مرتضی ذوالفقاری

مرتضی ذوالفقاری

مطالب

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱ تا ۵ مورد از کل ۵ مورد.
۱.

تحلیل عوامل مؤثر بر شکل گیری رهیافت روستای هوشمند در ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: توسعه روستایی فناوری اطلاعات و ارتباطات (ICT) روستای هوشمند ایران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۳ تعداد دانلود : ۲۹
هدف: توسعه روستایی به طور عمده بر کاهش فقر، فرصت های بهتر برای معیشت، تأمین امکانات اولیه و امکانات زیربنایی از طریق برنامه های نوآورانه خود اشتغالی متمرکز است. روستای هوشمند فعالیت های طولانی مدت اجتماعی، اقتصادی، رفاهی و زیست محیطی را برای جامعه روستا فراهم می کند که باعث می شود مشارکت گسترده در فرایندهای حاکمیت محلی و ارتقاء کارآفرینی فراهم شود. همچنین می تواند سلامت و رفاه را بهبود بخشد و تعاملات ساکنان روستا را تقویت کند؛ بنابراین، هدف تحقیق حاضر شناسایی و تحلیل عوامل مؤثر بر شکل گیری رهیافت روستای هوشمند در ایران است.روش و داده: تحقیق حاضر از نوع کاربردی است و به روش توصیفی - تحلیلی است. اطلاعات موردنیاز به شیوه اسنادی –کتابخانه ای جمع آوری شده و با استفاده از قضاوت کارشناسانه و بهره گیری از شیوه پیمایش میدانی (مشاهده و پرسش نامه) و مدل فرایند تحلیل شبکه  (ANP)  و DEMATEL  به تحلیل داده ها پرداخته شده است.یافته ها: نتایج تحقیق نشان می دهد که از بین عوامل مربوط به شکل گیری رهیافت روستای هوشمند، مؤلفه های ده گانه روستای هوشمند شامل آموزش هوشمند، اتصال هوشمند، اقتصاد هوشمند، انرژی هوشمند، سلامت هوشمند، محیط هوشمند، حکمرانی هوشمند، زیرساخت و تحرک هوشمند، کشاورزی هوشمند و گردشگری هوشمند که در این تحقیق شناسایی شده اند. با توجه به نظر پاسخگویان، آموزش هوشمند با میزان ۲۶/۷ درصد رتبه اول و مؤلفه اتصال هوشمند با میزان ۲۰/۴ درصد رتبه دوم تأثیرگذاری را به خود اختصاص داده اند. نتیجه گیری: بنابراین، رسیدن به توسعه همه جانبه در ارتباط با روستای هوشمند نیازمند توجه کارا به آموزش و اتصال هوشمند است، چرا که بیشترین اثرگذاری را در شکل گیری روستای هوشمند به خود اختصاص داده اند.نوآوری، کاربرد نتایج: برای اولین بار در ایران به بررسی مؤلفه های شکل گیری رهیافت روستای هوشمند مبتنی بر ظرفیت های بومی آن پرداخته شده است و می تواند راهگشای تحقیقات بعدی در این حوزه باشد.
۲.

تحلیل اثرگذاری رهیافت روستای هوشمند بر پایداری سکونتگاه های پیراشهری (مطالعه موردی: روستاهای پیرامون کلان شهر تهران)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: روستای هوشمند سکونتگاه پیراشهری توسعه پایدار روستایی معادلات ساختاری شهرستان اسلامشهر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۹ تعداد دانلود : ۳۱
مفهوم روستای هوشمند یک نوآوری در برنامه ریزی پایدار روستا است که توسعه دانش بنیان از طریق یادگیری مداوم منابع انسانی به عنوان بخشی جدایی ناپذیر از توسعه منابع در مناطق روستایی را تقویت می کند. اگرچه روستاهای هوشمند و شیوه های آن ها در مقایسه با شهرهای هوشمند دیرتر موردتوجه قرارگرفته است، اما مردم انتظارات زیادی از توسعه پایدار مناطق روستایی از طریق ابتکار و عمل به روستای هوشمند، به ویژه در شرایط فعلی جهانی و عصر ارتباطات دارند. بنابراین، هدف پژوهش حاضر بررسی میزان اثرگذاری رهیافت روستای هوشمند بر توسعه پایدار سکونتگاه های روستایی پیراشهری کلان شهر تهران در محدوده شهرستان اسلامشهر است. این تحقیق به روش توصیفی- تحلیلی و ازنظر هدف کاربردی و جامعه آماری تحقیق شامل 12 سکونتگاه پیراشهری کلان شهر در شهرستان اسلامشهر با جمعیت 34574 نفر در قالب 10340 خانوار است که بیش از 95 درصد از جمعیت روستایی شهرستان را شامل می گردد. برای برآورد حجم نمونه مورد پرسشگری در روستاها با استفاده از فرمول و در سطح اطمینان 95 درصد، 260 خانوار روستایی به روش تصادفی مورد پرسشگری قرار گرفتند. برای آزمون مدل مفهومی پژوهش و بررسی تأثیر رهیافت روستای هوشمند بر توسعه پایدار سکونتگاه های پیراشهری، از تکنیک حداقل مربعات جزئی و نرم افزار Smart PLS استفاده گردید. با توجه به نتایج، ضرایب t بین متغیرهای اصلی پژوهش، بیش از 58/2 بوده یعنی رابطه معنادار و غیرمستقیم است؛ بدین ترتیب رهیافت روستای هوشمند بر توسعه پایدار سکونتگاه های روستایی تأثیر مثبت و معناداری دارد. مؤلفه های مدیریت و حکمرانی هوشمند و سلامت هوشمند به ترتیب با ضرایب 159/0 و 152/0 بیشترین تأثیر را بر توسعه پایدار روستایی را داشته اند و مؤلفه های محیط هوشمند و کشاورزی هوشمند نیز به ترتیب با ضرایب 121/0 و 131/0 کمترین تأثیر را بر توسعه پایدار سکونتگاه های روستایی داشته اند و درمجموع متغیر رهیافت روستای هوشمند 49 درصد از واریانس متغیر توسعه پایدار روستایی را پیش بینی می کند.
۳.

Development of Impactful Scenarios for Smart Village Approaches on the Sustainability of Peri-Urban Settlements of the Metropolis of Tehran (Case Study: Villages of Islamshahr County)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: Futures Studies Key drivers Smart village Peri-urban settlements Scenario Writing

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۶ تعداد دانلود : ۶۷
Purpose- The "Smart Village" approach includes long-term social, economic, and environmental activities of the rural community that involve widespread participation in local governance processes, promoting entrepreneurship, preserving the rural environment and, ultimately, sustainable development of rural areas. Therefore, the development of scenarios that facilitate the realization of the smart village approach in the peri-urban settlements of the metropolis of Tehran should be emphasized.Design/methodology/approach-This research is a descriptive-analytical study from the perspective of its objectives it is applied. Data and information were collected through library research, documentary studies, and survey methods (interviews). By reviewing scientific sources and conducting interviews with experts, 57 influencing factors of the smart village approach on the sustainability of peri-urban settlements were identified, categorized into 5 dimensions, and a total of 35 people, including managers of relevant organizations and university experts, were interviewed. The analysis of data was based on futures studies techniques, including structural analysis and mutual effects analysis (done using Micmac and Scenario Wizard software).Finding- The research findings show that there are a very large number of possible scenarios for the impact of the smart village on the sustainability of peri-urban settlements in the metropolis of Tehran within the range of Islamshahr County. Among them, 14 scenarios have weak compatibility and only 1 scenario is in a state of strong and sustainable compatibility (zero incompatibility). The first scenario, which is a positive one, has a mutual effect score of 733 and a compatibility value of 13, while the second scenario, which indicates unfavorable conditions for the future impact of the smart village on sustainable development, has a mutual effect score of -144 and a compatibility value of 5. The third scenario also has a compatibility value of -2 and with a mutual effect score of 63, it can be one of the impactful scenarios for the smart village on the sustainability of peri-urban settlements in the metropolis of Tehran. At the end of the research, operational suggestions are presented to enhance the indices of a smart village to achieve sustainable development in the rural settlements of the studied area.Originality/Value - For the first time in Iran, scenarios have been developed on the impact of smart villages on the sustainability of peri-urban settlements, and from this perspective, it is innovative and among the first research in the field.
۴.

بررسی نقش آموزش های رسمی در تغییر رفتارهای زیست محیطی (مطالعه موردی: استفاده بهینه از آب)

کلیدواژه‌ها: محیط زیست مدیریت منابع آب حفاظت آب آموزش رسمی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۳ تعداد دانلود : ۲۴۷
در جهانی که فعالیت های نابخردانه انسان ها لطمات جبران ناپذیری به محیط زیست زده است، طبیعتاً طراحی رویه ای برای دستیابی به توسعه پایدار که بتوان در چارچوب آن منابع محدود و غیرقابل جایگزین را مدیریت کرد، امری لازم و اجتناب ناپذیر می باشد. حفاظت از محیط زیست و به طور خاص منابع آب، در شرایط تغییرات اقلیمی فعلی اهمیت حیاتی یافته است. این امر در ایران به دلیل محدودیت منابع آب اهمیت دو چندان دارد؛ این در حالی است که در ایران برنامه ها و تحقیقات مربوط به صرفه جویی در مصرف آب عموماً مبتنی بر نوآوری های تکنولوژیکی و نه مسائل رفتاری متمرکز شده است. این مقاله به بررسی وضعیت رفتارهای مربوط به حفاظت از منابع محیط زیست به خصوص منابع آب و آموزش آن در ایران می پردازد تا چگونگی تأثیر آموزش رسمی بر رفتارهای محیط زیستی را مورد واکاوی قرار دهد. پژوهش پیش رو در منطقه یک شهر تهران با جامعه هدف دانش آموزان و دانشجویان انجام پذیرفته است. این پژوهش علاوه بر برر سی های کتابخانه ای، به تحلیل محتوای کتب درسی در مقاطع تحصیلی مختلف پرداخته است و کتب درسی را از لحاظ متن، تصاویر، نقشه ها و نمودارها  مورد تحلیل قرار داده است. یافته ها نشان می دهد که اگرچه 95٪ از شرکت کنندگان از حفاظت از منابع آب آگاه بودند، تنها 42٪ آنها به ضرورت نیاز به حفاظت از منابع آب توجه جدی داشتند و افزایش سطح تحصیلات و آموزش منجر به بهبود رفتارهای مربوط به حفظ آب شده است. بعلاوه، آموزش حفاظت از آب در برنامه آموزش های رسمی از سطح پایینی برخودار است به طوریکه می توان گفت، آموزش در زمینه محیط زیست و به طور خاص آب و حفاظت از منابع مربوط به آن در آموزش رسمی مغفول مانده است. این امر را می توان در کمبود جایگاه این موضوع به ویژه در متون درسی دانست.
۵.

توزیع فضایی زیرساخت های توسعه پایدار روستایی در شهرستان نهبندان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: توسعه پایدار روستایی برنامه ریزی زیرساخت شهرستان نهبندان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۹ تعداد دانلود : ۹۷
یکی از موانع مهم بر سر راه توسعه، وجود پدیده نابرابری و عدم توازن های اقتصادی و اجتماعی در کشور یا در سطح منطقه است. توزیع عادلانه امکانات و ثمرات توسعه در میان اکثریت جمعیت از خصیصه های مهم اقتصاد پویا و سالم است. در جریان هرگونه تصمیم گیری اعم از برنامه ریزی، مدیریت، ارزیابی و یا کنترل چنانچه در طلب و جستجوی شرایطی مطلوب هستیم، باید در راستای ایجاد تعادلی منطقی و واقع بینانه بین مناطق به لحاظ برخورداری از امکانات و خدمات حرکت نمود. گام اول درجهت چنین حرکتی شناخت وضع موجود و امکانات و محدودیت های آن است. برنامه ریزان جهت تحقق این امر سعی در کاهش نابرابری ها و عدم تعادل ها از طریق تدوین و اجرای برنامه های متعدد محرومیت زدایی و گسترش یکپارچه جنبه های مثبت توسعه یافتگی دارند. به کارگیری معیارها و روش های کمی جهت سطح بندی سکونتگاه ها در سیستم فضایی مناطق، نه تنها موجب شناخت تفاوت میان سکونتگاه ها می گردد، بلکه این سطح بندی معیاری برای تعیین مرکزیت، همچنین تعیین انواع خدمات موردنیاز و تعدیل نابرابری بین سکونتگاه ها است. هدف از این پژوهش سطح بندی بخش های دو گانه مناطق روستایی شهرستان نهبندان  به لحاظ برخورداری از امکانات و خدمات روستایی است. روش تحقیق حاضر توصیفی تحلیلی بوده است. نتایج حاصل از تحقیق نشان می دهد از دو بخش شهرستان نهبندان، مناطق روستایی بخش مرکزی از خدمات بیشتری برخوردارند و توزیع خدمات نسبت به بخش دیگر در این بخش متوازن تر بوده است. بدین سان، الگوی توزیع فضایی زیرساخت ها مبین قطب رشد و انباشت امکان در مکان های مرکزی است. لذا ضرورت دارد روستاهای بخش شوسف یعنی سکونتگاه هایی که پیرامون مرکز هستند نیز در اولویت برنامه ریزی روستایی قرار گیرد.  

کلیدواژه‌های مرتبط

پدیدآورندگان همکار

تبلیغات

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان