علی اکبر عنابستانی

علی اکبر عنابستانی

مدرک تحصیلی: استاد گروه جغرافیا، دانشگاه فردوسی مشهد

مطالب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدیدترین

فیلترهای جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱۲۱ تا ۱۴۰ مورد از کل ۲۱۳ مورد.
۱۲۱.

تأثیرپذیری توسعه منطقه ای در ابعاد اقتصادی و نهادی-مدیریتی از سرمایه های ارسالی مهاجران در جنوب استان فارس(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: اقتصاد و توسعه منطقه ای دوره جدید پاییز و زمستان ۱۳۹۸ شماره ۱۸ 75 - 108

کلیدواژه‌ها: سرمایه های ارسالی مهاجران بین المللی شاخص اقتصادی شاخص مدیریتی- نهادی جنوب استان فارس

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۴۲ تعداد دانلود : ۳۱۱
مهاجرت با به راه انداختن جریان سرمایه (ارسال وجه و سرمایه گذاری)، دانش، توسعه و نوسازی را موجب می شود و ابعاد گوناگون جامعه را دچار تغیر و تحول می نماید. تحقیق حاضر با هدف بررسی اثرات و پیامدهای سرمایه های ارسالی مهاجران بین المللی نیروی کار بر توسعه پایدار اقتصادی و مدیریتی منطقه جنوب استان فارس انجام شده است. این پژوهش از نظر هدف کاربردی - توسعه ای و از نظر ماهیت و روش، توصیفی و تحلیلی است. جمع آوری اطلاعات به صورت اسنادی و میدانی صورت گرفته است. بر این اساس، پرسشنامه هایی در قالب 4 شاخص بر اساس طیف لیکرت تنظیم و به صورت تصادفی بین سرپرستان توزیع گردید. جامعه آماری پژوهش شامل 18141 خانوار که در قالب 20 روستا و شهر منطقه پراکنده شده است، که از این تعداد خانوار بر اساس فرمول کوکران حجم نمونه برابر با 314 خانوار انتخاب شده اند. تجزیه و تحلیل پرسشنامه با استفاده از روش آمار توصیفی و تحلیلی ازجمله آزمون های تی، پیرسون، رگرسیون چند متغیره و تحلیل خاکستری انجام گردیده است. نتایج تحقیق نشان می دهد که سرمایه های ارسالی مهاجران با شاخص اقتصادی و مدیریتی توسعه پایدار با ضریب 818/0 دارای رابطه ای مثبت با شدتی قوی است و سرمایه های ارسالی موجب ارتقای شاخص های توسعه پایدار اقتصادی و مدیریتی در منطقه مورد مطالعه گردیده است. در این راستا شاخص فرصت های شغلی و درآمدی با ضریب تأثیر393/0 بیش ترین میزان اثر را بر ارتقای شاخص های اقتصادی و مدیریتی توسعه پایدار داشته و همچنین، طبق نتایج تحلیل فضایی (تحلیل خاکستری)، روستا- شهرهای کرمونسج، اوز، کورده و زروان به ترتیب بیش ترین تأثیرپذیری را از سرمایه های ارسالی به دنبال داشته اند.  
۱۲۲.

تحلیل پیشران های کلیدی موثر بر افزایش اثربخشی برنامه های راهبردی-عملیاتی شهر و شهرداری ها با رویکرد آینده پژوهی در شهرهای استان خراسان رضوی

نویسنده:
منبع: مطالعات توسعه پایدار شهری و منطقه ای دوره دوم زمستان ۱۴۰۰ شماره ۶ 43 - 68

کلیدواژه‌ها: اثربخشی برنامه راهبردی برنامه عملیاتی آینده پژوهی خراسان رضوی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۴۰ تعداد دانلود : ۲۰۵
تهیه طرح های راهبردی-ساختاری با گذشت چند دهه از شروع آن در انگلستان و امریکا در دهه 1370 توسط وزارت مسکن و شهرسازی مورد توجه قرار گرفت. در اواسط دهه 1390دستورالعمل تهیه و تدوین برنامه های راهبردی- عملیاتی شهر و شهرداری توسط وزارت کشور به دفاتر امور شهری استانداری های ذی ربط ابلاغ گردید. بنابراین، پژوهش حاضر به دنبال شناسایی  و تحلیل محرک ها و پیشران های مؤثر بر افزایش اثر بخشی برنامه ها در افق 20 ساله آن هاست. پژوهش حاضر، از حیث هدف «کاربردی» و به لحاظ روش و ماهیت «توصیفی - تحلیلی» است. برای جمع آوری اطلاعات از روش های اسنادی و میدانی استفاده شده است. جامعه آماری در این پژوهش، 35 شهر استان خراسان رضوی که برنامه های آن دریافت شده است و بر این اساس تعداد 48 مشاور و کارشناس در شهرداری های تابعه برای تکمیل پرسشنامه ها مورد پرسشگری قرار گرفتند. روایی پرسشنامه ها بر اساس نظر متخصصین و به ویژه مشاوران و پایایی آن بر پایه آلفای کرونباخ بالای 7/0 و مورد تایید قرار گرفت . جهت تجزیه و تحلیل داده ها و تحلیل مولفه های اثرگذار بر افزایش اثربخشی برنامه های راهبردی-عملیاتی شهر و شهرداری از نرم افزار Micmac استفاده شد.  نتایج بدست آمده با توجّه به امتیاز بالای اثرگذاری مستقیم و غیرمستقیم، عوامل 45 گانه در 4 مولفه اصلی پیشران های کلیدی در افق برنامه ها، نشان داد که عواملی از قبیل پشتیبانی دفتر امور شهری استانداری و نظارت بر نحوه عملکرد شهرداری ها در تدوین و اجرای برنامه های راهبردی با اثرمستقیم (8+) و غیرمستقیم (2548+)، هماهنگی بیشتر مدیران شهری و دستگاه های اجرایی در فرایند تهیه و اجرای برنامه های راهبردی- عملیاتی با اثرمستقیم (7+) و غیرمستقیم (1880+)، تغییر نگرش مدیران، مجریان و کارفرمایان به سوی برنامه ریزی استراتژیک در حوزه های توسعه شهری و منطقه ای با اثرمستقیم (6+) و غیرمستقیم (1970+)، در رده محرک ها و پیشران های کلیدی به شمار می روند.
۱۲۳.

