محمد قهرمانی

پژوهش حاضر با هدف اعتبارسنجیمدل مدیریت عملکرد اعضای هیئت علمی دانشگاه کابل و به روش همبستگی انجام شده است. جمع آوری داده ها با استفاده از پرسشنامه صورت گرفت و به منظور اطمینان از روایی و اعتبار پرسشنامه، نظرات و پیشنهاد های سه نفر از مصاحبه شوندگان، سه نفر از استادان همکار و دونفر از دانشجویان دکتری مدیریت آموزشی و آموزش عالی در نهایی کردن گویه های پرسشنامه لحاظ شده است و پایایی ابزار با استفاده از آلفای کرانباخ با مقدار 94/0 به دست آمده است. تجزیه و تحلیل داده های پژوهش و یافته ها در قالب تحلیل معادلات ساختاری و  لیزرل انجام شده است. پنج مؤلفه و مقوله کلی در قالب مدل پارادایمی ازجمله شرایط و عوامل تأثیرگذار فردی، شرایط و عوامل سازمانی (دانشگاه)، شرایط و عملکرد مسئولان وزارت و دانشگاه، استراتژی بهبود عملکرد اعضای هیئت علمی و نتایج اجرای برنامه ها با زیر مؤلفه ها، باعث شکل دهی مدل مدیریت عملکرد اعضای هیئت علمی شده است. نتایج شاخص های برازش مدل معادلات ساختاری پژوهش حاکی از آن است تمامی شاخص ها در حد بسیار مطلوب گزارش شده اند و همچنین متغیرهای پیش بین 60 درصد واریانس متغیرهای وابسته را تبیین کرده اند.

پژوهش حاضر که با هدف شناسایی ابعاد و مؤلفه های جامعه یادگیری هیئت علمی به منظورِ ارائه مدل توسعه حرفه ای در دانشگاه انجام گرفته است ازنظرِ هدف کاربردی و ازنظرِ ماهیت داده ها آمیخته اکتشافی است. داده ها ازطریق مصاحبه و مشاهدات میدانی جمع آوری شد. در بخش کیفی پژوهش از نوع پدیدارشناسی است. مطالعات برحسبِ داده ها جمع آوری و با روش نمونه گیری هدفمند و مصاحبه نیمه ساختاریافته بر روی 15نفر انجام شد. در بخش کمیِ مطالعات هم بستگی جامعه آماری پژوهش را اعضای هیئت علمی (موظف غیرموظف) پردیس های دانشگاه فرهنگیان تهران (۵22 نفر) تشکیل دادند و با استفاده از روش نمونه گیری طبقه ای تعداد 220 نفر انتخاب شدند. ابزار جمع آوری اطلاعات در بخش کیفی مصاحبه نیمه ساختاریافته و در بخش کمّی پرسش نامه محقق ساخته بود. آلفای کرونباخ و روایی سازه ابزار اندازه گیری تعیین اعتبار بودند. در بخش کیفی از مقایسه مکرّر کدها و مشاوره خبرگان و در تجزیه وتحلیل داده های کیفی از روش تحلیل مضمون و داده های کمی از شاخص های توصیفی، تحلیل عاملی تأییدی و برازش استفاده شد. ۴ بعد اصلی یافته های پژوهش در بخش کیفی عبارت اند از 1) اهداف و چشم انداز مشترک؛ 2) یادگیری جمع؛ 3) عمل حرفه ای مشترک؛ 4) بازتاب حرفه ای مشترک) و 9 بعد فرعی که مدل نهایی پژوهش بر اساس آن ها ارائه شد. در بخش کمی نتایج حاصل از آزمون یومان ویتنی نشان داد وضعیت موجود مؤلفه های جامعه یادگیری در بین استادان مطلوب نیست.  نتایج تحلیل عاملی تأییدی حاکی از این بود که ابعاد برای پیش بینی جامعه یادگیری اعضای هیئت علمی بار علمی کافی دارند و شاخص های برازش الگوی تدوین شده از برازش مطلوبی برخوردارند. 

هدف: این پژوهش با هدف آسیب شناسی دوره کارشناسی و تبیین هدف های آن جهت ترسیم وضعیت مطلوب اجرا شده است.روش پژوهش: این پژوهش از نظر هدف از نوع کاربردی و از نظر گردآوری داده ها از نوع کیفی است. روش کیفی مورد استفاده گروه کانونی، روش نمونه گیری هدفمند و ابزار گردآوری داده ها، مصاحبه است. روش تحلیل داده ها نیز تحلیل محتوای کیفی است.یافته ها: در راستای پرسش اول پژوهش، نقاط ضعف دوره کارشناسی بر اساس کدگذاری نظرات مشارکت کنندگان در روش کیفی و مقوله بندی آنها شناسایی شد که شامل : مدیریت، دوره آموزشی و برنامه درسی، فرایند تدریس-یادگیری، هیئت علمی، دانشجویان، منابع و دانش آموختگان است. در راستای پرسش دوم پژوهش نیز هدف های استخراج شده عبارت اند از: تربیت نیروی انسانی مطابق با اهداف اسناد بالادستی و برنامه های توسعه به منظور پاسخگویی به نیازهای جامعه و صنعت، افزایش شناخت علمی و تسلط بر دانش و مبانی نظری رشته تحصیلی مربوطه، تربیت نیروی انسانی شایسته و دارای مهارت های عملی و صلاحیت حرفه ای برای بازار کار، توسعه مهارت های پژوهشی و ایجاد روحیه پژوهشگری، تقویت جامعه پذیری و مسئولیت پذیری اجتماعی، تقویت دیدگاه فرارشته ای، شناسایی و تربیت دانشجویان توانمند جهت ادامه تحصیل در مقاطع تحصیلی بالاتر، ایجاد نگرش عاطفی نسبت به رشته تحصیلی، تقویت مهارت های نرم، پرورش ارزش ها و اخلاق حرفه ای، تربیت کارشناس دارای مهارت های شغلی و قابلیت اشتغال پذیری و توانمند در کارآفرینی، خودشناسی دانشجویان درخصوص ایفای نقش و وظایف خود وآشنایی با اکوسیستم رشته یعنی مشاغل و متخصصان و کارآفرینان آن رشته و فرصت ها و چالش های آن رشته.نتیجه گیری: بر اساس یافته ها دوره کارشناسی نظام دانشگاهی کشور در عوامل دروندادی، فرایندی و بروندادی نظام آموزش نیازمند برنامه ریزی برای بهبود است و پیشنهادهایی در این خصوص ارائه شده است. همچنین اهداف دوره کارشناسی بر اساس 3 کارکرد اصلی نظام آموزش عالی یعنی آموزش، پژوهش و عرضه خدمات و در 3 حوزه شناختی، مهارتی و عاطفی تبیین شده است.