گنجینه اسناد

هدف: گزارش  ابعاد و روند اجرای اصلاحات ارضی و مشکلات آن در فرمانداری کل بنادر و جزایر خلیج فارس. روش/ رویکرد پژوهش: برای گرد آوری داده ها منابع آرشیوی و کتابخانه ای بررسی شده است. یافته ها و نتیجه گیری: اصلاحات ارضی در این منطقه تحت تأثیر حوادث فارس و برنامه سرکوب مالکان و خوانین منطقه در آرامش و بدون مخالفت پیش رفت. اکثر مالکان بدون مخالفت و داوطلبانه اسناد مالکیت خود را به سازمان اصلاحات ارضی تحویل دادند گرچه برخی کوشیدند با رشوه دادن به مأموران اصلاحات ارضی منافعی برای خود حفظ کنند. نبود سازمان مستقل اصلاحات ارضی در مرکز  و بخش ها  و کمبود امکانات مالی و نیروی انسانی آموزش دیده پیشبرد اصلاحات را دشوار کرد.

هدف: زیویه از محوطه های بااهمیت  باستان شناسی ایران در 48کیلومتری شمال شرق شهرسقز است. کشف اتفاقی مجموعه ای از اشیاء باستانی در این محوطه و سرازیرشدن آنها به مجموعه ها و موزه های جهان و سپس حفاری های تجارتی طی سال های 1325 تا 1332 به تخریب بخش عمده ای از آثار و شواهد معماری و غارت اشیاء آن انجامید.  از آنجا که این حفاری ها برای گنج یابی بود،  گزارشی از آن ها  عرضه نشده است. هدف این مقاله برملا کردن جزئیات عملیات کاوش ها است. روش/ رویکرد پژوهش: داده ها از اسناد آرشیوی، صورت جلسه های کشفِ مربوط به حفاری های تجارتی در زیویه، اسناد و مکاتبات خرید اشیاء منتسب به زیویه از دلالان عتیقه توسط موزه ایران باستان گردآوری شده است. یافته ها و نتیجه گیری:. اشیاء منتسب به زیویه منحصراً حاصل حفاری های تجارتی زیویه نیست بلکه کلیه این اشیاء بدون مطالعه و بررسی زمینه های فنی، هنری و اصالت سنجی، به زیویه نسبت داده شده است.

هدف: بعداز خاتمه جنگ جهانی اول و خروج قوای بیگانه از آذربایجان و  ضعف دولت مرکزی، اسماعیل آقا (سمکو) به قدرت بلامنازع منطقه تبدیل شد و درصدد بسط موقعیت خود برآمد. او در دی ماه 1299 ارومیه را تصرف کرد. مخبرالسلطنه، حکمران آذربایجان، با آگاهی از وخامت اوضاع، هنگ چهاردهم ژاندارمری تبریز را به فرماندهی ماژور ملک زاده به استقرار در مهاباد و مقابله با پیشروی سمکو مأمور کرد. سمکو در مهرماه سال بعد به این شهر حمله برد و آن را تسخیر و هنگ چهاردهم ژاندارمری را متلاشی کرد. این مقاله زمینه ها، چرایی، و چگونگی سقوط مهاباد را بازمی نمایاند. روش/ رویکرد پژوهش: داده ها از اسناد آرشیوی و منابع کتابخانه ای گردآمده است. یافته ها و نتیجه گیری: حمله حساب شده سمکو و ضعف و کوتاهی حکمران آذربایجان و فرماندهِ ژاندارم ها سبب سقوط مهاباد و  کشتار صدها ژاندارم و تضعیف موقعیت حکومت مرکزی در این منطقه شد.

هدف: بررسی اهمیت و چگونگی اعطای نشان  در سفرهای مظفرالدین شاه قاجار به اروپا. روش/ رویکرد پژوهش: داده ها از منابع کتابخانه ای و اسناد وزارت خارجه و آرشیو ملی ایران به دست آمده است. یافته ها و نتیجه گیری: مکاتبات اداری میان ایران و دیگر کشورهای اروپائی نشان می دهد اعطای نشان از جنبه های مهم سفرهای خارجی مظفرالدین شاه بود و بر روابط سیاسی و فرهنگی ایران با آنها تأثیر می گذاشت. اما رعایت نکردن پروتکل های مربوطه در اعطای نشان موجب بی نظمی می شد و گاه عواقب سیاسی نامطلوب دربرداشت.

هدف: مرور تلاش دولت آلمان در ساخت راه آهن در ایران عصر قاجار و نقش شرکت های آلمانی در ساختن راه آهن سراسری ایران در دوره رضاشاه و تأمین ملزومات آن. روش/رویکرد پژوهش: داده ها از اسناد آرشیوی ایران، منابع کتابخانه ای فارسی، انگلیسی، آلمانی و دانمارکی استخراج شده است. یافته ها و نتیجه گیری: باوجود سربرآوردن آلمان ها در سپهر سیاست ایران در نیمه دوم سلطنت قاجارها، مخالفت های روس و انگلیس و تلاطم ناشی از جنگ جهانی اول، مانع از موفقیت آلمانی ها در ساخت راه آهن ایران شد. در مرحله اولِ ساخت راه آهن سراسری در دوران رضاشاه، آلمان ها توانستند کارنامه ای موفق از خود به جا بگذارند؛ ولی ازآنجاکه شریک آن ها در سندیکا یعنی آمریکایی ها در جنوب ضعیف عمل کرده بودند، شرکت های آلمانی نیز از ادامه کار بازماندند. در مرحله دوم و پایانی راه آهن سراسری نیز به دلیل کشاکش سیاسی در آلمان و رقابت شرکت های آلمانی با کنسرسیوم کامپساکس در ساخت راه آهن، نقشی کم رنگ از آنان به جای مانده است. آلمان در تأمین تجهیزات موردنیاز راه آهن تلاشی درخور توجه داشت؛ ولی اشغال ایران در شهریور بیست به مناسباتی ازاین دست پایان داد.

هدف: استخراج و ترسیم شبکه مفهومی اسناد شرعی موجود در آرشیو ملی ایران روش/ رویکرد پژوهش:. داده ها با با استفاده از سیاهه وارسی گردآوری شد. برای ماتریس سازی مفهوم-واژه از نرم افزار راوَرماتریس ، و برای استخراج، تحلیل و ترسیم مفاهیم از نرم افزار پروتژه 5 استفاده شد. یافته ها و نتیجه گیری: استفاده از تحلیل محتوای کیفی روش مناسب برای تعیین سلسله مراتبِ «فرارده-زیررده» در ساخت هستی شناسی اسناد شرعی است. برای مفهوم شناسی شبکه ای، روابط معنایی افقیِ واژگانی بین نمایه واژه ها و توصیفگرهای اسناد شرعی با استفاده از نرم افزار پروتژه 5 در قالب زبان های استاندارد اُ.دبلیو.اِل و آر.دی.اف پیاده سازی و ترسیم و شبکه مفهومی طراحی شد تا به عنوان ابزاری استاندارد برای ذخیره و بازیابی اطلاعات به کار گرفته شود.

هدف: شناسائی عملکرد پلیمر کلوسل جی با افزودن نانوالیاف سلولزِ BCN[1] و NFC[2] در دمای نرم شوندگی (Tg) با هدف ایجاد ماده پلیمری اصلاح شده برای مرمت آثار کاغذی. روش٫ رویکرد پژوهش: داده ها  با استفاده از گرماسنج روبشی تفاضلی (DSC)[3] به روش استاندارد ASTM[4] گردآوری و با استناد به تجربیات آزمایشگاهی مرتبط تحلیل و تفسیر شده است. یافته ها و نتیجه گیری: رفتار گرمایی فیلم های حاوی نانوکامپوزیت NFC+Klucel و BCN+Klucel به سبب افزایش دمای گذار شیشه ای (Tg)، در مقایسه با نمونه ماتریس های کلوسلِ بدون نانوافزودنی بهبود یافت.این افزایش در BCN به مراتب بیشتر از NFC بود. هم چنین، رفتار بازدارندگی نانوکامپوزیت های الیاف سلولزی NFC و BCN در برابر کهنگیِ ناشی از شرایط پیرسازی، در مقایسه با نمونه خالص کلوسل نیز به مراتب بیشتر افزایش یافت. این رفتار در نمونه فیلم های BCN در مقایسه با نمونه های NFC، بیشتری افزایش یافت.  هم چنین، یافته ها نشان داد نانوالیاف NFC در زمان پیرسازی طولانی تر، دربرابر کاهش Tg بازدارندگی بیشتر نشان می دهند.