تحلیل اثرات سرمایه های ارسالی مهاجران بین المللی بر توسعه پایدار روستاهای جنوب استان فارس(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: اقتصاد فضا و توسعه روستایی سال نهم تابستان ۱۳۹۹ شماره ۲ (پیاپی ۳۲) 173-198

کلیدواژه‌ها: سرمایه های ارسالی مهاجرت بین المللی فعالیت های مقصد مهاجرت استان فارس

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۲۷ تعداد دانلود : ۴۳۷
یکی از پیامدهای مهم مهاجرت های فرامرزی نیروی کار، ارتباط آن با عرصه ها و مسائل اجتماعی و فرهنگی جامعه می باشد که به اشکال گوناگون می تواند شاخص هایی چون افزایش یا کاهش مهاجرت ها، افزایش درآمد، کاهش فقر، بهبود دسترسی ها و زیرساخت ها، ایجاد اشتغال، عدالت اجتماعی و ایجاد همبستگی های ملی و یا تبادل فرهنگی یک جامعه را متأثر سازد. در این راستا، تحقیق حاضر باهدف بررسی اثرات و پیامدهای سرمایه های ارسالی مهاجران بین المللی نیروی کار بر توسعه پایدار اجتماعی- فرهنگی مناطقی از جنوب استان فارس (شهرستان های لارستان و زرین دشت) انجام شده است. این تحقیق از نوع اکتشافی و روش انجام آن توصیفی – تحلیلی می باشد. جمع آوری اطلاعات به صورت کتابخانه ای و میدانی (پرسشنامه، مصاحبه و مشاهده) صورت گرفته است. جامعه آماری پژوهش شامل 18141 خانوار می باشند که در قالب 20 روستا و شهر منطقه پراکنده می باشند، که از این تعداد خانوار بر اساس فرمول کوکران حجم نمونه برابر با 314 خانوار انتخاب شده اند. تجزیه وتحلیل پرسشنامه با استفاده از روش آمار توصیفی و تحلیلی ازجمله آزمون های کی دو، تی، پیرسون، رگرسیون چند متغیره و تحلیل مسیر و تحلیل خاکستری (جهت رتبه بندی سکونتگاه ها) انجام گردیده است. نتایج نشان می دهد که بین سرمایه های ارسالی مهاجران و توسعه پایدار اجتماعی- فرهنگی منطقه رابطه معنادار و مستقیم وجود دارد. همچنین نتایج حاصل از رگرسیون چند متغیره و تحلیل مسیر نشان می دهد که سرمایه های ارسالی مهاجران با ابعاد توسعه اجتماعی و فرهنگی با ضریب 777/0 دارای رابطه ای مثبت با شدتی قوی است و شاخص تعاون، مشارکت و انسجام اجتماعی با ضریب تاثیر787/0 بیشترین میزان اثرگذاری بر متغیر توسعه پایدار اجتماعی- فرهنگی دارد.
۱۲۴.

تحلیل وضعیت اقتصادی روستاها از نظر شاخص های اقتصاد مقاومتی (مطالعه موردی: حوزه جغرافیایی- فرهنگی هلیل رود، دشت جیرفت)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: اقتصاد فضا و توسعه روستایی سال ۱۲ بهار ۱۴۰۲ شماره ۱ (پیاپی ۴۳) ۲۲۸-۲۱۱

کلیدواژه‌ها: اقتصاد مقاومتی پایداری اقتصادی اقتصاد روستایی شهرستان جیرفت و عنبرآباد

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۲۱ تعداد دانلود : ۲۷۸
اقتصاد روستایی به عنوان اقتصاد ملی، بخش های مختلفی چون کشاورزی، دامپروری، صنایع تبدیلی و دستی را در بر می گیرد که هرکدام به نوعی در سلامت جامعه و البته رونق اقتصادی و اجرای اصول مهم و کاربردی اقتصاد مقاومتی، نقش بسزایی دارند. لذا، هدف از پژوهش حاضر بررسی وضعیت اقتصادی روستاها از منظر شاخص های اقتصاد مقاومتی در محدوده شهرستان های جیرفت و عنبرآباد است. تحقیق حاضر از نظر هدف کاربردی، ماهیت و روش توصیفی-تحلیلی و جهت جمع آوری داده ها و اطلاعات از مطالعات کتابخانه ای و میدانی استفاده گردید. قلمرو مکانی تحقیق شهرستان های جیرفت و عنبرآباد در استان کرمان است. با توجه به تعداد زیاد روستاها در این دو شهرستان، طبق نظر کارشناسان و خبرگان در این زمینه روستاهای که به عنوان مراکز دهستان ها شناخته می شدند، به عنوان روستاهای نمونه انتخاب گردیدند. لذا، جامعه آماری را سرپرستان خانوارهای روستایی در روستاهای مرکز دهستان ها تشکیل دادند که طبق سرشماری مرکز آمار ایران در سال 1395 این روستاها که حدود 21 روستا هستند، دارای 41289 نفر جمعیت و 12165 خانوار می باشند و براساس فرمول کوکران تعداد 314 خانوار به عنوان نمونه تحقیق انتخاب گردیدند. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون های کروسکال والیس، تی تک نمونه ای، تحلیل خوش ه ای و رگرسیون استفاده شد. نتایج حاصله نشان داد، شاخص های تحرک و پویایی اقتصادی با آماره 01/12، عدالت اجتماعی با آماره 31/3 در سطح متوسط به بالایی قرار دارند و در بین روستاهای نمونه روستاهای علی آباد با میانگین رتبه ای 81/253، دولت آباد با میانگین رتبه ای 50/210، حسین آباد دهدار با میانگین 35/205 و اسماعیلی سفلی با میانگین رتبه ای 179 در رتبه اول قرار دارند. همین طور، در بین شاخص های اقتصاد مقاومتی شاخص مردم محوری با اثر کلی 731/0، شاخص تحرک و پویایی اقتصادی با 686/0 و حرکت علمی و جهادی با اثر کلی 485/0 بیشترین تأثیر را در پایداری اقتصاد روستایی در محدوده مورد مطالعه دارند.
۱۲۵.

تحلیل اثرگذاری فناوری دیجیتالی بر توسعه سکونتگاه های پیراشهری کلان شهر مشهد(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: توسعه فضاهای پیراشهری سال سوم پاییز و زمستان ۱۴۰۰ شماره ۲ (پیاپی ۶) 1 - 26

کلیدواژه‌ها: فناوری دیجیتالی سکونتگاه های پیراشهری توسعه روستایی کلان شهر مشهد

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۲۰ تعداد دانلود : ۱۷۷
پژوهش حاضر، به منظور تحلیل اثرگذاری فناوری دیجیتالی بر توسعه سکونتگاه های پیراشهری مشهد به انجام رسیده است. روش تحقیق در پژوهش حاضر توصیفی - تحلیلی و برای جمع آوری اطلاعات از روش های اسنادی و میدانی استفاده شده است. جامعه آماری پژوهش حاضر شامل 8 روستای پیرامون کلان شهر مشهد است که دارای دفتر ICT روستایی، جمعیت بالای 1000 خانوار و در مجاورت شهر مشهد قرارگرفته اند. با توجه به تعداد خانوارهای کل در جامعه نمونه (20813 خانوار=N) و با خطای 0.07 درصد در فرمول کوکران حجم نمونه ای برابر 194 خانوار محاسبه که با روش تصادفی سیستماتیک از جامعه روستایی انتخاب شدند. تحلیل فضایی متغیر های اصلی با استفاده از مدل های FGRA و MABAC انجام شد که روستاهای گرجی سفلی، حسین آباد قرقی و دهرود دارای بالاترین، و روستاهای کال زرکش و چهار برج دارای پایین ترین سطح استفاده از خدمات فناوری دیجیتالی (RICT) و توسعه روستایی است. در ادامه برای آزمودن مدل مفهومی پژوهش و بررسی تأثیر فناوری دیجیتالی (RICT) بر توسعه روستایی، ضمن تائید همبستگی مثبت و معنی داری این دو متغیر با آزمون همبستگی پیرسون، از فن مدل سازی معادلات ساختاری با رویکرد تکنیک حداقل مربعات جزئی (PLS) استفاده گردیده است. با توجه به نتایج، بُعد اقتصادی با در نظر گرفتن اثرات مستقیم و غیرمستقیم، با ضریب 363/0، تأثیر بیشتری نسبت به دو بعد اجتماعی و محیطی- کالبدی بر توسعه سکونتگاه های روستایی نمونه داشته است. در بین شاخص های پژوهش نیز بیشترین تأثیرگذاری مستقیمِ استفاده از فناوری دیجیتالی در "توسعه کشاورزی" با ضریب 20/0 و "ارتقاء سطح ارتباطات" با ضریب 199/0 می باشد. درنهایت متغیر فناوری دیجیتال روستایی با ضریب 786/0، تأثیر خیلی زیادی بر شکل گیری توسعه سکونتگاه های روستایی نمونه داشته است. در کل با توجه به مقدار ضریب تعیین (R2) برای متغیر توسعه روستایی (990/0) مشخص گردید تأثیرگذاری فناوری دیجیتالی (RICT) بر توسعه روستایی در سطح قوی است؛
۱۲۶.

