رضا قنبری

استعداد رهبری یکی از قابلیت ها و توانایی های مهم برای رهبری سازمانی و هدایت نیروهای سازمان برای رسیدن به اهداف می باشد. رهبران با استعداد نقش چشمگیری در تغییر و تحول سازمان دارند و در برابر تغییرات و دگرگونی های محیطی پویا و خلاق عمل می کنند و بیشترین مزیت رقابتی را برای سازمان فراهم می آورند. بنابراین شناخت و توجه به استعداد رهبری و توسعه آن، نقش مهمی در موفقیت سازمان دارد. پژوهش حاضر با هدف شناسایی عوامل مؤثر بر توسعه استعداد رهبری دانشجویان با رویکرد کیفی و به روش تحلیل مضمون انجام پذیرفت. مشارکت کنندگان پژوهش حاضر 18 نفر از صاحب نظران حوزه رهبری و دانشجویانی که مسئولیت رهبری در تشکل ها و انجمن های علمی و دانشگاهی بر عهده داشتند بود که به روش نمونه گیری گلوله برفی انتخاب شدند. ابزار جمع آوری داده ها مصاحبه نیمه ساختمند بود. بعد از تحلیل و کدگذاری داده ها تعداد 134 گزاره یا مفهوم اولیه شناسایی شده که در 26 زیر مؤلفه طبقه بندی شدند. در نهایت این زیر مؤلفه ها در چهار مؤلفه اصلی(ویژگی های شخصیتی، پیش زمینه ای، سازمانی و فراسازمانی) دسته بندی شدند. توجه دانشگاه ها به عوامل مهم شناسایی شده در این پژوهش می تواند به جذب و توسعه بهتر استعدادهای رهبری در بین دانشجویان کمک شایانی کند.

آموزش عالی با فراهم ساختن بسترها و فرصت های مناسب جهت کسب و توسعه شایستگی های رهبری دانشجویان، نقش و مؤثری در تربیت نیروی انسانی جامعه ایفا می کند. در واقع بسیاری از مؤسسات آموزش عالی، به منظور آماده سازی فارغ التحصیلان برای رهبران آینده، پرورش شایستگی های رهبری دانشجویان را مأموریت مهم آموزش عالی تلقی می کنند. از این رو شناسایی شایستگی های اساسی رهبری دانشجویی گام اساسی و بنیادین برای حرکت در مسیر توسعه حرفه ای رهبری دانشجویی است. پژوهش حاضر با هدف شناسایی شایستگی های رهبری دانشجویان با رویکرد کیفی و به روش تحلیل مضمون انجام پذیرفت. مشارکت کنندگان پژوهش حاضر 18 نفر از صاحب نظران حوزه رهبری و دانشجویانی که مسئولیت رهبری در تشکل ها و انجمن های علمی و دانشگاهی بر عهده داشتند بود که به روش نمونه گیری گلوله برفی انتخاب شدند. ابزار جمع آوری داده ها مصاحبه نیمه ساختمند بود. مصاحبه ها تا اشباع نظری ادامه داشت. جهت اطمینان از اعتبار روایی داده های حاصل از مصاحبه از روش کدگذاری مجدد، دریافت بازخورد از مشارکت کنندگان استفاده شد. بعد از انجام تحلیل و کدگذاری داده ها و نرکیب و تعدیل داده ها، تعداد 54 شایستگی اصلی برای شایستگی های رهبری دانشجویی شناسایی شد. سپس شایستگی های شناسایی شده در 7 مقوله اصلی( شایستگی های فردی/ شخصیتی، شناختی، روان شناختی، مدیریتی، بین فردی، فنی و اخلاقی) طبقه بندی گردید. توجه دانشگاه ها به توسعه شایستگی های شناسایی شده در این پژوهش می تواند به توسعه بهتر استعداد و شایستگی های رهبری در بین دانشجویان کمک شایانی کند.

شهرنشینی اگر چه باعث رفاه وراحتی مهاجرین روستایی می شود و درآمد و شاید هم پایگاه اقتصادی اجتماعی مهاجر را بالا می برد ، ممکن است سلامتی افراد و بهداشت آنان را به خطر بیندازد مسائلی مانند آلودگی هوا ، آلودگی صوتی و کلاً آلودگی های شهری، مهاجرت از روستا به شهر فرآیندی است ناگزیر که با آهنگی متفاوت در تمام کشورهای جهان از جمله کشورما صورت می پذیرد و لذا این پدیده توجه ی اکثر اندیشمندان شهری را به خود جلب کرده است . چون ناهماهنگی های فرهنگی که فرد مهاجر با جمعیت شهری داشته امکان انحرافات اجتماعی را بالا می برد . روش تحقیق دراین پژوهش به گونه ای تحلیلی می باشد که از جهت نوع تحقیق در زمره ی پژوهش های کاربردی قرار داد ، جامعه آماری تحقیق 10038 نفر از افراد 34-20ساله روستایی ساکن در شهرستان سمیرم می باشند که با استفاده از فرمول کوکران حجم نمونه 320 نفر انتخاب شده شیوه ی نمونه گیری در این تحقیق تصادفی می باشد . یافته های مطالعاتی بیانگر این مدعاست بین متغیرهای سن ، دسترسی به امکانات و خدمات رفاهی روستائیان ، میزان رضایت مندی از امکانات آموزشی ، سهولت دسترسی به شهر و تأثیر پذیری از وسایل ارتباط جمعی و تمایل به شهر نشینی رابطه معناداری وجود دارد. همچنین بین متغیرهای پایگاه اجتماعی اقتصادی ، جنسیت ، فاصله روستا تا شهر و نوع استفاده از وسایل ارتباط جمعی و تمایل به شهر نشینی رابطه ی معناداری وجود نداشت.

تربیت سیاسی به عنوان فرایند و شاخه ای از تربیت، دانش ها و ارزش ها، نگرش های نظام سیاسی ای را به نسل نو منتقل می کند و باعث استحکام و استمرار آن نظام می شود. این بعد از تربیت، از مهم ترین مقوله هایی است که از دیرباز مورد توجه بزرگان دین، عارفان و متفکران مختلف قرار گرفته است. یکی از ویژگی های مهم این کار پژوهشی، تلاش برای فراهم آوردن پژوهشی منظم در زمینه تربیت سیاسی و منبع قرار دادن آثار مولانا از جمله مثنوی معنوی ، دیوان شمس و مکتوبات به عنوان مواردی از غنی ترین منابع در حوزه ادبیات و به خصوص معارف سیاسی اسلامی است. مسئله اصلی پژوهش حاضر، استخراج و تدوین اهداف و اصول تربیت سیاسی بر مبنای آثار مذکور مولاناست. همچنین این پژوهش، کیفی و از نوع تحقیقات بنیادی نظری محسوب و از نظر روش پژوهش و جمع آوری اطلاعات، از نوع توصیفی استنتاجی و کتابخانه ای است، به این صورت که داده های مورد نیاز با استفاده از «فیش های ثبت اطلاعات» گردآوری و تنظیم می شود. مهم ترین هدف تربیت سیاسی استخراج شده از اندیشه های عرفانی مولانا که از آراء و اصول تربیت سیاسی او به دست می آید، سازمان دهی جامعه سیاسی و تربیت شهروند فعال و آگاه به مسائل سیاسی و اجتماعی زمانه است.