علی تیزرو

امروزه صنعت گردشگری بزرگ ترین و متنوع ترین صنعت در دنیا به شمار می آید. یکی از ابزارهای اصلی این صنعت فنّاوری اطلاعات است که اینستاگرام نیز زیرمجموعه آن است. در سال های اخیر، دسترسی میلیون ها کاربر در سراسر جهان به شبکه اجتماعی اینستاگرام باعث شده است این رسانه در کانون توجه جوامع و افراد قرار گیرد و از آن برای بازاریابی و گسترش کسب وکارها استفاده شود. بدین منظور، پژوهش حاضر در پی بررسی تأثیر ارائه اطلاعات مفید مقاصد گردشگری در رسانه اجتماعی اینستاگرام در قصد سفر دنبال کنندگان است. پژوهش حاضر از لحاظ هدف کاربردی و از نظر شیوه گردآوری و تحلیل اطلاعات توصیفی از نوع هم بستگی است. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه فعالان شبکه اجتماعی اینستاگرام است که در صفحات خدمات گردشگری عضو هستند و درمجموع 23۵ نمونه با استفاده از روش نمونه گیری دردسترس انتخاب شدند. در این پژوهش، پس از بررسی گسترده ادبیات موضوع، مدل مفهومی تحقیق مشخص و در چهارچوب آن پرسش نامه تدوین شد. روایی پرسش نامه با استفاده از تحلیل عاملی تأییدی و روایی محتوا و پایایی و متغیرهای آن با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ محاسبه و تأیید شد. آن گاه، با تجزیه وتحلیل داده های جمع آوری شده با استفاده از نرم افزار AMOUS درباره فرضیه های تحقیق تصمیم گیری شد. مدل اصلی شامل چهار متغیر ارائه اطلاعات مفید، پذیرش اطلاعات، انتشار اطلاعات و قصد سفر است. نتایج این پژوهش نشان داد ارائه اطلاعات مفید گردشگری در بستر اینستاگرام با ضریب ۶۴۹/0 در پذیرش اطلاعات و با ضریب 73۶/0 در انتشار آن تأثیر دارد. همچنین، تأثیر پذیرش اطلاعات در قصد سفر با ضریب ۵۰۰/0 تأیید شد، ولی تأثیر انتشار اطلاعات در قصد سفر تأیید نشد.

صنعت گردشگری یکی از بزرگ ترین و پربازده ترین بخش های اقتصادی در جهان است. گردشگری ارزش افزوده بسیاری را ایجاد می کند. در تقسیم بندی مهم ترین منابع درآمدزایی، یکی از بزرگ ترین بخش های اقتصادی جهان شده است که سریع ترین رشد را دارد. گردشگری مذهبی یکی از شاخه های مهم و پردرآمد صنعت گردشگری در جهان است. پژوهش پیش رو، با بهره گیری از علم آینده پژوهی، قصد دارد که دیدی روشن از آینده ی گردشگری مذهبی شهر مشهد به برنامه ریزان و گردشگران ارائه نماید. در این پژوهش، با مطالعه ادبیات موضوع و مصاحبه با خبرگان صنعت گردشگری، پیشران های نهایی شناسایی شده است؛ سپس، با استفاده از رویکرد تحلیل تأثیر متقابل، داده ها وارد نرم افزار میک مک شده و چهار پیشران مؤثر بر آینده گردشگری مذهبی شهر مشهد مشخص شده است: امنیت و آرامش، تصویر مثبت از مقصد، هزینه های سفر و رضایت گردشگران، که از میان نوزده عامل مؤثر انتخاب شده اند. در مرحله بعدی، برای تدوین سناریو، چهار پیشران مؤثر با تعیین حالت های عدم قطعیت در پرسش نامه توسط خبرگان وارد نرم افزار سناریو ویزارد شد و سازگارترین سناریوهای پیش و مشخص شد. پس از شناسایی سناریوها و مشورت با خبرگان، امنیت و آرامش و هزینه سفر برای تدوین سناریوها انتخاب شدند و با توجه به شرایط، آینده گردشگری مذهبی شهر مشهد در قالب چهار سناریو ارائه شد.

اساس رقابت در شرکت های دانش بنیان مبتنی بر دانش است و شرکتی که بتواند این مقوله را درست مدیریت نموده و راهبرد مناسب را برای آن انتخاب نماید برنده نهایی رقابت خواهد بود. ازاین رو در این پژوهش سعی شده است با آینده پژوهی عوامل و مؤلفه های تأثیرگذار بر راهبرد های مدیریت دانش در شرکت های دانش بنیان، سناریوهای محتمل و درنتیجه راهبرد های مناسب تدوین شود. این پژوهش ازنظر هدف کاربردی و ازنظر روش، پیمایشی و در سطح اکتشافی است. جامعه آماری این پژوهش را 97 نفر از مدیران و خبرگان موجود در46 شرکت دانش بنیان مستقر در شهرک فناوری صنایع شیمیایی شیراز تشکیل دادند که با توجه  به نوع و مراحل پژوهش، تیم های 13 نفره ، 6 نفره و 6 نفره  به صورت قضاوتی انتخاب شدند. در مرحله اول، ابتدا با بررسی ادبیات موضوع 7 عامل استراتژی فرهنگ سازمانی، استراتژی فناوری، استراتژی سازمانی، استراتژی ساختاری، منابع سازمانی، مدیریت دانش و محیط شناسایی شد. و سپس در قالب همین عوامل و با استفاده مجدد از ادبیات موضوع 20 مؤلفه مشخص شد. آنگاه  با استفاده از روش دلفی  مؤلفه های شناسایی شده به تائید یک تیم 13 نفره از خبرگان رسید که طبق ضریب هماهنگی کندال میزان این اتفاق نظر در مرحله اول دلفی 246/0 و در مرحله دوم دلفی 172/0 بدست آمد. در مرحله دوم جهت تعیین تأثیرات متقابل، عوامل و مؤلفه ها وارد 2 پرسشنامه جداگانه شدند و یک تیم 6 نفره از خبرگان اقدام به تکمیل آن ها نمودند. یکی از این پرسشنامه ها جهت استفاده در تجزیه وتحلیل MICMAC و دیگری جهت استفاده در نرم افزار سناریو ویزارد تدوین شد. وجود سناریو در خروجی نرم افزار سناریو ویزارد و پایایی 100% پرسشنامه MICMAC، اعتبار و سازگاری درونی این 2 پرسشنامه و داده های مربوطه را تضمین می کند. نتایج نرم افزار سناریو ویزارد 4 سناریوی قابل قبول (قوی) را ارائه داد که در این میان 3 سناریوی خوش بینانه، بدبینانه و محتمل ترین مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت. در مرحله آخر نیز از تیم 6 نفره ای دیگر برای تدوین اقدامات و سیاست های لازم استفاده شد که این تیم درنهایت 8 اقدام برای سناریوی خوش بینانه، 5 اقدام برای سناریوی محتمل و 6 اقدام برای سناریوی بدبینانه پیشنهاد دادند.

توانایی تصور آنچه که احتمالاً اتفاق خواهد افتاد (آینده پژوهی) یکی از ویژگی های بسیار مهم شرکت های موفق می باشد. حال اگر این شرکت، شرکت دانش بنیان باشد که اساس رقابت و مزیت رقابتی آن ها بر مبنای دانش است بیشتر خواهد بود. ازاین رو در این پژوهش سعی شده است با آینده نگری مؤلفه های مزیت ساز رقابتی در شرکت های دانش بنیان، سناریوهای محتمل و درنتیجه استراتژی های مناسب برای این شرکت ها تدوین شود. این پژوهش ازنظر هدف کاربردی و ازنظر روش از نوع پیمایشی و در سطح اکتشافی است. جامعه آماری این پژوهش را 97 نفر از مدیران و خبرگان موجود در46 شرکت دانش بنیان مستقر در شهرک فناوری صنایع شیمیایی شیراز و هلدینگ دانش بنیان فتکو تشکیل دادند که با توجه به نوع و مراحل پژوهش ، تیم های 15 نفره ، 7 نفره و 6 نفره به صورت قضاوتی انتخاب شدند . در مرحله اول با بررسی ادبیات موضوع 4 دسته اصلی سیاسی- راهبردی، اقتصادی-مالی، اجتماعی – فرهنگی و فناوری انتخاب شد و سپس با استفاده مجدد از ادبیات موضوع و مصاحبه با خبرگان 30 مؤلفه شناسایی شد و آنگاه با استفاده از نظر تیم 15 نفره از خبرگان و به روش دلفی 26 مؤلفه مزیت ساز رقابتی نهایی شد. در مرحله دوم جهت تعیین تأثیرات متقابل مؤلفه ها، این مؤلفه ها وارد 2 پرسشنامه شد و یک تیم 7 نفره از خبرگان اقدام به تکمیل آن ها نمودند. یکی از این پرسشنامه ها جهت استفاده در تجزیه وتحلیل MICMAC و دیگری جهت استفاده در نرم افزار سناریو ویزارد تدوین شد. وجود سناریو در خروجی نرم افزار سناریو ویزارد و پایایی 95% پرسشنامه MICMAC اعتبار و سازگاری درونی این 2 پرسشنامه و داده های مربوطه را تضمین می کند. نتایج نرم افزار سناریو ویزارد 8 سناریوی قابل قبول (قوی) را ارائه داد که در این میان 3 سناریوی خوش بینانه، بدبینانه و محتمل ترین مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت. با دسته بندی مؤلفه های مزیت ساز در 4 دسته سیاسی/راهبردی، اقتصادی/مالی، اجتماعی/ فرهنگی و فناوری، نتایج سناریوهای سه گانه نیز در این دسته بندی ارائه شد. در مرحله آخر نیز از تیم 6 نفره ای برای تدوین اقدامات و سیاست های لازم استفاده شد که این تیم درنهایت 12 اقدام برای سناریوی خوش بینانه، 9 اقدام برای سناریوی محتمل و 4 اقدام برای سناریوی بدبینانه پیشنهاد دادند. درمجموع می توان گفت که در شرکت های دانش بنیان گسیل توان مدیریت دانش به سمت چهار مقوله تولید بیشتر، توسعه بازار، نتیجه گرایی پروژه و کیفیت بیشتر می تواند سناریوی مطلوب برای رسیدن به حداکثر استفاده از امکانات و فرصت ها را فراهم آورد.

در سال های أخیر با افزایش پیچیدگی، سطح عدم اطمینان نیز افزایش یافته است؛ ازاین رو مدیریت ریسک زنجیره تأمین یکی از موضوع هایی است که موردتوجه سازمان ها قرار گرفته است. یکی از ریسک های موجود در زنجیره تأمین، ریسک های وارده از ناحیه تأمین کنندگان است. پژوهش حاضر با به کارگیری مدلی به منظور ارزیابی ریسک زنجیره تأمین صنایع غذایی شی فو، به شناسایی ریسک های محتمل در زنجیره تأمین و اتخاذ تصمیماتی در راستای ارزیابی سطح ریسک می پردازد. مدل به کار گرفته شده، ترکیبی از مدل محاسبات کلامی فازی (FLC) به منظور محاسبه مقدار ریسک عوامل مطابق با طیف معنایی کلامی و مدل ویکور برای سنجش سطح اهمیت این عوامل است. با بررسی ادبیات موضوع و همچنین استفاده از نظرهای خبرگان صنعت و دانشگاه، 5 عامل محدودیت ظرفیت، عدم اعتماد به شرکت، کمبود کارکنان ماهر، به کارگیری فناوری جدید و فاصله جغرافیایی بین تأمین کنندگان و شرکت به عنوان عوامل مؤثر بر ایجاد ریسک در زنجیره تأمین کننده شناخته شدند؛ در ادامه با استفاده از مدل FLC دوتایی تعدیل شده ریسک زنجیره تأمین صنایع غذایی شی فو بین دو گزینه «کم» و «متوسط» به دست آمد. آنگاه با استفاده از تکنیک تحلیل شکاف ریسک زنجیره تأمین، مشخص شد که معیار عدم توانایی تأمین کننده برای تأمین مقدار معین مواد اولیه دارای بیشترین ریسک و اهمیت در میان سایر معیارها است.

در اقتصاد رقابتی و مبتنی بر بازار دنیای کنونی که با تغییرات سریع و شتابان بین المللی همراه است، از کارآفرینی به منزله موتور توسعه اقتصادی یاد می شود. به علت تاثیرات مثبت کارآفرینی، بسیاری از کشورهای درحال توسعه از جمله ایران، کارآفرینی را به عنوان راه حل اساسی برای ضعف رشد اقتصادی، افزایش نرخ بیکاری و ناتوانی بخش خصوصی و دولتی در فراهم آوردن شغل مناسب برای فارغ التحصیلان دانشگاهی، برگزیده اند. هدف اصلی این پژوهش شناسایی فشارهای نهادی وارد شده بر زنان کارآفرین ایرانی و دیدگاه آن ها به این فشارها و همچنین زمینه این پاسخ هاست. این پژوهش از نظر نتیجه، بنیادین و ازنظر هدف اکتشافی است. جامعه مورد پژوهش را کارآفرینان زن تقدیر شده در جشنواره های زنان کارآفرین استانی و کشوری در سه استان گلستان، مازندران و هرمزگان تشکیل می دهند و شرکت کنندگان در پژوهش به روش گلوله برفی انتخاب شده اند. پس از جمع آوری داده ها از طریق مصاحبه های عمیق نیمه ساختار یافته، تجزیه و تحلیل داده ها با رویکرد جهت دار و به روش کدگذاری سه مرحله ای انجام شد. براساس نتایج بدست آمده، فشارهای اختصاصی بر زنان کارآفرین در بعد تنظیمی شامل فشار از سوی مسئولین، در بعد هنجاری شامل فشار از سوی مردان جامعه و فشار از سوی خانواده و در بعد تشخیصی شامل وظایف زن، خودکم بینی و نادیده گرفتن خود می شود. آنان همچنین در پاسخ فشارهای تنظیمی استراتژی های مصالحه، اجتناب و مبارزه، در پاسخ به فشارهای هنجاری از استراتژی های مصالحه، اجتناب، مبارزه و دستکاری کردن و در پاسخ به فشارهای تشخیصی استراتژی تساهل را استفاده می کنند.

درحال حاضر صنعت گردشگری جزو حوزه های مطرح اقتصادی در سطح جهان بوده و با ایجاد بازارکاری پرجنب و جوش، میلیون ها نفر را مشغول به کار نموده است. آگاهی از عدم اطمینان های پیش رو و آمادگی برای حالات ممکن در این صنعت، پیشبرد راهبردهای کلان محلی، ملی و فراملی را تسهیل خواهد نمود. این پژوهش آینده های صنعت گردشگری استان هرمزگان را بررسی می نماید. از تحلیل استیپ و نرم افزار انویو برای شناسایی پیش ران های اصلی و از سناریوویزارد برای تدوین سناریوها استفاده شد. پژوهش حاضر از نوع تحقیقات کاربردی و باروش آمیخته و بر مبنای آینده نگاری است که در سطح اکتشافی انجام می شود . مطالعات کتابخانهای و مصاحبههای نیمه ساختاریافته، ابزار گردآوری دادهها می باشد. پیش ران ها با تحلیل داده ها شناسایی و به 15 عامل کلیدی کاهش یافت. از سناریوویزارد برای تحلیل اثرات متقابل عوامل کلیدی بر یکدیگر استفاده شد. نهایتاً از بین 18 سناریوی محتمل 6 سناریو با بالاترین احتمال وقوع مورد بررسی قرار گرفت. تحلیل وضعیت ها نشان دهنده سیطره کلی روندهای نسبتاً مطلوب در آینده گردشگری استان بوده و در افق 10 ساله برخی عوامل نمی توانند به حد مطلوبیت کامل برسند و برخی با وضعیت رکود نشان دهنده نیاز این صنعت به بازبینی مجدد برنامه های کلان و استراتژی های تدوین شده در سطح ملی برای رشد و خروج از بلاتکلیفی است.

هدف از پژوهش حاضر، آینده پژوهی در کیفیت خدمات گمرک با مدل سرکوال (1988) و پیشنهاد راهبرد های مناسب برای مواجه با هر سناریو است. این پژوهش با رویکرد سناریونگاری، در «گمرک شهید رجایی» انجام شده است. پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی و از حیث روش، پیمایشی است که در سطح اکتشافی صورت گرفت. در مرحله اول و تعیین تأثیرات متوازن متقابل، از هیئت شانزده نفره ای از متخصصان، برای پر کردن پرسشنامه استفاده شد؛ سپس با نرم افزار سناریو ویزارد با روش آنالیز متوازن تأثیرات متقابل 79 سناریو به دست آمد که از میان هشت سناریو قابل قبول (قوی)؛ سه سناریو، (خوش بینانه، محتمل و بدبینانه) انتخاب شد. در مرحله دوم نیز به صورت هدفمند هیئت پنج نفره ای از خبرگان گمرک که در مرحله قبل با روش نمونه گیری قضاوتی انتخاب شده بودند، برای تدوین اقدامات و سیاست های لازم در گروه متمرکز، انتخاب شدند؛ درنهایت گروه متمرکز خبرگان، 12 راهبرد برای سناریو خوش بینانه، 6 راهبرد برای سناریو محتمل و 8 راهبرد نیز برای سناریو بدبینانه پیشنهاد کردند.

زنجیره تأمین برای بقا در بازارهای پویا و متغیر نیازمند ابزاری است که بتواند با کمک آن بر چالش های محیطی فائق آید. چنین ابزاری چابکی است. از این رو با هدف تدوین مدل چابکی زنجیره تأمین، 11 فاکتور شناسایی و در قالب پرسشنامه ای در اختیار خبرگان زنجیره تأمین ذوب آهن قرار گرفت. با تحلیل عاملی داده های به دست آمده از 180 پرسشنامه جمع آوری شده، فاکتورهای شناسایی شده، تأیید شدند و بر مبنای فرضیه های پژوهش و با استفاده از تحلیل مسیر، مدل چابکی زنجیره تأمین تهیه شد. بینشی که این مدل به مدیران ارائه می کند می تواند به آنها در برنامه ریزی استراتژیک برای بهبود چابکی زنجیره تأمین کمک کند. زنجیره تأمین، چابکی، فاکتورهای اصلی موفقیت

امروزه بسیاری از سازمان ها و شرکت ها با رقابت بسیار زیاد و محیط نامطمئنی مواجه هستند که به واسطه نوآوری های تکنولوژی و نیازهای در حال تغییر مشتریان شدت پیدا کرده است. در چنین محیطی رویکردهای گذشته در زنجیره تأمین دیگر قابلیت و توانایی خود را از دست داده اند. یکی از راه های مقابله با چنین چالش هایی چابکی است. از این رو با هدف تدوین مدل جامع چابکی زنجیره تأمین، بررسی گسترده ای در ادبیات موضوع صورت گرفت. در نتیجه این کار و مصاحبه با خبرگان، 11 فاکتور اصلی موفقیت زنجیره تأمین چابک شناسایی شدند. آن گاه این فاکتورها وارد پرسشنامه ای شد و در اختیار خبرگان زنجیره تأمین ذوب آهن قرار گرفت. نتایج به دست آمده با استفاده از تکنیک مدل سازی تفسیری – ساختاری، تجزیه و تحلیل و در نهایت ارتباط و توالی فاکتورها به دست آمد. و برنامه ریزی IT ارتباطات به دست آمده نشان داد که توسعه مهارت های کارکنان، به کارگیری متناسب اساس چابکی را در زنجیره تأمین تشکیل می دهند. بینشی که این مدل به مدیران ارائه می کند می تواند به آنها در برنامه ریزی استراتژیک برای بهبود چابکی زنجیره تأمین کمک کند.

رهبران کلاس جهانی می بایست در محیط باز جهانی، جایی که در آن فرهنگ های متفاوت، خطرات متنوع و چالشهای فراوان وجود دارد فعالیت نمایند. برای انجام وظیفه در این چنین محیطی آنان نیازمند دانش ، مهارت و ویژگیهای شخصیتی می باشند. شاید در میان این فاکتور ها، هوش هیجانی و هوش فرهنگی سهم بیشتری در موفقیت این رهبران داشته باشد. این دو فاکتور زمینه ای را برای درک بهتر رهبری در محیط های چند فرهنگی و همچنین انطباقاتی که باید صورت پذیرد، فراهم می آورند. این مقاله با فرض تاثیر هوش هیجانی و هوش فرهنگی بر موفقیت رهبران در کلاس جهانی به بررسی روابط بین این فاکتورها در جامعه آماری تحقیق که شامل 50 مدیر ارشد بخش های مختلف صنعتی و خدماتی در شهر اصفهان بود پرداخت و بر اساس نتایج بدست آمده از ضریب همبستگی پیرسون فرضیه های تحقیق مورد تائید قرار گرفت.

با توجه به پیچیدگی و پویایی روزافزون عوامل محیطی و تغییرات بسیار سریع محیطی، سازمان های سنتی دیگر قادر به هماهنگی با این تغییرات نیستند و درحال نابود شدن می باشند. از این رو مبحث سازمان های یادگیرنده به عنوان ابزاری برای بقا و هماهنگی با این تغییرات مورد توجه بسیاری از سازمان ها قرار گرفته است.