نقش نگرش فکری و فلسفی مؤثر بر مشارکت روستاییان در فرایند اجرای طرح های هادی روستایی. مطالعه موردی شهرستان خواف(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: آمایش جغرافیایی فضا سال چهارم بهار ۱۳۹۳ شماره ۱۱ 125 - 150

کلیدواژه‌ها: فردگرایی مثبت مسؤولیت پذیری آینده گری قانون گرایی مشارکت روستاییان طرح هادی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۰۳ تعداد دانلود : ۱۳۶
مشارکت مردم در طرح های توسعه روستایی یکی از کم هزینه ترین و مطلوب ترین راهبرد توسعه روستایی است. بنابراین، موفقیت طرح های هادی روستایی، بدون مشارکت مردم در فرایند تهیه، اجرا و نگهداری این طرح ها، به نتیجه مطلوب نخواهد رسید. در این مقاله تلاش شد تا نگرش فکری و فلسفی مؤثر بر مشارکت روستایی در میزان موفقیت فرایند اجرای طرح های هادی روستایی مورد بررسی قرار گیرد. روش تحقیق در این مطالعه، از نظر هدف، کاربردی و از نظر روش، توصیفی- تحلیلی و همبستگی است که بخش عمده ای از داده های آن بر اساس مطالعات میدانی و با روش نمونه گیری تصادفی از سطح 233 خانوار نمونه منطقه جمع آوری شده است. یافته های مطالعه بر اساس نتایج به دست آمده از آزمون های همبستگی تیپ پیرسون نشان می دهد که ارتباط معنی دار و نسبتاً قابل ملاحظه ای با ضریب 303/0 بین نگرش فکری و فلسفی مؤثر بر مشارکت و فرایند اجرای طرح های هادی روستایی وجود دارد، به نحوی که نگرش فکری و فلسفی مؤثر بر مشارکت حدود 1/18 درصد تغییرات متغیر وابسته را تبیین می نماید و در بین نگرش فکری و فلسفی، مسؤولیت پذیری به میزان 5/22 درصد بر روند اجرای طرح هادی تأثیرگذار بوده است. در توزیع فضایی رابطه بین نگرش فکری و فلسفی مؤثر بر مشارکت و روند اجرای طرح های هادی فقط در چهار روستا، همبستگی مستقیم و نسبتاً کاملی وجود دارد. با توجه یافته ها، راهکارهایی شامل ایجاد گروه های پیشرو در زمینه های گوناگون مرتبط با طرح هادی، ایجاد بسترهای اجتماعی مورد نیاز برای بالا بردن میزان مشارکت مردم در طرح، برگزاری کارگاه های آموزشی در زمینه آشنایی با فرایند تهیه، اجرا و نگه داری طرح های هادی و غیره پیشنهاد شده است.
۱۲۷.

بررسی ارتباط بین ویژگی های مکانی- فضایی و عوامل مؤثر بر مشارکت زنان در سطح جامعه روستایی (مطالعه موردی: دهستان درزآب – شهرستان مشهد)(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و مطالعات محیطی سال اول تابستان ۱۳۹۱ شماره ۲ 95-112

کلیدواژه‌ها: جمعیت فاصله عوامل اقتصادی عوامل فرهنگی عوامل سازمانی دسترسی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۰۰ تعداد دانلود : ۲۰۴
مشارکت زنان روستایی در فعالیت های اقتصادی و اجتماعی در روستاها در سالیان اخیر مورد توجه قرار گرفته است و در روند بعضی تصور می کنند که عوامل مکانی- فضایی می تواند در مشارکت یا عدم مشارکت زنان روستایی در فرایند توسعه نقش داشته باشد. در این مقاله تلاش شد تا میزان ارتباط عوامل مکانی- فضایی و عوامل مؤثر بر مشارکت زنان در فرایند توسعه ی نواحی روستایی مورد بررسی قرار گیرد. روش تحقیق در این مطالعه توصیفی- تحلیلی و همبستگی است که بخش عمده ای از داده های آن بر اساس مطالعات میدانی و با روش نمونه گیری (کوکران) از سطح 250خانوار نمونه ی منطقه جمع آوری شده است. یافته های مطالعه بر اساس نتایج به دست آمده از آزمون آماری همبستگی تیپ پیرسون نشان می دهد که ارتباط معنی داری بین جمعیت، فاصله ی روستا از مرکز دهستان و عوامل مؤثر بر مشارکت زنان روستایی به ترتیب با ضریب 646/0 و 697/0 وجود دارد، اما بر اساس آزمون آماری کراسکال والیس رابطه ی معنی داری بین نوع راه ارتباطی و موقعیت روستا با عوامل مؤثر بر مشارکت زنان روستایی در منطقه ی مورد مطالعه وجود ندارد. در توزیع فضایی عوامل مؤثر در مشارکت زنان روستایی روستای برگ دارای بیشترین محدودیت و روستاهای دوله و سعیدآباد دارای کم ترین محدودیت هستند. با توجه یافته ها، راهکارهایی شامل تقویت زیرساخت های روستایی، تجهیز و سرمایه گذاری در امور اقتصادی روستاها، آموزش زنان و دختران روستایی، تشکیل بانک اطلاعاتی برای شناسایی قابلیت های زنان روستایی، ارتقای آگاهی های آنان نسبت به حقوق، توانمندی ها و استعدادهای خود و مزایای مشارکت در جامعه از طریق آموزش و رسانه های گروهی و غیره پیشنهاد شده است.
۱۲۸.

