مصطفی قدمی

مصطفی قدمی

مدرک تحصیلی: دانشیار جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه مازندران، بابلسر، ایران

مطالب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدیدترین

فیلترهای جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۲۱ تا ۴۰ مورد از کل ۴۶ مورد.
۲۱.

تحلیلی بر مبانی حقوقی منابع درآمدی شهرداری ها با تاکید بر عوارض

نویسنده:
منبع: مطالعات ساختار و کارکرد شهری سال ۱ زمستان ۱۳۹۲ شماره ۴ 27 - 52

کلیدواژه‌ها: شهرداری شورای شهر درآمدهای پایدار اقلام درآمدی شهرداری عوارض

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۱ تعداد دانلود : ۱۶۹
شهرهایی که درآمد کافی نداشته باشند به از دست دادن خودمختاری و وابستگی به بودجه ملی گرایش پیدا می کنند و این امر موجبات دخالت دولت در امور متولیان شهری (شهرداری ها و شوراها) را فراهم می آورد. علاوه بر این شهرداری ها برای انجام بهتر وظایف واگذار شده به آنها و با در نظر گرفتن این نکته که خدمات ارائه شده توسط آنها مستقیماً در ارتباط با مردم می باشد؛ که این امر نیز موجبات حساسیت بیشتر مردم را فراهم می آورد، نیازمند منابع درآمدی پایدار می باشند. این منابع از دوجنبه قانونی بودن و پایدار بودن حائز اهمیت فراوان می باشند. در این راستا، با توجه به اینکه یکی از سر فصل های مهم منابع درآمدی شهرداری ها، عوارض می باشد؛ هدف این تحقیق، بررسی حدود اختیارات شوراها و شهرداری ها در وضع عوارض جدید برای تامین مالی و قانونی بودن عوارض دریافتی توسط شهرداری ها پرداخته می شود.روش تحقیق توصیفی- تحلیلی بوده و ابزار گردآوری اطلاعات مطالعات کتابخانه ای و بررسی اسناد و مدارک می باشد. بر اساس نتایج  تحقیق، موادی از قانون شهرداری ها و قانون تشکیلات، وظایف و انتخاب شوراهای اسلامی کشور و انتخاب شهرداران و قانون موسوم به تجمیع عوارض، وضع و اخذ عوارض جدید را بر عهده شوراها و شهرداری ها گذاشته است. علاوه بر این، قانون اساسی نیز با تأکید بر اینکه شوراها یکی از ارکان تصمیم گیری و اداره امور کشور هستند بر این امر صحه گذاشته است. اما در مورد قانونی بودن عوارض دریافتی توسط شهرداری ها، تنها مورد غیر قانونی بر اساس آنچه در قوانین آمده، فروش تراکم مازاد می باشد که علاوه بر غیر قانونی بودن با مباحث توسعه پایدار نیز در تضاد می باشد. 
۲۲.

بررسی عملکرد شهرداری در چهارچوب حکمرانی خوب شهری (نمونه مورد مطالعه: شهر بابلسر)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مدیریت شهری دوره ۱۱ بهار و تابستان ۱۳۹۲ شماره ۳۱ ۶۴-۴۱

کلیدواژه‌ها: انفجار جمعیت حکمرانی خوب شهری نظارت عموم عمل مشارکتی کارایی و اثربخشی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۵ تعداد دانلود : ۱۷۹
نگاه یکسونگر و سوژه انگار به شهر مشکلات زیادی را به بار خواهد آورد که تنها راه برای رفع آن، نظارت عموم (پاسخگویی) و عمل مشارکتی و با تکیه بر این دو مؤلفه، بالا بردن سطح کارایی است. هدف این تحقیق، تعریف و تحلیلی جامع از حکمرانی خوب شهری و همچنین ارائه مجموعه ای از شاخص ها برای توسعه حکمرانی خوب شهری در ایران و بررسی این شاخص ها در مدیریت شهری، شهر بابلسر است. روش تحقیق و گردآوری مطالب، پیمایشی، توصیفی، تحلیلی، مبتنی بر پرسشنامه است. فرضیات تحقیق مبتنی بر این است که به نظر می رسد سه مؤلفه مشارکت، پاسخگویی و کارایی در شهر بابلسر در سطح مناسبی نباشد و بین نظرات افراد تحصیل کرده و سایر شهروندان خصوصاً در رابطه با مشارکت تفاوت معناداری وجود داشته باشد. که با بررسی فرضیات، مشارکت با میانگین (0.024- x=) و همچنین کارایی با میانگین (0.025-x=) ارزیابی شده اند. این اعداد بیانگر این هستند که مشارکت و کارایی شهرداری بابلسر در سطحی پایین قرار دارند. اما شهروندان تحصیل کرده با میانگین (0.05x=) نسبت به سایر گروه ها از رغبت بیشتری نسبت به همکاری با شهرداری برخوردار هستند. اما میزان پاسخگویی شهرداری بابلسر با میانگین (0.094(x= در سطحی متوسط توسط شهروندان ارزیابی شده است. با توجه به بررسی های صورت گرفته صحت فرضیه اصلی و فرضیه های فرعی ما جز فرضیه دوم که پاسخگویی را نیز در سطح نامناسبی بیان داشته بود (که با توجه میانگین ها در سطحی متوسط است) تایید می شود. برای بررسی فرضیات بالا از آزمون های سطح معنی داری (ANOVA) و همچنین روش آمار استنباطی ((LSD استفاده شده است. کل جامعه آماری متشکل از 65 درصد مرد، 35 درصد زن با طیف سنی 18 سال به بالا، میانگین سنی 38.8 و میانگین سواد تقریبی بالاتر از دیپلم تشکیل شده است که به سه گروه: 1. افراد تحصیل کرده مقیم بابلسر، 2. مراجعه کنندگان به شهرداری بابلسر، 3. کسبه مقیم بابلسر، تقسیم و به صورت نمونه گیری ساده انتخاب و بررسی شده اند.
۲۳.

ارزیابی راهبردی ساختار فضایی شهر در چارچوب پایداری؛ (مطالعه موردی شهر ساری)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: اقتصاد و مدیریت شهری سال اول تابستان ۱۳۹۲ شماره ۳

کلیدواژه‌ها: پایداری ساری SWOT ساختار فضایی ارزیابی راهبردی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۹۱ تعداد دانلود : ۱۱۱۸
ساختار فضایی شهر نتیجه فرایندهای فضایی موجود در شهر است، به نحوی که در بلندمدت، با کارایی توسعه شهری، دارای ارتباط تنگاتنگ خواهد بود. این مفهوم بر کیفیت رقابت پذیری، زیست پذیری، مطلوبیت و مصونیت زیست محیطی شهرها تأثیر عمیق دارد. در این رابطه، تکوین یک ساختار فضایی پایدار، به شرایطی چون توجیه پذیری اختلاط کاربری ها، تأمین سهولت حرکت و دسترسی، توجیه پذیری حمل ونقل عمومی و میزان انطباق و انعطاف پذیری، کیفیت زیست محیطی و رعایت فاصله بین مراکز فعالیت و سکونت، بستگی دارد. این تحقیقِ کاربردی با هدف شناسایی و ارزیابی ویژگی های ساختار فضایی شهر ساری با رویکردی راهبردی و در قالب مفهوم توسعه پایدار در سال 1391 انجام گردیده است. روش تحقیق، توصیفی تحلیلی بوده و داده ها و اطلاعات مورد نیاز از طریق روش میدانی (پرسشنامه) جمع آوری شده است. در راستای اهداف تحقیق با استفاده از تکنیک SWOT، نقاط قوت، ضعف، فرصت ها و تهدیدهای ساختار فضایی شهری مورد تحلیل قرار گرفته و سپس در جهت دستیابی به ساختار فضایی پایدار، راهبردها و سیاست های مناسبی ارائه شده اند. تجزیه و تحلیل های تجربی در نمونة موردی مطالعه نشان می دهد، ساختار فضایی کنونی شهر ساری با معیارهای پایداری فاصله قابل توجهی دارد
۲۴.

ارزیابی عوامل موثر بر گسترش گردشگری در ناحیه ساحلی شهرستان جویبار با استفاده از مدل راهبردی (SWOT)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: نگرش های نو در جغرافیای انسانی سال پنجم بهار ۱۳۹۲ شماره ۲ (پیاپی ۱۸) 109 - 128

کلیدواژه‌ها: گردشگری ساحلی قابلیت های توسعه گردشگری جویبار مدل SWOT انتخاب استراتژی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۲۷ تعداد دانلود : ۳۶۱
در دنیای امروز صنعت گردشگری از مهمترین بخش هایی است که در اقتصاد هر کشور در زمینه اشتغال زایی و کسب درآمد می تواند تاثیرگذار باشد. این پژوهش به دنبال شناسایی گزینه های مناسبی در جهت بهبود عملکرد روابط اقتصادی مناطق مستعد جذب گردشگری کشور با حوزه بیرون از خود در دو سطح ملی و منطقه ای است. اینکه چرا در مناطق گردشگری با وجود داشتن پتانسیل مناسب در جذب گردشگر، مساعدتی از جانب دولت و در نقطه مقابل آن استقبال و سرمایه گذاری از جانب بخش خصوصی برای رونق گردشگری انجام نمی گیرد خود جای پرسش دارد که کنکاش در مورد آن در این پژوهش نمی گنجد. شهرستان مرزی و ساحلی جویبار با توجه به دارا بودن ظرفیت های گردشگری و اکوتوریسمی می تواند از قطب های مهم جذب گردشگر داخلی و خارجی (کشورهای همسایه حوزه دریاچه مازندران) برای کشور باشد. در بخش گردشگری، کم توجهی به زیر ساخت ها و ناشناس ماندن این قابلیت ها؛ در این پژوهش به شناسایی راهبردها توسعه گردشگری در این شهرستان پرداخته شده است. به این منظور در مقاله حاضر با استفاده از روش توصیفی و تحلیلی و با مدل راهبردی SWOT، و همچنین کار میدانی به تعیین نقاط قوت، ضعف، ارائه استراتژی و راهبرد در جهت توسعه گردشگری در فرصت ها و تهدیدها پرداخته شده است. شهرستان با داشتن 82 جاذبه گردشگری می تواند یکی از محورهای مهم گردشگری در سطح کشور و منطقه باشد. پس از بررسی اطلاعات جمع آوری شده؛ عواملی مثل: کمبود امکانات اقامتی در کنار ساحل، ضعف تبلیغات، بی توجهی به زیر ساخت های جذب گردشگر مانند مناطق باستانی در این شهرستان به عنوان موانع صنعت گردشگری مشخص و راهکارهایی مثل: تهیه برنامه جامع گردشگری برای این شهرستان، توجه به اهمیت ساحل برای توسعه این شهرستان، مشارکت دادن مردم در برنامه ها، استفاده از شیوه های نوین تبلیغات و ایجاد امکانات رفاهی اقامتی با هزینه کم برای رفاه گردشگران برای شهرستان جویبار پیشنهاد شده است
۲۵.

بررسی کیفیت کالبدی و کارکردی کاربری های تفریحی-فراغتی در شهرهای گردشگری(نمونه مورد مطالعه: شهر بابلسر)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تحقیقات جغرافیایی سال ۲۸ بهار ۱۳۹۲ شماره ۱ (پیاپی ۱۰۸)

کلیدواژه‌ها: گردشگری رضایتمندی بابلسر کاربری تفریحی - فراغتی نوار ساحلی

حوزه‌های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی جغرافیا جغرافیای انسانی جغرافیای شهری فضا و محیط شهری
  2. حوزه‌های تخصصی جغرافیا جغرافیای انسانی جغرافیای شهری گردشگری شهری
تعداد بازدید : ۲۳۶۰ تعداد دانلود : ۱۰۵۱
خدمات تفریحی و فراغتی از جمله عوامل موثر بر کیفیت تجربه گردشگران در مقاصد گردشگری محسوب می شود، امری که می تواند مستقیماً در مدت زمان اقامت آنان نیز تاثیر گذار باشد. هدف این تحقیق، بررسی وضعیت کمی و کیفی کاربری های تفریحی-فراغتی در نوار ساحلی بابلسر است. از نظر روش شناسی مقاله حاضر توصیفی-تحلیلی است. منابع مورد استفاده در این پژوهش شامل: مشاهده و چک لیست، برداشت میدانی، پرسشنامه، منابع کتابخانه ای و استفاده از متون علمی است. جامعه آماری تحقیق مبتنی بر روش کوکران برای تعیین حجم نمونه، شامل گردشگران حوزه، مالکان کاربری های خدمات تفریحی و فراغتی است که با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی ساده مورد بررسی قرار گرفته اند. با استفاده SPSS، از روش های آماری توصیفی و استنباطی چون میانگین، فراوانی و همبستگی به منظور آنالیز داده ها نیز بهره گرفته شده است. نتایج این تحقیق نشان می دهد، کیفیت کالبدی و خدمات رسانی واحدهای تفریحی و فراغتی در شهر بابلسر در سطح نامطلوبی قرار دارد و در میان جامعه گردشگران بین طبقه اقتصادی-اجتماعی و میزان رضایتمندی آنان از کاربری های تفریحی-فراغتی نوار ساحلی بابلسر رابطه معنی داری وجود ندارد.
۲۶.

بررسی تأثیر سیاستهای فضایی بر ساختار فضایی شهری با تأکید بر تراکم ساختمانی مطالعه موردی: تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات شهری دوره دوم بهار ۱۳۹۲ شماره ۶ 89 - 104

کلیدواژه‌ها: سیاستهای فضایی ساختار فضایی رشد پراکنده تهران

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۴۶ تعداد دانلود : ۲۵۴
ساختار فضایی شهر می تواند بر ابعاد مختلف توسعه شهری تأثیر جدی برجای گذارد، این مسئله با توجه به مشکلات محیطی مانند آلودگی هوا، ترافیک و تغییر کاربری اراضی به ویژه در کشورهای در حال توسعه مثل ایران،  توجه برنامه ریزان شهری را به خود جلب کرده است. از این رو هدف این مقاله بررسی ساختار فضایی تحت تأثیر سیاست های فضایی مربوط به تراکم ساختمانی در شهر تهران به عنوان یکی از شهرهای جهان سوم است. روش تحقیق  توصیفی - تحلیلی است و با بهره گیری از تکنیک های آنتروپی شانون، تراکم، آزمون T و مدل hot- spot به تحلیل چگونگی گسترش کالبدی- فضایی شهر تهران پرداخته شده است. نتایج حاصل از مدل آنتروپی شانون و hot- spot که در طی سال های58- 5731 انجام شده، نشان می دهد که شهر تهران دارای الگوی رشد پراکنده است. همچنین ساختار فضایی شهر تهران در هشت جهت جغرافیایی نشان می دهد که با توجه به توزیع تراکم ساختمانی و جمعیت، ساختار فضایی شهر تهران فاقد بخش مرکزی قوی می باشد؛ اما بعضی از شواهد حاکی از حرکت به سمت فشردگی نامحسوس در سال های اخیر است. الگو پراکنده می تواند تأثیرات منفی زیادی در بخش های مختلف اقتصادی _ اجتماعی و زیست محیطی به بار آورد، بنابراین ابعاد فضایی سیاست ها در برنامه ریزی تراکم ساختمانی باید مورد توجه قرار گیرد.
۲۷.

بررسی کیفیت زندگی در شهرهای کوچک با تأکید بر بعد سلامت فردی و اجتماعی (مطالعه موردی: شهر نور، استان مازندران)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و برنامه ریزی محیطی دوره ۲۴ بهار ۱۳۹۲ شماره ۴۹

