ملی ایران روش/ رویکرد پژوهش:. داده ها با با استفاده از سیاهه وارسی گردآوری شد. برای ماتریس سازی مفهوم-واژه از نرم افزار راوَرماتریس ، و برای استخراج، تحلیل و ترسیم مفاهیم از نرم افزار پروتژه 5 استفاده شد. یافته ها و نتیجه گیری: استفاده از تحلیل محتوای کیفی روش مناسب برای تعیین سلسله مراتبِ «فرارده-زیررده» در ساخت هستی شناسی اسناد شرعی است. برای مفهوم شناسی شبکه ای، روابط معنایی افقیِ واژگانی بین نمایه واژه ها و توصیفگرهای اسناد شرعی با استفاده از نرم افزار پروتژه 5 در قالب زبان های استاندارد اُ.دبلیو.اِل و آر.دی.اف پیاده سازی و ترسیم و شبکه مفهومی طراحی شد تا به عنوان ابزاری استاندارد برای ذخیره و بازیابی اطلاعات به کار گرفته شود.

مقدمه: به کارگیری مدل برنامه ریزی، مدیران کتابخانه های عمومی را در تصمیم گیری های مربوط به فعالیت های فرهنگی یاری خواهد کرد. مقاله با هدف بررسی مؤلفه های برنامه ریزی متناسب با فعالیت های فرهنگی کتابخانه های عمومی ایران و ارائه مدلی برای آن نگاشته شده است. روش شناسی: روش پژوهش حاضر پیمایشی و از نوع کاربردی و ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه محقق ساخته می باشد. برای تجزیه وتحلیل داده ها از آزمون تحلیل عاملی در نرم افزار اس.پی.اس.اس، جهت تحلیل اکتشافی و نرم افزار آموس جهت تحلیل عاملی تائیدی استفاده شده است. برای تحلیل عاملی داده ها از روش تحلیل مؤلفه های اصلی با چرخش واریماکس استفاده گردید. یافته ها: تحلیل عاملی اکتشافی، 25 گویه پرسشنامه را در 3 عامل خلاصه نموده است. این سه عامل که در مجموع 65% از کل تغییرپذیری گویه ها را تبیین می نمایند عبارتند از: عامل اول یعنی بررسی دقیق وضعیت بیرونی کتابخانه های عمومی و تجزیه وتحلیل و شناخت دقیق آنها، عامل دوم یعنی بررسی منابع موجود و وضعیت داخلی کتابخانه های عمومی، و عامل سوم زیرساخت: تعیین زیرساخت ها براساس نیازها و منابع موجود و تأیید عملیاتی شدن آن. سپس با استفاده از تحلیل عاملی تائیدی، مدل رتبه بندی با ضرایب استاندارد ساخته شد. براساس نتایج این تحلیل، مدل برازش شده نسبتاً مناسب بود. نتیجه : ویژگی بارز و برجسته این مدل، جامعه محور بودن است. طبق این مدل قبل از برنامه ریزی توجه به پیشینه جمعیت و گروه های قومی کتابخانه، همچنین توجه به دیدگاه های فرهنگی، به همراه مشتری محوری یاری می نماید، تا برنامه ریزی کامل و متناسب فرهنگی طراحی گردد.کتابخانه های عمومی ایران می توانند با بهره گیری از مؤلفه ها و عوامل این مدل در تصمیم گیری ها ، فعالیت های فرهنگی را با اطمینان خاطر بیشتری برنامه ریزی نمایند.

هدف: هدف پژوهش حاضر این بود که عوامل ارتقای امنیت اجتماعی مورد تایید خبرگان را با استفاده از نظر کتابداران و کارشناسان  نهاد  کتابخانه های عمومی کشور در قالب مدل ارائه دهد، و برازش آن را با شاخص های آماری مناسب بررسی نماید. روش پژوهش : پژوهش،  از نظر هدف کاربردی بوده و از روش پیمایشی –تحلیلی استفاده کرده است. جامعه پژوهش شامل مدیران کتابخانه های عمومی نهاد و کارشناسان ادارات کل استان ها بود که حجم نمونه برای آن، 428 نفر تعیین شد. ابزار مورد استفاده پرسشنامه تحقیق مصیب زاده، میرحسینی، اباذری، حریری (1398) بود که مورد تایید 50 تن از خبرگان در زمینه کتابداری و امنیت اجتماعی قرار گرفته است. پایایی پرسشنامه از طریق ضریب آلفای کرونباخ 89/0 محاسبه شد. در نهایت با استفاده از مدل سازی معادلات ساختاری، اهمیت عوامل موثر مورد بررسی قرار گرفت. برای تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار آموس [1] استفاده شد.                                 یافته ها: در مدل نهایی بر اساس نظرات کارشناسان و مسئولان کتابخانه ها، مؤلفه های تأثیرگذار بر ارتقای امنیت اجتماعی شامل  چهار مؤلفه اصلی «امنیت و سرمایه اجتماعی»، «فعالیت های اجتماعی و فرهنگی»، «غنی سازی اوقات فراغت» و «ترویج خواندن»  بود که با آزمون فرضیه های تحقیق تأیید شده و می توانند تأثیر معناداری بر امنیت اجتماعی داشته باشند.   نتیجه گیری: نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد که کتابخانه های عمومی به عنوان مؤسسه ای اجتماعی می توانند در راستای ارتقای امنیت اجتماعی جامعه گام های مؤثری بردارند. مؤلفه ها و زیرمولفه های شناسایی شده حاصل از این پژوهش درقالب مدل می تواند توسط مسئولان و دست اندرکاران کتابخانه های عمومی به عنوان ابزاری در جهت برنامه ریزی برای ارتقای امنیت اجتماعی استفاده شود.   <br clear="all" /> [1] Amos

پژوهش حاضر در نظر دارد از طریق راهکار تنقیح قوانین و مقرراتو پایش در حوزه کتاب، انتشارات و اطلاع رسانی، الگو و مفاد لایحه قانونی حمایت از انتشارات و کتابخانه ها را ارائه کند. این پژوهش برمبنای نظریه داده بنیاد و با هدف توسعه ای کاربردی انجام شده است.  روش پژوهش ترکیبی از روش سندی، دلفی و نظریه داده بنیاد است. تعداد 75 عنوان با موضوع انتشارات و 185عنوان با موضوع کتابخانه ها (به تفکیک کتابخانه ها) شناسایی و وضعیت تنقیحی هریک مشخص شد. با تجزیه و تحلیل داده های پرسشنامه، 15 خلأ قانونی احصا شد که موضوع ایجاد و تقویت کتابخانه های آموزشگاهی در مدارس از مهم ترین آنها بود. با استفاده از روش داده بنیاد پس از پیاده سازی مصاحبه ها و بررسی سطر به سطر، از 86 مفهومباز و کلیدی، 52 مفهوم محوری ساخته شد، سپس در 12 مقوله انتخابی ناشران، نشر، مؤلفان، راهبردهای کلان، ساختار و تشکیلات، کتابداران، کتابخانه های عمومی، کتابخانه های آموزشگاهی و دانشگاهی، منابع و اعتبارات، مجموعه سازی و امور قضایی و جزایی دسته بندی شد. الگوی کدگذاری محوری لایحه شامل شرایط علی، شرایط مداخله گر، شرایط زمینه ای، راهبردها و پیامدها ترسیم و درنهایت با شناسایی کامل خلأها و نیازهای قانونی، لایحه پیشنهادی حمایت از انتشارات و کتابخانه ها تهیه شد که در این لایحه، متناظر با هریک از خلأهای احصا شده، ماده قانونی مرتبط پیشنهاد شده است.

هدف: هدف پژوهش حاضر شناخت مناسب ترین نوع برنامه ریزی به منظور طراحی فعالیت های فرهنگی کتابخانه های عمومی در ایران، از دیدگاه کتابداران و کارشناسان این کتابخانه ها است. درک دیدگاه های کارکنان صف و ستاد کتابخانه های عمومی در انتخاب مناسب ترین نوع برنامه ریزی و همچنین، اولویت بندی به کارگیری انواع برنامه ریزی ها برای طراحی فعالیت های فرهنگی کتابخانه های عمومی دارای اهمیت است. تعیین مناسب ترین نوع برنامه ریزی برای طراحی فعالیت های فرهنگی از دیدگاه کتابداران و کارشناسان کتابخانه های عمومی کشور است. روش: روش پژوهش کاربردی و از نوع توصیفی-پیمایشی است. ابزار گردآوری داده ها پرسش نامه محقق ساخته است که روایی محتوایی با استفاده از دو ضریب نسبی روایی محتوایی و شاخص روایی محتوایی و پایایی پرسش نامه با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ محاسبه شد. جامعه پژوهش شامل دو گروه کتابداران و کارشناسان استانی و ستادی امور فرهنگی نهاد کتابخانه های عمومی کشور بودند. 357 کتابدار از طریق نمونه گیری خوشه ای و 38 کارشناس به عنوان نمونه به صورت تصادفی انتخاب شدند که از این تعداد 29 پرسش نامه تکمیل شد. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از آزمون فریدمن در نرم افزار SPSS نسخه 22 استفاده شده است. یافته ها: دیدگاه های کتابداران و کارشناسان در انتخاب مناسب ترین نوع برنامه ریزی متفاوت بود. از نظر کتابداران پنج نوع برنامه ریزی مشارکتی، فرهنگی، راهبردی، ترویجی و منطقی در اولویت نخست تا پنجم بودند و از منظر کارشناسان ستادی به ترتیب انواع برنامه ریزی های منطقی، راهبردی، ترویجی، فرهنگی و مشارکتی در اولویت اول تا پنجم قرار داشتند. اصالت/ارزش: مقاله حاضر اولین پژوهشی است که به بررسی دیدگاه های کارکنان صف و ستاد در انتخاب مناسب ترین نوع برنامه ریزی در کتابخانه های عمومی می پردازد. شناخت و درک تفاوت های کارکنان صف و ستاد در نوع برنامه ریزی به هم گرایی نظریات بین آن ها کمک می کند و موجب تقویت برنامه ریزی ها می شود.

هدف :  هدف شناسایی آسیب های آموزش  در رشته علم اطلاعات و دانش شناسی از منظر متخصصان برنامه ریزی رشته  است. روش پژوهش :  پژوهش رویکرد کیفی  داشته و با استفاده از روش نظریه زمینه ای انجام شده است. ابزار گردآوری داده ها، مصاحبه های عمیق یافته بود و تجزیه وتحلیل و کدگذاری داده ها : باز، محوری و انتخابی، با  استفاده از نرم افزار MAXQDA انجام شد. جامعه پژوهش شامل  14 نفر اعضای کمیته برنامه ریزی علم اطلاعات و دانش شناسی و  هیئت علمی  چهار دانشگاه مختلف که با روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند. یافته ها :  عوامل مؤثر بر آسیب شناسی آموزش  شامل تجهیزات آموزشی ،زیرساخت های فناوری، عوامل انسانی، برنامه ریزی درسی ، اهمیت موضوعات درسی، فعالیت های حرفه ای، جذابیت رشته، روش تدریس، مشکلات کسب وکار، فقدان منابع مالی، سونامی مدرک گرایی، ضعف بینش اجتماعی  شناسایی شدند. نتیجه گیری : رفتارهای اجتماعی،کارآفرینی، تقویت دانش نظری، همگرایی با جامعه،ارزیابی عملکرد، کیفیت فارغ التحصیلان، آموزش مداوم، بازنگری دروس به عنوان راهبردهایی جهت رفع موانع آسیب های آموزش استنتاج شد که به کارگیری راهبردها  منجر به پیامدهای پویاسازی آموزش، تعیین شاخص های عملکردی،  و آینده نگری خواهد شد. عوامل مؤثر در آسیب شناسی آموزش در قالب الگو ارائه شده است.

هدف: بررسی نقش محصولات اطلاعاتی معرفی شده توسط کتابداران کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران بر اطلافرینی کاربران.<br /> روش شناسی: پژوهش کاربردی حاضر به روش پیمایشی–تحلیلی انجام شد. براساس جدول مورگان (با80% ضریب اطمینان) از میان 320 نفر از کتابداران کتابخانه ملی، 94 نفر با نمونه گیری تصادفی ساده به منظور تکمیل پرسشنامه انتخاب شدند که درنهایت 92 نفر پرسشنامه ها را تکمیل کردند. برای گردآوری داده ها از پرسشنامه پژوهشگرساخته استفاده شد. روایی پرسشنامه نیز با استفاده از روایی محتوایی نشان داد که متخصصان در روش کیفی، روایی محتوایی را تأیید کردند و در بخش کمّی، ضریب نسبی روایی محتوایی برای هر یک از پرسش ها بالاتر از 49/0 گزارش شد. همچنین شاخص روایی محتوایی برای پرسشنامه نیز برابر 92/0 بوده است. پایایی آن نیز بر اساس ضریب آلفای کرونباخ برابر با 97/0 سنجیده شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها نیز از آمار توصیفی میانگین و آمار استنباطی آزمون تی تک متغیری» بهره گرفته شد.<br /> یافته ها: با توجه به نظر کتابداران نقش مؤلفه های محصولات اطلاعاتی بر اطلافرینی کاربران (61%)، محصولات اطلاعاتی بر راه اندازی پیشه های اطلافرینی (62%)، زیرساخت های اطلاعاتی و فناورانه بر اطلافرینی کاربران (64%)، و زیرساخت های فناورانه بر راه اندازی حرفه های اطلاعاتی (66%) است که همگی بیانگر آن است که معرفی محصولات اطلاعاتی توسط کتابداران بر اطلافرینی کاربران تا حد زیادی (در حدود 63%) نقش دارند.<br /> نتیجه گیری: با توجه به اهمیت کتابخانه ها به عنوان کانون فرهنگی- آموزشی در اشاعه فرهنگ کارآفرینی و کار اطلاعاتی باید کتابداران طوری آموزش داده شوند که بتوانند کاربران را با فناوری های روز آشنا کنند و کار با اطلاعات و نحوه استفاده و ارائه و عرضه اطلاعات و محصولات اطلاعاتی را به آنها آموزش دهند تا به اشتغال زایی و ایجاد کسب وکار الکترونیک و درنهایت درآمدزایی مستقل برای کاربران کتابخانه ها منجر شود.

هدف: این پژوهش به تعیین  نقش کتابخانه های عمومی تحت پوشش شهرداری تهران در ارتقاء سرمایه اجتماعی شهروندان  از دیدگاه کاربران پرداخته است. روش پژوهش: از نظر هدف کاربردی وروش آن پیمایشی- تحلیلی است.جامعه آماری آن، شهروندان و مراجعه کنندگان کتابخانه های سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران  به تعدا 18900 در نیمه دوم سال 1397هستند. حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران به تعداد  377 نفر محاسبه  شد و سپس پرسشنامه در 4 کتابخانه واقع در 4 منطقه شهر تهران بر اساس درجه و متناسب با حجم مراجعان به صورت تصادفی ساده توزیع شد.  پرسشنامه بر اساس مدل ناهاپیت و گوشال  تنظیم شدو آلفای کرونباخ آن 813% محاسبه شده است. نتایج تحقیق توسط نرم افزار "اس. پی. اس. اس [1] " نسخه 22 و آزمون های کلموگروف-اسمیرنوف و t تک نمونه، t گروه های مستقل و تحلیل واریانس یک طرفه انجام یافته است. یافته ها: نتایج آزمون تی  تک  نمونه ای و  نتایج بررسی ها بر پایه داده های گردآوری شده از نمونه آماری نشان داد که  در سطح معناداری 001/0 ، نقش کتابخانه های عمومی شهرداری در ارتقاء سرمایه اجتماعی شهروندان  برای  ابعاد سرمایه اجتماعی شامل بعد ساختاری، رابطه ای و شناختی معنی دار  است ؛ و در سطح معنی داری بزرگ تر از 05/0 تفاوتی  بین سرمایه اجتماعی با مشخصات جمعیت شناختی اعضای کتابخانه های سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران وجود ندارد . نتیجه گیری: .  این نتایج نشان داد که مشخصات فردی مراجعه کنندگان کتابخانه های شهرداری بر سرمایه اجتماعی آن ها نقش کمی داشته و این کیفیت و کمیت خدمات  ارائه شده در کتابخانه های سازمان است که بر سرمایه اجتماعی مراجعه کنندگان به آن نقش دارد. با توجه به پراکندگی کتابخانه های شهرداری، فرهنگسراها، وخانه های فرهنگ این سازمان ظرفیت و پتانسیل بالایی در تبادل و ارتقا فرهنگی افراد جامعه، جلسات ملاقات ، گردهمایی های سیاسی و فرهنگی دارد و در ایجاد و افزایش سرمایه اجتماعی می تواند نقش مثبتی داشته باشد. <br clear="all" /> [1] SPSS

هدف: آسیب شناسی پژوهش در رشته علم اطلاعات و دانش شناسی از منظر متخصصان دانشگاهی هدف تحقیق حاضر است. روش: این پژوهش با رویکرد کیفی و با استفاده از نظریه پردازی زمینه ای انجام شد. ابزار گردآوری داده ها، مصاحبه عمیق و نیمه ساختاریافته بود و تجزیه وتحلیل و کدگذاری داده ها طی سه مرحله کدگذاری باز، محوری و انتخابی، با استفاده از نرم افزار تحلیل داده های کیفی MAXQDA 10انجام شد. جامعه پژوهش را اعضای کمیته برنامه ریزی علم اطلاعات و دانش شناسی ،و صاحبنظرا ن دانشگاه تشکیل دادندکه با روش نمونه گیری هدفمند ترکیبی تعداد 13 نفر به عنوا ن حجم نمونه انتخاب شدند. یافته ها: 405 مفهوم در مرحله کدگذاری باز در46 مقوله فرعی و 25 مقوله اصلی انتخاب و دسته بندی شد. در شرایط زمینه ای 34 مفهوم و 5 مقوله فرعی و 3 مقوله اصلی ؛ در شرایط علی 89 مفهوم و15مقوله فرعی و 5 مقوله اصلی ؛درشرایط مداخله گر 142 مفهوم و 13 مقوله فرعی و 9مقوله اصلی؛ در راهبردها 114 مفهوم و 8 مقوله فرعی و 4 مقوله اصلی ؛ و در پیامدها 26 مفهوم و 5مقوله فرعی و 4 مقوله اصلی استخراج شد. اصالت اثر: عوامل موثردر"آسیب شناسی پژوهش" در این تحقیق شناسایی وتحلیل شد و در قالب یک الگو ارایه گردید.

هدف: هدف پژوهش حاضر بررسی  و مرور مفاهیم معنایی-اجتماعی در حال ظهور در کتابخانه های دیجیتال است و در این راستا توان بالقوه استفاده از استانداردها و فنآوری های وب معنایی را مورد کنکاش قرار داده است. روش پژوهش: پژوهش حاضر به شیوه سندی و از نوع مروری- تحلیلی است که برای ارزیابی تغییرات در حوزه وب معنایی و کتابخانه دیجیتال از زمینه نظری دیرینه شناسی میشل فوکو بهره برده است. جامعه آماری نیز منابع مورد مطالعه در زمینه کتابخانه های دیجیتال و وب معنایی می باشد. یافته ها: در تحقیق حاضر پس از بررسی چالش های پیاده سازی وب معنایی و دسترسی به ابزارها و سرویس های معنایی وب، مزایای بکارگیری استانداردهای (آر دی ای و آر دی اف)، نمایان شده است  و در این راستا طبقه بندی اجمالی از ابزارها و سرویس های معنایی ارائه شده است. علاوه بر این، چک لیستی برای ارزیابی بیشتر ابزارها، سرویس ها و پروژه های معنایی پیشنهاد شده است. نتیجه گیری: با توجه به این که کتابخانه های دیجیتال حجم عظیمی از داده های آینده را در اختیار خواهند داشت،  استفاده از استانداردها و فن آوری های وب معنایی در کتابخانه های دیجیتال سطح جدیدی از انعطاف پذیری، تعامل، ارتباط متقابل و اشتراک گذاری دانش را میسر ساخته و موجب تقویت و گسترش قابلیت های آنها خواهد شد. لذا لازم است از استاندارهاو ابزارهای وب معنایی در کتابخانه های دیجیتال استفاده کرد. در  وب معنایی، چارچوبی ارائه می شود که در آن موضوعات می توانند بر اساس ویژگی های خاص خود تعریف شوند و در عین حال، این موضوعات در میان شبکه ای از ارتباط امکان می یابند تا معنایی نیز به آنها اضافه شود. از طریق وب معنایی، کتابخانه های دیجیتال معناشناختی اجتماعی سطح جدیدی از قابلیت ها، افزایش همکاری و ارتباطات متقابل و اشتراک گذاری دانش را ارائه خواهند داد.

مقدمه: با توجه به گسترش خشونت و جرم و جنایت در جامعه با وجود اعمال روش های کیفری، به نظر می رسد که روش های پیشگیرانه بیشتر از روش های کیفری می تواند بر کاهش ارتکاب جرم اثر بگذارد و به این ترتیب است که پای نهادهای اجتماعی و فرهنگی مانند کتابخانه های عمومی به میان می آید. به این منظور در این مطالعه به شناسایی نقش کتابخانه های عمومی در کاهش ارتکاب جرم و افزایش امنیت اجتماعی پرداخته می شود. روش شناسی: رویکرد مورد استفاده در این نوع پژوهش کیفی است و روش مورد استفاده در آن تکنیک دلفی می باشد. جامعه پژوهش شامل متخصصین کتابداری و افراد شاغل در نهادهایی است که به نحوی با مبحث پیشگیری از جرم و امنیت اجتماعی در ارتباط می باشند. نمونه گیری به صورت قضاوتی یا هدف دار انجام شد و 50 نمونه در مرحله اول مطالعه شرکت کردند. جمع آوری داده ها با استفاده از روش دلفی در دو مرحله انجام گردید. تحلیل داده ها توسط نرم افزار SPSS با محاسبه آمار توصیفی و استنباطی انجام شد. یافته ها: بر اساس یافته های پژوهش، اعضای پانل دلفی در مجموع 32 عامل را به عنوان عوامل مهم و تأثیرگذار بر امنیت اجتماعی توسط کتابخانه های عمومی تشخیص دادند. این عوامل به هفت دسته تقسیم شده اند که شامل شناسایی نیازهای آموزشی، تهیه مواد و منابع آموزشی، خدمات سیار، ترویج خواندن، غنی سازی اوقات فراغت، فعالیت های اجتماعی و فرهنگی، و امنیت و سرمایه اجتماعی بوده اند. نتیجه گیری: یافته ها نشان دهنده اهمیت نقش کتابخانه های عمومی در کاهش جرم و جنایت و افزایش امنیت اجتماعی می باشد. از یافته های این پژوهش، که برای نخستین بار در ایران اجرا شده است، جهت برنامه ریزی برای کتابخانه های عمومی در راستای ارتقای امنیت اجتماعی می توان استفاده نمود.

هدف: شناسایی و بررسی گرایش موضوعی نویسندگان حوزه ادبیات کودکان پیرامون مفاهیم مرتبط با مهارت های زندگی در کتابهای داستانی کودکان 4-9 سال که توسط کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان در طی سالهای 1387-1392 منتشر شده است هدف اصلی پژوهش حاضر می باشد. روش پژوهش: به منظور بررسی مفاهیم مرتبط با مهارت های زندگی در داستان های کودکان از روش تحلیل محتوای مفهومی استفاده شده است. در این راستا پس از بررسی فهرست کتابهای داستانی موجود در سایت تولیدات کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان  مجموعا تعداد 130 عنوان کتاب داستانی مناسب گروه سنی ذکر شده در سالهای مورد بررسی شناسایی گردید. و 89 درصد از این جامعه آماری که شامل تعداد 116 عنوان کتاب می شود توسط محقق مورد بررسی قرار گرفته است یافته ها: مفاهیم مرتبط با مهارت های زندگی در شش مقوله "برقراری ارتباط با دیگران"،"تصمیم گیری"،"تقویت اعتماد به نفس"،  "دوست یابی"،" مقابله با اضطراب" ،" مقابله با خشم " با فراوانی 2549 جای گرفت. یافته های پژوهش نشان می دهد که نویسندگان کتابهای داستانی به مقوله" برقراری ارتباط با دیگران" با  فراوانی 786 و 8/30 درصد بیشترین و در مقابل مقوله "مقابله با خشم" با فراوانی 97 و 8/3 در صد کمترین توجه را داشته اند. و همچنین از شش مقوله ذکر شده همگی بجز دوتای آخری در سالهای 1392و1390 به ترتیب دارای بیشترین و کمترین میزان میانگین تکرار مفهوم در هر کتاب می باشد.  نتیجه گیری : نتایج بدست آمده از مطالعه وضعیت مقوله ها در هریک از سالهای مورد بررسی نشانگر آن است که بیشترین تاکید مشاهده شده مربوط به سال 1387 با تعداد 52 کتاب در باره همه مقوله ها و فراوانی 1095 در تمامی مفاهیم می باشد. در حالیکه سال 1390 با 4 کتاب و فراوانی 60 در تمام مفاهیم دارای کمترین میزان تاکید است. در بین گروههای سنی هم رده سنی "ب" با میزان فراوانی 63 جایگاه اول را به خود اختصاص داده است.

هدف پژوهش حاضر بررسی اثربخشی آموزش تصویری کتاب فارسی بر افزایش خلاقیت و مؤلفه های آن در دانش آموزان دختر دوره ابتدایی شهر تهران است. روش پژوهش، شبه آزمایشی در قالب طرح پیش آزمون، پس آزمون با گروه کنترل است. جامعه آماری پژوهش همه دانش آموزان دختر پایه ششم ابتدایی شهر تهران در سال تحصیلی 93-1392 بود که 320 نفر از آنها به روش نمونه گیری خوشه ای تصادفی انتخاب شدند و با جایگزینی تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل قرار گرفتند. ابزار لازم برای اجرای این پژوهش پرسشنامه آزمون خلاقیت تورنس(فرم عابدی) بود. برای اجرای پژوهش در طول یک نیم ترم تحصیلی آموزش کتاب فارسی به صورت تصویری انجام شد. پس از اجرای پرسشنامه خلاقیت در مرحله پیش آزمون و پس آزمون، داده ها با نرم افزار SPSS22 و با روش تحلیل آزمون t با دو نمونه مستقل، تجزیه و تحلیل شدند. یافته های پژوهش نشان دادند که میان گروه آزمایش و کنترل در مؤلفه های ابتکار، بسط و انعطاف پذیری تفاوت معنادار وجود دارد، اما در مؤلفه سیالی تفاوت زیاد مشاهده نشد. پیشنهاد می شود آموزش تصویری در مدارس مد نظر قرارگیرد و تأثیر آموزش تصویری سایر کتابها بر میزان خلاقیت دانش آموزان بررسی شود.

هدف:پژوهش حاضر به تعیین نقش دل پذیرسازی فضای داخلی کتابخانه و چیدن مبلمان بر جذب کاربران کتابخانه های مرکزی دانشگاه های دولتی شهر تهران پرداخته است. روش پژوهش: پژوهش حاضر به لحاظ روش پیمایشی از نوع توصیفی و به جهت هدف کاربردی است که تعداد 326نفر بر اساس نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب گردیدند. برای گردآوری داده ها از پرسشنامه ی محقق ساخته استفاده شد و برای تجزیه تحلیل داده ها از آمار توصیفی و استنباطی بهره گرفته شد. یافته ها:یافته های پژوهش نشان می دهد که بالاترین توجه به هماهنگی ونقش روان شناختی نوروروشنایی و کمترین توجه به هماهنگی ونقش روان شناختی رنگ ها شده است. اصالت اثر: پژوهش حاضر سعی دارد تا وضعیت طراحی داخلی ساختمان کتابخانه را از آنجا که تحقیقی در خصوص طراحی داخلی با توجه به تجهیزات و چیدمان مبلمان در کتابخانه های دانشگاهی صورت نگرفته است، از طریق بررسی نظرات کاربران و مراجعه کنندگان به کتابخانه تعیین نماید.

هدف: پژوهش حاضر به بررسی نقش کارگاه های آموزشی در ارتقا مدیریت کتابخانه ها در دانشگاه آزاد اسلامی منطقه 8 پرداخته است. روش پژوهش: روش پژوهش پیمایشی است. برای گردآوری داده ها از پرسشنامه سازمان یافته استفاده شد و میزان ضریب اعتماد یا پایایی با محاسبه ضریب آلفای کرونباخ  96/0 است. روایی صوری-محتوایی ابزار نیز توسط چند تن از متخصصان علم اطلاعات مورد تأیید قرار گرفت. جامعه آماری این پژوهش به طور جمع 19 واحد دانشگاهی از کلیه کارکنان و مدیران کتابخانه های دانشگاه آزاد منطقه 8 به تعداد 100 نفر است که 94 نفر به پرسشنامه پاسخ دادند. از نرم افزار اس.پی.اس.اس. برای تجزیه و تحلیل آماری استفاده شده است. یافته ها: طبق نتایج، آموزش های ضمن خدمت موجب افزایش مهارت شغلی با میانگین 26/3 ، دانش شغلی با میانگین 46/3 و نظم و دقت با میانگین 09/3، ایجاد علاقه مندی نسبت به شغل خویش با میانگین 22/3، افزایش میزان استقلال در انجام وظایف شغلی با میانگین 19/3 و رفع مشکلات با میانگین00/3  می شود. یافته ها همچنین نشان می دهد که آموزش ضمن خدمت، انگیزه های نیروی انسانی را برای رسیدن به اهداف سازمان با میانگین20/3 را تقویت می کند. در زمینه ارتقا شغلی مشاهده گردید که دوره های آموزشی با میانگین 11/3 مطلوب بوده و و باعث ایجاد انگیزه در ارتقا شغلی می شود، اما لزوماً منجر به گرفتن امتیاز برای ارتقا با توجه به میانگین 74/2 نیست. نتیجه گیری : نتایج نشان داد که از دیدگاه مدیران مشارکت و یادگیری مهارت های مورد نیاز ارتقا شغلی، سرعت، دقت و نظم، روحیه احترام گذاشتن، برنامه ریزی و کنجکاوی، قدرت ارائه نظر و اطاعت پذیری، انگیزه و مسئولیت پذیری از طریق شرکت در دوره های آموزشی در سطح متوسط و نسبتا مطلوب افزایش یافته است.