تحلیل پیشران های کلیدی اثرگذاری عملکرد مدیریت روستایی بر تحولات کالبدی سکونتگاه های پیراشهری با رویکرد آینده پژوهی(مورد: شهرستان علی آباد کتول)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: توسعه فضاهای پیراشهری سال چهارم بهار و تابستان ۱۴۰۱ شماره ۱ (پیاپی ۷) 1 - 24

کلیدواژه‌ها: آینده پژوهی مدیریت روستایی تحولات کالبدی سکونتگاه های پیراشهری علی آبادکتول

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۹۴ تعداد دانلود : ۲۲۲
ساختار توسعه سکونتگاه های روستایی بیشتر در جهت حمایت از تهیدستان روستایی و کاهش آسیب پذیری مناطق روستایی توجه ویژه به توسعه کالبدی سکونتگاه های روستایی می باشد. لذا هدف پژوهش حاضر این است که، آینده نگری اثرگذاری مدیریت روستایی بر تحولات کالبدی سکونتگاه های روستایی پیراشهری در شهرستان علی آبادکتول در افق 1410 ارزیابی و تحلیل شود. روش تحقیق این پژوهش از نوع کاربردی و بر اساس ماهیت، توصیفی- تحلیلی است، جمع آوری اطلاعات به روش اسنادی و میدانی بوده است. جامعه آماری تحقیق روستاهای با درجه دهیاری 5 و 6  در پیرامون شهر علی آبادکتول است که تعداد 35 پرسشنامه برای کارشناسان حوزه روستایی، ارگان های مربوطه درنظر گرفته شد و برای تجزیه و تحلیل داده ها نرم افزار میک مک کمک گرفته شد. نتایج پژوهش نشان داد، با توجّه به امتیاز بالای اثرگذاری مستقیم و غیرمستقیم، عوامل5 گانه در 3 گروه اصلی پیشران های کلیدی در آینده توسعه کالبدی سکونتگاه های روستایی ناشی از فعالیت مدیران روستایی در منطقه مورد مطالعه شناسایی شدند که عوامل تلاش برای تملک اراضی و استفاده از اراضی خالی در داخل محدوده بافت فیزیکی جهت توسعه و گسترش بافت روستا مستقیم (4+) غیرمستقیم (1609+)، تلاش برای استقرار کارگاه های تولیدی و واحدهای دامی و باغی مستقیم (4+) غیرمستقیم (1608+)، ترویج استفاده از مصالح بومی در واحدهای مسکونی و الگوهای معماری سنتی مستقیم (3+) غیرمستقیم (1224+)، تلاش برای بهسازی و بهبود وضعیت معابر عمومی درون روستا (3+) غیرمستقیم (832+)، افزایش و بهبود تاسیسات و فضاهای آموزشی و فرهنگی (2+) غیرمستقیم (869+) از مهمترین عوامل به شمار می رود.
۱۲۹.

ارزیابی تأثیر مؤلفه های پیشگیری از جرم در طراحی محیط بر احساس امنیت ساکنان مطالعه موردی: روستاهای دهستان طوس(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های راهبردی مسائل اجتماعی ایران سال هفتم زمستان ۱۳۹۷ شماره ۴ (پیاپی ۲۳) 59 - 74

کلیدواژه‌ها: برنامه ریزی کالبدی روستایی احساس امنیت CPTED دهستان طوس

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۹۳ تعداد دانلود : ۳۳۹
نیاز به امنیت همواره یکی از شاخص های کلیدی کیفیت زندگی و تأمین نیازهای اساسی بوده و مسئله وقوع جرم از مهم ترین مسائل جامعه بشری به شمار رفته است. با وجود ضرورت داشتن بررسی موضوع جرایم و امنیت در جوامع شهری نسبت به جوامع روستایی، پیشرفت تمرکز مطالعات اخیر بر مباحث جرم شناسی روستایی، نشان دهنده بازگشت اهمیت این موضوع در متن جوامع روستایی است؛ به طوری که علاوه بر رویکردهای اجتماعی پیشگیری از جرم، کاربرد رویکرد پیشگیری از جرم ازطریق طراحی محیطی (CPTED) در مناطق روستایی توصیه شده است. پژوهش حاضر از نوع توصیفی تحلیلی و با توجه به هدف، از نوع کاربردی است و در آن سعی شده است با شناخت جایگاه مقوله امنیت در برنامه ریزی کالبدی روستایی، رویکرد CPTED در مناطق روستایی آزمون و میزان تأثیر آن بر میزان احساس امنیت ساکنان روستاهای دهستان طوس شناخته شود. در این پژوهش از دو روش مطالعات کتابخانه ای و میدانی استفاده شده است. بر مبنای فرمول کوکران با میزان خطای 05/0، از مجموع 6195 خانوار، تعداد 362 نمونه در سطح سرپرست خانوار به دست آمد که برمبنای قاعده تسهیم به نسبت تعداد نمونه ها به تفکیک هر روستا مشخص شد؛ سپس با ارتقای نمونه های زیر 10 خانوار در هر روستا، تعداد نهایی نمونه ها به 386 رسید. در این پژوهش در مجموع 5 مؤلفه CPTED با 41 گویه انتخاب شدند و پایایی آنها با آزمون کرونباخ تأیید شد. برای تحلیل داده ها از نرم افزار تحلیل آماری SPSS و آزمون همبستگی اسپیرمن و الگوی رگرسیون و تحلیل مسیر استفاده شد. با توجه به نتایج به دست آمده از پرسش نامه و معناداری الگوی رگرسیون، اثرگذاری اصول این رویکرد تأیید شد. با توجه به منفی بودن ضریب مؤلفه حمایت از فعالیت های اجتماعی که بر میزان احساس امنیت هم افزا نیست و با نتیجه موردانتظار نیز هم راستا نیست، می توان بیان کرد ترتیب اثرگذاری مثبت اصول CPTED تنها به تعمیر و نگهداری، کنترل حرکت و دسترسی، قلمروگرایی و نظارت و مراقبت محدود می شود و نیاز به نقش هرچه بیشتر نهادهای دیده بانی در روستا احساس می شود تا مؤلفه حمایت را با تأثیری مثبت در تأمین حس امنیت دخالت دهند.
۱۳۰.

تحلیل فضایی عوامل مؤثر بر شکل گیری گردشگری تجاری در سکونتگاه های روستایی (مطالعه موردی: محدوده تجاری دهشیخ- سیگار در شهرستان لامرد)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه کلام سال دهم بهار و تابستان ۱۴۰۱ شماره ۱ 19 - 47

کلیدواژه‌ها: توسعه گردشگری گردشگری تجاری توسعه روستایی استان فارس

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۸۴ تعداد دانلود : ۲۱۶
هدف تحقیق حاضر ارزیابی عوامل موثر بر شکل گیری و توسعه گردشگری تجاری در سکونتگاه های روستایی منطقه تجاری دهشیخ- سیگار در شهرستان لامرد است. این تحقیق به روش توصیفی- تحلیلی، جامعه آماری تحقیق حاضر شامل دو گروه می باشد: گروه اول شامل تمامی روستاییان ساکن در 13 روستای منطقه تجاری دهشیخ -سیگار در شهرستان لامرد است که با استفاده از فرمول کوکران با سطح خطای 06/0، تعداد 235 خانوار به عنوان خانوارهای نمونه براورد و به روش تصادفی مورد پرسشگری قرار گرفتند. گروه دوم شامل 25 نفر از اساتید، خبرگان محلی و کارشناسان سازمان های مرتبط با گردشگری می باشد. برای تجزیه و تحلیل داده ها، از نرم افزارهای، ANP، MABAC، DEMATEL ، Arc GIS و آزمون T تک نمونه ای در نرم افزار SPSS استفاده گردیده است. نتایج تحقیق نشان داد که در تمامی متغیرهای تحقیق (اقتصادی 46/3، محیطی 36/3، برنامه ریزی- مدیریتی 33/3، اجتماعی- فرهنگی 25/3، زیرساختی- رفاهی 19/3 و تبلیغات، بازاریابی و اطلاع رسانی 11/3) میزان اثرگذاری عوامل موثر بر شکل گیری و توسعه گردشگری تجاری در منطقه تجاری دهشیخ- سیگار شهرستان لامرد بالاتر از میانه ی نظری (3) است. علاوه براین، معیار های تبلیغات، بازاریابی و اطلاع رسانی و اقتصادی به ترتیب با وزن نرمال 304/0 و 261/0 دارای بیشترین تاثیر در توسعه و شکل گیری گردشگری تجاری در منطقه مورد مطالعه می باشند. در نهایت نتایج حاصل از تکنیک MABAC، نشان داد که، عوامل موثر بر شکل گیری و توسعه گردشگری تجاری در روستاهای سیگار، دهشیخ و کره مچی دارای بیشترین تاثیر، در روستای چاه شیخ، چاه نوده شیخ، کاکلی و جری دارای عملکرد متوسط و در سایر روستاها از عملکرد ضعیفی برخوردار می باشند.
۱۳۱.

نقش مؤلفه های اصلی شکل گیری رهیافت رشد هوشمند در توسعه پایدار سکونتگاه های روستایی (مطالعه موردی: شهرستان جیرفت)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: برنامه ریزی فضایی سال دوازدهم تابستان ۱۴۰۱ شماره ۲ (پیاپی ۴۵) 91 - 118

کلیدواژه‌ها: رشد هوشمند توسعه پایدار سکونتگاه های روستایی شهرستان جیرفت

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۸۳ تعداد دانلود : ۱۹۶
طرح مسئله- امروزه رهیافت رشد هوشمند نقش بسیار مهمی در توسعه پایدار روستایی دارد. این رویکرد تلاش می کند، کیفیت زندگی انسان ها را ارتقا دهد، درصدد پاسخگویی به مسائل و مشکلات اجتماعی- اقتصادی، زیست محیطی و کالبدی و راهگشای مدیریت روستایی برای استفاده بهینه از امکانات و حل معضلات روستایی است. درواقع رهیافت رشد هوشمند مسیری را برای برون رفت از ناپایداری و رسیدن به توسعه پایدار در نواحی روستایی فراهم می کند. هدف- هدف این پژوهش، بررسی وضعیت مؤلفه های رشد هوشمند در سکونتگاه های روستایی شهرستان جیرفت است. روش- داده های موردنیاز با استفاده از پرسشنامه جمع آوری و برای تجزیه و تحلیل از نرم افزارهای مختلف استفاده شد. این پژوهش بر پایه روش توصیفی – پیمایشی و ازنظر هدف، کاربردی است. برای گردآوری اطلاعات روش های اسنادی و میدانی به کار رفت. جامعه نمونه این پژوهش، ساکنان 18روستای بالای 1000 نفر جمعیت شهرستان جیرفت از توابع استان کرمان است. در این بین، براساس فرمول کوکران، از بین 12131 خانوار، تعداد 261نفر انتخاب و با روش تصادفی از آنها نظرسنجی شد. برای دستیابی به اهداف پژوهش، از نرم افزارهای SPSS، AHP، GRA و GIS استفاده شد. نتایج- براساس نتایج به دست آمده از مدل ساختاری PLS، بعد حمل ونقل و ارتباطات (723/0) دارای بیشترین اثرگذاری بر شکل گیری رشد هوشمند در محدوده موردمطالعه بوده است. بعد از آن به ترتیب شاخص های بهبود بافت کالبدی، ارتقای کیفیت محیطی، پایداری اجتماع محلی، پایداری اقتصاد محلی، ارتقای کیفیت مسکن و تراکم و توسعه فشرده با 715/0، 707/0، 706/0، 704/0، 626/0 و 459/0 قرار می گیرند. نتایج تحلیل فضایی نشان دهنده آن است که بیشترین میزان رتبه سکونتگاه های روستایی به لحاظ بهره مندی از شاخص های رشد هوشمند متعلق به روستاهای علی آباد، دولت آباد، دوبنه، حسین آباد دهدار، اسماعیلی سفلی و گلاب صوفیان سفلی و روستاهای طرج، کنار صندل، نارجو و سغدر دارای کمترین رتبه به لحاظ بهره مندی از شاخص های رشد هوشمند است. به طور کلی نتایج ارائه شده نشان دهنده آن است که رهیافت رشد هوشمند تأثیر مثبت و معناداری در توسعه پایدار سکونتگاه های روستایی داشته است. نوآوری- در پژوهش حاضر برای اولین بار به موضوع مؤلفه های مؤثر بر شکل گیری رشد هوشمند در توسعه پایدار سکونتگاه های روستایی با استفاده از مدل های کاربردی توجه شده است.
۱۳۲.

شناسایی چالش های پیش روی توسعه اکوسیستم کسب وکارهای کارآفرینانه گردشگری روستایی (موردمطالعه: بخش ساردوئیه در شهرستان جیرفت)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های روستایی دوره دوازدهم زمستان ۱۴۰۰ شماره ۴ (پیاپی ۴۸) 700 - 715

کلیدواژه‌ها: اکوسیستم کارآفرینانه توسعه گردشگری کسب وکارهای گردشگری آینده پژوهی معادلات ساختاری

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۸۱ تعداد دانلود : ۳۰۵
مطالعه حاضر با استفاده از رویکرد آینده پژوهی اقدام به شناسایی چالش های مؤثر بر توسعه اکوسیستم کسب وکارهای کارآفرینانه گردشگری در مناطق روستایی شهرستان جیرفت و معادلات ساختاری میان آن ها نموده است. برای این کار، ابتدا به جمع آوری کدهای تلفیقی از مدل ها و پژوهش های به کاررفته در زمینه کسب وکارهای کارآفرینانه گردشگری و همچنین نظرخواهی از 15 کارآفرین روستایی جهت اصلاح آن ها اقدام شد. سپس در قالب نرم افزار MICMAC، عوامل شناسایی شده از بعد تاثیرگذاری یا تاثیرپذیری مورد بررسی قرار گرفت. جامعه آماری این پژوهش را 54 نفر از صاحبان کسب وکارهای گردشگری در سه دهستان واقع در بخش ساردوئیه تشکیل می دهند. در ادامه با روش دلفی و نظرسنجی از کارشناسان و صاحب نظران در زمینه کسب وکارهای کارآفرینانه گردشگری به روابط ساختاری حاصل از این پیشران ها اقدام شد. برای این کار از نظر 50 کارشناس به روش نمونه گیری غیراحتمالی قضاوتی، در قالب آزمون تحلیل مسیر در نرم افزار SPSS اقدام شد. نتایج نشان داد، مسائل مالی و اقتصادی بالاترین ضریب تاثیرگذاری را دارند. ریشه این مشکلات را می توان در عواملی همچون بازاریابی و مسائل مالی و بودجه محدود کارآفرینان و حمایت های ضعیف از آن ها جستجو کرد که می تواند تاثیر بسزایی در توسعه اینگونه کسب وکارها در آینده داشته باشد.
۱۳۳.

تحلیل عوامل مؤثر بر مدیریت پیچیدگی های اکولوژیکی و اجتماعی در حفظ منابع طبیعی روستاها (موردمطالعه: روستاهای استان لرستان)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و مخاطرات محیطی بهار ۱۴۰۱ شماره ۴۱ 279 - 303

کلیدواژه‌ها: مدیریت پیچیدگی های اکولوژیکی و اجتماعی منابع طبیعی لرستان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۷۷ تعداد دانلود : ۲۱۹
علم پیچیدگی، مدیریتی را مد نظر دارد که به تنوع و تکثر بها می دهد و از مسائل مسلط دوری می کند؛ بنابراین هرگاه مجموعه ای متشکل از عوامل متعدد و گوناگون، در مقیاس های متفاوت، با اتکا و وابستگی ذاتی و جدایی ناپذیر عوامل بر همدیگر وجود داشته باشد، با پیچیدگی روبرو هستیم. از طرفی، سیستم های اکولوژیکی و اجتماعی، سیستم های مرتبط مردم و طبیعت هستند و تأکید می کنند که انسان نه تنها نمی تواند جدا از طبیعت، بلکه باید بخشی از آن باشد .در پژوهش حاضر این ضرورت احساس شده که به مسأله مدیریت پیچیدگی های اکولوژیکی و اجتماعی در حفظ منابع طبیعی پرداخته شود. این تحقیق از نظر هدف یک تحقیق توصیفی- تحلیلی و از نظر جمع آوری اطلاعات یک تحقیق اکتشافی است و در چارچوب مطالعات کتابخانه ای و اسنادی قرار دارد. از طرفی به منظور تجزیه وتحلیل اطلاعات از ابزار دیماتل استفاده شده است. نتایج نشان داد در بین عوامل مؤثر بر مدیریت پیچیدگی اکولوژیکی و اجتماعی، عوامل فقدان نگرشی سیستمی و جامع نگر، مشخص نبودن بحث منابع محیطی در آمایش سرزمین و جایگاه قانونی آن، موانع نهادی، فقدان  نظام یکپارچه بهره برداری از منابع طبیعی و مهار عوامل ناپایدار و فقدان مشارکت فعال و تعامل مدیریت در چارچوب عوامل گنجانده شده در گروه چهار گزاره ها (f 4 ) با ضریب وزنی 077/1 به عنوان مهم ترین عوامل مؤثر بر مدیریت پیچیدگی های اکولوژیکی و اجتماعی در حفظ منابع طبیعی روستاهای استان شناسایی شدند.
۱۳۴.

Impact of Targeted Subsidies Implementation on Inequality in Iranian Rural Area (Case Study: Villages of Neishabour County)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش و برنامه ریزی روستایی سال دهم بهار ۱۴۰۰ شماره ۳۳ 51-77

کلیدواژه‌ها: Targeted subsidies Inequality in rural areas Structural Adjustment policies Neishabour Iran

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۷۲ تعداد دانلود : ۲۲۰
Purpose-The implementation of targeted subsidies policy in Iran is among the actions that, have been taken with the aim of reduction of poverty, reducing social class differences between different deciles of society and specially upgrading rural indicators in rural areas. The present study has been conducted with the purpose of evaluating the impacts of targeted subsidies on expansion of inequality in rural areas. Design/methodology/approach -This fundamental-exploratory research has been done by descriptive-analytical method. The required data were collected through both field and documentary methods. In this study, first, the research indicators were investigated during two six-year courses before targeted subsidies (2005-2010) and after targeted subsidies (2011-2016) at the level of all villages in the country and the average of each indicator was compared between the two periods before and after targeted subsidies and then the obtained results of this part were compared with the results of field research in the study sample. In this study, 22 villages of Neishabour county were selected as a sample by systematic random method using Cochran's formula. Finding- Findings of this study show that cash subsidies accounted for 7.56% of a household income portfolio in the case study in 2019. But the Gini coefficient in the period after targeted subsidies was higher than the period before the targeted subsidies, while the ratio of 10% 0f the wealthiest to 10% of the poorest population in the rural areas of the sample in 2018 was equal to 20.67. Also, despite the original goal of targeted subsidy plan, the lower deciles are far more pressured by rising energy prices, and household food expenditures are spent on food groups. However, the average caloric intake of each person in the tenth decile is seven times that of the first decile. Also, in 70% of the households of the first decile, there were no employed people. In general, the villages of the country have faced a worsening situation in seven indicators, both in the macro dimension and in a case study, but an improvement has been observed in case of one indicator.
۱۳۵.

تحلیل فضایی تأثیر ابعاد هوش فرهنگی بر عملکرد زمینه ای دهیاران (مطالعه موردی: روستاهای شهرستان مشهد)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و توسعه ناحیه ای سال بیستم زمستان ۱۴۰۱ شماره ۴ (پیاپی ۴۱) 37 - 1

کلیدواژه‌ها: هوش فرهنگی دهیاران مدیریت روستایی عملکرد زمینه ای شهرستان مشهد

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۷۱ تعداد دانلود : ۲۰۱
توانایی افراد برای تطبیق با ارزش ها، سنت ها و آداب و رسوم متفاوت از آنچه به آن ها خو گرفته اند و کارکردن در محیط متفاوت و متنوع فرهنگی، معرف هوش فرهنگی است و آن را می توان پیش بینی کننده سازگاری فرهنگی و تصمیم گیری موفقیت آمیز در انجام دادن وظایف محول شده دانست. هوش فرهنگی قابلیت تعمیم به خرده فرهنگ های نژادی و قومی درون فرهنگ ملی را دارد؛ بنابراین مدیران محلی ازجمله دهیاران می توانند از آن در تعاملات روزمره بهره ببرند. در این مقاله تلاش شد تا میزان اثرگذاری هوش فرهنگی دهیاران بر عملکرد زمینه ای آنان در نواحی روستایی شهرستان مشهد بررسی شود. روش تحقیق در این مطالعه توصیفی-تحلیلی است که بخش عمده ای از داده های آن براساس مطالعات میدانی از سطح منطقه جمع آوری شده است. جامعه آماری تحقیق شامل 24 روستای نمونه با جمعیت 86856 نفر در قالب 23997 خانوار است که حجم نمونه با روش کوکران 229 نفر تعیین شد و به روش نمونه گیری تصادفی سیستماتیک از بین روستاییان انتخاب شد. به این حجم نمونه، 24 دهیار، 24 نفر از اعضای شورای اسلامی روستاها و 6 نفر از کارشناسان اداری افزوده شد و درنهایت 283 پرسشنامه ت کمیل شد. یافته های مطالعه براساس نتایج به دست آمده از تحلیل ساختاری برمبنای نتایج حاصل از دیدگاه همه پاسخگویان نشان می دهد، ضریب تعیین عملکرد زمینه ای 1729/0 است؛ به عبارتی 29/17 درصد از تغییرات متغیر عملکرد زمینه ای دهیاران تحت تأثیر ابعاد هوش فرهنگی آنان است. بعد فراشناختی هوش فرهنگی با ضریب 91/5 بیشترین تأثیر مثبت و معنادار را دارد و پس از آن، بعد رفتاری هوش فرهنگی با ضریب 923/2 بر عملکرد زمینه ای دهیاران مؤثر است. در این مطالعه بین ابعاد دانش و انگیزش هوش فرهنگی و عملکرد زمینه ای دهیاران رابطه ای مشاهده نشد. در این مطالعه دهیارانی که در مقایسه با دیگران نمره هوش فرهنگی بیشتری را کسب کرده اند، توانسته اند با رفتارهای خودنظم ده در پیگیری وظایف، سخت کوشی و تسهیل بین فردی عملکرد زمینه ای بهتری را نشان دهند. در این راستا، برنامه های مربوط به تقویت هوش فرهنگی با برگزاری کارگاه های عملی توسط نهادهای دست اندرکار ازجمله بخشداری ها و نظام جامع جبران خدمات، مبتنی بر پرداخت براساس عملکرد و کارایی افراد در قالب سیستم حقوق و مزایا پیشنهاد می شود.  
۱۳۶.