کلیدواژه‌ها: شهرهای کوچک سلامت فردی و اجتماعی کیفیت زندگی شهری شهر نور

حوزه‌های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی جغرافیا جغرافیای انسانی جغرافیای شهری جغرافیای رفتاری و فرهنگی
  2. حوزه‌های تخصصی جغرافیا جغرافیای انسانی جغرافیای روستایی گردشگری روستایی
تعداد بازدید : ۲۴۲۲ تعداد دانلود : ۹۸۱
رشد سریع شهرنشینی در دهه های اخیر و بی توجهی به ابعاد کیفی زندگی انسان، پیامدهای نامطلوب بر سطح سلامت فردی و اجتماعی شهرها به دنبال داشته است. هدف پژوهش حاضر، بررسی کیفیت زندگی شهر نور به عنوان شهری کوچک، با تأکید بر بعد سلامت فردی و اجتماعی است. بدین منظور مؤلفه های کیفیت محیط زیست، کیفیت محیط کارکردی و کیفیت اجتماع در ارتباط با بعد سلامت، مورد بررسی قرار گرفته است. روش تحقیق از نوع توصیفی- تحلیلی است. داده های مورد نیاز، از طریق مطالعات و بازدیدهای میدانی و تکمیل پرسشنامه با حجم نمونه ای بالغ بر 320 خانوار از بین همه محلّات شهر و به شیوه تصادفی ساده سهمیه ای جمع آوری گردید و با بهره گیری از آمارهای توصیفی و آزمون های من ویتنی، کروسکال والیس، فریدمن و کای اسکوئر یک طرفه مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج حاصله، نشان می دهد که در شهر مورد مطالعه، مؤلفه های کیفیت محیط زیست، کیفیت محیط کارکردی در وضعیت پایین تر از سطح متوسط و کیفیت اجتماع در وضعیت متوسط قرار دارد. بیشترین ضعف در ارتباط با مؤلفه کیفیت محیط زیست مربوط به وضعیت نظافت و لایروبی رودخانه های شهر، در ارتباط با مؤلفه کیفیت محیط کارکردی، وضعیت پارک های شهر به لحاظ امکانات مناسب برای معلولان و سالخوردگان و مؤلفه کیفیت اجتماع مربوط به کمبود استفاده از نظرات شهروندان در طرح های شهری است. در مجموع، شهر نور به لحاظ بعد سلامت فردی و اجتماعی در وضعیت متوسط قرار دارد.
۲۸.

بررسی کیفیت مدیریت اطلاعات در شهرداری ها با تاکید بر قابلیتهایGIS (نمونه مورد مطالعه: شهرداری بابلسر)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مدیریت شهری دوره ۱۱ پاییز و زمستان ۱۳۹۲ شماره ۳۲ ۲۶۲-۲۴۵

کلیدواژه‌ها: داده و اطلاعات کیفیت سیستم مدیریت اطلاعات GIS شهرداری بابلسر

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۹ تعداد دانلود : ۱۲۷
دسترسی و استفاده از اطلاعات بهنگام و قابل اطمینان یکی از عوامل مهم و حساس در امر تصمیم گیری، مدیریت و برنامه ریزی بهینه در سطوح مختلف یک جامعه می باشد. پیچیدگی مسائل و امورات شهری و نیاز به اطلاعات متنوع جهت مدیریت و برنامه ریزی شهری و تنوع این اطلاعات در این راستا و در عین حال عدم بکارگیری یک سیستم اطلاعات مکان مرجع به عنوان سامانه اطلاعاتی برای تصمیم سازی و تصمیم گیری در فرآیند شناسایی، ارزیابی، نگهداری و حفاظت از این اطلاعات، منجر به تصمیم گیری های خودسرانه و بدون اتکا به اطلاعات می شود. علی رغم اهمیتی که بهره گیری از سیستم های GIS در فرآیندهای تصمیم سازی و تصمیم گیری دارند، این مهم در مدیریت شهری کشور ما نه تنها در بسیاری از شهرهای میانی و کم جمعیت مورد غفلت واقع شده است، بلکه در کلان شهرهایی هم که از دهه 1370در پی پیاده سازی سیستم مذکور برآمده اند در نتیجه عدم توجه به ظرفیت ها و ساختار مدیریت شهری ایران تقریباً موفق عمل نکرده است. بنابراین هدف تحقیق حاضر، بررسی کیفیت مدیریت اطلاعات در شهرداری ها با تاکید بر شاخص های مرتبط با قابلیت های GIS در راستای مدیریت بهینه اطلاعات است. جامعه آماری این تحقیق شهرداری بابلسر و نمونه آماری آن واحدهای کلیدی اداری، عمرانی و خدماتی شهرداری مذکور می باشد. روش تحقیق توصیفی– تحلیلی مبتنی بر مصاحبه و تهیه چک لیست کارشناسی است که در آن از روشهای آمار توصیفی(میانگین) و استنباطی(آزمون T یک طرفه) استفاده شده است. یافته های تحقیق نشان می دهد، شهرداری مورد مطالعه به لحاظ معیارهای کیفیت مدیریت اطلاعات منطبق بر قابلیتهایGIS، با ضعف های جدی روبروست. ضعف در انعطاف پذیری داده ها، امنیت، پردازش و آنالیز، سیستم مدیریت اطلاعات پایه، تنوع، ساختار پایگاه داده ها و خروجی داده ها از جمله مصادیق این موضوع است.
۲۹.

ارزیابی توسعه گردشگری مقصد در چارچوب پایداری(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تحقیقات جغرافیایی سال بیست و هفتم بهار ۱۳۹۱ شماره ۱۰۴

کلیدواژه‌ها: ارزیابی منابع طبیعت گردی توسعه پایدارگردشگری جامعه میهمان و میزبان تمشکل

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۵۶ تعداد دانلود : ۲۹۱۷
توسعه پایدارگردشگری، فرآیندی است که با کیفیت زندگی میزبانان، تأمین تقاضای بازدیدکنندگان و بهمان نسبت با حفاظت منابع محیط طبیعی و انسانی در ارتباط است. در رویکرد توسعه پایدار گردشگری با تاکید بر نقش کلیدی نگرش ساکنان و گردشگران به منظور درک و ارزیابی مداوم عقاید، طرز فکر و تصورات آنان نسبت به توسعه گردشگری در مقصد، عمدتا از شاخص های ذهنی استفاده شده و تلاش ها در جهت بسط این نوع شاخص ها بوده است. هدف این مقاله ارزیابی توسعه گردشگری دهستان تمشکل از توابع شهرستان تنکابن در چارچوب توسعه پایدار گردشگری است. از این رو، روش تحقیق پیمایشی متکی بر استفاده از پرسشنامه از سه گروه کلیدی ساکنان محلی، گردشگران و مسئولان بخش عمومی است. نتایج تحقیق نشان می دهد فرایند توسعه گردشگری در دهستان تمشکل با تخریب منابع، نارضایتی جامعه گردشگران و نگرش منفی ساکنان محلی، از اصول و معیارهای توسعه پایدار گردشگری فاصله زیادی دارد و از الگویی ناپایدار پیروی می کند.
۳۰.

بررسی عوامل موثر در شکل گیری رابطه متضاد میان بخش کشاورزی و گردشگری (نمونه مورد مطالعه: شهرستان چالوس، نوشهر)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات مدیریت گردشگری (مطالعات جهانگردی) سال هفتم بهار ۱۳۹۱ شماره ۱۷
حوزه‌های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی مدیریت مدیریت بازرگانی مدیریت جهانگردی
  2. حوزه‌های تخصصی مدیریت مدیریت بازرگانی مدیریت جهانگردی برنامه ریزی توسعه جهانگردی
  3. حوزه‌های تخصصی جغرافیا جغرافیای انسانی جغرافیای شهری گردشگری شهری
تعداد بازدید : ۱۴۷۰ تعداد دانلود : ۷۷۶
۳۱.

بررسی رفتارهای محیط زیستی در بین گردشگران ساحلی (مطالعه ی موردی: گردشگران ساحلی شهر بوشهر در ایام نوروز)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: برنامه‏‏ ریزی و توسعه گردشگری سال اول تابستان ۱۳۹۱ شماره ۱ 35 - 58

کلیدواژه‌ها: گردشگری رفتارهای محیط زیستی گردشگری ساحلی بوشهر

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۵ تعداد دانلود : ۱۲۰
گردشگری، نه تنها پدیده ای به سرعت در حال رشد است؛ بلکه از عوامل مؤثّر در توسعه ی نواحی و تأمین کننده ی مزایای مستقیم و غیرمستقیم بسیاری برای میزبان است. از سوی دیگر، چنین رویکردی موجب نگرانی هایی درباره ی تخریب محیط زیست شده است. در واقع، ارتباط بین محیط زیست و گردشگری بسیار نزدیک است؛ زیرا محیط زیست به خودی خود، جاذبه ای مهم برای گردشگران محسوب می شود.با توجّه به این که نوع غالب گردشگری در استان های مجاور دریا در ایران، گردشگری ساحلی است، در تحقیق حاضر، رفتارهای محیط زیستی گردشگران ساحلی مورد بررسی قرار گرفته است. به همین منظور تعداد ۲۶۷ پرسشنامه، به طور تصادفی بین گردشگران ساحلی شهر بوشهر توزیع گردید. نتایج پژوهش نشان داد که رابطه ی رفتارهای محیط زیستی با متغیّرهای جنسیت، تحصیلات، وضعیت تأهّل، نوع اقامت، چگونگی مسافرت، نگرش محیط زیستی، ارزش های محیط زیستی، دانش محیط زیستی و مدّت اقامت آنان معنادار نیست.در مقابل، رفتارهای محیط زیستی گردشگران با متغیّرهای نگرانی محیط زیستی و فرصت ها همبستگی مثبت دارد. نتایج تحلیل چندمتغیّره ی رگرسیونی نشان داد که متغیّر فرصت ها بیشترین نقش را در مدل تحقیق ایفا می کند.
۳۲.

بررسی نقش ساختار فضایی شهر در تمایل شهروندان به شیوه سفر شخصی؛ مطالعه موردی شهر بابلسر(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش و برنامه ریزی شهری سال سوم تابستان ۱۳۹۱ شماره ۹

کلیدواژه‌ها: بابلسر تمایل اتومبیل ساختار فضایی شهر شیوه سفر

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۸۶ تعداد دانلود : ۶۸۹
امروزه با گسترش سریع شهرنشینی و جمعیت شهرنشین، نیاز به جابجایی و تقاضا برای سفر، روز به روز افزایش یافته و طولانی شدن زمان سفرها، افزایش سهم شیوه های سفر شخصی(اتومبیل و...)، افزایش ترافیک، آلودگی صوتی و هوای ناشی از سیستم حمل ونقل از دیگر نتایج این امر است. استفاده گسترده از اتومبیل در شهرها، اغلب انعکاس افزایش نیاز به سفر و متوسط مسافت آن در نتیجه رشد افقی و گسترده شهرها و بهم خوردن نظم ساختار فضایی شهر و پراکنش فضایی فعالیت ها است. به این ترتیب ساختار فضایی شهر و نحوه آرایش فضایی کاربریها در سطح شهر که به میزان زیادی در تعیین الگوی سفر شهروندان و میزان تمایل آنها به استفاده از اتومبیل شخصی در سفرهای شهری موثر است، در برنامه ریزی شهری اهمیت زیادی می یابد. از این رو تحقیق حاضر با هدف بررسی نقش ساختار فضایی شهر در تمایل شهروندان به شیوه سفر شخصی (اتومبیل) انجام شده است. فرضیه تحقیق عبارت است از: ساختار فضایی تاحد زیادی بر تمایل شهروندان به استفاده از اتومبیل موثر است. روش تحقیق از نوع پیمایشی مبتنی بر استفاده از پرسشنامه با 300 نمونه و روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای می باشد. ابتدا الگوی ساختار فضایی شهر از طریق ضریب آنتروپی نسبی و ضریب موران براساس جمعیت و حجم فعالیتهای تجاری و خدماتی در سطح محلات شهر، تعیین شده است. به منظور آنالیز داده های تحقیق از روشهای آماری پارامتریک در نرم افزار SPSS (T یکطرفه و تحلیل واریانس یکطرفه و تحلیل کواریانس) استفاده شده است. نتایج نشان می دهد ساختار فضایی شهر بابلسر، تاثیر قابل توجهی بر تمایل شهروندان به استفاده از شیوه سفر شخصی دارد.
۳۳.

ارزیابی سکونتگاه های شهری با رویکرد شهر سالم(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

نویسنده:
منبع: رفاه اجتماعی سال ۱۲ زمستان ۱۳۹۱ شماره ۴۷ 151-131
حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۴ تعداد دانلود : ۱۰۰
مقدمه: به دنبال رشد و گسترش بی رویه شهرها، رویکردهای متعددی برای تأمین وضعیت مطلوب زندگی برای نسل های امروز و آینده مطرح شد که یکی از این رویکردهای مهم ، رویکرد شهر سالم است؛ اما ارزیابی اینکه چه شهری سالم است یا اینکه در مقابل سایر شهرها در چه سطحی از سلامت قرار دارد، هنوز مسأله ای پیچیده و مبهم است. از این رو، پژوهش حاضر با هدف ارزیابی سکونتگاه شهری با رویکرد شهر سالم، در استان مازندران، صورت پذیرفته است. یافته ها: در این پژوهش، پس از بررسی ادبیات تحقیق، معیارهای شهر سالم با روش دلفی و میانگین برتری نسبی آن ها با روش آنتروپی تعیین شد. سپس به منظور ارزیابی سکونتگاه های شهری، از مدل های تصمیم گیری چندمعیاره و روش های SAW و TOPSIS و LA استفاده شد. همچنین برای رسیدن به اجماع کلی، از روش کپ لند استفاده گردید. بحث : ارزیابی سکونتگاه های شهری استان مازندران با رویکرد شهر سالم، در این پژوهش، حاکی از آن است که سکونتگاه های شهری شهرستان بابل رتبه اول و سکونتگاه های شهری شهرستان های گلوگاه، نکا و سوادکوه رتبه آخر را دارند
۳۵.

ارزیابی و تدوین استراتژی مقصد در چارچوب توسعه پایدارگردشگری نمونه مورد مطالعه: کلان شهر مشهد

نویسنده:
منبع: مطالعات و پژوهش های شهری منطقه ای دوره سوم تابستان ۱۳۹۰ شماره ۹

کلیدواژه‌ها: مشهد ارزیابی استراتژیک توسعه پایدارگردشگری استراتژی مدیریت یکپارچه گردشگری

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۸۶ تعداد دانلود : ۱۰۰۱
هدف این تحقیق ارزیابی استراتژیک و ارائه استراتژی های بهینه بخش گردشگری کلانشهر مشهد در چارچوب رویکرد توسعه پایدار گردشگری است. روش تحقیق از نوع توصیفی و تحلیلی مبتنی بر مشاهدات میدانی و تهیه چک لیست و استفاده از ابزارهای تحلیلی SWOT ,IEA, QSPM بوده است. در فرایند تحقیق ضمن بررسی داده ها و اطلاعات جمع آوری شده از منابع مختلف و بررسی های میدانی، مجموعه یافته ها با استفاده از ابزار SWOT طبقه بندی وجمع شد. سپس به منظور تعیین موقعیت استراتژیک مقصد و اولویت بندی عوامل درونی و بیرونی و تعیین نوع استراتژی های چهارگانه در راستای اهداف از ابزار IEA استفاده شد و در نهایت با استفاده از روش QSPM اولویتهای استراتژیک تعیین شد. نتایج نشان می دهد حوزه گردشگری مشهد در راستای توسعه پایدار گردشگری با ضعفهای عمیق تری نسبت به قوتها روبرو ست. اما به لحاظ محیط بیرونی با فرصتهای متعدد و قوی تر روبروست که در صورت اتخاذ و پیاده سازی استراتژی های WO به ویژه تلاش در جهت تحقق مدیریت یکپارچه گردشگری می توان به نتایج مطلوب تری دست یافت.
۳۶.

بررسی کیفیت کالبدی و کارکردی مبادی ورودی شهری نمونه مورد مطالعه: شهر بابلسر(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و توسعه سال نهم بهار ۱۳۹۰ شماره ۲۱

کلیدواژه‌ها: شهر مبادی ورودی بابلسر کیفیت کالبدی و کارکردی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۱۸۲ تعداد دانلود : ۲۶۵۶
مبادی ورودی به عنوان یکی از اصلی ترین اجزای ساختار کالبدی و فضایی شهر، علی-رغم اهمیتی که به لحاظ کالبدی، کارکردی و زیبایی شناسی دارد با جانمایی کاربری های ناهمگن و ناسازگار به فضایی با ساختاری منفصل، فاقد هویت و مغشوش مبدل شده است. بدین ترتیب فضای ورودی بسیاری از شهرهای کشور با اُفت شدید کیفیت کارکردی و کالبدی روبروست و این امر آسیب های جدی به سیما و هویت شهرها واردکرده است. هدف این مقاله بررسی کیفیت کالبدی و کارکردی مبادی ورودی شهر بابلسر به عنوان یک شهر توریستی و دانشگاهی است. بدین منظور از روش های توصیفی و تحلیلی با استناد به معیارها و شاخص-های مربوطه استفاده شده است. مجموعه معیارهای تحقیق در زمینه ی انواع کاربری ها، عناصر و اجزای معبر اصلی، اطلاع-رسانی شهری و کیفیت کالبدی و نمای ساختمان های مجاور می باشد. نتایج نشان می دهد کیفیت کالبدی و کارکردی محدوده ی مورد مطالعه براساس مجموعه شاخص های تحقیق در سطح نازلی است و در صورت بی توجهی به سیما و هویت شهر آسیب خواهد رساند.
۳۷.

مطالعه و بررسی روند و گسترش کالبدی- فضایی شهر بابلسر با استفاده از مدل های آنتروپی شانون و هلدرن

نویسنده:
منبع: مطالعات برنامه ریزی سکونتگاه های انسانی دوره ۶ پاییز ۱۳۹۰ شماره ۱۶ 115 - 133
تعداد بازدید : ۱۷۱ تعداد دانلود : ۲۷۳
در دهه های اخیر شهرهای ایران مانند بسیاری از شهرهای جهان سوم دچار تحولات چشمگیری شده اند، به طوری که روند رشد شهرنشینی در پی تحولات اقتصادی، اجتماعی، موجب رشد لجام گسیخته و بی قواره شهرهای با نقش ملی و ناحیه ای گردیده که در اغلب شهرهای کشور ناشی از فقدان سیاست های مناسب ساخت و ساز و بی برنامگی در بهره برداری از زمین شهری می باشد. شهر بابلسر نیز مانند بسیاری از شهرهای کشور از این تحولات مصون نمانده است. بررسی داده ها نشان می دهد جمعیّت شهر طی 50 سال اخیر نزدیک به 6 برابر رشد داشته که این رشد فزاینده جمعیت، گسترش بی رویه شهر را نیز در پی داشته است، به طوری که این شهر با گسترش فیزیکی 24 برابری طی این دوره، مشکلاتی از قبیل: تخریب زمین های کشاورزی اطراف شهر، مشکلات زیست- محیطی، کمبود امکانات زیربنایی و ... را ایجاد کرده است. روش تحقیق در پژوهش حاضر تحلیلی- توصیفی بوده و با بهره گیری از مدل های آنتروپی شانون و هلدرن به تحلیل چگونگی گسترش کالبدی- فضایی این شهر پرداخته است. نتایج حاصل از مدل آنتروپی شانون که در طی سال های 1379-1389 انجام شده، نشان می دهد الگوی گسترش شهر  خطی می باشد و بر اساس مدل هلدرن 60 درصد از رشد فیزیکی شهر در فاصله سال های 1385-1335 مربوط به رشد جمعیت بوده و 40 درصد مربوط به رشد افقی و اسپرال شهر   می باشد که این عامل نتیجه عدم نظارت و کنترل مدیران شهری و نداشتن طرح و برنامه ای مدون جهت گسترش فیزیکی شهر بوده است.
۳۸.

تعیین استراتژی های توسعه شهرهای متکی بر صنعت استخراج نفت با استفاده از روش SWOT، آنالیز IEA و ماتریس QSPM : نمونه مورد مطالعه: شهر دوگنبدان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مدرس علوم انسانی- برنامه ریزی و آمایش فضا دوره پانزدهم پاییز ۱۳۹۰ شماره ۳ (پیاپی ۷۳)

کلیدواژه‌ها: تدوین استراتژی دوگنبدان شهرهای نفتی آنالیز IEA ماتریس QSPM

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۳۲۹ تعداد دانلود : ۱۲۱۶
شهرهای نفت خیز با اکتشاف و بهره برداری از منابع آن ها متولد شده و فرایند رشد و توسعة خود را آغاز کرده اند؛ رشدی وابسته به نفت همراه با اقتصادی تک بُعدی که با تکیه بر آن، به شهری مدرن و پر رونق تبدیل شده اند. اما با نزدیکی به اتمام این منبع تجدید ناپذیر، دورة رکود و افت حیات شهری آن ها نیز آغاز می شود. به همین دلیل، توجه به پایداری توسعة شهرهای نفتی و تنوع بخشی به اقتصاد آن ها بر اساس اتخاذ رویکردها و الگوهای مناسب توسعة شهری ضروری به نظر می رسد. هدف اصلی این مقاله، تدوین استراتژی های بهینه برای تنوع بخشی به اقتصاد شهری در شهر نفتی دوگنبدان است که باید همسو با چشم انداز توسعة پایدار شهری و بر اساس رویکرد استراتژیک انجام گیرد. روش تحقیق تلفیقی از روش کمّی و کیفی است و تحقیق بر اساس مصاحبه های عمیق، مطالعات اسنادی و کمّی سازی عوامل استراتژیک انجام شده است. نتایج پژوهش نشان می دهد دوگنبدان به عنوان شهری وابسته به نفت، با چالش های استراتژیک میان هزینه ها و منافع روبه روست؛ به این معنا که اقتصاد تک بعدی یا عدم تنوع اقتصاد شهری و وابستگی اقتصاد آن به منابع تجدید ناپذیر با فرایند تهی سازی روزافزون از مهم ترین ضعف ها و تهدید های آن است و در مقابل، ظرفیت های بالا برای توسعة فعالیت های کشاورزی، تجاری و خدماتی از مهم ترین قوّت ها و فرصت های شهر به منظور توسعة پایدار شهری به شمار می آیند. همچنین، بر اساس برایندِ تلفیقِ اهمیت مجموعه عوامل درون زا و برون زای مؤثر بر توسعة شهر، مناسب ترین راه برای برون رفت از بحران احتمالی و بهره گیری از ظرفیت ها، اتخاذ راهبرد های رقابتی با تأکید بر قوّت ها و نگاه به تهدید های احتمالی است.
۳۹.

پهنه بندی کاربری توسعه شهری بر اساس توان های اکولو ژیک؛ مطالعه موردی: استان مازندران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: آمایش جغرافیایی فضا سال اول پاییز ۱۳۹۰ شماره ۱ 53 - 68

کلیدواژه‌ها: پهنه بندی توان اکولوژیک توسعه شهری مدل تصمیم گیری چند معیاره مازندران

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۹۵ تعداد دانلود : ۱۵۶
استان مازندران با تنوع اکوسیستم های مناسب و مساعد برای زیست انسانی و تنوع جاذبه های طبیعی و چشم اندازها و مناظر با ارزش زیست محیطی جزو مهمترین نقاط جمعیت پذیر کشور به شمار می رود، که در سال 1365 دارای 33 نقطه شهری با جمعیتی معادل 893293 (2/39 درصد جمعیت استان) بود. در سال 1375 تعداد نقاط شهری استان به 37 عدد افزایش یافت، که با 9/6 درصد افزایش، جمعیتی معادل 1202469 نفر (2/46 درصد جمعیت استان) را در خود جای داده بود. در سرشماری سال 1385 از 1020 نقطه شهری کشور، 51 شهر معادل 5 درصد به استان مازندران اختصاص داشت، که با جمعیتی برابر 568949/1 نفر 2/3 درصد از جمعیت شهری کشور و 2/54 درصد از جمعیت استان را شامل گردید که برای اولین بار در تاریخ توسعه استان متوسط جمعیت شهرنشین استان سرانجام بر جمعیت روستانشین غلبه پیدا نمود. این افزایش شهرنشینی و استفاده از سرزمین جهت توسعه سکونتگاه های شهری در استان بدون در نظر گرفتن توان های اکولوژیک و پتانسیل های محیطی منجر به پیامدهای ناگوار و تخریب محیط زیست در استان می گردد، که در نهایت منابع طبیعی را در معرض تهدید قرار می دهد و محیط را از توسعه پایدار دور می سازد. از اینرو تحقیق حاضر با هدف پهنه بندی کاربری توسعه شهری بر اساس توان های اکولوژیک با استفاده از روش تصمیم گیری چند معیاره مبتنی بر GIS در استان مازندران صورت پذیرفته است. نتایج حاکی از آن است که 23 درصد از مساحت استان (1187 واحد اکولوژیک با مساحت 908/532572 هکتار) به پهنه مناسب، 47 درصد از مساحت استان (1275 واحد اکولوژیک با مساحت 652/1125391 هکتار) به پهنه متوسط و 47 درصد از مساحت استان ( 2192 واحد اکولوژیک با مساحت 605/720143 هکتار) به پهنه نامناسب کاربری توسعه شهری اختصاص یافته است.
۴۰.

تحلیل فضایی وضعیت شاخص های شهر سالم با روش خوشه بندی فازی سی مینز و مدل تاپسیس مطالعه موردی نقاط شهری استان مازندران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش و برنامه ریزی شهری سال دوم پاییز ۱۳۹۰ شماره ۶

کلیدواژه‌ها: شاخص تحلیل فضایی شهر سالم مدل خوشه ای فازی و تاپسیس نقاط شهری مازندران

حوزه‌های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی جغرافیا فنون جغرافیایی روش های کمی در جغرافیا
  2. حوزه‌های تخصصی جغرافیا جغرافیای انسانی جغرافیای شهری توسعه پایدار شهری
تعداد بازدید : ۱۱۵۵ تعداد دانلود : ۵۹۹
روند روزافزون شهرنشینی و به دنبال آن بروز پیامدهای زیست محیطی، اجتماعی و جمعیتی، واکنش های گسترده طرفداران زندگی سالم به دور از آلودگی با محوریت بهداشت و سلامت جامعه انسانی و محیط را در پی داشت. در این راستا در اواسط دهه 1980 میلادی رویکرد شهر سالم به عنوان راهی برای دستیابی به شرایط مطلوب زندگی فردی و اجتماعی مطرح شد. هدف این تحقیق تحلیل فضایی وضعیت برخی از شاخص های شهر سالم در نقاط شهری استان مازندران به تفکیک شهرستان است. روش تحقیق توصیفی و تحلیلی مبتنی بر داده های رسمی ثانویه است. در این تحقیق به منظور خوشه بندی نقاط شهری استان مدل تحلیل خوشه ای فازی (با الگوریتم سی مینز) و به منظور تدقیق یافته ها از مدل سطح بندی تاپسیس استفاده شده است. نتایج نشان می دهد عضویت نقاط شهری استان مازندران مستقل از عامل فضایی فاصله از مرکز است و عضویت غالب نقاط شهری در خوشه چهارم احتمال تفاوت در وضعیت شاخص های شهر سالم در میان نقاط شهری غرب، مرکز و شرق مازندران را رد می کند. از طرف دیگر، اگرچه انتظار می رفت نقاط شهری مربوط به شهرستان مرکز استان در وضعیت بهتری از نظر شاخص های سلامت باشند اما نقاط مذکور در رتبه هفتم قرار گرفته اند.

کلیدواژه‌های مرتبط

پدیدآورندگان همکار

تبلیغات

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان