ارزیابی تأثیرات و پیامدهای اجتماعی راه اندازی سایت معدنی و کارخانه فرآوری در حوزه شهرستان تفتان(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه‌های تخصصی:
هدف: هدف پژوهش حاضر، ارزیابی تأثیرات و پیامدهای اجتماعی یک اقدام توسعه ای، در جنوب شرقی ایرانی است. این اقدام، ناظر به احداث یک معدن پلی متال در تفتان جنوبی است.روش و داده: به لحاظ روش شناختی این پژوهش را باید یک مطالعه تحلیلی- تبیینی و مبتنی بر نوعی رویکرد کیفی دانست. لذا از روش مطالعه میدانی و تکنیک هایی همچون مشاهده، مصاحبه و تحلیل ذی نفعان برای گردآوری داده ها، و تکنیک تحلیل مضمون برای تحلیل آن ها استفاده شده است.یافته ها: به زعم اکثر ذی نفعان درگیر، مواردی همچون هم سویی اقدام با طرح های توسعه پایدار منطقه ای؛ تعدیل بیکاری و ایجاد زمینه های اشتغال با ثبات؛ تحقق امنیت پایدار؛ مهاجرت معکوس؛ و البته انتفاع دیگر بخش های عمومی و خدمات رسان در منطقه، از جمله پیامدهای مثبت این طرح قلمداد می شود. در برابر، مواردی نظیر تغییر الگوهای سنتی معیشت؛ آسیب دیدن باغ ها یا مزارع و مساکن در حریم معدن؛ تهدید سلامتی بومیان محلی؛ از بین رفتن منظره طبیعی روستاها و تهدیدات زیست محیطی؛ و به ویژه تشدید تنش های محلی و بین گروهی، از جمله پیامدهایی است که خاصه بومیان محلی و نمایندگان آن ها احتمال می دهند در پی این اقدام، روی دهد. در این بین، باید تأکید داشت که ناشناختگی و ابهام جامعه محلی نسبت به این پروژه، از زمینه های اصلی تشدید نگرانی ها در سطح جامعه مذکور است.نتیجه گیری: احداث معدن، بیم و امیدهایی را موجب می شود. جهت مدیریت این بیم و امیدها، توجه به چهارچوب ها یا نظامِ ذهنی و معنایی بومیان ضروری است.نوآوری، کاربرد نتایج: مطالعه حاضر از معدود مطالعاتی است که در حوزه ارزیابی تاثیرات اجتماعی احداث معدن به زبان فارسی انجام شده است و امید می رود که سرآغازی برای پژوهش های بیش تر در این حوزه باشد.