رویکردی بر اثرات بعد زیست محیطی اجرای طرح های هادی روستایی (مطالعه موردی: روستاهای شوسنی- ضامنی و بابامیدان)

نویسنده:
منبع: برنامه ریزی توسعه کالبدی (برنامه ریزی کالبدی-فضایی) سال اول تابستان ۱۳۹۲ شماره ۳ 75 - 88

کلیدواژه‌ها: ارزیابی آثار زیست محیطی طرح هادی شوسنی ضامنی بابامیدان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۷۰ تعداد دانلود : ۲۴۴
امروزه عمران روستایی یکی از اجزای اصلی توسعه روستاهای کشور محسوب است. از مهمترین طرح های اجرایی دولت در زمینه عمران روستاها، تهیه و اجرای طرح هادی روستایی است. بر این اساس، تحقیق حاضر به تعریف معیارهایی برای ارزیابی پیامدهای طرح هادی روستایی بر محیط زیست روستاها، طبق منابع مرتبط می پردازد. روش تحقیق در این بررسی، از نظر هدف کاربردی و از لحاظ روش توصیفی- تحلیلی است. بخش عمده داده های مورد نیاز از طریق عملیات میدانی و با استفاده از ابزار پرسشنامه جمع آوری و برای تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزارSPSS  و آزمون تی یک نمونه ای استفاده شده است. حجم نمونه براساس فرمول کوکران 311 خانوار تعیین شده، که به روش نمونه گیری تصادفی ساده، از بین خانوارهای روستاهای شوسنی ضامنی و بابامیدان از شهرستان رستم انتخاب شده اند. بررسی ها حاکی از آن است که به رغم اجرای طرح هادی، مشکلاتی از جمله آلودگی هوا به سبب دفع غیربهداشتی زباله ها، راکد ماندن آب و ایجاد آب گرفتگی به سبب ساخت غیراصولی جداول و معابر و گسترش آلودگی فضولات حیوانی تأثیرات منفی زیست محیطی قابل توجهی بر روستاها داشته است. از اهم یافته ها میتوان به فقدان یا نقص مطالعات محیطی به هنگام تهیه طرح ها و، همچنین، پیش بینی نکردن پیامدهای ناشی از اجرای پروژه های ده گانه بر محیط زیست روستاها اشاره کرد. در نهایت، براساس یافته های حاصل از مطالعات میدانی و جمع بندی نتایج، رهنمودهایی برای بازخورد طرح ها و اصلاح رویکرد آنها نسبت به مداخله در محیط طبیعی و محیط زیست روستاها ارائه شده است. مهمترین آنها عبارت اند از اصلاح شرح خدماتی تهیه طرح ها و سوق دادن آنها به سمت اولویت بخشی به مطالعات محیطی و، همچنین، رویکرد بوم محور در تهیه و اجرای   طرح ها.
۱۳۷.

ارائه الگوی توسعه بوم گردی مطلوب در نواحی روستایی شهرستان کرمان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: اقتصاد فضا و توسعه روستایی سال یازدهم پاییز ۱۴۰۱ شماره ۳ (پیاپی ۴۱) 164-139
تعداد بازدید : ۲۶۲ تعداد دانلود : ۲۰۹
امروزه بوم گردی یکی از ابعاد مهم تحول، تنوع و رونق اقتصاد جوامع روستایی خصوصا در مناطق خشک و نیمه خشک، روستاهای تاریخی و جوامع سنتی و محلی بشمار می رود. از آنجا که بوم گردی دارای زمینه ها، ظرفیت ها، الگوها و جنبه های متفاوتی است تشخیص الگوها و ترویج و تقویت الگوهای متناسب با شرایط هر روستا لازمه برنامه ریزی توسعه بوم گردی روستایی است. لذا هدف از پژوهش حاضر ارائه الگوی توسعه بوم گردی مطلوب در نواحی روستایی شهرستان کرمان متناسب با شرایط خاص روستاها و دهستان ها است. پژوهش به روش توصیفی - تحلیلی انجام شده و از نوع پژوهش های کاربردی است. برای جمع آوری داده های مورد نیاز، از مطالعات اسنادی و روش پیمایشی استفاده شد. جامعه ای آماری پژوهش شامل 16 دهستان شهرستان کرمان است؛ که 17 روستای گردشگرپذیر و دارای اقامتگاه های بوم گردی از میان 521 روستای دارای سکنه انتخاب شد. از طرفی نمونه گیری در سطح جامعه میزبان روستاهای شهرستان کرمان انجام شد. تجزیه و تحلیل داده ها به روش مدل سازی معادلات ساختاری انجام شد. طبق نتایج تحقیق؛ در مجموع الگوی مطلوب توسعه بوم گردی دهستان های شهرستان کرمان؛ الگوی منفعتی یا رویکرد توانمندسازی اقتصادی خواهد بود. به طور مقایسه ای نیز نتایج نشان داد الگوی مطلوب توسعه بوم گردی دهستان های کشیت و ماهان؛ الگوی امنیتی است. مقدار بار عاملی مشاهده شده در الگوی امنیتی در بین ابعاد تبین کننده توسعه بوم گردی بیش از 3/0 است که نشان می دهد همبستگی چشمگیری بین متغیرهای قابل مشاهده با متغیرهای پنهان مربوط به خود وجود دارد. بدین معنا که در توسعه بوم گردی این دهستان ها مطلوب است ثبات سیاسی، امنیت عمومی و شخصی، کاهش جرایم داخل محیط روستا خصوصا داخل خانه ها، و خارج از محیط روستا خصوصاً در جاده ها و مناطق بکر مد نظر قرار گیرد. نهایتاً الگوی توسعه بوم گردی دیگر دهستان های شهرستان نیز ارائه شد.
۱۳۸.

تأثیر روابط روستایی-شهری بر تنوع فعالیت های اقتصادی سکونتگاه های پیراشهر دهدشت(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: توسعه فضاهای پیراشهری سال ۵ بهار و تابستان ۱۴۰۲ شماره ۱ (پیاپی ۹) 94 - 77

کلیدواژه‌ها: روابط روستایی - شهری تنوع بخشی فعالیت های اقتصادی استان کهگیلویه و بویراحمد

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۵۹ تعداد دانلود : ۲۳۷
طی دهه های اخیر دگرگونی های اجتماعی-اقتصادی و سیاسی در سطح ملی و جهانی، زمینه ساز تغییر ماهیت روابط (پیوندهای) روستایی – شهری شده است. با شکل گیری روابط تازه، جریان های مختلفی بین شهر و روستا پدیدار شده است که از آن میان می توان به جریان افراد، نوآوری، تولید و جریان سرمایه اشاره نمود. امروزه، بررسی این جریان ها و تحلیل اثرات آن ها موردتوجه محققان قرارگرفته است. بنابراین؛ هدف تحقیق حاضر تحلیل اثرات روابط شهر و روستا در تنوع فعالیت های اقتصادی خانوارهای روستایی می باشد. نوع تحقیق کاربردی و ازنظر ماهیت توصیفی، تحلیلی می باشد. روش گردآوری اطلاعات به صورت کتابخانه ای و میدانی (پرسشنامه و مشاهده) می باشد و برای تجزیه وتحلیل اطلاعات از آمار توصیفی (میانگین و انحراف معیار) و آمار استنباطی (آزمون تی مستقل، تحلیل تشخیصی و رگرسیون لجستیک) استفاده شده است. جامعه آماری تحقیق خانوارهای ساکن در 21 روستاهای پیراشهری شهر دهدشت با جمعیت 3538 خانوار است و با استفاده از فرمول کوکران تعداد 347 نمونه انتخاب و نمونه گیری به صورت تصادفی انجام شده است. جهت تعریف عملیاتی روابط شهر و روستا سه بعد اجتماعی، اقتصادی و کالبدی و زیست محیطی از 43 شاخص و برای بررسی تنوع فعالیت های اقتصادی از 17 شاخص استفاده شده است. یافته های تحقیق نشان می دهد بعد اقتصادی براساس مدل لجستیک با ضریب (687/0) روابط شهر و روستا دارای بیشترین تأثیر و بعد کالبدی با ضریب (201/0) دارای کمترین میزان تأثیر می باشد؛ بنابراین درنتیجه نهایی می توان گفت در محدوده موردمطالعه شاخص های بعد اقتصادی روابط شهر و روستا در ایجاد تنوع فعالیت های اقتصادی خانوارهای روستایی مؤثر می باشند.
۱۳۹.

تحلیل میزان اثرگذاری نظارت دهیاری ها بر ساخت و سازها در توسعه کالبدی (مطالعه موردی: روستاهای پیراشهری کلانشهر مشهد)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: برنامه ریزی توسعه کالبدی سال ششم بهار ۱۴۰۰ شماره ۱ (پیاپی ۲۱) 67 - 84

کلیدواژه‌ها: توسعه کالبدی نظارت دهیاری مدل ساختاری هوشمند مشهد

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۵۷ تعداد دانلود : ۳۷۲
شناخت و تحلیل نظارت دهیاری ها بر ساخت و ساز در روستاهای حاشیه کلانشهرها از چنان اهمیتی برخوردار است که امروزه برنامه ریزان برای ارزیابی میزان توسعه کالبدی این نواحی، جنبه های مختلف نظارت دهیاری ها را مورد مطالعه قرار می دهند. تدوین مقررات و نظارت بر مراحل گوناگون اجرایی ساخت و سازهای روستایی، مهمترین مرحله در مبحث مدیریت روستایی و از جمله موضوع مدیریت عمران و توسعه روستایی است. هدف مطالعه حاضر، بررسی تأثیر نظارت دهیاری ها بر بهبود توسعه کالبدی روستاها در ساخت و سازهای کالبدی است. روش تحقیق حاضر توصیفی-تحلیل است که به منظور تحلیل از آزمون آماری رگرسیون و همبستگی و همچنین به منظور شناسایی شدت اثر متغیرهای مستقل از مدل ساختاری هوشمند استفاده شد. جامعه آماری خانوارهای روستاهای دارای دهیاری در دهستان طوس هستند که با محاسبات آماری، حجم نمونه مورد نیاز 203 خانوار با استفاده از فرمول آماری کوکران تعیین شد. همچنین با توجه به تعداد روستاها و عدم توانایی محققان در بررسی تمام آن ها، تعداد 12 روستا از بین 66 روستا بر اساس فرمول N0 انتخاب شد. بررسی نتایج، نشان می دهد که فرضیه پژوهش در اثرگذاری متغیرهای مستقل(شناخت ویژگی و شرایط محیطی روستا، الزام به دریافت مجوزها برای ساخت و ساز، بهبود خطوط انتقال انرژی، توسعه زیرساخت های عمرانی، رعایت حقوق عمومی، رعایت اصول محیط زیست، رعایت اصول ایمنی، حفظ ارزش های روستا و رعایت استاندارهای مسکونی) با ضریب تأثیر 35/0 بر متغیر وابسته یعنی وضعیت توسعه کالبدی روستا مورد تأیید بوده و همچنین اثرگذاری متغیر مستقل(متغیر علائم راهنما و هشداردهنده در هنگام ساخت و ساز) بر توسعه کالبدی روستا با توجه به پایین بودن مقدار آماره t به دست آمده که کمتر از 96/1 است، مورد تأیید قرار نمی گیرد.
۱۴۰.

بررسی موانع و چالش های بازاریابی محصولات کشاورزی بخش مرکزی شهرستان پلدختر با استفاده از تحلیل شبکه فازی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: آمایش جغرافیایی فضا سال هشتم زمستان ۱۳۹۷ شماره ۳۰ 59 - 78

کلیدواژه‌ها: بازاریابی تولیدات کشاورزی فرآیند تحلیل شبکه ای فازی(FANP) شهرستان پلدختر

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۵۲ تعداد دانلود : ۱۶۶
پلدختر یک شهرستان کشاورزی است که بیشتر مردم آن در روستاها زندگی می کنند. این بخش بزرگترین منبع اشتغال در این منطقه می باشد که درآمد و رفاه خانوارهای روستایی بستگی زیادی به آن دارد. با این حال بازایابی محصولات روستاهای منطقه در سطح پایینی است. بازاریابی محصولات یکی از مهم ترین شاخص های توسعه روس تایی محسوب می گردد که بهبود زندگی اقتصادی روستاییان را به دنبال خواهد داشت. هدف این مطالعه بررسی موانع و مشکلات کشاورزان در مورد بازاریابی تولیدات روستایی است. تحقیق حاضر از نظر هدف، کاربردی و روش انجام آن، ترکیبی (کیفی و کمی) است. ابزار گردآوری داده ها و اطلاعات پرسش نامه خبرگان بوده است. جامعه آماری تحقیق شامل کارشناسان امور کشاورزی و مدیریت بازاریابی بخش مرکزی شهرستان پلدختر بوده، که با روش نمونه گیری هدفمند 30 کارشناس برای انجام مقایسات زوجی انتخاب شد. موانع و چالش بازاریابی محصولات روستایی با استفاده از نظر کارشناس امور کشاورزی و مدیریت بازاریابی بخش مرکزی شهرستان پلدختر در قالب پنج طبقه اصلی، فیزیکی، فرهنگی، مالی، ساختار بازار و موانع ترویجی و بیست و پنج زیر موانع تعیین گردید. برای شناسایی رابطه میان این موانع همچنین تعیین کمیت روابط و اهمیت وزن آنها از فرآیند تحلیل شبکه ای فازی(FANP) استفاده شد. نتایج به دست آمده از مدل ارائه شده نشان می دهد که از میان پنج مانع اصلی در زمینه بازاریابی محصولات کشاورزی، مهم ترین موانع به ترتیب مربوط به فقدان زیرساخت های فیزیکی (316/0)، موانع فرهنگی (217/0) و ساختار بازار (174/0) و در زمینه زیر موانع به ترتیب مربوط به فقدان صنایع تبدیلی و فرآوری، عدم آگاهی کشاورزان و وجود واسطه ها و دلالان می باشد. لذا به منظور کاهش موانع پیش روی بازاریابی محصولات کشاورزی از سوی مسئولین و سازمان های مربوطه، باید حمایت های بیشتری در این زمینه صورت گیرد که مهم-ترین آن ایجاد صنایع تبدیلی و تکمیلی در این منطقه می باشد.

کلیدواژه‌های مرتبط

پدیدآورندگان همکار

تبلیغات

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان